НАРЫҚТЫ ТАЛДАУ

НАРЫҚТЫ ТАЛДАУ

Нарықты талдау – бұл бизнес-жоспардың өте маңызды және күрделі бөлімдерінің бірі. Нарықты нашар білу көптеген жобалардың жүзеге аспауының негізгі себептерінің бірі болып табылатындығын отандық және шетел тәжірибесі дәлелдеп отыр.

Нарықты зерттеу мақсаты – инвесторды кәсіпорын тауарлары мен қызметтерінің маңызды және келешегі бар өткізу нарығына ие екеніне және бәсеке қабілеті бар екендігіне сендіре алатын дәлелдер келтіру болып табылады.

Бұл үшін тауарға (қызмет) деген сұранысқа және оның даму тенденцияларына талдау жасау қажет яғни:

а) осы кәсіпорын үшін нарық сиымдылығы қандай, яғни нақты бір уақыт мерзімінде сатып алушылар сатып алуға әзір тауардың жалпы құнын анықтау керек. Бұл көптеген факторларға: экономикалық факторларға, соның ішінде табыстар деңгейіне, инфляция қарқынына және т.с.с. байланысты;

б) бұдан кейін осы кәсіпорын үшін басты, яғни кәсіпорын өнімі бағытталатын нарық сегментін анықтау қажет.

Нарықты топтар бойынша сегменттеудің мүмкін болатын критерийлері:

- тапсырыс берушілер – жеке тұлғалар;

- тапсырыс берушілер - кәсіпорындар;

- тапсырыс беруші – мемлекет.

в) бәсекелестер потенциалы:

- олардың тауарлары;

- өнім сапасы;

- шамамен алғандағы бағалары;

- сату жағдайлары.

г) ақпарат алу көздері:

- өз зерттеулері;

- өздерінің салалық және саудалық ассоциацияларының жергілікті (аймақтық, территориялық) сауда палаталары (кәсіпкерлер ассоциациясы);

д) бәсеке жағдайында өз өнімнің шамамен алғандағы өткізу бағасын анықтау;

е) осы мәліметтерді кәсіпорын пайдасына жаратуға көмектесетін шаралар жүргізу.

БӘСЕКЕ

Бұл бөлімнің мақсаты – бәсеке күресін жүргізу тактикасын таңдауды жеңілдету және өзгелердің қателіктерін қайталамауға көмектесу. Жиі кездесетін қателіктер қатарына толысқан нарыққа енуге ұмтылуды жатқызуға болады. Бәсекелестерді білу кәсіпорын стратегиясының орнықтылығын көтереді.

Ең алдымен мына сұрақтарға обьективті түрде жауап беру керек:

1. Ұқсас (аналогичный) тауарларды өндіретін ірі өндіруші кім болып табылады?

2. Олардың істері қалай жүріп жатыр:

а) сату обьектілеріне қатысты;

б) табыстарға қатысты;

в) жаңа үлгілерді ендіруге қатысты;

г) техникалық сервиске қатысты (егер машиналар немесе құрылғылар туралы сөз болса);

д) олар өз бұйымдарын жарнамалауға көп көңіл және қаржы бөле ме?

3. Бәсекелестердің өнімі қандай?

а) негізгі сипаты;

б) сапа деңгейі;

в) безендірілуі;

г) сатып алушылардың көзқарасы.

4. Басты бәсекелестердің сату көлемі және табысы қандай?

5. Бәсекелестер өнімі бағасының деңгейі қандай?

Олардың баға саясатының жалпы сипаты (бағыты).

6. Бәсекелестер жарнамаға көп көңіл бөле ме?

Алайда бәсекелестерді анық бағалау қажет, кері жағдайда нашар кәсіпкер атағымен қалып қою қаупі үлкен.

МАРКЕТИНГТІК ЖОСПАР

Кәсіпорын нарықтың қандай сегментінде жұмыс істейтінін шешкен соң, осы сегментке қалай кіруді ойластыруы керек. Егер бұл сегмент жаңа болмаса, мұнда бәсеке бар деген сөз, және бәсекелестер белгілі бір орындарды иеленіп отыр. Барлық осы сұрақтарды маркетинг жоспарында шешу керек. Маркетинг жоспары таңдап алынған бизнестің негізі болып табылады.

Нарықты зерттеу және өнім өндірісін оған бейімдеу негізінде кәсіпорынның өндіру-өткізу әрекетінің мақсаты жасалуын маркетинг қызметті жүзеге асырады. Маркетинг қызметі мынадай мәселелерді шешеді: бәсекеқабілетті өнім шығару, икемді баға саясатын жүргізу, өткізудің тиімді жүйесін ұйымдастыру, сонымен бірге нарықтағы тауарлар қозғалысын басқару.

Бұл бөлім мазмұнды, пайдалы, сенімді болуы керек. Мұндағы негізгі мақсат – потенциалды әріптестер мен инвесторларға өзінің маркетинг жоспарының негізгі элементтерін түсіндіру (бұл құжат кәсіпорын ішінде де пайдаланылады).

Маркетинг жоспарының негізгі элементтеріне мыналар жатады:

1. Тауарларды тарату сызбанұсқасы (схемасы):

а) өз фирмалық дүкендері арқылы;

б көтерме бағамен сату ұйымдары арқылы;

2. Баға белгілеу:

а) тауар бағасын анықтау әдістемесі;

б) салынған қаржы рентабельділігінің күтілетін деңгейі;

3. Жарнама:

а) жарнаманы ұйымдастыру әдістері;

б) жарнама жасау үшін қажетті қаражат мөлшері.

4. Сатуды ынталандыру тәсілдері:

а) өткізуді кеңейту арқылы;

б) сатушыларды тартудың жаңа нысандары арқылы.

5. Клиенттерге сатудан кейінгі қызмет көрсетуді ұйымдастыру (техникалық тауар үшін):

а) сервис қызметін ұйымдастыру әдістері;

б) бұл үшін қажетті қаржылық ресурстардың мөлшері.

6. Фирма және оның тауарлары туралы қоғамдық көзқарастардың қалыптасуы:

- қоғам алдында фирманың және оның тауарларының жақсы атағына қол жеткізуге мүмкіндік беретін әдістемелерді жасау.

7. Тауарды шетелге сатқан жағдайда ол елдерде осы тауарлардың патенттік тазалығы туралы мәліметтер келтіру қажет.

ӨНДІРІСТІК ЖОСПАР

Бизнес-жоспардың бұл бөлімінің негізгі мақсаты – қажетті тауарлар көлемін және өз мезгілінде өндіру шынайылығына потенциалды әріптестерді сендіру.

Келесі сұрақтарға жауап беру керек:

1. Жаңадан құрылған немесе бұрыннан жұмыс жасайтын кәсіпорындардағы тауар өндіретін орны.

2. Бұл үшін қажетті өндірістік қуаттылықтар және олардың жылдан-жылға өсуі.

3. Қай жерде, кімнен және қандай жағдайда шикізат, материалдар, қосымша құралдар сатып алынады. Бұл жабдықтаушылардың репутациялары қандай және олармен жұмыс тәжірибесі бар ма.

4. Өндірістік кооперация жобалана ма және кіммен?

5. Өндіріс көлемдеріне немесе ресурстармен жабдықтауға қандай да бір шектеулер қойылуы мүмкін бе?

6. Қандай құрылғы қажет және оны қай жерден алуға болады? Бұл жерде қандай проблемалар тууы мүмкін?

Жобаға қажетті құрал-жабдықтар

Құрылғы атауы	Саны	Бағасы (мың тг.)	Сомасы (мың тг.)

Бұл бөлімнің мәліметтері болашаққа арналып, 2-3 жыл бұрын, ал ірі кәсіпорындар үшін 4 жыл бұрын жасалады.

Бұған қоса кәсіпорындағы өндірістік ағымдар сызбанұсқасын құру ұсынылады, мұнда мыналар көрсетілуі тиіс:

а) кәсіпорынға барлық шикізат және қосымша құралдар түрлері қайдан және қалайша түседі?

б) қай цехтарда және олар қалай өнімге айналады?

в) кәсіпорыннан бұл өнім қалай және қайда жіберіледі?

Бұл сызбанұсқада сапаны бақылау үрдістері бейнеленуі тиіс, мұнда:

а) сапа бақылау қандай стадияларда және қандай тәсілдермен жасалынатыны;

б) осы жерде қандай стандарттар қолданылатыны туралы хабар болуы керек.

Бизнес-жоспардың бұл бөлімі өндірістің мүмкін болатын шығындарына баға беру және оның болашақтағы динамикасын жасаумен аяқталады.

Өндірістік жоспар

Бұйымның атауы	1 жыл (тоқсан бойынша)		Жылдар бойынша
А өнімі		Барлығы
Б өнімі

⇐ Предыдущая 1 234 5 6 Следующая ⇒