Увасоблены дух, гаспадар горада-цела, не зьдзяйсьняе дзеяньняў, не падахвочвае іншых да дзейнасьці і не стварае яе пладоў. Усё гэта робяць гуны матэрыяльнай прыроды.

Калі чалавек, які валодае боскай сьвядомасьцю, бачыць, чуе, датыкаецца, адчувае пахі, есьць, ходзіць, сьпіць або дыхае, ён заўсёды ведае, што сам ён нічога не робіць. Яму вядома, што, калі ён гутарыць, спаражняе кішачнік або напаўняе страўнік, адкрывае або закрывае вочы, гэта проста матэрыяльныя пачуцьці ўзаемадзейнічаюць з аб'ектамі ўспрыманьня, але сам ён не датычны да ўсяго гэтага.

КАМЭНТАР: Чалавек, які разьвіў у сабе сьвядомасьць Крышны, чысты, таму ён ніяк не зьвязаны зь дзейнасьцю, выкліканай пяцьцю непасрэднымі й ўскоснымі прычынамі: тым, хто зьдзяйсьняе дзеяньне, самой дзейнасьцю, зьнешнімі абставінамі, прыкладаемымі намаганьнямі й лёсам. Прычына гэтага ў тым, што такі чалавек увесь час заняты трансцэндэнтным любосным служэньнем Крышне. Хоць на першы погляд здаецца, што ён дзейнічае з дапамогай цела й органаў пачуцьцяў, ён заўсёды ўсьведамляе сваё сапраўднае прызначэньне, якім зьяўляецца духоўная дзейнасьць. Чалавек, які валодае матэрыяльнай сьвядомасьцю, залучае свае органы пачуцьцяў у дзейнасьць дзеля ўласнага задавальненьня, але той, хто здабыў сьвядомасьць Крышны, выкарыстоўвае свае органы пачуцьцяў, імкнучыся даставіць асалоду Крышне. Таму чалавек, які разьвіў у сабе сьвядомасьць Крышны, заўсёды вольны, хоць здаецца, што ён дзейнічае, выкарыстоўваючы органы пачуцьцяў. Зрокавае й слыхавое ўспрыманьне зьяўляюцца функцыяй органаў пазнаньня, а рух, гаворка, апаражненьне кішачніка і г.д. - гэта функцыі органаў дзеяньня. Чалавек, які валодае сьвядомасьцю Крышны, ніколі не трапляе пад уплыў дзейнасьці сваіх органаў пачуцьцяў. Ён не займаецца нічым, акрамя служэньня Госпаду, бо ведае, што ён - вечны слуга Крышны.

ТЭКСТ 10

брахманй адхайа кармані

сангам тйактва кароті йах

ліпйате на са папена

падма-патрам івамбхаса

брахмані - Вярхоўнай Асобы Бога; адхайа - прысьвяціўшы; кармані- дзеяньні; санга- прыхільнасьць; тйактва - адкінуўшы; кароті - зьдзяйсьняе; йах - які; ліпйате - закранаецца; на - ня; сах - ён; папена - грахом; падма-патрам - ліст лотаса; іва - як; амбхаса - вадой.

Падобна таму як вада ня змочвае ліст лотаса, грэх ніколі не засмучае таго, хто выконвае свой доўг без прыхільнасьці да плёну сваёй працы, ахвяруючы яго Вярхоўнаму Госпаду.

КАМЭНТАР: У дадзеным выпадку слова брахмані азначае «ў сьвядомасьці Крышны». Матэрыяльны сьвет - гэта сукупная праява трох гун матэрыяльнай прыроды, якая на санскрыце называецца прадханай. Ведычныя гімны абвяшчаюць: сарвам хй этад брахма (Мандука-упанішад, 2) і тасмад этад брахма нама рупам аннам ча джайате (Мундака-упанішад, 1.2.10). У «Бхагавад-гіце» (14.3) таксама гаворыцца: мама йонір махад брахма. Іншымі словамі, усё ў матэрыяльным сьвеце ёсьць праява брахмана, і, хоць вынікі прымаюць розныя формы, яны не адрозьніваюцца ад прычыны. У «Ішапанішад» сказана, што ўсё, што існуе, зьвязана зь Вярхоўным Брахманам - Крышнай, і належыць Яму аднаму. Той, хто да канца зразумеў, што ўсё належыць Крышне, што Госпад - гаспадар усяго і што ўсё павінна выкарыстоўвацца для служэньня Госпаду, ніяк ня зьвязаны наступствамі сваіх дзеяньняў, як пабожных, так і грахоўных. Нават матэрыяльнае цела, якім Госпад надзяляе жывыя істоты для той ці іншай дзейнасьці, можна выкарыстоўваць у сьвядомасьці Крышны. У гэтым выпадку яно не апаганьваецца грахом, таксама як ліст лотасу не намакае, хоць і кранаецца вады. У «Гіце» (3.30) Госпад Крышна кажа: майі сарвані кармані саннйасйа - «Адмовіўшыся ад сьвету, пасьвячай усе свае дзеяньні Мне». Такім чынам, чалавек, пазбаўлены сьвядомасьці Крышны, дзейнічае, атаясамляючы сябе з матэрыяльным целам і органамі пачуцьцяў, а чалавек, які валодае сьвядомасьцю Крышны, дзейнічае, ведаючы, што ягонае цела зьяўляецца ўласнасьцю Крышны й таму павінна выкарыстоўвацца ў служэньні Крышне.

ТЭКСТ 11

кайена манаса буддхйа
кевалаір індрійаір апі
йогінах карма курванті
сангам тйактватма-шуддхайе

кайена - целам; манаса - розумам; буддхйа - інтэлектам; кевалаіх - ачышчанымі; індрійаіх - пачуцьцямі; апі - нават; йогінах - людзі, якія валодаюць сьвядомасьцюКрышны; карма - дзейнасьць; курванті - ажыцьцяўляюць; сангам - прыхільнасьць; тйактва - адкінуўшы; атма - уласнага; шуддхайе - дзеля ачышчэньня.

Адмовіўшыся ад усіх прыхільнасьцяў, йогі дазваляюць дзейнічаць свайму целу, розуму, інтэлекту й нават пачуцьцям толькі дзеля самаачышчэньня.

КАМЭНТАР: Калі чалавек дзейнічае ў сьвядомасьці Крышны, дзеля задавальненьня Крышны, любое дзеяньне ягонага цела, розуму, інтэлекту ці нават пачуцьцяў зьяўляецца чыстым, вольным ад прымешку матэрыяльнай брыдоты. Дзейнасьць чалавека, які валодае сьвядомасьцю Крышны, ня мае матэрыяльных наступстваў. Таму, дзейнічаючы ў сьвядомасьці Крышны, мы зможам без асаблівых намаганьняў прысьвяціць сябе чыстай дзейнасьці, якая называецца сад-ачар'я. Шры Рупа Госвамі ў сваёй кнізе «Бхакці-расамрыта-сіндху» (1.2.187) кажа пра гэта так:

іха йасйа харер дасйе

кармана манаса гіра

нікхіласв апй авастхасу

джіван-муктах са учйате

«Чалавек, які дзейнічае ў свядомасьці Крышны, то бок служыць Крышне сваім целам, розумам, інтэлектам і моваю, зьяўляецца вызваленай душой, нават калі знаходзіцца ў матэрыяльным сьвеце і як быццам бы займаецца разнастайнай матэрыяльнай дзейнасьцю». Такі чалавек пазбаўлены падманнага эга, паколькі не атаясамляе сябе з матэрыяльным целам і ня лічыць сябе яго ўладальнікам. Ён цудоўна ведае, што ён адрозьніваецца ад цела і што цела яму не належыць. Ягонае цела, як і ён сам, належыць Крышне. Калі адданы выкарыстоўвае ўсе, што мае - цела, розум, інтэлект, мову, жыцьцёвую сілу, маёмасьць, - для служэньня Крышне, ён неадкладна аднаўляе сваю сувязь з Крышнай. Так ён дасягае адзінства з Крышнай і пазбаўляецца ад падманнага эга, якое прымушае яго атаясамліваць сябе з матэрыяльным целам. Гэта й ёсьць дасканаласьць сьвядомасьці Крышны.

ТЭКСТ 12

йуктах карма-пхалам тйактва
шантім апноті наіштхікім
айуктах кама-карена
пхале сакто нібадхйате

йуктах - той, хто займаецца адданым служэньнем; карма-пхалам - вынік усіх сваіх дзеяньняў; тйактва - аддаўшы; шантім - супакаеньне; апноті - здабывае; наіштхікім - непахіснае; айуктах - чалавек, пазбаўлены сьвядомасьці Крышны; кама-карена - вынікам сваёй працы, ад якога ён хоча атрымліваць асалоду; пхале - да выніку; сактах - прывязаны; нібадхйате - занявольвае.

Душа, непахісна адданая Мне, знаходзіць сапраўдны мір і спакой, бо аддае Мне ўвесь плён сваёй працы. Таму, хто не знаходзіцца ў еднасьці са Ўсявышнім, хто кіруецца жаданьнем атрымліваць асалоду ад пладоў сваёй працы, прыгатавана рабства.

КАМЭНТАР: Розьніца паміж чалавекам, які валодае сьвядомасьцю Крышны, і чалавекам з матэрыяльнай сьвядомасьцю заключаецца ў тым, што адзін прывязаны да Крышны, а другі - да плёну сваёй працы. Чалавек, які прывязаны да Крышны й працуе выключна дзеля Яго, безумоўна, зьяўляецца вызваленай душой, і ён не турбуецца пра тое, якімі будуць вынікі ягонай дзейнасьці. Як сказана ў «Бхагаватам», чалавек турбуецца аб выніках сваёй працы толькі тады, калі знаходзіцца ва ўладзе дваістасьці, гэта значыць не валодае веданьнем аб Aбсалютнай Ісьціне. Крышна - Вярхоўная Aбсалютная Ісьціна, Асоба Бога. Для чалавека, які разьвіў у сабе сьвядомасьць Крышны, дваістасьці ня існуе. Усё існае створана энэргіяй Крышны, а Крышна ўседобры. Таму дзейнасьць у сьвядомасьці Крышны мае абсалютную прыроду; яна цалкам духоўная й не цягне за сабой матэрыяльных наступстваў. Вось чаму чалавек, які дзейнічае ў сьвядомасьці Крышны, заўсёды ў спакоі, які невядомы таму, хто ва ўсім шукае карысьці, рухомы жаданьнем пачуцьцёвых асалодаў. Такі сакрэт дзейнасьці ў сьвядомасьці Крышны: веданьне аб тым, што няма нічога не зьвязанага з Крышнай, прыносіць чалавеку супакаеньне й пазбаўляе яго ад страху.

ТЭКСТ 13

сарва-кармані манаса
саннйасйасте сукхам ваші
нава-дваре пуре дехі
наіва курван на карайан

сарва - усе; кармані - дзеяньні; манаса - розумам; саннйасйа - адкінуўшы; асте - знаходзіцца; сукхам - шчасьліва; ваші - які валодае сабой; нава-двара - зь дзевяцьцю варотамі; пуре - у горадзе; дехі - абумоўленая душа; на - не; эва - безумоўна; курван - які робіць; на - не; карайан - які становіцца прычынай дзеяньняў.

Калі ўвасобленая жывая істота, навучыўшыся валодаць сабой, адракаецца ў розуме ад усякай дзейнасьці, яна шчасьліва жыве ў горадзе зь дзевяцьцю варотамі [матэрыяльным целе], не зьдзяйсьняючы дзеяньняў і не становячыся іхнай прычынай.

КАМЭНТАР: Абумоўленая душа жыве ў матэрыяльным целе, або, вобразна кажучы, у горадзе зь дзевяцьцю варотамі. Цела дзейнічае, падпарадкоўваючыся гунам матэрыяльнай прыроды, пад уплывам якіх яно знаходзіцца. Такая душа заўсёды залежыць ад стану свайго цела, аднак пры жаданьні яна можа пераадолець гэтую залежнасьць. Яна пакутуе толькі таму, што, забыўшыся пра сваю духоўную прыроду, атаясамляе сябе з матэрыяльным целам. Разьвіўшы ў сабе сьвядомасьць Крышны, душа вяртаецца ў свой сапраўдны стан і вызваляецца з-за кратаў у целе. Той, хто здабыў сьвядомасьць Крышны, цалкам адыходзіць ад схемаў дзейнасьці матэрыяльнага цела. Такая душа, якая ўтаймавала свае пачуцьці ды зьмяніла вобраз думак, шчасьліва жыве ў горадзе зь дзевяцьцю варотамі.

нава-двара пуре дехі

хамсо лелайате бахіх

ваші сарвасйа локасйа

стхаварасйа чарасйа ча

«Вярхоўны Госпад, Які жыве разам зь індывідуальнай душой ў матэрыяльным целе, зьяўляецца валадаром усіх жывых істотаў у сусьвеце. У матэрыяльным целе дзевяць брамаў [два вокі, дзьве ноздры, два вухі, рот, какаўка й дзетародны орган]. У абумоўленым стане жывая істота атаясамляе сябе з матэрыяльным целам, але, усьвядоміўшы сваю тоеснасьць з Госпадам у сэрцы, яна становіцца такой жа вольнай, як і Ён, нават калі працягвае заставацца ў целе »(Шветашватара-упанішад, 3.18).

Такім чынам, чалавек, які разьвіў у сабе сьвядомасьць Крышны, адхіляецца як ад зьнешняй, так і ад унутранай дзейнасьці матэрыяльнага цела.

ТЭКСТ 14

на картрітвам на кармані
локасйа сріджаті прабхух
на карма-пхала-самйогам
свабхавас ту правартате

на - ні; картрітвам - права ўласнасьці; на - ні; кармані - дзеяньні; локасйа - людзей; сріджаті - стварае; прабхух - гаспадар (горада-цела); на - ні; карма-пхала - з вынікамі дзейнасьці; самйогам - сувязь; свабхавах - сукупнасьць гун матэрыяльнай прыроды; ту - але; правартате - дзейнічае.

Увасоблены дух, гаспадар горада-цела, не зьдзяйсьняе дзеяньняў, не падахвочвае іншых да дзейнасьці і не стварае яе пладоў. Усё гэта робяць гуны матэрыяльнай прыроды.

КАМЭНТAР: Як мы даведаемся зь сёмай часткі, жывая істота належыць да адной з энэргій Вярхоўнага Госпада; гэта энэргія (ці прырода) адрозьніваецца ад матэрыі - другой, ніжэйшай, энэргіі Госпада. Так здарылася, што вышэйшая энэргія, жывая істота, з спрадвечных часоў знаходзіцца ў судотыку з матэрыяльнай прыродай. Тленнае матэрыяльнае цела, у якім жыве жывая істота, служыць прычынай разнастайных дзеяньняў і іх наступстваў. Спрадвечна жывая істота чыстая, але, знаходзячыся ў абумоўленым стане й па невуцтву свайму атаясамляючы сябе зь целам, яна пакутуе, пажынаючы плады дзейнасьці цела. Адзінай прычынай нашых пакутаў у матэрыяльным целе зьяўляецца невуцтва, што спакон вякоў пакрывае жывую істоту. Калі жывая істота адхіляецца ад дзейнасьці цела, яна вызваляецца і ад яе наступстваў. Жывучы ў горадзе-целе, жывая істота здаецца ягоным гаспадаром, хоць насамрэч яна не зьяўляецца ўласьнікам матэрыяльнага цела, не кіруе ягонымі дзеяньнямі й не вызначае іх наступстваў. Яна проста змагаецца за існаваньне пасярод акіяна матэрыяльнага жыцьця. Хвалі кідаюць яе з боку на бок, і яна ня ў сілах даць ім рады. Самае лепшае для яе - выбрацца зь бездані з дапамогай трансцэндэнтнага мэтаду сьвядомасьці Крышны. Гэта адзіны шлях да вызваленьня.

⇐ Предыдущая 1 234 5 Следующая ⇒