Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексі 6 страница

4. Прокурор жекеше жә не жекеше-жариялы айыптау ісі бойынша жә не іс-ә рекет дә рменсіз немесе тә уелді кү йдегі не басқ а да себептермен ө зіне тиесілі қ ұ қ ық тарды ө з бетінше пайдалануғ а қ абілетсіз адамның мү дделерін қ озғ аса, жә бірленушінің шағ ымы болмағ ан кезде не қ оғ амның немесе мемлекеттің мү дделері қ озғ алатын жекеше-жариялы айыптау ісі бойынша іс жү ргізуді бастайды не жалғ астырады.

5. Қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық туралы хабар Сотқ а дейінгі тергеп-тексерулердің бірың ғ ай тізілімінде тіркелгеннен жә не кезек кү ттірмейтін тергеу ә рекеттері жү ргізілгеннен кейін жә бірленушінің шағ ымы болмағ ан кезде жекеше жә не жекеше-жариялы айыптау жә не қ удалау істері бойынша іс жү ргізу хабар тіркелген кезден бастап ү ш тә уліктен кешіктірмей осы Кодекстің 35-бабы бірінші бө лігінің 5) тармағ ында кө зделген негіздер бойынша тоқ татылуғ а жатады.

6. Осы баптың екінші жә не ү шінші бө ліктерінде кө рсетілгендерді қ оспағ анда, қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық тар туралы iстер жариялы айыптау iстерi болып есептеледі. Бұ л iстер бойынша қ ылмыстық қ удалау жә бiрленушiнiң шағ ым бергеніне-бермегеніне қ арамастан жү зеге асырылады.

33-бап. Коммерциялық немесе ө зге де ұ йымның арызы бойынша

қ ылмыстық жауаптылық қ а тарту

1. Егер Қ азақ стан Республикасы Қ ылмыстық кодексiнiң 9-тарауында кө зделген іс-ә рекет коммерциялық ұ йымның немесе мемлекеттiк кә сiпорын болып табылмайтын ө зге де ұ йымның мү дделерiне ғ ана зиян келтiрсе жә не басқ а ұ йымдардың мү дделерiне, сондай-ақ азаматтардың, қ оғ амның немесе мемлекеттiң мү дделерiне зиян келтiрмесе, қ ылмыстық жауаптылық қ а тарту осы ұ йым немесе уә кiлеттi орган басшысының, қ ұ рылтайшысының (қ атысушысының ) арызы немесе олардың келiсуi бойынша жү зеге асырылады.

2. Ұ йымның немесе уә кілетті органның басшысы, қ ұ рылтайшысы (қ атысушысы) адамды қ ылмыстық жауаптылық қ а тарту туралы арызды қ ылмыстық процестің кез келген сатысында кері қ айтарып алуғ а қ ұ қ ылы. Арызды кері қ айтарып алу іс бойынша іс жү ргізуді осы Кодекстің 35-бабы бірінші бө лігінің 5) тармағ ында кө зделген негіз бойынша тоқ татуғ а ә кеп соғ ады.

34-бап. Қ ылмыстық қ удалауды жү зеге асырудың жалпы шарттары

1. Қ ылмыстық қ удалау органы қ ылмыстық сот iсiн жү ргiзу мiндеттерiн орындау мақ сатында қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық белгiлерiн тапқ ан ә рбiр жағ дайда ө з қ ұ зыретi шегiнде қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық оқ иғ асын белгiлеу, қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық жасауғ а кiнә лi адамдарды ә шкерелеу, оларды жазалау ү шін заң да кө зделген барлық шараларды қ олдануғ а, сол сияқ ты кiнә сiз адамды ақ тау ү шін шаралар қ олдануғ а мiндеттi.

2. Қ ылмыстық қ удалау органы жә бiрленушiнің сот тө релігіне қ ол жеткiзуiн қ амтамасыз ету жә не қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық пен келтiрілген зиянды ө теткізу ү шін шаралар қ олдануғ а мiндеттi.

3. Қ ылмыстық қ удалау органы қ ылмыстық процестегі ө зiнiң ө кiлеттiктерiн қ андай да болсын органдар мен лауазымды адамдарғ а тә уелсiз жә не осы Кодекстiң талаптарына қ атаң сә йкес тү рде жү зеге асырады.

4. Қ ылмыстық iс бойынша объективтi тергеп-тексеру жү ргiзуге кедергi келтiру мақ сатында қ ылмыстық қ удалау органына қ андай да бір нысанда ық пал ету заң да белгiленген жауаптылық қ а ә кеп соғ ады.

5. Қ ылмыстық қ удалау органының заң ғ а сә йкес қ ойғ ан талаптары барлық мемлекеттік органдардың, ұ йымдардың, лауазымды адамдар мен азаматтардың орындауы ү шін міндетті жә не олар белгілеген мерзімде, бірақ ү ш тә уліктен кешіктірілмей орындалуғ а тиіс. Кү діктіні ұ стап алу, кү зетпен ұ стау туралы шешім қ абылдау қ ажет болғ ан жағ дайда, қ ылмыстық қ удалау органының талабы жиырма тө рт сағ ат ішінде орындалуғ а тиіс. Кө рсетілген талаптарды дә лелді себептерсіз орындамау заң да белгіленген жауаптылық қ а ә кеп соғ ады.

35-бап. Іс бойынша іс жү ргізуді болғ ызбайтын мә н-жайлар

1. Қ ылмыстық iс:

1) қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық оқ иғ асының болмауынан;

2) іс-ә рекетте қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық қ ұ рамының болмауынан;

3) егер рақ ымшылық жасау актiсi жасалғ ан іс-ә рекет ү шiн жаза қ олдануды жойса, соның салдарынан;

4) қ ылмыстық жауаптылық қ а тартудың ескіру мерзімінің ө туіне орай;

5) осы Кодекстің 32-бабының тө ртінші бө лiгiнде кө зделген жағ дайларды қ оспағ анда, осы Кодекстiң 32-бабының екiншi жә не ү шінші бө лiктерiнде кө зделген қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық тар туралы істер бойынша жә бірленушінің шағ ымының болмауынан, сондай-ақ осы Кодекстің 32-бабының тө ртінші бө лiгiнде кө зделген жағ дайларды қ оспағ анда, осы Кодекстiң 32-бабының екiншi бө лiгiнде кө зделген қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық тар туралы iстер бойынша жекеше айыптаушы айыптаудан бас тартқ ан не коммерциялық немесе ө зге де ұ йымның немесе уә кілетті органның басшысы адамды қ ылмыстық жауаптылық қ а тарту туралы арызды кері қ айтарып алғ ан кезде;

6) егер жасағ ан іс-ә рекеті ү шін қ ылмыстық жауаптылық тың кү шін жоятын заң қ олданысқ а енгізілген болса не Қ азақ стан Республикасының Конституциялық Кең есі осы қ ылмыстық іс бойынша қ олданылуғ а жататын, іс-ә рекеттің қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық ретінде саралануы оғ ан байланысты болатын заң ды немесе ө зге де нормативтік қ ұ қ ық тық актіні конституциялық емес деп танығ ан жағ дайда;

7) егер адамғ а қ атысты соттың нақ осы айыптау бойынша заң ды кү шiне енген ү кiмi не соттың қ ылмыстық қ удалаудың мү мкiн еместiгiн белгiлейтiн, кү шi жойылмағ ан қ аулысы бар болса;

8) егер адамғ а қ атысты қ ылмыстық қ удалау органының нақ осы кү дік бойынша қ ылмыстық қ удалауды тоқ тату туралы кү шi жойылмағ ан қ аулысы бар болса;

9) iс бойынша іс жү ргізу ө зіне медициналық сипаттағ ы мә жбү рлеу шарасын қ олдану ү шiн қ ажет болғ ан жағ дайларды қ оспағ анда, егер қ ылмыстық заң тыйым салатын іс-ә рекеттi есi дұ рыс емес кү йде жасағ ан адамғ а қ атысты болса;

10) қ ылмыстық қ удалаудан артық шылық тары немесе иммунитетi бар адамды қ ылмыстық жауаптылық қ а тартуғ а уә кiлеттi органның немесе лауазымды адамның келiсiм беруден бас тартуына байланысты;

11) iс бойынша iс жү ргiзу қ айтыс болғ ан адамды ақ тау немесе iстi басқ а адамдарғ а қ атысты тергеп-тексеру, сондай-ақ заң сыз жолмен табылғ ан мү лікті, тә ркіленуге жататын, келтірілген зиянның ө телуін қ амтамасыз ететін ақ ша қ аражатын жә не ө зге де қ ұ ндылық тарды анық тау ү шiн қ ажет болғ ан жағ дайларды қ оспағ анда, қ айтыс болғ ан адамғ а қ атысты;

12) Қ азақ стан Республикасы Қ ылмыстық кодексiнiң ережелерiне байланысты қ ылмыстық жауаптылық тан босатылуғ а жататын адамғ а қ атысты тоқ татылуғ а жатады.

2. Іс бойынша іс жү ргізу қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық оқ иғ асының немесе қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық қ ұ рамының жоқ тығ ы дә лелденген кезде де, егер қ осымша дә лелдемелер жинау ү шiн барлық мү мкiндiктер қ олданылса, олардың болуы дә лелденбеген кезде де осы баптың бiрiншi бө лiгiнiң 1) жә не 2) тармақ тарында кө зделген негiздер бойынша тоқ татылады.

3. Іс бойынша іс жү ргізу осы баптың бірінші бө лігінің 2) тармағ ында кө зделген негіз бойынша жә не кү діктінің, айыпталушының немесе сотталушының зиян келтiруi қ ұ қ ық қ а сыйымды болып табылғ ан не кү дікті, айыпталушы немесе сотталушы іс-ә рекетті Қ азақ стан Республикасының Қ ылмыстық кодексiне сә йкес оны қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық деп тануды жә не қ ылмыстық жауаптылық ты жоқ қ а шығ аратын мә н-жайлар кезінде жасағ ан жағ дайларда тоқ татылады.

4. Егер арыз иесі қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық жасағ ан адам ретінде тікелей кө рсететін адам (қ орғ алуғ а қ ұ қ ығ ы бар куә ), кү дікті, айыпталушы, сондай-ақ сотталушы немесе оның заң ды ө кілдері бұ ғ ан қ арсылық бiлдiрсе, қ ылмыстық істі осы баптың бiрiншi бө лiгiнiң 3), 4) жә не 11) тармақ тарында кө рсетiлген негiздер бойынша тоқ татуғ а жол берiлмейдi. Бұ л жағ дайда іс бойынша iс жү ргiзу жалғ астырылады жә не оғ ан негiздер болғ ан кезде адамды жазадан не қ ылмыстық жауаптылық тан босата отырып, айыптау ү кiмiн шығ ару арқ ылы аяқ талады.

Қ ылмыстық істі осы баптың бірінші бө лігінің 3), 4), 9), 10) жә не 11) тармақ тарында кө рсетілген негіздер бойынша тоқ тату туралы шешім қ абылдау ү шін жә бірленушінің келісімі талап етілмейді.

Қ ылмыстық істі тоқ тату сонымен бір мезгілде қ ылмыстық қ удалауды тоқ татуғ а ә кеп соғ ады.

5. Іс-ә рекет жасалғ ан кезде заң ғ а сә йкес қ ылмыстық жауаптылық жү ктеу мү мкін болатын жасқ а толмағ ан адамғ а қ атысты қ ылмыстық iстi тоқ тату туралы шешiм осы баптың бiрiншi бө лiгiнiң 2) тармағ ында кө рсетілген негiз бойынша қ абылдануғ а жатады. Іс-ә рекет жасалғ ан кезде заң ғ а сә йкес қ ылмыстық жауаптылық басталатын жасқ а толса да, психикалық дамуы жағ ынан психикасының бұ зылуына байланысты емес артта қ алуы салдарынан ө з ә рекеттерiнiң (ә рекетсiздiгiнiң ) iс жү зiндегi сипаты мен қ оғ амдық қ ауiптiлiгiн толық тү йсіне алмағ ан жә не оларды игере алмағ ан, кә мелетке толмағ ан адамғ а қ атысты қ ылмыстық iстi тоқ тату туралы шешiм де осы негiз бойынша қ абылдануғ а жатады.

6. Қ ылмыстық қ удалау органы қ ылмыстық қ удалауды болғ ызбайтын мә н-жайларды анық тағ анда сотқ а дейiнгi iс жү ргiзудiң кез келген сатысында қ ылмыстық iстi тоқ тату туралы қ аулы шығ арады.

Прокурор істі басты сот талқ ылауында қ арау басталғ анғ а дейін оны соттан кері қ айтарып алуғ а жә не осы бапта кө зделген негіздер бойынша тоқ татуғ а да қ ұ қ ылы. Прокурор істі соттан кері қ айтарып алғ аннан кейін оны тоқ тату ү шін ол бойынша жаң адан сотқ а дейінгі іс жү ргізу ө ткізуге жә не оны сотқ а қ айтадан жіберуге жол берілмейді.

7. Мемлекеттiк айыптаушы сотта қ ылмыстық қ удалауды болғ ызбайтын мә н-жайларды анық тағ анда айыптаудан бас тарту туралы мә лiмдеуге мiндеттi. Мемлекеттiк айыптаушының айыптаудан бас тарту туралы мә лiмдемесi, егер жекеше айыптаушы айыптауды қ олдауын жалғ астырса, қ ылмыстық iстi қ арауды жалғ астыруғ а кедергi келтiрмейдi.

8. Сот қ ылмыстық қ удалауды болғ ызбайтын мә н-жайларды анық тағ анда қ ылмыстық iстi тоқ тату туралы мә селенi шешуге мiндеттi.

9. Қ ылмыстық қ удалау органдары жә не соттар қ ылмыстық іс тоқ татылғ ан кезде, адамның ә рекеттерінде ә кімшілік немесе тә ртіптік (сыбайлас жемқ орлық ) қ ұ қ ық бұ зушылық белгілері болғ ан кезде материалдарды ә кімшілік немесе тә ртіптік жауаптылық қ а тарту туралы мә селені шешу ү шін он тә улік ішінде уә кілетті органдарғ а (лауазымды адамдарғ а) жіберуге міндетті.

36-бап. Қ ылмыстық қ удалауды жү зеге асырмауғ а мү мкiндiк

беретiн мә н-жайлар

1. Қ азақ стан Республикасы Қ ылмыстық кодексiнiң 65-бабының бірінші бө лігінде, 66, 67-баптарында, 68-бабының екінші, ү шінші бө ліктерінде, 69-бабының бірінші бө лігінде, 83-бабының бірінші, ү шінші бө ліктерінде, сондай-ақ 441, 442, 444 – 448, 453-баптарының ескертпелерінде кө зделген жағ дайларда, қ ылмыстық қ удалау органы, сот тиісті мә н-жайлар болғ ан кезде ө з қ ұ зыреті шегінде адамды қ ылмыстық жауаптылық тан босата отырып, қ ылмыстық қ удалауды тоқ татуғ а қ ұ қ ылы. Мұ ндай жағ дайларда сот қ ылмыстық жауаптылық тан босата отырып, айыптау ү кiмiн шығ аруғ а да қ ұ қ ылы.

2. Мемлекеттiк айыптаушы сотта қ ылмыстық қ удалауды жү зеге асырмауғ а мү мкiндiк беретiн мә н-жайларды анық тағ анда айыпталушыны қ ылмыстық қ удалаудан бас тартатынын мә лiмдеуге қ ұ қ ылы. Мемлекеттiк айыптаушы мә лiмдеген қ ылмыстық қ удалаудан бас тарту жекеше айыптаушының қ ылмыстық iс материалдарын пайдалана отырып, айыпталушыны қ ылмыстық қ удалауды жалғ астыруына кедергi келтiрмейдi.

3. Қ ылмыстық iс тоқ татылғ анғ а дейiн кү діктіге, айыпталушығ а iстi тоқ татуғ а негiз, оның қ ұ қ ық тық салдары жә не істі осы негiз бойынша тоқ татуғ а қ арсылық бiлдiру қ ұ қ ығ ы тү сiндiрiлуге тиiс.

4. Қ ылмыстық iстi тоқ тату туралы жә бірленуші жә не (немесе) оның ө кілі хабардар етіледі, олар қ аулығ а осы Кодексте кө зделген тә ртіппен прокурорғ а не сотқ а шағ ым жасауғ а қ ұ қ ылы.

5. Қ ылмыстық iстi осы баптың бiрiншi бө лiгiнде кө рсетiлген негiздер бойынша тоқ татуғ а, егер кү дікті, айыпталушы немесе жә бірленуші бұ ғ ан қ арсылық бiлдiрсе, жол берiлмейдi. Мұ ндай жағ дайда iс бойынша iс жү ргiзу ә деттегi тә ртiппен жалғ астырылады.

4-тарау. АҚ ТАУ. Қ ЫЛМЫСТЫҚ ПРОЦЕСТІ ЖҮ РГІЗЕТІН

ОРГАННЫҢ ЗАҢ СЫЗ Ә РЕКЕТТЕРІМЕН

КЕЛТІРІЛГЕН ЗИЯНДЫ Ө ТЕУ

37-бап. Кү дікті, айыпталушы, сотталушы ретiнде

тартылғ ан адамды ақ тау

1. Сот бойынша ақ талғ ан адам, сол сияқ ты ө здеріне қ атысты қ ылмыстық iстi осы Кодекстiң 35-бабы бiрiншi бө лiгiнiң 1), 2), 5), 6), 7) жә не 8) тармақ тарында кө зделген негiздер бойынша тоқ тату туралы соттың, қ ылмыстық қ удалау органының қ аулысы шығ арылғ ан кү дікті, айыпталушы, сотталушы ақ талуғ а, яғ ни олардың қ ұ қ ық тары қ алпына келтірілуге тиіс жә не оның Қ азақ стан Республикасының Конституциясында кепiлдiк берілген қ ұ қ ық тары мен бостандық тарын қ андай да бiр шектеуге болмайды.

2. Сот, қ ылмыстық қ удалау органы осы баптың бiрiншi бө лiгiнде кө рсетiлген адамды ақ тау жә не оғ ан қ ылмыстық процестi жү ргiзетін органның заң сыз ә рекеттерiнiң салдарынан келтiрiлген зиянды ө теу бойынша заң да кө зделген барлық шараларды қ олдануғ а тиiс.

38-бап. Қ ылмыстық процестi жү ргiзетiн органның заң сыз

ә рекеттерi салдарынан келтiрiлген зиянды

ө теткізуге қ ұ қ ығ ы бар адамдар

1. Адамғ а заң сыз ұ стап алудың, кү зетпен ұ стаудың, ү йқ амақ тың, лауазымынан уақ ытша шеттетудiң, арнаулы медициналық ұ йымғ а орналастырудың, соттаудың, медициналық сипаттағ ы мә жбү рлеу шараларын қ олданудың салдарынан келтірілген зиян қ ылмыстық процестi жү ргiзетін органның кiнә сi бар-жоғ ына қ арамастан, толық кө лемде республикалық бюджеттен ө теледi.

2. Қ ылмыстық процестi жү ргiзетін органның заң сыз ә рекеттерi салдарынан келтiрiлген зиянды ө теткізуге:

1) осы Кодекстiң 37-бабының бiрiншi бө лiгiнде кө рсетiлген адамдардың;

2) егер осы Кодекстiң 32-бабының тө ртінші бө лiгiнде кө зделген мә н-жайлардың жоқ тығ ына қ арамастан, қ ылмыстық қ удалауды болғ ызбайтын мә н-жайлар анық талғ ан кезден бастап сотқ а дейінгі тергеп-тексеру тоқ татылмаса, ө здеріне қ атысты қ ылмыстық іс осы Кодекстің 35-бабы бірінші бө лігінің 5) тармағ ында кө зделген негіздер бойынша тоқ татылуғ а жататын адамдардың;

3) ө здеріне қ атысты қ ылмыстық iс осы Кодекстiң 35-бабы бiрiншi бө лiгiнiң 3) жә не 4) тармақ тарында кө зделген негiздер бойынша тоқ татылуғ а тиiс, бiрақ қ ылмыстық қ удалауды болғ ызбайтын мә н-жайлар анық талғ ан кезден бастап тоқ татылмағ ан жә не мұ ндай адамдардың қ ылмыстық iстi тоқ татуғ а келiскенiне қ арамастан, қ ылмыстық қ удалау заң сыз жалғ астырылғ ан адамдардың;

4) жасағ ан іс-ә рекетiнiң саралануы Қ азақ стан Республикасы Қ ылмыстық кодексiнiң оны жасағ аны ү шiн кү дік келтiру немесе айыптау кезiнде осы Кодексте ұ стап алуғ а немесе кү зетпен ұ стауғ а жол берiлмейтiн неғ ұ рлым жең іл қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық ү шiн жауаптылық ты кө здейтiн бабына ө згертілген не осы бап бойынша неғ ұ рлым жең iл жаң а жаза тағ айындалғ ан немесе ү кiмнен айыптау бө лiгi алып тасталғ ан жә не осығ ан байланысты жазасы тө мендетiлген жағ дайларда, сол сияқ ты соттың медициналық сипаттағ ы мә жбү рлеу шараларын немесе мә жбү рлеп тә рбиелiк ық пал ету шараларын қ олдану туралы заң сыз шешiмiнің кү ші жойылғ ан жағ дайда қ амақ қ а алуғ а, бас бостандығ ынан айыруғ а сотталғ ан, ұ стап алынғ ан немесе кү зетпен ұ сталғ ан адамның қ ұ қ ығ ы бар. Қ амақ қ а алудың немесе бас бостандығ ынан айырудың нақ ты ө телген мерзiмi Қ азақ стан Республикасы Қ ылмыстық кодексiнiң кiнә лi адам жасағ ан іс-ә рекет жаң адан сараланғ ан бабында кө зделген қ амақ қ а алу немесе бас бостандығ ынан айыру тү рiндегi жазаның ең жоғ ары мө лшерiнен асатын бө лiгiнде заң сыз ө телген болып есептеледі;

5) қ ылмыстық iс бойынша iс жү ргiзу барысында заң ды негiзсiз тиiстi мерзiмiнен артық кү зетпен ұ сталғ ан, сол сияқ ты кез келген ө зге де процестік мә жбү рлеу шараларына заң сыз ұ шырағ ан адамның қ ұ қ ығ ы бар.

3. Азамат қ айтыс болғ ан жағ дайда, зиянды ө теткiзу қ ұ қ ығ ы белгiленген тә ртiппен – оның мұ рагерлерiне, ал тө ленуi тоқ татыла тұ рғ ан зейнетақ ылар мен жә рдемақ ыларды алу бө лiгiнде – отбасының асыраушысынан айрылу жағ дайы бойынша жә рдемақ ымен қ амтамасыз етiлетiн адамдар тобына жататын мү шелерiне ауысады.

4. Егер сотқ а дейінгі тергеп-тексеру жә не сот талқ ылауы барысында адамның ерiктi тү рде ө зiне ө зi жала жабу жолымен ақ иқ атты анық тауғ а кедергi келтiргендiгi жә не сол арқ ылы осы баптың бiрiншi бө лiгiнде кө рсетiлген салдарлардың басталуына ық пал еткендігі дә лелденсе, оғ ан зиян ө телмеуге тиіс.

5. Осы баптың екiншi бө лiгiнiң 3) тармағ ында кө рсетілген мә н-жайлар болмағ ан кезде осы баптың қ ағ идалары адамғ а қ атысты қ олданылғ ан процестік мә жбү рлеу шараларының немесе шығ арылғ ан айыптау ү кiмiнің кү ші рақ ымшылық жасау немесе кешiрiм жасау актiлерiнiң шығ уына, ескіру мерзiмдерiнiң ө туiне, қ ылмыстық жауаптылық ты жоятын немесе жазаны жең ілдететін заң ның қ абылдануына байланысты жойылғ ан немесе олар ө згертiлген жағ дайларғ а қ олданылмайды.

6. Ө зге мә н-жайлар зиянды ө теткізуге негіз болып табылмайды.

39-бап. Зиянды ө теткiзу қ ұ қ ығ ы жә не талап қ ою мерзімдері

1. Қ ылмыстық процестi жү ргiзетін орган адамды толық немесе iшiнара ақ тау туралы шешiм қ абылдай отырып, оның зиянды ө теткізу қ ұ қ ығ ын тануғ а тиiс. Ақ тау ү кiмiнiң немесе сотқ а дейінгі тергеп-тексеруді тоқ тату туралы, ө зге де заң сыз шешiмдердiң кү шiн жою немесе оларды ө згерту туралы қ аулының кө шiрмесi мү дделi тұ лғ ағ а табыс етіледі не пошта арқ ылы жiберiледi. Сонымен бір мезгілде оғ ан зиянның ө телу тә ртiбi тү сiндiрiлген хабарлама жіберіледі. Залалды ө теткізуге қ ұ қ ығ ы бар, қ айтыс болғ ан адам мұ рагерлерiнiң, туыстарының немесе асырауындағ ылардың тұ рғ ылық ты жері туралы мә лiметтер болмағ ан кезде оларғ а хабарлама қ ылмыстық процестi жү ргiзетін органғ а олар ө тiнiш жасағ ан кү ннен бастап бес тә уліктен кешiктiрiлмей жіберіледі.

2. Осы Кодекстің 38-бабының екінші жә не ү шінші бө ліктерінде кө рсетілген адамдардың мү ліктік зиянды толық кө лемде ө теткізуге, моральдық зиянның салдарын жойғ ызуғ а жә не ең бек, зейнетақ ы, тұ рғ ынжай жә не ө зге де қ ұ қ ық тарын қ алпына келтіртуге қ ұ қ ығ ы бар. Соттың ү кімі бойынша қ ұ рметті, ә скери, арнаулы немесе ө зге де атақ тан, сыныптық шеннен, дипломатиялық дә режеден, біліктілік сыныптан, сондай-ақ мемлекеттік наградалардан айырылғ ан адамдардың атағ ы, сыныптық шені, дипломатиялық дә режесі, біліктілік сыныбы қ алпына келтіріліп, мемлекеттік наградалары қ айтарып беріледі.

3. Қ ылмыстық процесті жү ргізетін органның заң сыз ә рекеттерімен келтірілген зиянды ө теткізу туралы талаптар осы тарауда кө зделген тә ртіппен қ ұ қ ық тарды қ алпына келтіру тә ртібі тү сіндірілетін хабарлама алынғ ан кү ннен бастап алты ай ішінде қ ойылуы мү мкін. Осы мерзім дә лелді себеппен ө ткізіп алынғ ан жағ дайда, оны мү дделі тұ лғ алардың арызы бойынша сот қ алпына келтіруі мү мкін.

40-бап. Мү лiктiк зиянды ө теу

1. Осы Кодекстiң 38-бабының екiншi бө лiгiнде кө рсетiлген адамдарғ а келтiрiлген мү лiктiк зиян:

1) олар айырылғ ан жалақ ыны, зейнетақ ыны, жә рдемақ ыларды, ө зге де қ аражаттар мен табыстарды;

2) соттың ү кiмi немесе ө зге де шешiмi негiзiнде заң сыз тә ркiленген немесе мемлекеттiң кiрiсiне айналдырылғ ан мү лiктi;

3) соттың заң сыз ү кiмiн орындау ү шiн ө ндiрiп алынғ ан айыппұ лдарды; заң сыз ә рекеттерге байланысты адам тө леген сот шығ ындары мен ө зге де сомаларды;

4) заң кө мегін кө рсету ү шiн адам тө леген сомаларды;

5) қ ылмыстық қ удалау салдарынан шегілген ө зге де шығ ыстарды ө теудi қ амтиды.

2. Осы Кодекстiң 38-бабының екiншi бө лiгiнде кө рсетiлген адамдарды кү зетпен ұ стауғ а, қ амақ қ а алуды немесе бас бостандығ ынан айыруды ө теу орындарында ұ стауғ а жұ мсалғ ан сомалар, бұ л адамдарды қ ылмыстық қ удалауғ а байланысты сот шығ ындары, сол сияқ ты олардың кү зетпен ұ сталуы, қ амақ қ а алуды немесе бас бостандығ ынан айыруды ө теуi уақ ытында қ андай да бiр жұ мыстарды орындағ аны ү шiн алғ ан жалақ ысы қ ылмыстық процестi жү ргiзетін органның заң сыз ә рекеттерiнiң салдарынан келтiрiлген зиянды ө теу тө лемiне жататын сомадан шегеріле алмайды.

3. Осы Кодекстiң 38-бабының екiншi жә не ү шiншi бө лiктерiнде кө рсетiлген адамдар осы Кодекстiң 39-бабының бірінші бө лігінде кө рсетiлген қ ұ жаттардың кө шiрмелерiн зиянды ө теу тә ртiбi туралы хабарламамен бiрге алғ ан кезде сотқ а дейінгі тергеп-тексеруді тоқ тату, ө зге де заң сыз шешiмдердiң кү шiн жою немесе оларды ө згерту туралы ү кiм, қ аулы шығ арғ ан органғ а мү лiктiк зиянды ө теу туралы талаппен жү гінуге қ ұ қ ылы. Егер жоғ ары тұ рғ ан сот iстi тоқ татса немесе ү кiмдi ө згертсе, зиянды ө теу туралы талап ү кiмдi шығ арғ ан сотқ а жіберіледі. Кә мелетке толмағ ан адамның атынан зиянды ө теу туралы талапты оның заң ды ө кiлi мә лімдеуге қ ұ қ ылы.

⇐ Предыдущая 1 2 3 4 567 8 9 10 Следующая ⇒