35. Азық-түлікт сапасының критерийлері.

Ә лемдік жә не ұ лттық стандарттарғ а сә йкес Ө нім сапасы оның белгілі бір мақ саттарына сә йкес белгілі бір қ ажеттіліктерді қ анағ аттандыруғ а жарамдылығ ын анық тайтын қ асиеттердің жиынтығ ы деп тү сініледі. Азық -тү лік ө німдері жақ сы тамақ тану, атап айтқ анда, энергия мен қ оректік заттар ү шін адамның қ ажеттіліктерін қ анағ аттандыруы керек. Ө німдердің сипаты осы ө німдерді жасау, пайдалану немесе тұ тыну кезінде кө рінетін объективті мү мкіндік деп аталады. Пайдалы қ асиеттер кешені жә не ө німнің сапасы.

Ө нім сапасының дең гейі белгілі бір индикаторларды пайдалану арқ ылы анық талуы мү мкін. Сапа кө рсеткіші ө нім қ асиеттерінің сандық сипаттамасы болып табылады. Бірың ғ ай жә не кешенді сапа кө рсеткіштері бар.

Егер сапа кө рсеткіші ө німнің кез-келген қ арапайым қ асиетін сипаттайтын болса, онда ол Жалғ ыз деп аталады, ал егер ол бірнеше қ арапайым қ асиет немесе бір кешен болса, онда бұ л - жалпы сапа кө рсеткіші.

Кез-келген жалғ ыз сапа индикаторы ө німнің бағ аланғ ан сипаты анық талғ ан атауы, жә не ол стандартты стандарттармен салыстыру арқ ылы олар сапа дең гейіне қ атысты тү сінік алғ ан нақ ты Сандық мә нге ие. Стандартты ә діс бойынша іріктелген орташа ө нім ү лгілерінен анық талатын сапа кө рсеткіштерінің жә не реттелетін (негізгі), яғ ни стандарттар нормаларын анық тайтын нақ ты (нақ ты) мә ндерін бө ліп алың ыз. Сапа дең гейі кө рсеткіштердің нақ ты жә не стандартты мә ндерін салыстыру арқ ылы анық талады.

Кешенді сапа кө рсеткіштері - коммерциялық сынып немесе ө нім сыныптары. Бұ л оның бірнеше бірың ғ ай сапа кө рсеткіштері бойынша бағ алануы. Белгілі бір коммерциялық сыныпқ а немесе сыныпқ а ө німдерді сілтеме жасау ү шін стандартты нормалданғ ан барлық жеке сапа кө рсеткіштерін анық тау қ ажет. Ө німдердің сыныптары (класс) неғ ұ рлым жоғ ары болса, соғ ұ рлым сатылымның бағ асы да жоғ ары болады. Егер кем дегенде бір кө рсеткіш осы сыныптың (сыныптың ) талаптарына сә йкес келмесе, ол тө менгі коммерциялық сыныпқ а (сыныпқ а) ауыстырылады немесе стандартты емес болып саналады.

Ө німнің сапасын анық тау ә дістері органолептикалық жә не зертханалық болып бө лінеді.

Тамақ ө німдерінің сапасын бағ алау олардың жақ сы сапасы мен тұ тынуғ а жарамдылығ ын анық тайтын органолептикалық (сенсорлық ) кө рсеткіштерді анық таудан басталады. Органолептикалық ә дістер адамдық сезім органдарының қ абылдауын талдауғ а негізделеді, бірақ мұ ндай қ асиеттерді бағ алау мү мкін емес, бірақ ө лшенбейтін, бірақ ә деттегі нү ктелерде кө рсетілген белгілі бір шкала бойынша субъективті тү рде бағ алануы мү мкін. Органолептикалық сапа кө рсеткіштері ө німдердің пайда болуы (пішіні, тү сі, жалпы тартымдылығ ы), визуалды тү рде бағ алануы жә не дә м беру ү рдісінде анық талғ ан дә мі, иісі, қ ұ рылымы. Органолептикалық кө рсеткіштер индивидуалды болып табылады, яғ ни сапаны анық тау нә тижесі ә ртү рлі адамдардың ө німдерінің қ асиеттерін қ абылдау ерекшелігіне ә сер етеді. Бұ л жағ дайда азық -тү ліктің дә мін татып жү рген қ ызметкерлердің біліктілігі маң ызды. Субъективтілікке қ арамастан, сенсорлық сапа кө рсеткіштері ө те маң ызды, себебі олар тағ амның тұ тынуғ а жарамдылығ ын негіздейді.

Азық -тү лік ө німдерінің ең толық жә не объективті сипаттамалары ү шін олардың биологиялық жә не энергетикалық қ ұ ндылығ ын анық тау ү шін аспаптық зертханалық жабдық тарды пайдалана отырып, стандартты ә дістерге сә йкес сапаны анық тау ү шін зертханалық немесе ө лшеу ә дістерін қ олдану қ ажет. Осы ә дістерді қ олданып, химиялық қ ұ рамы (қ оректік заттардың мазмұ ны жә не олардың қ ұ рамдас бө ліктері), ө німдердің калориялық қ ұ рамын жә не басқ а да кө рсеткіштерді анық таң ыз.

Осылайша, азық -тү лік ө німдерінің сапасын бағ алау кешенді жә не жан-жақ ты болуы керек, ол органолептикалық жә не зертханалық ә дістерді қ олдану арқ ылы жү зеге асырылуы тиіс.

⇐ Предыдущая 25 26 27 28 293031 32 33 34 Следующая ⇒