|
|||
Сүзілуге қарсы элементтер, бөгеттің негізімен, жағалауларымен қабысуы, кәріздік қондырғыСү зілуге қ арсы элементтер, бө геттің негізімен, жағ алауларымен қ абысуы, кә різдік қ ондырғ ы Сү зілуге қ арсы элементтердің типі жә не конструкциясы бө геттің қ абылданғ ан типіне, бө гет денесі мен негізінің топырақ сипаттамасына, СНиП 2. 06. 05. 84 [12, 130-131бет. 13, 218бет] сә йкес нұ сқ алардың техника-экономикалық салыстыруларына байланысты белгіленеді. 1. Экранды топырақ ты бө гет. Экран жоғ арғ ы беткейдің ұ зына бойы қ ойылады. Ол қ ату терең дігінен кем емес қ алың дық та қ ұ мды-қ иыршық тасты материалдармен жабылады. (сурет 2. 6. ).
Сурет 2. 1. Экранды топырақ ты бө гет. Экранның қ алың дығ ын жоғ арысы жә не тө мені бойынша қ абылдаймыз:
10 2. 1 Сү згілік есептеулер Сү зілуді есептеулердің кә зіргі кездегі тә сілдерін ү ш топқ а бө луге болады. Бірінші топқ а- гидромеханикалық тә сілдер жатады, олар сү зілу ағ ынның қ озғ алуы сұ рақ тарды математикалық физиканың есептері деп қ арастыруғ а негізделеді. Бұ л тә сілдермен сү зілу ағ ынының барлық параметрлерін аналитикалық жолмен анық талады жә не гидродинамикалық тор тұ рғ ызылады. Екінші топқ а- тә жірибелік тә сілдерді жатқ ызуғ а. Олардың ішінде ең кө п тарағ аны электродинамикалық аналогия (ЭГДА). Бұ л тә сілдің кө мегімен флютбеттің кез келген жер астындағ ы нұ сқ асының гидродинамикалық торын тұ рғ ызуғ а болады. Сү згілік есептеулерді бө гет денесінің, оның негіздері ме н жағ алауларының беріктігіне, бө гет пен жағ алаулардың беткейлеріне есептеулер жү ргізу ү шін; бө гет конструкциялары мен ө лшемдерінің олардың сү згіге қ арсы жә не кә різдік қ ондырғ ыларының тиімді жә не ү немділігін барынша негіздеу ү шін жү ргізеді. Сү згілік есептеулер арқ ылы депрессиялық қ исық тың орналасуын белгілейді; бө гет денесі мен негіздері арқ ылы ө тетін сү зілген су ө тімділігін, тө менгі бьефтегі кә різдегі сү зілу ағ ынының арын градиенті мен жылдамдығ ын анық тайды. Есеп су торабының қ алыпты жағ дайы ү шін жү ргізіледі. Яғ ни жоғ арғ ы жә не тө менгі бьефтерде ә деттегі іркілген дең гей сақ талғ ан жағ дайда. Инженерлік тә жірибеде есептеулер ү шін Н. А. Павловскийдің жуық тау ә дісін немесе эквиваленттік кескін ә дісін қ олданады. [1-4]. Жуық тау ә дісінде есептеулер екі тә уелсіз пайымдаулар бойынша жү ргізіледі. Алдымен бө геттің су ө ткізгіштігін, ал негізінің су ө ткізбейтіндігін есептейді. Бұ л нобай ү шін бө гет денесінің сү зілу ө тімділігін (qT) анық тап, депрессия қ исығ ын тұ рғ ызады. Сосын бө гетті су ө ткізбейтін қ ылып есептеп, негізінен ө тетін сү зілу ө ткізгіштігін (q0) формула бойынша анық тайды:
q0=K0*T ; (2. 1) q0=4*0, 99 =0, 078м3\с мұ нда Ко– негіз топырағ ының сү зілу коэффициенті; Т – негіздің су ө ткізгіш қ абатының қ алың дығ ы; Н1 жә не H2жоғ арғ ы жә не тө менгі бьефтердегі судың дең гейі; n – Впл/Т байланысы арқ ылы анық талатын тү зету коэффициенті; Впл– негіз бойынша бө геттің ені.
11 4- Кесте
|
|||
|