|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Тетрарлы энтропия. Шартты энтропияТетрарлы энтропия Тө ртқ ырлыны (b = 4) «чижа» лақ тырғ анда, тетрарлы энтропия қ айнар кө зі («чижа») бастапқ ы алфавитімен (сандар тө ртқ ырлының шегінде «чижа») жә не дискретті біркелкі ық тималдық тарды ү йлестірумен (кө лденең қ има «чижа» — тіктө ртбұ рыш, материал тығ ыздығ ы «чижа» барлық объектіге біртекті «чижа») ық тималдылығ ы ( ), тең: тетрит. Шартты энтропия Егер алфавит символдарының ілесімі тә уелді болса (мысалы, француз тілінде «q» аріпінен соң ә рдайым «u» ә ріпі ілеседі, ал «передовик» сө зінен соң газеттерде «производства» немесе «труда» сө здері ілеседі), мундай символдар бірізділігінен туратын ақ парат саны Бірінші шарттың энтропиясы (біріншісі Марков ү лгісі ү шін бір ә ріп пайда болу ық тималдығ ы белгілі, ) деп аталып жатыр (екі ә ріпті тіркестердің ) ық тималдық тары: Алдың ғ ы нышаннан тә уелді болатын жә не — бұ л ық тималдық шартта, не алдың ғ ы нышанмен еді. Мысалы, « е » [3] ә ріпсіз тіл орысы ү шін. Дербес жә не ортақ шартты энтропиялар арқ ылы осы бө геттермен каналда берілуде ақ параттық жоғ алтулар толық суреттеліп жатыр. Матрица қ олданылып жатыр. Тараптармен кө з жоғ алтулар сипаттама ү шін (біресе жіберғ ан сигнал) белгілі бар шартта нышанның қ абылдағ ышпен алудың шартты ық тималдығ ы қ арап жатыр. Бұ л каналды матрица келесі тү рде болады:
Анық, диагональ бойынша орналасқ ан ық тималдық қ а, дұ рыс қ абылдаудың ық тималдық суреттеп жатыр, ал бағ анасының барлығ ын элементтерінiң сома — қ абылдағ ышқ а лайық ты нышанның пайда болулар ық тималдығ ын беріп жатыр. Берілетін сигналғ а келетін жоғ алтуды, дербес шартты энтропия арқ ылы суреттеледі Барлығ ын сигналдарында берілуде жоғ алтулар есептеу ү шін ортақ шартты энтропия қ олданылады: Тараптармен кө здің энтропияны білдіріп, тараптармен қ абылдағ ыштың — энтропия ұ қ сас қ аралып: орнына бә р жерде кө рсетіліп жатыр жолдар элементтері (жинақ тап алуғ а болады, ал диагональдар элементтері сол ық тималдық берә лә п тұ р Ө зара энтропия Ө зара энтропия немесе біріктірулер энтропияы статистикалық тә уелді қ атынастар. Энтропия ө зара байланысты жү йелер энтропия есеп айырысу ү шін арналғ ан жә не белгі қ ойып жатыр хабарлағ ыш мінездейді Тапсырғ ан жә не алғ ан сигналдардың ө зара байланыс бірлескен оқ иғ алардың ық тималдық тармен суреттеліп, жә не канал мінездемелер толық сипаттама ү шін тек қ ана бір матрица керек болады:
Канал емес суреттелген кезде, ортағ ырақ жағ дай ү шін, ал жү йелер, матрица бү тін ө зара жұ мыс істе квадрат міндетті емес болуғ а тиісті. Анық, нө мірімен бағ анасының барлығ ын элементтерінiң сома беріп жатыр, нө мірмен жолдар сомасы бар, ал матрицалары барлығ ын элементтерінiң сома 1 тең. Оқ иғ алардың бірлескен ық тималдығ ы жә не бастапқ ы жә не шартты ық тималдық тар шығ арманы сияқ ты есептеп жатыр: Байес формуласыбойынша шарт мү мкіндігі орындалады. Осылайша, кабылдау жә не энтропия қ орын есептеуге бү кіл мә ліметтер бар. Ө зара энтропия олардың логарифм кө бейтіндісі, бү кіл мү мкін матрицаларды жол бойынша (бағ ан ) реттелген қ осу арқ ылы есептеледі. Ө лшеу бірлігі- бит/екі символы, бұ л былайша тү сіндіріледі, ө зара энтропия жұ пты символ анық талмағ анын суреттейді: анық талғ ан жә не алынғ ан. Қ арапайым тү рлендіру арқ ылы аламыз: Ө зара энтропия ақ паратты толық мә ніне ие – осыдан қ арастырылып отырғ ан кө лемдерді алуғ а болады. Тарихы 1948 жылы, ақ параттың тиімді берілісінің мә селесі арқ ылы шумдалғ ан коммуникациялық арнаны зерттей келе, Клод Шеннон коммуникацияның тү сінушілікке революционерлік мү мкіндіктің тіл табуын ұ сынды жә не энтропиянің бірінші шынай математикалық қ ағ идасын жасады. Оның сенсациялық идеялары екі негізгі бағ ыттың қ ұ рылуына негіз болды, олар: ақ парт теориясы, эгродиялық теорияның жә не мү мкіндік тү сінігін коммуникациялық жү йе жә не статиқ алық мінездеме мә ліметтерін қ олданады, жә не кодтау теориясы негізі алгебралық жә не геометриялық қ ұ рылғ ыны эффективті кодты ұ йымдастыру ү шін қ олданады. Шеннонмақ аласында «A Mathematical Theory of Communication» энтропия тү сінігі берілген, екі мақ алада жазияланғ ан Bell System Technical Journal 1948 жылы. Бақ ылау сұ рақ тары: 1. Ақ параттық энтропия дегеніміз? 2. Бү гінгі кү нде энтропияның қ андай тү рлері белгілі? 3. Шеннон бойынша анық тау 4. Анық тау ө здік ақ парат бойынша 5. Математикалық қ ұ рам 6. Энтрапияның тиімділігі
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|