берегу́, бережёшь и т.д., берегу́т наст. от бере́чь

берегу́, бережёшь и т.д., берегу́т наст. от бере́чь

береди́ть несов.,что 1) хьедан, дардан; ~ ра́ну чов даръян 2) перен. хьедан, Iовжо

бережли́вость ж кхоамалла, гIатакх

бережли́вый,-ая, -ое кхоаме, гIатакхе; ~ хозя́ин кхоаме да

бе́режн||ый,-ая, -ое 1) (осторожный) ларлу[ш долу]; ~ое обраще́ние с огнём цIарца ларлуш хилар;~о(нареч.)нести́ лардеш дахьа 2) (заботливый,внимательный) тидаме; ~ое отноше́ние к лю́дямнахаца тидаме хилар

берёза ж дакх

березня́к м докхан хьун

берёзов||ый,-ая, -ое докхан; ~ая ро́ща докхан хьун; ~ые дрова́ докхан дечиг

бере́менеть несов. пхаръяла, берах хила

бере́менная прил. 1.пхора, бераха, бераха йолу 2.в знач. сущ. ж пхораниг, берахниг

бере́менность ж пхоралла, берах хилар

берескле́т м бот. цIарз

берёстаж ковст

берестян||о́й,-а́я, -о́е ковстан; ~а́я ло́дкаковстан кема

бере́т м берет (куй)

бере́||чьнесов. 1)кого-что лардан; ~чь сы́на кIант ларван; ~чь та́йну къайле ларъян 2) что(экономить) кхоо; он ~жёт ка́ждую копе́йкухIор кепек кхоайо цо

бере́||чься несов.,кого-чего и без доп. лардала; ~ги́сь!ларло!

бери́ллийм бериллий (хим. элемент,металл)

бе́ркут м гIиргIа

берло́га ж чен бен

берцо́в||ый,-ая, -ое:больша́я ~ая костьбуност; ма́лая ~ая кость чIуност

бесм шайтIа

бес= къора мукъазчу аьзна хьалха «без» метта лела дешхьалхе,мас.: бесполе́зный пайденна доцу

бесе́да ж къамел; провести́ ~укъамел дан; провести́ вре́мя в ~е(илиза ~ой) къамел деш хан дIаяхьа

бесе́дка ж беседка (рагIун тайпа гIишло)

бесе́доватьнесов.,с кем къамел дан

бесёнок м разг. шайтIанан кIорни; ах вы,бесеня́та! хьай, шайтIанан кIорнеш!

беси́ть несов.,кого-что оьгIаздахийта

беси́ться несов. 1) (болеть бешенством – о животных) хьерадала 2) разг. (злиться) оьгIазъэха 3)разг. (шалить) хьерадала

бескла́ссов||ый,-ая, -оеклассаш йоцу; ~ое о́бщество классаш йоцу юкъаралла

бескозы́рка жлаба йоцу куй

бесконе́чность жабаде, йист йоцуш (или чаккхе йоцуш) хилар

бесконе́чн||ый,-ая, -ое 1) йист (или чаккхе) йоцу; ~ые разгово́рычеккхе йоцу хабарш 2) мат.:~ая дробь чаккхе йоцу (или чаккхенза) дробь; ~о(нареч.)ма́лая величина́ йист йоцуш жима хIума

бесконтро́льный,-ая, -ое толлуш (или контроль) йоцу

бесконфли́ктный,-ая, -оеконфликт йоцу, къовсам боцу

беско́рмицаж докъаран къоьлла

бескоры́стиес хьаналалла, пайда цалехар

бескоры́стный,-ая, -оехьанала, пайда ца лоьху

беско́стный,-ая, -ое даьIахк йоцу

бескра́йний,-яя, -ее йист йоцу; ~ просто́р йист йоцу аре

бескри́зисн||ый,-ая, -ое кризис[аш] йоцу, кризис[аш] ца хуьлу; ~ая социалисти́ческая эконо́микакризисаш социалистически экономика

бескро́вн||ый,-ая, -ое 1) цIий доцу; ~ые гу́бы цIий доцу балдаш 2) (без жертв) вер-ваккхар доцу, чов-чордо йоцу; ~ая побе́давер-ваккхар доцу толам

бескры́лый,-ая, -ое тIемаш доцу; ~ое насеко́мое тIемаш доцу са долу хIума

бескульту́рье с культура цахилар, оьзда цахилар

беснова́тый,-ая, -ое уст. тилла, жинашца тайна

беснова́ться несов. хьерадала, хьераваьлла лела

бесо́вский,-ая, -ое шайтIанан

беспа́лубн||ый,-ая, -ое палуба йоцу; ~ое су́дно палуба йоцу кема

беспа́л||ый,-ая, -ое пIелгаш доцу; (без одного пальца) пIелг боцу; ~ая рука́ пIелгаш доцу куьг

беспа́мятный,-ая, -ое дицлу[ш долу]

беспа́мятство с дог кIаддалар, дог гIелдалар, кхетам чуьра валар; впасть в ~ дог кIаддала

беспардо́нный,-ая, -ое разг. ларам боцу

беспарти́йность ж партехь цахилар

беспарти́йный,-ая, -ое партехь доцу

беспа́спортный,-ая, -ое паспорт доцу

бесперебо́йн||ый,-ая, -ое саццаза, хаддаза, ца соьцуш ден; ~ая рабо́та мото́ра моторо ца соьцуш болх бар

бесперспекти́вный,-ая, -ое перспектива йоцу

беспеча́льн||ый,-ая, -ое гIайгIа йоцу;~ое существова́ниегIайгIа йоцу Iар-вахар

беспе́чность ж гIайгIа (или бала) цахилар

беспе́чн||ый,-ая, -ое гIайгIа йоцу, бала боцу; ~о(нареч.)вести́ себя́гIайгIа йоцуш лела

беспи́сьменный,-ая, -ое йоза доцу; ~ язы́к йоза доцу мотт

беспла́новость ж план цахилар

беспла́нов||ый,-ая, -ое план йоцу; ~ая рабо́та план йоцу болх

беспла́тн||ый,-ая, -ое маьхза; ~ая медици́нская по́мощь лоьраллин маьхза гIо

бесплацка́ртный,-ая, -ое плацкарт йоцу

беспло́диес 1) (человека) бер цахилар; 2) см. беспло́дность1

беспло́дность ж 1) (почвы) ялта цахьекъар, ялта цахилар 2) перен. (безуспешность) эрна хилар

беспло́дный,-ая, -ое 1) (о людях) бер ца хуьлу; (о животных) дехкаш доцу; (о растениях) ца хьекъа 2) (о почве) ялта ца хуьлу, ялта ца хьекъа 3) перен. (безуспешный) эрна

бесповоро́тн||ый,-ая, -ое хийцалур доцу; ~ое реше́ниехийцалур боцу сацам бесподо́бный,-ая, -ое тIехдика

беспозвоно́чн||ый,-ая, -оебукъсурт (или букъадаьIахк) йоцу; ~ое живо́тное букъсурт (илибукъадаьIахк) йоцу дийнат

беспоко́||ить несов.,кого-что 1) (тревожить) сагатдан; меня́ ~ит его́ отсу́тствиеи цахиларо сагатдо сан 2) (нарушать покой) меттахдаккха, меттахъхьедан; не ~йте его́ ма хьевелаш иза 3) (мешать) новкъарло ян; меня́ ~ит шум гIовгIано ца вуьту со

беспоко́||иться несов. сагатдан; не ~йтесь,я сам сде́лаю это са ма гатде, ас айса дийр ду иза

беспоко́йн||ый,-ая, -ое 1) (неспокойный) синтем боцу; ~ый челове́к синтем боцу стаг; ~о(нареч.)спатьтем боцуш наб ян 2) (тревожный) сингаттаме, саготту; ~ое вре́мя саготту хан

беспоко́йствос1) (тревога) сагатдар, синтем цахилар 2) (нарушение покоя) меттахъхьедар, меттахдаккхар; причини́тькому-л.~ цхьаъ меттахъхьеван

бесполе́зно 1. нареч. эрна, пайденна доцуш 2. в знач. сказ.(напрасно)эрна; всё бы́ло ~ дерриг а эрна дара

бесполе́зн||ый,-ая, -ое пайденна доцу; (напрасный) эрна; ~ая тра́та сил эрна къахьегар

беспо́л||ый,-ая, -ое калацIоле; ~ое существо́ калацIола ◊ ~ое размноже́ние калацIоле дебар

беспо́мощность ж гIоразалла

беспо́мощный,-ая, -ое гIораза; гIора доцу

беспоро́дный,-ая, -оехIу доцу

беспоро́чный,-ая, -оеуст. ала хIума доцу, айп доцу; ~ая слу́жба ала хIума доцуш гIуллакх лелор

беспоря́д||ок м1) къепе яцар; бежа́ть в ~ке къепе йоцуш бовда 2) мн. ~ки гIиттарш

беспоря́дочн||ый,-ая, -ое къепе йоцу; ~ые за́писи къепе йоцу дIаяздарш; ~ая гру́да бума́г къепе йоцу кехатийн оьла

беспоса́дочный,-ая, -ое охьа ца хуу[ш ден или долу]; ~ перелёт охьа ца хууш дехьадãлар

беспо́чвенн||ый,-ая, -ое бух боцу; ~ое обвине́ние бух боцуш бехкевар

беспо́шлинный,-ая, -ое ял йоцу, ял ца йоккху

беспоща́дн||ый,-ая, -оекъинхетам боцу, къиза; ~о(нареч.)бо́ротьсяс чем-л. цхьана хIуманца къиза къийсам латто

беспра́виес бакъо цахилар (илияцар)

беспра́вный,-ая, -оебакъо йоцу

беспреде́льный,-ая, -ое бãрам боцу; в ~ой вышине́ барам боцчу лакхенгахь

беспредме́тный,-ая, -ое корта боцу, Iалашо йоцу; ~ спор Iалашо йоцу къовсам

беспрекосло́вн||ый,-ая, -ое дуьхьал дош ца далош, дуьхьало ца еш; ~ое выполне́ниечьей-л.во́лидуьхьал дош ца далош цхьаьннан лаам кхочушбар; ~о(нареч.)подчиня́ться дуьхьало ца еш муьтIахь хила

беспрепя́тственн||ый,-ая, -ое новкъарло йоцу[ш долу], дуьхьало йоцу;~о(нареч.)прони́кнутькуда-л. дуьхьало йоцуш цхьанхьа чекхвãла

беспреры́вн||ый,-ая, -ое хаддаза; саццаза; ~ дождь саццаза догIу догIа

беспреста́нн||ый,-ая, -ое саццаза, хаддаза, соцуш доцу; шли ~ые дожди́ хаддаза догIанаш доьлхура; ~о(нареч.)звони́л телефо́нхаддаза еттара телефон

беспрецеде́нтный,-ая, -ое (беспримерный,небывалый) цкъã а ца хилла [долу]; ~ слу́чай цкъа а цахилларг

беспри́быльн||ый,-ая, -ое пайденза, са йоцу

бесприда́нница ж къалиг (къен нускал)

беспризо́рни||к м, ~ца ж Iуналла доцург

беспризо́рн||ый,-ая, -ое 1) Iуналла доцу: ~ое хозя́йство Iуналла доцу бахам 2) (бездомный) цIа доцу; ~ый ребёнок цIа доцу бер 3) в знач. сущ.~ый м, ~аяж Iуналла доцург

бесприме́рн||ый,-ая, -ое бãрам боцу, шега нийса (иликхочуш) кхин доцу; ~ая хра́брость барам боцу майралла

беспринци́пность ж принцип цахилар (или яцар)

беспринци́пный,-ая, -ое принцип йоцу;~ челове́к принцип йоцу стаг

беспристра́стие с озабезаме цахилар

беспристра́стный,-ая, -ое озабезам боцу, озабезаме доцу; ~ судья́ озабезаме воцу суьдхо

беспричи́нный,-ая, -ое бахьана доцу[ш]; ~ смех бахьана доцу белар

бесприю́тный,-ая, -оекхерч боцу, хIусам йоцу

беспробу́дн||ый,-ая, -оехаддаза; спать ~ым сном хаддаза наб ян ◊ ~ый пья́ница хаддаза муьйлу стаг

беспро́волочный,-ая, -оесара боцу; ~ телегра́ф сара боцу телеграф

беспро́игрышный,-ая, -ое кхаж болу

беспросве́тн||ый,-ая, -ое1) (очень тёмный) кIарул-Iаьржа; ~ая тьма кIарул-Iаьржа бода 2) перен.(очень мрачный) бIаIаьржа; ~ое го́ре бIаIаьржа бала

беспроце́нтный,-ая, -ое процент йоцу; ~ заём процент йоцу заём

беспу́тный,-ая, -оелартIахь доцу

беспу́тство с лартIахь цахилар

бессвя́зный,-ая, -ое уьйр йоцу; доьзна доцу; ~ расска́зуьйр йоцу дийцар

бессеме́йный,-ая, -ое доьзал боцу

бессерде́чиес,бессерде́чностьж дог доцуш хилар, дог цалазар

бессерде́чный,-ая, -ое дог доцу, дог ца лозу

бесси́лиеж1) (слабость) гIорасизалла, ницкъ цахилар (или бацар); ста́рческое ~ воккхаллин гIорализалла 2) (отсутствие возможности) гIора цахилар (или дацар), таро яцар; чу́вствовать своё ~ шен гIора дацар хаа

бесси́льный,-ая, -оегIора доцу, rIора сиза, ницкъ боцу; я бесси́лен сде́лать э́то и дан сан ницкъ бац

бессисте́мн||ый,-ая, -оесистема йоцу; ~ое чте́ние система йоцу дешар

бессла́вный,-ая, -ое сий доцу[ш]; ~ая смерть сий доцуш валар

бессле́дн||ый,-ая, -оедоь доцу, лар йоцу; ~о(нареч.)пропа́сть доь доцуш вãн

бесслове́сн||ый,-ая, -ое 1) мотт ца хуу; ~ое живо́тное мотт ца хуу хьайба 2) (молчаливый,безропотный) вист ца хуьлу

бессме́нный,-ая, -оеца хийцалун; ~ секрета́рь нау́чного о́бщества Iилманан юкъараллин хийцалуш воцу секретарь

бессме́ртиес 1) (вечное существование) лийриг цахилар; (о природе) духур цахилар 2) перен. (посмертная слава) довр доцу сий

бессме́ртн||ый,-ая, -ое 1) (не умирающий) лийриг доцу, Iажал йоцу; (о природе) духур доцу 2) перен. (вечный) довр доцу; ~ая сла́ва довр доцу сий

бессмы́сленный,-ая, -оемаьIна доцу, кхетам боцу

бессмы́слица ж маьIна доцург

бессне́жн||ый,-ая, -оело доцу; ~ая зима́ло доцу Iа

бессо́вестный,-ая, -ое эхь доцу, эхь ца хета[ш долу]

бессодержа́тельн||ый,-ая, -ое чулацам боцу; ~ая жизнь чулацам боцу дахар

бессозна́тельн||ый,-ая, -оекхетам боцу; быть в ~ом состоя́нии кхетам боцчу хьолехь хила

бессо́нниц||а ж наб яр, наб яйна хилар, наб цакхетар; страда́ть ~ей наб яйна хьийза

бессо́нн||ый,-ая, -оенаб йоцу, наб яйна; ~ая ночь наб яйна буьйса

бессою́зн||ый,-ая, -ое грам. хуттург йоцу; ~ая связь хуттург йоцу уьйр

бесспо́рно нареч. в знач. вводн. сл. къуьйсийла йоццуш, дуьйцийла йоццуш; ~,он прав дуьйцийла йоццуш, бакъ ву иза

бесспо́рн||ый,-ая, -ое къуьйсийла йоцу; ~ая и́стина къуьйсийла йоцу бакъдерг

бессро́чный,-ая, -ое хан йоцу; ~ па́спортхан йоцу паспорт

бесстра́стный,-ая, -ое шовкъ йоцу

бесстра́шие сцакхерар; высок. догмайралла

бесстра́шный,-ая, -ое ца кхоьру, кхоьруш доцу; высок. дог майра; ~ во́ин дог майра тIемало

бессты́дни||к м, ~ца ж разг. эхь доцург

бессты́дный,-ая, -ое эхь доцу, эхь ца хета

бессты́дство с эхь дацар, эхь цахетар, эхь цахилар

бессты́ж||ий,-ая, -ее прост. эхь доцу; ~ие глаза́ эхь доцу бIаьргаш

бессчётн||ый,-ая, -ое хьесап доцу, барамза дукха; повторя́ть ~ое число́ раз— барамаза дукха юх-юха баха

беста́ктностьжлартIахь доцург, оьзда дацар

беста́ктный,-ая, -оелартIахь (или оьзда) доцу

бестала́нн||ый,-ая, -ое похIме доцу; ~ый поэ́тпохIме воцу поэт ◊ ~ая голо́вушка фольк. декъаза корта

бестолко́вщинаж разг. кхетам боцург, гIурт, хIун ду а цахуург

бестолко́вый,-ая, -ое кхетам боцу

бе́столочь ж разг. 1) кхетам боцу хIума 2) (о человеке) кхетам боцу стаг

бестре́петный,-ая, -ое озалур воцу

бесфо́рменн||ый,-ая, -ое форма (или кеп) йоцу; ~ая глы́бакеп йоцу тарх

бесхара́ктерность ж юьхькIедалла

бесхара́ктерный,-ая, -ое юьхь кIеда

бесхво́стый,-ая, -ое цIога доцу

бесхи́тростный,-ая, -оехIилла доцу; ~ расска́з хIилла доцу дийцар

бесхо́зн||ый,-ая, -ое да воцу; ~ое иму́ществода воцу бахам

бесхозя́йственность ж дола дан цахаар, дола цадар

бесхозя́йственный,-ая, -ое дола дан ца хуу, дола ца ден

бесцве́тн||ый,-ая, -ое 1) бос боцу; ~ая жи́дкостьбос боцу кочалла 2) перен. бIаьрла доцу; ~ый расска́з бIаьрла доцу дийцар

бесце́льный,-ая, -ое Iалашо йоцу; ~ спор Iалашо йоцу къовсам

бесце́нный,-ая, -ое мах бина вер воцу, мах боцу; ~ дар мах боцу похIма ◊ ~ друг везийра доттагI

бесце́нок м разг.: за ~[купи́ть,прода́ть] маьхза [эца, дохка]

бесцеремо́нность ж эвхьазалла

бесцеремо́нный,-ая, -ое эвхьаза

бесчелове́чность ж адамалла яцар

бесчелове́чн||ый,-ая, -ое адамалла йоцу; ~ая эксплуата́ция адамалла йоцуш вацор; обраща́тьсяс кем-л.~о(нареч.) цхьаьнца адамалла йоцуш хила

бесче́стить несов.,кого-что сий дайа, сийсаздаккха

бесче́стный,-ая, -ое (без чести) сий доцу; (нечестный) хьанал доцу

бесче́стьес сий дãр, сийсаздãлар

бесчи́нство с вон лелар

бесчи́нствовать несов. вон лела

бесчи́сленный,-ая, -ое чот (или барам) йоцу[ш дукха]; ~ые то́лпы наро́да халкъан чот йоцуш дукха жIуганаш

бесчу́вственн||ый,-ая, -ое 1) (лишённый чувствительности) хаалуш доцу 2) (не сострадательный) дог ца лозу; ~ый челове́к дог ца лозу стаг ◊ в ~ом состоя́нии кхетамчохь доцуш

бесчу́встви||е с кхетамчуьра далар; до ~я кхетамчуьра валлалц

бесшаба́шный,-ая, -оегIайгIанза, гIайгIа йоцу

бесшу́мный,-ая, -ое тата доцу, гIовгIа йоцу, гIар йоцу; ~ мото́р тата доцу мотор

бе́та-лучи́мн. бета-зIенарш

бето́н м бетон

бетони́рова||ть несов.,что бетон йотта; ~нное шоссе́ бетон йоьттина шоссе

бето́нный,-ая, -ое бетонан

бетономеша́лка ж бетонкегорг

бето́нщик м бетонхо

бечева́ ж муш; (для тяги) бухка

бечёвка ж тIийриг

бе́шенство с 1) мед. хьерадалар; заболе́ть ~м хьерадала (или хьераволу) цамгар кхета 2) перен. хьерадалар; прийти́ в ~ оьгIазвахна хьеравала

бе́шен||ый,-ая, -ое 1) хьерадаьлла; ~ая соба́ка хьерадаьлла жIаьла 2) перен.(сильный) Iаламат чIогIа; ~ое сопротивле́ние Iаламат чIогIа дуьхьало ◊ ~ые де́ньги эрна карадеана ахча; ~ые це́ныбеза мехаш

бешме́т м гIовтал

библе́йский,-ая, -ое библин

библио́графм библиограф (библиографин говзанча)

библиографи́ческ||ий,-ая, -ое библиографин; ~ий отде́л журна́лажурналан библиографин дакъа;~ая ре́дкость библиографин къоьлла

библиогра́фия ж библиографи (книжкех лаьцна Iилманан хьесап дар я цхьана чулацамца билгалйина литература)

библиоте́ка ж библиотека; передвижна́я ~ дIасалело библиотека; ~ учи́теля хьехархочун библиотека

библиоте́карша ж разг., библиоте́карь м библиотекарь, библиотекахо

библиоте́чн||ый,-ая, -ое библиотекан, библиотекера; ~ая кни́габиблиотекера книга

Би́блия ж Библи

бива́км меттамотт

би́вень м кIомсар; би́вни слона́пийлан кIомсарш

⇐ Предыдущая 6 7 8 9 101112 13 14 15 Следующая ⇒