2. 3 Топырақты бөгет негіздеріндегі топырақтардың шөгуін есептеу

Бө геттерді салуғ а қ ажет материалдардың нақ ты кө лемін белгілеу мақ сатында шө гу есептеулері жү ргізіледі. Ол ү йме бө геттер ү шін бө гет денесі мен негізінің шө гулерінен тұ рады. Бірақ қ ұ рылыс кезінде бө гет денесінің топырағ ы берілген кө лем салмаң ына дейін нығ ыздалады. Сондық тан шө гу негіз топырағ ының бө геттің салмағ ымен нығ ыздалу есебінен болады [13].

Негіз топырақ тарының шө гу шамасы формуламен анық талады:

;

мұ ндағ ы T – бө гет негізінің қ абатының сығ ылу қ алың дығ ы, см;

E1 - табиғ и жағ дайдағ ы бө гет негізінің топырағ ының қ уыстылық

коэффиценті, яғ ни бө гет ү йінділер жасамай тұ рып;

Е2 – сол сияқ ты ү йіндіні жасағ аннан кейін.

Табиғ ы жағ дайдағ ы бө гет негізінің топырағ ының сығ ылу қ абатының ортасындағ ы кернеуді анық тайды:

0, 123мПА

мұ ндағ ы

;

Топырақ бө гетінің кө лденең қ имасын ү ш фигурағ а бө леміз: сол жағ ы ү шбұ рыш, орта бө лігі тік тө ртбұ рыш, оң жағ ы ү шбұ рыш.

Сосын жә не қ атынастарын есептейміз. Осылар бойынша 2. 13 жә не 2. 14-кестелерден жү ктеменің қ арқ ынының ү лесімен ө лшенетін тік кернеуді қ абылдайды.