IV. ХИМИЯЛЫҚ КОНЦЕНТРАЦИЯҒА БАЙЛАНЫСТЫ ЕСЕПТЕР .

Мә селе есептерді шығ ару алгоритмі:

1. Мә тінді бірнеше рет қ айталап оқ у;

2. Кесте қ ұ растыру;

3. Ә р сө йлемді мұ қ ият оқ ып, шарт бойынша кестені толтыру;

4. Тең деу қ ұ растырып, оны шешу.

Концентрация –қ оспа, ерітінді, балқ ымақ ұ рамындағ ы еріген заттардың салыстырмалы мө лшерін кө рсететін шама. Концентрация жоғ ары болса, ішіндегі еріген зат та кө п болады.

Мысалы, қ ола – мыс пен қ алайының балқ ымасы. 1000 г қ ола қ ұ ймасы 750 г мыс пен 250 г қ алайы балқ ымасынан тұ рады. Осы заттардың концентрациясын табу керек.

Бұ л жерде “массалық ү лес” ұ ғ ымы кө мекші болады, оны басқ аша “проценттік концентрация” деп атайды. Яғ ни, еріген зат массасының ерітіндінің жалпы массасына қ атынасы.

еріген заттың массасы

Массалық ү лес =

ерітіндінің массасы

1000 г

Мыс	750 г	®	= 0, 75
Мыс	750 г	®	= 0, 75

Қ алайы	250 г	®	= 0, 25
Қ алайы	250 г	®	= 0, 25

Мыстың балқ ымадағ ы массалық ү лесі 0, 75.

Қ алайының балқ ымадағ ы массалық ү лесі 0, 25.

Пайыздық концентрация = массалық ү лес • 100

Мыстың балқ ымадағ ы концентрациясы:

0, 75 × 100 = 75%

Қ алайының балқ ымадағ ы концентрациясы:

0, 25 × 100 = 25%

	1000 г
Мыс	75%
Қ алайы	25%

Проценттік концентрация 100г балқ ымада қ анша грамм зат бар екенін кө рсетеді.

Мысалы:

1. 200г тұ з ерітіндісінде 20г тұ з бар.

200г тұ з ерітіндісі

180г су	®		= 0, 9

20г тұ з	®		= 0, 1

заттардың массалары		заттардың

массалық ү лестері

200 г

Су	90%	заттардың
		пайыздық
Тұ з	10%	концентрациялары

Демек, 100г ерітіндіде 10г тұ з жә не 90г су бар.

2. 15%-дық 400г тұ з ерітіндісі бар.

400г тұ з ерітіндісі

	100%		400 × 85%
Су	85%	®	400 × 85%	= 340г

Тұ з	15%	®	400 × 15%	= 60г

3. Тұ здың массалық ү лесі 0, 3 болатын 800г тұ з ерітіндісі бар.

800г тұ з ерітіндісі

	800г
Су	0, 7	® 800 × 0, 7 = 560г
Тұ з	0, 3	® 800 × 0, 3 = 240г

4. Алтын мен кү містің қ атынасы 2: 3 болатын, 200г алтын мен кү міс балқ ымасы бар. Балқ ымадағ ы алтынның массалық ү лесі:

		=
2 + 3

200 г

Алтын	® 200 ×	= 80г (массасы)
Алтын	® 200 ×	= 80г (массасы)

Кү міс	® 200 ×	= 120г (массасы)
Кү міс	® 200 ×	= 120г (массасы)

5. Егер 10г тұ зы бар 200г ерітіндіге 30г тұ зы бар 300г ерітіндіні араластырсақ, 40г тұ зы бар 500г ерітіндіні аламыз.

Концентрацияғ а байланысты мә селе есептерді шығ аруғ а арналғ ан жалпы модель:

V₁	V₂	V₁±V₂
m₁	m₂	m₁± m₂

1-зат	%	%	%
2-зат	%	%	%

1-ші ыдыста – бастапқ ы зат мө лшері.

2-ші ыдыста – қ осылғ ан немесе алынғ ан зат мө лшері.

3-ші ыдыста – пайда болғ ан зат мө лшері.

Мысалы:

1. 15 литр 10%-дық тұ з ерітіндісіне 5%-дық тұ з ерітіндісі араластырылып, 8%-дық ерітінді алынғ ан. Қ анша литр 5%-дық ерітінді қ осылғ ан?

2. 50%-дық қ ышқ ыл ерітіндісін алу ү шін, 30г 15%-дық қ ышқ ыл ерітіндісіне 75%-дық сол қ ышқ ыл ерітіндісін қ осу керек. Қ осатын 75%-дық қ ышқ ыл ерітіндісінің массасын табың ыз.

3. Қ ұ рамында никельдің мө лшері 5% жә не 40% қ ұ райтын болаттың екі тү рлі сорты бар. Қ ұ рамындағ ы никельдің мө лшері 30% болатын

140 т болат алу ү шін екі сорттың ә рқ айсысынан неше тоннадан алу керек?

4. Алтын мен кү містің екі балқ ымасы бар. Бір балқ ымадағ ы бұ л металдардың мө лшері 2: 3 қ атынасындай, ал екіншісінде 3: 7 қ атынасындай. Алтын мен кү міс 5: 11 қ атынасына енетіндей 8 кг жаң а балқ ыма алу ү шін, ә р балқ ымадан қ анша алу керек?

⇐ Предыдущая 1 2 345 6 7 Следующая ⇒