1.5. Әкімшілітік тосқауылдардан, рұқсат ету жүйесін жеңілдету жөнінде ұсыныстар мен кепілдемелер

1. 4. Бизнеске артық ә кімшіліктік жү кті туғ ызатын айқ ын емес қ айталанатын нормаларды шығ ару мақ сатында лицензиялау, сертификаттау, аккредиттеу облыстарында Қ азақ стан Республикасының заң ының талдауы

Қ азақ стан Республикасында қ ызмет тү рлерін жә не тү р тармағ ын лицензиялау тізімі тек дамығ ан елдермен салыстырғ анда ғ ана аумақ ты емес, сонымен қ атар ТМД елдерімен салыстырғ андада аумақ ты болып келеді. Сондық тан лицензиялау процедурасының жә не принциптарын нақ тылауды талап етеді, жә не сә йкесінше кейбір жалпы таралғ ан қ ызмет тү рлерін лицензиялау.

Жү ргізіліп жатқ ан қ айта реттеу саясатына қ арамастан қ ызмет тү рлерін лицензиялауды кө бейту тенденциясы бар, сонымен қ атар бө лек қ ызмет тү рлерін тү р тармақ тарына (мысалы, қ ара жә не тү рлі тү сті металдарды ө ндіру сферасында, улы заттар, фармацевтикалық қ ызмет, білім беру жә не т. б. )

Нормативті қ ұ қ ық ты акт талдауы мынаны кө рсеткен: кө п жағ дайда жетілдіру жә не тиімділендіруде ерекше қ ызмет тү рлеріне ұ сынатын лицензиялау жә не мамандандырылу талаптары жатады. Лицензиялау жә не мамандандырылу талаптары лицензиялау принципына жә не мақ сатына тікелей қ атысы жоқ нормалардың шығ ынын шығ ару мақ сатында қ айта қ аралуы тиіс, ал бұ йрық тар мен нұ сқ амалар қ осымша лицензиялық қ ызметті жә не лицензия беруін жалпылайтын рұ қ сат ету жү йесін туғ ызатындық тан ведомствалық акт – қ ысқ арғ ан.

Нормативті заѕєа сїйінген актілердіѕ талдауын кґрсетті, еѕ їлкен дјрежеде толыќ жетілдіруге жјне ыќшамдаулар лицензиялау ережелері жјне баєаланєан талаптарды жатып жатыр. Лицензиялау ережелері жјне баєаланєан талаптарды артыќ нормалардыѕ шыєару маќсаттарында тиісті ќайта ќаралєан болу, маќсаттарєа бар болушылардыѕ емес тїзу кґѕіл болудыѕ жјне лицензиялау принциптарына, ал ведомстволыќ актілер - ќысќарєан, дјл осылай бўйрыќ сияќты, нўсќауларды ќосымша рўќсат етілетін жїйені жасап жатыр, лицензиялардыѕ беруді сияќты ескертушіні, дјл осылай жјне келесі лицензиялыќ ќызмет.

Нормативті заѕєа сїйінгендерді актілерде, рўќсат етілетін жїйені реттеушілердіѕ, нормалардыѕ бланкетных жиын барысы белгіленіп жатыр. Лицензиялау ережелерініѕ кґптеген нормалары жјне заѕ сияќты баєаланєан талаптарды ќайталап жатыр «лицензиялау туралы», дјл осылай жјне салалыќ заѕ, бірсыпыралар јсер баєалаулары жеткілікті негіздеу олардан ќабылданып жатыр олардыѕ јлеуметтік - экономикалыќ ортаєа.

Рўќсат етілетін ќўжаттардыѕ алуына арналєан айќынсыз баєаланєан талаптарды аныќталєан, кґрсетілушілер ќалай субъектіге, дјл осылай жјне кјсіпкерлік объектісіне. Сондай жаєдай сыбайластыќ дамуына арналєан шарттар жјне мемлекеттік органдардыѕ лауазымды беттердіѕ зорлыќ-зомбылыќ жасап жатыр.

Лицензионно бар бол - кеѕестік жїйеніѕ жалєасы сияќты рўќсат етілетін жїйе сипатталып жатыр. Жігерлерге байќайсыз ел басшылыќ базар реформалардыѕ белсенді жылжуымен, экономиканыѕ барлыќ дамуєа рўќсат етілетін жїйе тежеуішпен келіп жатыр.

Тереѕ шарттарда жјне экономикалыќ жјне јлеуметтік шарттардыѕ быстроменяющихсясы лицензиялау облысында заѕ шыєаратын база бар болатын жетіспеушіліктері кјсіпкерлік дамуында кедергімен болып жатыр, јкімшілік тосќауылдарды жасай.

Заѕ шыєаратын база жетілгендіксіз, артыќ лицензиялау, айќынсыз, мґлдір емес лицензиялыќ жїйе, јкімшілік тосќауылдар сонымен ќатарєа аласамен жґнге салу нјтижелілігімен органдардыѕ - лицензиарлардың жаќ кјсіпкерлік рўќсатын ќинап жатыр, аз жјне орта кјсіпкерлік субъектілерініѕ сан бой жјне ќаражатќа сјйкесті, салыќ тїсуларды тоќтатып жатыр.

Сайып келгенде, лицензиялау жїйелері сўраќ ќатар, онан арєы толыќ жетілдіруге арналєан талап ететін талќылауларды бар болып жатыр.

Проблемалардыѕ маѕызды бґлімін шешуді болады, тјжірибеліде халыќаралыќ лицензиялау жїйесін, сертификациялар жјне аккредиттеулерді жаќындатып.

Маќсатпен еѕ басты ќазіргі зерттеулерді белгілердіѕ аныќтама, белгілердіѕ, жалпы таптастырудан жатќызуына арналєан кґрсеткіштерді келіп жатыр жјне лицензируемыеге олардыѕ шек ќоюына арналєан, сертифицируемые, аккредиттеу бґлек.

Сјйкес жоєарыда кґрсетілген заѕ кјсіпкерлік ќызмет жїзеге асыруына мемлекеттік ќол сўєу мїмкін тек ќана айќын тјуекелдердіѕ барысы жанында.

Дјл осылай, 4 бапта лицензиялау «негізгі принцибы» Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕ «лицензиялау туралы» лицензияланатын аныќтама еѕ басты белгісі аныќталєан:

«Лицензиялыќ рет кіріспесі ўлттыќ ќауіпсіздік маќсаттарында орналастырып жатыр, ќўќыќтыќ тјртіп ќамтамасыз етуініѕ, ќоршаєан орта ќорєаныштары, меншіктіѕ, ґмірлер жјне азаматтардыѕ денсаулыќ».

Арналєан тек ќана лицензиялауды ќолданыла алып жатыр, жїзеге асыру жјне мемлекет ќауіпсіздігініѕ.

Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕ «техникалыќ жґнге салу туралы»:

«4 бап. Негізгі маќсат жјне техникалыќ жґнге салу принциптары

Техникалыќ жґнге салу негізгі маќсатын келіп жатыр:

1) міндетті тјртіп белгілеу облысында:

ґнім ќауіпсіздік ќамтамасыз ету, ґмірге арналєан процестердіѕ жјне адам денсаулыќ жјне ќоршаєан ортаныѕ, соныѕ ішінде ґсімдік жјне малдан шыєатынныѕ мира;

ўлттыќ ќауіпсіздік ќамтамасыз етуі;

јрекеттердіѕ ескертуі, ќауіпсіздік салыстырмалы тўтынушылардыѕ алдануына енгізушілердіѕ жјне ґнім сапалары, ќызметтіѕ;

Саудаларєа техникалыќ тосќауылдардыѕ жоюы.

2) стандарттау облысында: Отан ґнім бјсеке ќабілеттілік жоєарылауы; табиєи жјне энергетикалыќ ќорлардыѕ їнемділігі».

«облыста аккредиттеу туралы сјйкестік баєалаулары»:

«3 бап негізгі маќсат жјне аккредиттеу принциптары

Аккредиттеу негізгі маќсатын келіп жатыр:

ќауіпсіздік сўраќ тўтынушылардыѕ назарлардыѕ

1) ќорєаныш жјне ґнім сапалары, процестердіѕ, ќызметтердіѕ;

2) жоєарылауы;

3) жоєарылауы жјне аныќтыќ сјйкестік баєалаулары».

Лицензиялау облысында мемлекеттік жґнге салу маќсатымен, сертификациялар жјне аккредиттеулер ќауіпсіздік ќамтамасыз ету, ґмір зиян ќаќпайлауын келіп жатыр немесе азаматтардыѕ денсаулыќ, физикалыќ немесе заѕгерлік беттердіѕ мїлігіне, мемлекеттік мїлікке, ќоршаєан ортаєа, ќўќыќ ќамтамасыз етуі жјне азаматтардыѕ бостандыќ, маѕызды экономикалыќ зиян ќаќпайлауы, сонымен ќатар мјнді јлеуметтік маќсаттардыѕ орындау сїйеуі.

Тепе-теѕ, бір ќараєанда заѕ маќсаттары, жґнге салу артыќ јсерін жасап жатыр.

Тјжірибеліде негізгі аныќтамалардыѕ бір маєыналы емес тїсіндіруімен сонымен ќатар, осымен орайлас, жґнге салу маќсаттыќ таєайындаулары, заѕ ќолдану сфераларыныѕ жабуы бўл жаєынан алєанда ќайталау болып жатыр, кјсіпкерлікке керексіз јкімшілік жїкті тиеуді жасаушылардыѕ.

Заѕ артыќ «лицензиялау туралы» тїсіндіруді болады, тјуекелдермен мемлекеттік басќарудыѕ тїрлардыѕ сияќты мына заѕ ќабыл алуы кезеѕ жґнге салу дорыночногосын заѕ, реттейтін басќа механизмдарды бар болмады.

Мыналарєа єой заѕ ќолдану сфера аныќтама жоќ болуы тїсінісіп жатыр «лицензиялау туралы», біраќ ўєым аныќтамасы «лицензия - рўќсат, жўмысќа физикалыќ немесе заѕгерлік бетке берілетін лицензиаром лайыќты» шаруашылыќ ќызмет бетімен жїзеге асыру ойлары шекараєа дейін жґнге салу дорыночногосы ішінде ќолдану облысы тиісті тарылу.

Заѕ айырмашылыќ «лицензиялау туралы» Қ Р ќабылданєан заѕ кешірек «техникалыќ жґнге салу туралы» кґрсетіп жатыр жјне ќолдану сферасын, жјне жґнге салу объектілері:

«3 бапм. ќазіргі заѕ ќолдану сферасы

1. ќазіргі заѕ жґнге салып жатыр ќоєамдыќ ќатынастар аныќтамамен, ќўруєа, ќолдануєа жјне ґнімге міндетті жјне ерікті талаптардыѕ атќаруына, ќызметке, ґнім тіршілік циклы процестеріне (онан јрі - процестер), сјйкестік растауына, аккредиттеулер жјне мемлекеттік баќылауєа жјне техникалыќ жґнге салу облысында ќадаєалауєа.

Техникалыќ жґнге салу объектісі ґнім, ќызмет, процестерді келіп жатыр».

Демек, Қ Р заѕ «лицензиялау туралы» жјне Қ Р заѕ «техникалыќ жґнге салу туралы» жјне ой рўќсатынан шыєуєа дейін нарық.

Қ Р заѕ ґз кезегінде, сјйкес «техникалыќ жґнге салу туралы» тікелей само шыєу кезеѕ техникалыќ жґнге салу ќолданулары сјйкестік растау жјне аккредиттеу сферадан белгілеп жатыр базар, не талапќа сай болып жатыр - сґз аныќтамасына «аккредиттеу».

Сайып келгенде:

Шаруашылыќ ќызмет жїзеге асыру ой

1. кезеѕ;

ґндіріс ўйым

2. кезеѕ (аныќтама кезеѕ, ќўрудыѕ, ќолданулар жјне ґнімге міндетті жјне ерікті талаптардыѕ атќарулары, ќызметке, процестерге);

Шыєу

3. кезең: Нарық

Кґрсетілгендер кјсіпорын тіршілік цикл бастапќы фазалары наќтылауды ґзімен жоєарыраќ кезеѕ ўсынып жатыр, ќайсы ќызметке мемлекеттік жґнге салу лайыќты механизмдары јсер етіп жатыр.

Реттеуіштік ґлшемдердіѕ ќолдану сфераларыныѕ бґлінуі тіршілік цикл кезеѕ Қ Р заѕ ґзгертулердіѕ салуыныѕ талап етіп жатыр «лицензиялау туралы».

Біраќ сјйкес тїрлардыѕ лицензируемых тізімінен шыєаруын реттеуші јсер талдауынан кейін тек ќана мїмкін туындатылєан «јдістеменіѕ жатќызуымен», мїмкін баламалыќ ќайсы ќолдану нјтижесінде мемлекет ќол сўєулары жјне баєалау мїмкін маќсаттарєа реттеуші - ґлшемдердіѕ јсер маќсаттарыныѕ сјйкестік негіздеуі алынєан болады.

1. 5. Ә кімшілітік тосқ ауылдардан, рұ қ сат ету жү йесін жең ілдету жө нінде ұ сыныстар мен кепілдемелер

1. 5. 1. Рұ қ сат ету жү йесі облысында заң наманың унификациясы

Рўќсат етілетін жїйе ґткізілген талдауы нјтижелерініѕ негізінде жјне јдістеме маќўлдауыныѕ жатќызуымен (лицензиялау, сертификаттау, аккредиттеу) (онан јрі - јдістеме) бґлектерді ќызмет сфераларында рўќсат етілетін жїйе толыќ жетілдіруімен заѕ жоба концепциялары жоба ґѕделген. Заѕ жоба мјтінін ќосымшада кө рсетілген.

⇐ Предыдущая 1 2 3 456 7 8 9 10 Следующая ⇒