3.Қарақытай мемлекетінің аумағын карта бойынша бейнеле.

⇐ ПредыдущаяСтр 34 из 35Следующая ⇒

3. Қ арақ ытай мемлекетінің аумағ ын карта бойынша бейнеле.

29-билет.

1. Кейінгі ортағ асырлардың тарихи жә не мә дени ескерткіштеріне сипаттама берің із.

2. 1960 ж. ортасындағ ы экономикалық реформалар жә не олардың нә тижесіз аяқ талуының себептерін талдаң ыз.

3. Шағ атай ұ лысының аумағ ын карта бойынша кө рсетің із.

Жауаптары:

1. Кейінгі ортағ асырлық тарихи жә не мә дени ескерткіштеріне сипаттама бер.

Кең -байтақ Қ азақ стан даласында 4970-ке жуық археологиялық ескерткіш мемлекеттік есепте тұ р. Орта ғ асырлар кезең інде тарихшылар мен географтар, саяхатшылар, ғ алымдар ескі қ оныстар мен қ алалардың орны туралы мә ліметтер қ алдырғ ан. 1707 жылы жарық кө рген С. Ремезовтің «Сібір картасында» қ азақ даласындағ ы археологиялық ескерткіштер туралы жазылғ ан. 1733 жылы Г. Ф. Миллер бастағ ан бірінші академиялық экспедиция қ азақ жерінде жұ мыс істеді. 1774 жылғ ы жарық кө рген П. И. Рычковтың «Орынбор топографиясы» атты ең бегінде ертедегі кеніштердің орны туралы мә ліметтер бар. Бұ л кездегі зерттеулер ғ ылыми негізде жү ргізілмей, тек қ ана кездейсоқ табылғ ан жә дігерлерді жинаумен айналысты. Ресейдегі археологиялық зерттеулердің кең еюі Қ азақ стандағ ы кө не ескерткіштерді ғ ылыми тү рде зерттеуді қ ажет етті. Атақ ты қ азақ ғ алымы Ш. Уә лиханов ө з қ олжазбаларында ортағ асырлық Талғ ар, Шең гелді қ алалары туралы кескіндеме қ алдырғ ан. Орыс шығ ыстанушысы В. Радлов Шығ ыс Қ азақ стандағ ы археологиялық ескерткіштерді бірінші рет тарихи кезең дерге бө лді. Оның ең бектері Қ азақ стан археологиясының дамуында ү лкен қ адам болды. 1867 жылы ресейлік Археологиялық комиссияның шешімімен орыс шығ ыстанушысы П. Лерх Тү ркістан ө лкесін зерттеуге кірісті. Сауран, Сығ анақ, Тараз қ алаларының жоспарын картағ а тү сіріп, Жаң акент қ аласындағ ы археологиялық қ азба жұ мыстарын жү ргізді. Ол ортағ асырлық қ алаларды зерттеудің ғ ылыми негізін қ алады. 1862 жылдан бастап В. Радлов Шығ ыс Қ азақ стан жерінде археологиялық зерттеу жұ мыстарын жү ргізді. Қ азақ стандағ ы археологияның дамуына 1893-1894 жылдардағ ы белгілі ғ алым В. Бартольдтың Орта Азияғ а барғ ан ғ ылыми сапары негіз болды. Оның ғ ылыми ең бегі ә лі кү нге дейін маң ызын жоғ алтқ ан жоқ. 1895 жылы академик В. Бартольд Ташкент қ аласында алғ ашқ ы археологтар ү йірмесін ашты. Осы ү йірме мү шелері В. Кларе мен А. Черкасов 1904 жылы Отырар қ аласында қ азба жұ мыстарын жү ргізді. 1920 жылы Тү ркістан мә дени ескерткіштерді қ орғ ау жә не мұ ражайлар комитеті ашылды. Комитеттің негізгі міндеті тарих ғ ылымының ү лкен бір саласы – археологияны дамытуды қ олғ а алу болды. Сайран, Тараз қ алаларында археологиялық зерттеулер жү ргізіліп, М. Массоның Тү ркістан туралы алғ ашқ ы ғ ылыми ең бектері жарық кө рді. XX ғ асырдың 30 жылдарында Қ азақ стан жерінде М. Грязнов, И. Синицын, С. Черников, О. Кривцова-Гракова бастағ ан экспедициялар республиканың орталық жә не шығ ыс аудандарында жұ мыс істеді. 1936-1940 жылдар – А. Бернштам бастағ ан археологиялық зерттеулер ғ ылыми жағ ынан ө те қ ұ нды болды. Экспедиция Оң тү стік Қ азақ стан, Жетісу жеріндегі сақ дә уірінен соң ғ ы орта ғ асырлардағ ы ескерткіштерге археологиялық зерттеулер жү ргізд

2. 1960 ж ортасындағ ы эканомикалық реформалар жә не олардың нә тижесіз аяқ талуының себептерін талдаң ыз. 1 965 жылғ ы шаруашылық реформасы. 60-жылдардың ортасында кең ес экономикасын барынша нығ айтуғ а тырысқ ан ел басшылығ ы жаң а шаруашылық реформаларын жү ргізе бастады. Бұ л бір уақ ытта бірнеше саланы - енеркә сіп, қ ұ рылыс, ауыл шаруашылығ ын қ амтығ ан, соғ ыстан кейінгі кезең дегі экономиканы қ айта ұ йымдастырудағ ы ең, ірі шаралар болды. Сол кездегі КСРО Министрлер Кең есінің тө рағ асы A. Н. Косыгин бастағ ан реформашыл кү штер экономиканы басқ арудағ ы ә кімшілдікті сынай отырып, ө неркә сіпті басқ аруды салалық қ ағ идамен, жузеге асыруды, ө неркә сіп салалары бойынша одақ тық -республикалық министрліктер қ ұ руды ұ сынды. Кә сіпорындарғ а дербестік берілді, оларғ а шаруашылық есеп ә дісі кең інен ене бастап, қ ызметкерлерді экономикалық жағ ынан ынталандыру мен материалдық жағ ынан марапаттау шаралары неғ ұ рлым ойластырылғ ан тү рде қ олданыла бастады. 1965 жылы алтыншы шақ ырылғ ан КСРО Жоғ арғ ы Кең есінің сессиясы ө неркә сіпті басқ ару жү йесіне ө згерістер енгізу мен бірқ атар мемлекеттік жоспарлау органдарын қ айта қ ұ ру жө нінде заң қ абылдады. Мұ ның соң ынан осындай қ аулылар мен заң дарды республикалық басқ ару органдары қ абылдады. Осығ ан сә йкес ө згерістер Қ азақ КСР Конституциясының мә тініне де енді. Қ абылданғ ан шешімдерге сай Қ азақ КСР халық шаруашылығ ы Кең есі мен экономикалық аудандардың совнархоздары таратылды. Республикада бірқ атар одақ тық -республикалық салалық министрліктер (тү сті металлургия, геология, мелиорация мен су шаруашылығ ы т. б. ) қ ұ рылып, қ ұ рылыс материалдары, орман, целлюлоза-кағ аз жә не ағ аш ө ң деу, тамақ ө неркә сібі кә сіпорындары біріктірілді.

⇐ Предыдущая 26 27 28 29 30 31 32 333435 Следующая ⇒