Экологиялық есептер

Экологиялық есептер

Мақсаты: Айналадағы бізді қоршаған табиғатты сүйіп, аялап адамдардың тіршілігі, өмірі табиғатпен тікелей байланысты екенін жас ұрпақ балабақшадан, отбасынан, мектеп қабырғасынан жақсы түсініп шығу керек.
1-есеп. Тәулігіне 1 ағаш 1 адамға жететін оттегі бөледі. Қалада қажетсіз газдардың бөлінуіне байланысты бұл оттегінің 10 есе кемісе, бір жарым миллион халқы бар Алматы қаласының тұрғындары үшін қанша ағаш қажет?
Шешуі: 1500000*10=15 млн (ағаш)
2-есеп: Бір автомобиль тәулігіне 20 кг газ бөліп шығарса, 6 автомобиль 1 айда қанша кг газ бөліп шығарады?
Шешуі: 6*20=120; 120*30=3600 (кг)
3-есеп: 1 тонна мата қалдығынан өңдеп 600 метр мата алуға болады. Осындай 35 тонна мата қалдығынан қанша метр мата алуға болады?
Шешуі: 35*600=21000 (м)
4-есеп: Құмырсқа 1 минутта ұясына 2 ондық жәндік тасып әкелсе, 2 сағатта қанша жәндік тасып әкеледі?
Шешуі: 20*120=2400 (жәндік)
5-есеп: Жер мен Айдың арасы 384000 км, ал Жер мен Күннің арасы 149500000 км болса, Ай күнге қарағанда Жерге жуық шамамен неше есе жақын?
Шешуі: 149500000/384000 389,3 (есе)
6-есеп: Пәтердегі су краннан дұрыс жабылмаса 6 минутта 1 стакан су ағады. Осындай краннан 1 сағатта /1 тәулікте/ неше литр су ағады?
Шешуі: 16*60=10 (стакан 1 сағ); 24*10=240 (стакан 1 тәулік)
7-есеп: 1 үйеңке ағашы бір жылда 2 кг 100 г оттегі бөліп шығарады. Ал шегіршін ағашы одан 7 есе көп оттегі бөліп шығарса, онда жылына бір үйеңке және шегіршін ағаштары қанша кг оттегі бөліп шығарады?
Шешуі: 2100*7=14700; 14700+2100=16800(г)=16кг 800г
8-есеп: Көк шегіртке 1 айда 42 өсімдік битін, одан 3 есе аз кішкене шіркей, ал шіркейлерге қарағанда шыбындарды 6 есе көп жесе, ол 1 айда /3 айда/ қанша жәндіктерді жейді?
Шешуі: 42/3=14;14*6=84: 42+14+84=140(1ай); 140*3=420(3ай)
9-есеп: Атмосферадағы ауаның ластану нәтижесінде 1 жылда 16 миллиард сомға залал келеді, ал 10,20,50,100 жылда қанша зиян шегеміз?
Шешуі: 16 млрд*10=160 млрд; 16*20=320млрд; 16*50=800млрд
10-есеп: Шошқа өсіретні кешендерден тәулігіне 350 метр куб лас заттар өзенге құйылады. Жылына қанша мөлшерде өзендерге лас зөат құйылады?
Шешуі: 365*350=127750м(куб)
11-есеп: Үйрек 70 күнде 4 кг-ға дейін салмақ қосса, 35 күнде ол қанша салмақ қосады?
Шешуі: 70/35=2; 4/2=2 (кг)
12-есеп: Бамбук ағашы тәулігіне 30 см өседі, ал терек ағашы тәулігіне 2 см өссе, бамбук ағашы тәулігіне неше есе артық өседі?
Шешуі: 30/2=15(есе)
13-есеп: Әр адам 1 жылда 3 ағаштан жасалған қағазды пайдаланады. Сенің жанұяңа қанша қағаз керек 1 жылда?
Шешуі: 4 адам болса- 4*12=48 (ағаш)
14-есеп: 60 кг Макулатура 1 ағаштың өмірін қорғаса, оқушылар жинаған 420 кг маклатура неше ағаштың өмірін қорғайды?
Шешуі: 420/60=70 (ағаштың

Халықтың орналасуы, тығыздығы және табиғи өсуіне байланысты есептер
Берілгені:
10 000 000 халқы бар бір А мемлекетінде жыл бойында 360 000 балалар туылып, 120 000 адам қайтыс болды. Ел аумағына 20 000 адам кетіп, 10 000 адам келді.
( Бұл есептің өзі 6 жолмен шығады)
Табу керек:
1. Туу коэффициенті ?
2. Өлу коэффициенті ?
3. Халықтың табиғи өсуі ?
4. Табиғи өсу коэффициенті ?
5. Халықтың механикалық өсуі ?
6. Халықтың жалпы өсуі ?
№ 1
Туу коэффициентін табу.
Туу коэффициенті - n
Туылғандар саны – Nх
Халықтың жалпы саны - Pх
n= Nх х 1000 ‰
Pх
n= 360000 х1000 ‰ = 36 ‰
10 000 000
Туу коэффициенті: 36 ‰
№ 2
Өлу коэффициентін табу.
Өлу коэффициенті - m
Қайтыс болғандар саны – Mх
Халықтың жалпы саны - Pх
m = Mх х 1000 ‰
Рх
m = 120 000 х 1000 ‰ = 12 ‰
10 000 000
Өлу коэффициенті 12 ‰
№ 3
Халықтың табиғи өсуін табу.
Туу – Т
Өлу – Ө
Табиғи өсу ?
Тх = Т - Ө
360 000 – 120 000 = 240 000 адам.
№ 4
Табиғи өсу коффициентін табу
Табиғи өсу коэф = Т - Ө х 1000 ‰
Рх
240 000 х 1000 ‰ = 24 ‰
10 000 000
Табиғи өсу коэффициенті - 24 ‰
№ 5
Халықтың механикалық өсуіі табу.
И – иммигранттар
Э – эммигранттар
Vө – механикалық өсу.
Vө = И – Э
Vө = 10 000 – 20000 = - 10 000 (– теріс сальдо)
№ 6
Халықтың жалпы өсуін табу
Жө = Тө - Vө
Жө = 240 000 + (- 10000) = 230 000
Жалпы өсу коэффициенті = 230 000 х 1000 ‰ = 23 ‰
10 000 000
№ 7
Берілгені:
Егер жыл басында А елінде 12 560 000 адам өмір сүрсе, жыл ішінде 118 000 бала дүниеге келсе, ал өлім 7,5 ‰ құраса ел ел халқының саны жыл соңында қанша болатынын есепте.
Жауабы:
1) Қайтыс болғандар санын табу:
Қайтыс болғандар - Мө
Халықтың жалпы саны - Pх
Өлу коэффициенті - m
Мө = Pх х m = 94 200
1000 ‰
Мө = 12 560 000 х 7,5 = 94 200
1000 ‰
2) Жыл соңында:
12 560 000 + 118 000 – 94 200 = 12 583 800 адам болды.
№ 8
Берілгені:
2013 жылғы Қазақстандағы қала халқы мен ауыл халқының үлесін процентпен есептеңіз:
Облыс атауы Халық саны Қалалық Ауылдық Қалалық % Ауылдық %
Барлығы 16 911, 9 9264, 9 7646,9 54,8 45, 2
Қызылорда 596,2 360,98 235,2
Ақтөбе 682,5 383,67 289,8
Жауабы:
Қызылорда облысы:
Барлық халық саны - Pх
Қалалық - Қх
596,2 ------------------ 100 %
360,98 --------------------- х
Х = 360,98 х 100 = 60,5 %
596,2
Ауыл халқы - Ах
Х = 235,2 х 100 = 39,5 %
596,2
№ 9
Берілгені:
Халықтың тығыздығын есептеу
Облыс атауы Жер көлемі мың км2 Халық саны Тығыздығы 1 км2
Барлығы 2724, 9 16 911,9 6,2 адам
Қызылорда 226 596,2 2,6 адам
Ақтөбе 300,6 682,5 2,3 адам
Қызылорда облысы:
Барлық халық саны - Pх
Жер көлемі - Жк
Халық тығыздығы - ?
Хт = Pх
Жк
Хт = 16 911,9 = 6,2 адам
2724,9
№ 10 (2 жолмен шығады)
Берілгені:
(Диаграмманы слайдқа саламын үлгіре алмай жатырмын)
Диаграмманы пайдаланып: а) Дүние жүзіндегі дінге сенетін халық санын және оның халықтың жалпы санындағы үлесін ( % бойынша) есептеу; ә) Жалпы дінге сенетін халық санындағы әр діннің үлесін ( % бойынша) есептеп шығару.
Жауабы:
А) Дүние жүзіндегі дінге сенетін халық санын және оның халықтың жалпы санындағы үлесін ( % бойынша) есептеу
Барлық халық саны 6 550 000 адам
Дінге сенетін халық саны 4 343 000 адам
6 550 000 ----------- 100 %
4 343 000 -------------- х
Х = 4 343 000 х 100 = 66, 3 %
6 550 000
Ә) Жалпы дінге сенетін халық санындағы әр діннің үлесін ( % бойынша) есептеп шығару.
1900+1033+764+338+160+100+48 = 4343
4343 ----------------- 100%
1900 ----------------- х
Х = 1900 х 100 = 43,7 %
4343
43,7 % - христиан діні
11.Халықтың тығыздығын анықтау үшін халықтың санын жер көлеміне бөлеміз.Қазақстандағы халықтың орташа тығыздығын тап.
Мысалы:15млн:2,7млн.шқ=5,5адам.
Осылай әр облыстың,әр ауданның халқының орташа тығыздығын есептеуге болады.
12.Берілгені.Орталық Қазақстанның халқының пайыздық көрсеткішін анықтау.
Табу керек.Орталық Қазақстанның пайыздық көрсеткішін.
Шешуі.Қарапайым математикалық амал пропорция құру арқылы табамыз.Орталық Қазақстанның халық саның жүзге көбейтіп ҚР-ның жалпы халық санына бөлеміз.Яғни,1411,7 мың адамх100%:14952,3(1999ж)=9,4%
Жауабы.Орталық Қазақстанның халқының пайыздық көрсеткіші-9,4%

Атмосфера тарауы бойыншаесептер
1.Жер бетінде ауа температурасы +20С,3шқ биіктіктегі t-қандай?
а)+2 ә)-2 б)0 в)+3
Жауабы:6х3шқ=18С, 20-18=+2С
2.Жер бетінде ауа температурасы +8С болса,660м тереңдікте температура қандай?
а)+24С ә)+28С б)+21С в)+30С
Жауабы:660м:33=20С+8С=28С
3.Жердегі атмосфералық қысым 750мм с.б. 5шқ биіктіктегі қысым.
а)300мм с.б.; ә)264мм с.б.; б)260мм с.б.; в)400мм с.б.
Жауабы:5000м:10,5=476мм с.б. 750-476=264мм с.б.
4.Ауа температурасы 30С абсолют ылғалдылық 20г салыстырмалы ылғалдылық қандай?
а)100% ә)50% б)66% в)87%
Жауабы:20г :30х100%=66%
5.Таудың етегінде атмосфералық қысым 700мм,ал шыңында 360мм болса таудың биіктігі қанша?
Жауабы:700мм-360мм=метр.
6.Таудың етегіндегі температура +22,ал шыңында -18 болса,таудың биіктігі қанша?
Жауабы:+22-(-18)=40
40:6=6,6м.
7.Ұшақ қанатында ауа температурасы -30көрсетті.Жер бетіндегі температура +24болса,ұшақ қандай биіктікке көтерілген?
Жауабы:(-30)-24=54
54:6=9шқ
8.Барометр тау етегінде 720мм,ал тау басында 420мм көрсетті.Тау басының биіктігі қандай?
Жауабы:(720-420)•10=3000м.
9. Егер ұшақ кабинасындағы барометр 755 мм сын. бағ. қысымды көрсетсе, ал жер бетіндегі қысым қалыпты болса, онда тозаңдандырғыш ұшақ қандай биіктікте ұшып бара жатыр деп есептейміз .
Ескеру керек: Қалыпты атмосфералық қысым 760 мм сынап бағанасына тең.
Әрбір 10 м көтерілгенде қысым 1 мм сынап бағанасына кемиді
Шешуі:
760 мм сын.бағ -755 мм сын. бағ= 5 мм сын бағ
10м------------------------1мм
Х---------------------------5мм
Х=10 м Х 5 = 50 м
10.Барометр тау бөктерінде (тау етегі) 742 мм сын. бағанасына тең, ал тау шыңында 679 мм сын бағ тең қысымды көрсетеді. Осы деректерді пайдаланып, таудың биіктігін анықта.
Ескеру керек: Қалыпты атмосфералық қысым 760 мм сынап бағанасына тең.
Әрбір 10 м көтерілгенде қысым 1 мм сынап бағанасына кемиді
Шешуі:
742 мм сын.бағ -679 мм сын. бағ= 63 мм сын бағ
10 м------------------------1мм
Х--------------------------- 63мм
Х=63 мм х 10 м / 1 мм = 630 м
11.Жер бетіндегі қысымды қалыпты деп есептеп, тереңдігі 840м шахтаның атмосфералық қысымын анықта.
Ескеру керек: Қалыпты атмосфералық қысым 760 мм сынап бағанасына тең.
Әрбір 10 м көтерілгенде қысым 1 мм сынап бағанасына кемиді
Шешуі:
10 м----------------------------1 мм
840 м---------------------------х
Х=840м х 1мм :10м =84 мм
760мм + 84мм = 844мм сын бағ
12.А нүктесінің атмосфералық қысымы - 395 мм сынап бағанасына, ал Б нүктесіндегі атмосфералық қысым – 440 мм сынып бағанасына тең болған жағдайда осы нүктелердің абсалюттік және салыстырмалы биіктігін табыңдар.
Ескеру керек: Қалыпты атмосфералық қысым 760 мм сынап бағанасына тең.
Әрбір 10 м көтерілгенде қысым 1 мм сынап бағанасына кемиді
Шешуі:
395 мм -------------------------Х
1мм----------------------------10м
Х=395 мм х10 м / 1 мм = 3950м А- нүктесінің абсалюттік биіктігі 3950 м
10 м----------------------------1мм
Х-------------------------------440 мм
Х=440 мм х 10 м / 1 мм = 4400 м Н – нүктесінің абсалюттік биіктігі 440 м
Нүктелердің салыстырмалы биіктігі 4400 м -3950 м = 450 м
13.Барометр көрсеткіші бойынша тау етегінің қысымы 660 мм, ал тау басының қысымы 55 мм сынап бағанасына тең қысымды көрсетті. Таудың биіктігін анықта.
Ескеру керек: Қалыпты атмосфералық қысым 760 мм сынап бағанасына тең.
Әрбір 10 м көтерілгенде қысым 1 мм сынап бағанасына кемиді
Шешуі:
660 мм-550 мм = 110 мм
110 мм -------------------------Х
1 мм ----------------------------10 м
Х=110 мм х 10 м / 1 мм = 1100 м
Таудың биіктігі - 1100 м тең
14.Таудағы альпинистер тұрағының қысымы 175 мм сынап бағанасына тең. Тау шыңының биіктігі 5500 м тең. Альпинистер тұрағы мен тау шыңының арасындағы салыстырмалы биіктікті анықта.
Ескеру керек: Қалыпты атмосфералық қысым 760 мм сынап бағанасына тең.
Әрбір 10 м көтерілгенде қысым 1 мм сынап бағанасына кемиді
Шешуі:
175 мм -------------------------Х
1мм----------------------------10 м
Х=175 мм х 10 м / 1 мм = 1750 м
5500 м – 1750 м = 3750 м
15.Ұшақ 4000 м биіктікте ұшып келеді. Егер жер бетіндегі атмосфералық қысым 750 мм болса, ұшақ сыртындағы атмосфералық қысымды анықтауға бола ма?
Ескеру керек: Қалыпты атмосфералық қысым 760 мм сынап бағанасына тең.
Әрбір 10 м көтерілгенде қысым 1 мм сынап бағанасына кемиді
Шешуі:
Х ------------------------- 4000 м
1мм----------------------------10м
Х=4000 м х 1 мм / 10 м = 400 мм
750 мм – 400 мм = 350 мм
16.Шиелі кенті теңіз деңгейінен есептегенде 200 м биіктікте орналасқан. Шиелі кентінің атмосфералық қысымын анықта.
Ескеру керек: Қалыпты атмосфералық қысым 760 мм сынап бағанасына тең.
Әрбір 10 м көтерілгенде қысым 1 мм сынап бағанасына кемиді
Шешімі:
Х ------------------------- 200 м
1мм----------------------------10м
Х=200 м х 1 мм / 10 м = 20 мм
760 мм – 20 мм = 740 мм
17.Көктөбе теле мұнарасының теңіз деңгейінен биіктігі 1020 м. Мұнара басына апарған барометр қанша қысымды көрсетер еді.
Ескеру керек: Қалыпты атмосфералық қысым 760 мм сынап бағанасына тең.
Әрбір 10 м көтерілгенде қысым 1 мм сынап бағанасына кемиді
Шешуі:
1020 м ------------------------- Х
10 м ----------------------------1 мм
Х=1020 м х 1 мм / 10 м = 102 мм
760 мм – 102 мм = 658 мм
18.Тау етегінде қысым 750 мм сын бағ тең, ал тау төбесінде қысым 700 мм сын. бағ тең Таудың биіктігі қандай?
Ескеру керек: Қалыпты атмосфералық қысым 760 мм сынап бағанасына тең.
Әрбір 10 м көтерілгенде қысым 1 мм сынап бағанасына кемиді
Шешуі:
750 мм – 700 мм = 50 мм
50 мм -------------------------Х
1мм----------------------------10м
Х=50 мм х 10 м / 1 мм = 500 м
19.Ауданы 25 см2 болатын заттың бетіне түсетін атмосфералық қысымды тап.
Ескеру керек: 1 см2 түсетін атмосфералық қысым 1кг 33 г тең
Шешуі:
1 см 2-----------------------------1033г
25 см2-----------------------------Х
Х = 25 см2 х 1033 г / 1см2 = 25825 г = 25кг825г
20.Шырпы қорапшасының биіктігі 1см, ені 3,5 см, ұзындығы 5 см. Шырпының бетіне түсетін атмосфералық қысымды анықта.
Ескеру керек: 1 см2 түсетін атмосфералық қысым 1кг 33 г тең
Шешуі:
( 5 + 3,5 + 17,5 ) х 2 = 52 см2
1 см 2-----------------------------1033г
52 см2-----------------------------Х
Х = 52 см2 х 1033 г / 1см2 = 53716г = 53кг716г
21.Теңіз деңгейінде ауаның температурасы 25С болған жағдайда 4000 м биіктіктегі ауаның температурасын табу керек.
Ескеру керек:
Әрбір 100 м көтерілгенде температура 0,6С төмендейді
Шешуі:
4000м ------------------------- Х
100м----------------------------0,6м
Х= 4000 м х 0,60 : 100м = 240 С
250 С - 24С= 1 С
22.Альпинистердің тұрағы 7000 м, 6500м, 4000м биіктіктегі жерде орналасқан. Тау етегінің температурасы +27С болса альпиистер тұрағы орналасқан жерлердің температурасы қандай болғаны.
Ескеру керек:
Әрбір 100 м көтерілгенде температура 0,6С төмендейді
Шешуі:
1) 7000м ------------------------- Х
100м----------------------------0,60
Х= 7000 м х 0,60 : 100м = 420 С
420 С - 27С= 15С
2) 6500м ------------------------- Х
100м----------------------------0,60
Х= 6500 м х 0,60 : 100м = 390 С
390 С - 27С= 120 С
3) 4000м ------------------------- Х
100м----------------------------0,60
Х= 4000 м х 0,60 : 100м = 240 С
270 С - 24С= 3 С
23.Тау етегінде температура +18 С. Тау шыңында -5С Таудың биіктігін анықта
Ескеру керек:
Әрбір 100 м көтерілгенде температура 0,6С
Шешуі:
1) Температураның айырмашылығын тауып аламыз
18С - (-5)С= 23С
Х ------------------------- +23С
100м-------------------------- 0,60
Х= 100 м х 23С: 0,60 С = 3833м
24.А нүктесінде температура +25С, В нүктесінде +7С. А және В нүктелерінің салыстырмалы биіктігін тап
1) Температураның айырмашылығын тауып аламыз
+25С - 7С= +18С
Х ------------------------- +18С
100м-------------------------- 0,60
Х= 100 м х 18С: 0,60 С = 3000 м
25.Ауаның температурасы сағат 01. 00 –де (-15С), сағат 07. 00-де (-17С), сағат 13. 00-де (-14С), сағат 19. 00 –де (-10С) болғанда, орташа тәуліктік температураны тап.
Температураның тәуліктік амплитудасын тап.
Шешуі:
1) Орташа тәуліктік температура ((-15С)+ (-17С) + (-14С) + (-10С) ) : 4 = 56 0 С : 4 = 14С
2) Температураның тәуліктік амплитудасы
(-17С) - (-10С) = -7С
26. Ауаның температурасы сағат 01. 00 –де (-5С), сағат 07. 00-де (0С), сағат 13. 00-де
(-8С), сағат 19. 00 –де (-3С) болғанда, орташа тәуліктік температураны тап.
Температураның тәуліктік амплитудасын тап.
Шешуі:
1) Орташа тәуліктік температура
((-5С) + (-8С) + (-3С)) : 4 = - 16С : 4 = - 4С
2) Температураның тәуліктік амплитудасы
-8 С - 0С = -8С
27.Ауаның температурасы сағат 01. 00 –де (+10С), сағат 07. 00-де (+14С), сағат 13. 00-де (+24С), сағат 19. 00 –де (+16С) болғанда, орташа тәуліктік температураны тап.
Температураның тәуліктік амплитудасын тап.
Шешуі:
1) Орташа тәуліктік температура
(10С + 14С + 24С + 16С ) : 4 = 64С : 4 = 16С
2) Температураның тәуліктік амплитудасы
24С - 10С = 14С
28.Ауаның температурасы қаңтардың орташа температурасы (-17С), ақпанның орташа температурасы (-15С), наурыздың орташа температурасы (-7С), сәуірдің орташа температурасы (-2С), мамырдың орташа температурасы (+8С), маусымның орташа температурасы (+15С), шілденің орташа температурасы (+18С), тамыздың орташа
температурасы (+18С), қыркүйектің орташа температурасы (+8С), қазанның орташа температурасы (0С), қарашаның орташа температурасы (-7С), желтоқсанның орташа температурасы (-15С), болғанда, орташа жылдық температураны тап.
Температураның жылдық амплитудасын тап.
Шешуі:
1) Орташа жылдық температура
(-17С) + (-15С) + (-2С) + (-0С) + 10С + 16С + 19С + 18С + 8С + 0С + (-7С) + (-15С) : 12 = (71С – (-56С)) : 12 = 3,8С
2) Температураның тәуліктік амплитудасы
19С - (-17С) = 2С
29.Форталезе қаласының әр айдың орташа тәуліктік көрсеткіші төмендегідей болған жағдайда, орташа жылдық температура мен температураның жылдық амплитудасы қандай болатынын тап.
Қаңтар айының орташа температурасы (0С), ақпан айының орташа температурасы (+2С), наурыз айының орташа температурасы (+5С), сәуір айының орташа температурасы (+12С), мамыр айының орташа температурасы (+18С), маусым айының орташа температурасы (+22С), шілде айының орташа температурасы (+25С), тамыз айының орташа температурасы (+24С), қыркүйек айының орташа температурасы (+20С), қазан айының орташа температурасы (+14С), қараша айының орташа температурасы (+8С), желтоқсан айының орташа температурасы (+3С)
Шешуі:
1) Орташа жылдық температура
((2С + 5С + 12С + 18С + 22С + 25С + 24С + 20С +14С +8С + 3С ) : 12 =
153 : 12 = 12,8С
2) Температураның тәуліктік амплитудасы
24С - 0С = 24С
30.Балтимор қаласының әр айдың орташа тәуліктік көрсеткіші төмендегідей болған жағдайда, орташа жылдық температура мен температураның жылдық амплитудасы қандай болатынын тап.
Қаңтар айының орташа температурасы (+18С), ақпан айының орташа температурасы (+17С), наурыз айының орташа температурасы (+16С), сәуір айының орташа температурасы (+10С), мамыр айының орташа температурасы (+7С), маусым айының орташа температурасы (+4С), шілде айының орташа температурасы (+4С), тамыз айының орташа температурасы (+6С), қыркүйек айының орташа температурасы (+8С), қазан айының орташа температурасы (+ 1С), қараша айының орташа температурасы (+3С), желтоқсан айының орташа температурасы (+7С)
Шешуі:
1) Орташа жылдық температура
(18С + 17С + 16С + 10С + 7С + 4С + 4С + 6С + 8С + 1С + 3С + 7С)
: 12 = 101С : 12 = 8.4С
2) Температураның тәуліктік амплитудасы
18С - 1С = 17С
31.Улан Батор қаласының әр айдың орташа тәуліктік көрсеткіші төмендегідей болған жағдайда, орташа жылдық температура мен температураның жылдық амплитудасы қандай болатынын тап. Қаңтар айының орташа температурасы (-20С), ақпан айының орташа температурасы (-19С), наурыз айының орташа температурасы (-11С), сәуір айының орташа температурасы (+3С), мамыр айының орташа температурасы (+8С), маусым айының орташа температурасы (+17С), шілде айының орташа температурасы (+19С), тамыз айының орташа температурасы (-17С), қыркүйек айының орташа
температурасы (-1С), қазан айының орташа температурасы (-12С), қараша айының орташа температурасы ( -20С), желтоқсан айының орташа температурасы (-20С)
Шешуі:
1) Орташа жылдық температура
((-20С) + (-19С) + (-11С) + 3С + 8С + 17С + 19С + 17С + (-1С) + (-12С) + (-20С) + (-20С) ) : 12 = ((-103С) + 64С) : 12 = 39С : 12 = 3,3С
2) Температураның тәуліктік амплитудасы 19С – (-20С) = 39С
География пәнінен 6 сыныпқа диктанттар жиынтығы

⇐ Предыдущая 123 4 5 6 7 Следующая ⇒