Дәріс12 Тақырыбы: Дегталар мен пектер және олардың құрамдары

Дә ріс жоспары:

Дегталар мен пектер жә не олардың қ ұ рамдары
Дегталық байланыстырушы заттар қ ұ рамы
Дегталар мен пектер қ асиеттері

Қ ұ рылыста кө бінесе таскө мірлік дегталарды қ олданады. Себебі таскө мірлік дегталардың кұ рылыстық қ асиеттері басқ аларына қ арағ анда кө ш ілгері жақ сы. Олар кокс химиялық ө ндірісінде алынады. 1 т кө мірді ө ң дегенде 700- 750 кг кокс, 300- 350 м³коксгазы, 12 - 15 л бензол, 3 кг дейін аммиак жэне 30 - 40 кг дейін шикі таскө мірлік смола (шикі дегта) алынады.

Дегталық байланыстырушы заттар, сурет 12. 9. келтірілгендей, екі топқ а жіктеледі: шикі жә не айдалынғ ан таскө мірлік дегталар болып.

Таскө мірлік шикі дегталар температуралық алыну жағ дайына байланысты былайша жіктеледі: а) томең гі температуралық бірінші дегта; оны 500- 600°С аяқ талатың жартылай кокстаганда алады. Бұ л дегта қ анық қ ан жә не қ анық пағ ан кө мірсутектері мен фенолдан тұ ратын қ ою қ ара-қ оң ыр еұ йык, тығ ыздығ ы 0, 85-4 г/см³; б) жоғ ары температуралық дегта; оны 1000 - 1300 С аяқ талатын кокстеу процесінде алады. Ол қ ою қ ара сұ йық зат, тығ ыздығ ы 1, 12 + 1, 23 г/см³ жә не жұ мсарту температурасы 40 - 70 С дейің.

Айдалынғ ан дегта (немесе оны таскө мірлік смола деп те атайды) шикі тө менгі температуралық смоланы лигрондық жә не керосиндік бө лшектерін (фракцияларын) бө ле шығ ара фракциялау нә тижесінде алынады. Ол ө зінің қ оюлығ ы мен қ асиеті бойынша жоғ ары температуралық дегтағ а жақ ын.

Пек деп таскө мірлік шикі смоладан жең іл майларды (қ айнау температурасы 80°С дейін), фенолдық фракцң яны (180 - 210°С), нафталиндер фракциясын (210 - 230°С дейін), антрацендік майды (360°С дейін) шыгара айдағ аннан кейінгі қ алатын қ атты ө німді айтады. Ол жоғ ары молекулярлық кө мірсутектерінен жә не солардың туындыларынан, 8-КЗО% дейінгі ұ нтакдисперсті тү ріндегі бос '' кө міртектен тұ ратын қ ара тү сті аморфты қ атты зат.

Қ ү растырылган дегталар пектарды дегталық (антрацендік жэне

т. с. с. ) майларымен немесе сусыздандырылғ ан шикі дегталармен қ оса

балқ ытылып алынады. Себебі пекпен жэне еріткіш (антроцептік май)

екеуінің ара қ атынастарын ө згерте отырып қ ажетті қ оюлық ты ә не жұ мсарту температурасымен қ ұ растырылғ ан дегталар алуғ а болады.

Дегталық байланыстырушы заттар қ ұ рамы--

Жетерліктей кү рделі. Олардың қ ұ рамына 200 астам тү рлі органикалық қ осындылар, ә сіресе алқ андар қ атарындағ ы кө мірсутектері жә не олардың бейметалдық туындылары, яғ ни кө мірсутектерінің оттегімен, азотпен жэне кү кіртпен қ осындылары кіреді. Бұ л қ осындылар дегтада кү рделі дисперсиялық жү йені қ ұ растырады, соң да дегталық майда шамалы ғ ана еритін бос кө міртегі мен қ атты смола дисперсиялық фаза қ ұ райды да, ал май - дисперсиялық орта болып табылады.

Бұ л жү йең ің бірқ алыптылығ ы оптималдық жағ дай ө згергенде (мысалы, жең іл фракциялар буланьш ұ шқ анда) бұ зьшады. Осығ ан байланысты дегталар негізінде алынатын материалдө р мен бұ йымдардың маң ызды қ ұ рьшыстық -техникалық касиеттері де ө згеріске ұ шырап нащарлайды.

⇐ Предыдущая 30 31 32 33 343536 37 38 39 Следующая ⇒