Хелпикс

Главная

Контакты

Случайная статья





«Музыка» пәні бойынша оқу жоспары 1 страница



 

 

«Музыка» пә ні бойынша оқ у жоспары

(орта білім беру мазмұ нын жаң арту аясында)

6 сынып

 

Тілдік мақ саттар туралы

Оқ ушыларда пә ндік (академиялық ) тілді қ алыптастыру ү шін музыка сабағ ында музыканы шығ ару мен импровизациялау ү шін идеяларды талқ ылау ү рдісінде музыкалық ұ ғ ымдар мен қ ұ былыстарды сипаттағ ан кезде музыкалық қ ызметтің ә ртү рлі тү рлерінде (музыканы тың дау, қ абылдау, талдау, орындау) қ олдануғ а ұ сынылатын тиісті глоссарийді пайдалану қ ажет.

«Музыка» пә н мазмұ ны оқ ыту тілінде (қ азақ немесеорыс тілі) беріледі. Ә р пә ннің ө з тілдік стилі бар, оны нақ ты бір пә ннің «академиялық тілі» деп атауғ а болады. Академиялық тіл – пә ннің мазмұ нын оқ ып ү йрену, ойлау қ абілетінің жә не пә ндік мазмұ нның негізгі ұ ғ ымдарымен жұ мыс істеуді жақ сарту ү шін қ олданылатын негізгі қ ұ рал. Екінші немесе ү шіншітіл арқ ылы оқ итын кө птеген оқ ушыларғ а олардың академиялық тіл мен пә н мазмұ нын толық игеруі ү шін білім алу ү дерісінде ү немі қ олдау кө рсетілуі қ ажет. Ү штілде білім беру контексінде бірінші тілде академиялық тілдің дамуы да тұ рақ ты назарды талап етеді, сондық тан бірінші тіл арқ ылы оқ уғ а жұ мсалатын шектеулі уақ ыт тиімді жә не нә тижелі қ олданылуы керек.

 

Тілдік мақ саттар академиялық тілді мең геруү шін маң ызды қ ұ рал болып табылады. Оқ ушылар ү шін ө здерінен не кү тілетіндігін тү сінуі тілдік мақ саттардың анық қ ұ рылуына байланысты. Сондай-ақ, тілдік мақ саттар мұ ғ алімдермен оқ ушыларғ а оқ уғ а деген ынтаны қ алыптастыруғ акө мектеседі.

 

Академиялық тілді оқ ып ү йренуді қ олдау ү шін мұ ғ алімдергеоқ ужоспарларына келесі оқ у мақ саттарын қ осу ұ сынылады:  

• оқ ушылардың назарын академиялық тілге аудару (мысалы: пә н бойынша оқ у мақ саттарына жету ү шін қ ажет терминология мен сө з орамдарынан қ ұ ралғ ан лексика);

• пә н мазмұ нының ұ ғ ымдарымен жұ мыс істеуге қ ажетті жұ мыс тілін сабақ та ұ сыну (мысалы: топтық жұ мыстарғ а қ ажетті сө з орамдары, сұ рақ тарды дұ рыс қ оя білу, жағ дайды талдау жә не пікірталас жү ргізу ү шін қ ажетті сө з орамдары);

алдын ала оқ ыту, оның ішінде ең бастысы, пә нді оқ ытуда дұ рыс қ олдана білу ү шін қ ажетті терминология мен сө з орамдарын қ амтитын лексиканы орынды контексте алдыналақ олдану;

• оқ ушылардың тө рт дағ дының барлығ ын тү рлі ә рекеттерде (мысалы: оқ ылым-тың далым, оқ ылым-жазылым, оқ ылым-айтылым, тың далым-жазылым жә не т. б. ) тү рлі мақ саттарғ а қ ол жеткізу ү шін қ олдану;

• оқ ушыларды пікірталас диалогтарғ а қ атыстыру (мә селен, оқ ушылардан қ ысқ а жауаптарды қ абылдамау, біліммен ғ ана шектелетінсұ рақ тарды қ оймау; оқ ушыларды нә тижелі талқ ылау ү шін ө з білімін пайдалануғ а қ озғ ау салу, сондай-ақ оқ ушылар диалогқ а қ атыса алуы ү шін сө здердің лексикалық қ орының кең спектрімен қ амтамасыз ету);

• тілге тә н оқ у дағ дыларын дамыту (мә селен, таң дамалы тү рде тың дау, тү сіндіру, металингвистикалық жә не метакогнитивтік танымды дамыту, басқ а сө збен жеткізу, сө здікпен жұ мыс дағ дылары);

• тіл туралы сын тұ рғ ысынан ойлауды дамыту (мә селен, тілдерді салыстыру, оқ ушыларды тілді барынша нақ ты пайдалануғ а ынталандыру, тілді оқ удағ ы жетістікті бағ алау);

• сабақ тың басында тілдік мақ сатты белгілеу жә не сабақ тың соң ында осы мақ сат бойынша қ ол жеткізген жетістіктерді талқ ылау.

 

Тілдік мақ сат ү лгісі оқ у жоспарының ә р ортақ тақ ырыбында кө рсетілген. Тілдік мақ сат ү лгісіакадемиялық тілдің қ ұ рамдас бө ліктерін қ амтиды, оны пайдалану мен есте сақ тауғ а оқ ушылардың назарын аударту маң ызды. Бұ л қ ұ рамдас бө ліктер орта мерзімді жә не қ ысқ а мерзімді жоспарларда келесі тақ ырыпшалармен кө рсетілген:

(1) пә нге тә н арнайы лексика жә не терминология,

(2) диалог/жазылым ү шін қ ажетті сө з тіркестері.

Берілген тіл оқ ушылар ү шін тү сінікті ә рі анық болса, бұ л олардың пә ндік мақ саттар мен тілдік мақ саттарғ а қ ол жеткізуіне кө мектеседі.

 

Тілдік мақ саттарды анық тау ү шін келесі етістіктерді пайдалану ұ сынылады: талдау, сұ рақ тарғ а жауап беру, санаттарғ а бө лу, таң дау, жіктеу, салыстыру, байланыстыру, кө шіру, қ ұ растыру, сынау, анық тау, суреттеу, ә зірлеу, бағ алау, тү сіндіру, мысалдар келтіру, болжау, айқ ындау, негіздеу, келіссө здер жү ргізу, жорамалдау, ө ндіру, балама шешімдер ұ сыну, себептерді тү сіндіру, қ айта қ арау, қ айта ұ йымдастыру, басқ а сө збен айту, мазмұ ндау, қ айта қ арап шығ у, кө шіріп алу, рө лдік ойындар ойнау, қ орыту, синтездеу жә не жазу, тү рлі мақ саттар ү шін пайдалану, ө з сө зімен анық тама жазу, безендіру

 

Кейбір тілдік мақ саттардыпә н мазмұ нының оқ у мақ саттары депесептеуге болатынына қ арамастан, мазмұ н мен тілдің бө ліну ү дерісі оқ ушылардың мазмұ нғ а да, тілге де баса назар аударуына кө мектеседі. Бұ л, сондай-ақ, жауаптар мен шешімдер іздеу ү шін жауаптар/шешімдерге сияқ ты ү рдістерге де аударылатын назарды тең дестіруге кө мектеседі.. Атап айтқ анда, осындай ү дерістерге басымдылық бере отырып, тілдің нақ ты қ олданылуы мен ойлау ә рекетінің жақ саруына сеептігін тигізе алады.

 

Мысалы, музыка сияқ тытілдік емес пә ндерде оқ у мақ саттарының кө пшілігі мазмұ нғ а бағ ытталғ ан, бірақ ең кемінде біреуі тілге бағ ытталуытиі

 

 


Музыка. Негізгі мектеп. 6-сынып

1-бө лім: Классикалық музыканың ү здік туындылары

Осығ ан дейін мең герілуі тиіс білім

Оқ ушылардың алдың ғ ысыныптардаалғ анбілімдеріқ азақ халқ ының мұ расы, тү рік, шығ ысжә неевропахалық тарының музыкасынегізіндеқ ұ рылғ ан. Оқ ушыларә ртү рліә лемхалық тарының музыкалық шығ армаларынтың дау, талдау, музыкасауатынү йрену, орындауарқ ылыкоммуникативті, орындаушылық, (шығ армашылық ) жобажұ мысынорындаудағ дыларындамытты. Оқ ушылардаә ртү рліхалық тармузыкасынжә немузыкалық аспаптарынсалыстырумү мкіндіктеріболды. Соныменқ атар, музыканыталдауү шіноқ ушылардақ ажеттіакдемиялық пә ндіктерминологияқ орыжинақ талғ ан.   

Тілдік мақ саттар

Берілген ө лімде пә ннің оқ у мақ саттарына қ ол жеткізуге ат салысу ү шін тиісті ғ ылыми тілді пайдалану бойынша тілдік мақ сат ү лгісі тө менде берілген. Басқ а тілдік мақ саттардың қ ойылуы ү шін жә не ғ ылыми тілді оқ ыту мақ саттары бойынша қ осымша нұ сқ ауларды жоғ арыдағ ы «Тілдік мақ саттар туралы»оқ ып қ арауың ызғ а болады.

Оқ ытудың тілдікмақ саттары

Пә ндік лексикасы мен терминологиясы

Диалог/жазуү шін қ ажетті сө з тіркестері

Оқ ушылар:

· пә ндік терминологияны қ олдану арқ ылы тың далғ ан музыканы талдау;

· симфониялық оркестр аспаптар классификациясын сипаттап тү сіндіру;

· тың далғ ан шығ арманы салыстырып, дә лелдеме келтіру;

· дауыс классификациясына қ арай дауыс бояуы тү рлерін анық тау.   

 

· орган;

· орган музыкасы;

· жанр;

· ансамбль;

· симфония;

· симфониялық музыка;

· симфониялық оркестр;

· опера;

· ерлер дауысы (тенор, баритон, бас);

· ә йелдер дауысы (сопрано, альт);

· либретто;

· увертюра;

· ария;

· речитатив;

· хор;

· канон;

· балет

Талқ ылауғ а арналғ ан сұ рақ тар:

· орган аспабының дауысы..., ... бейнеге…..;

· орган музыкасы …. дыбысталады, себебі…...,...

· Вена классиктарына…. ...

· Симфониялық оркестр... .. топ …. қ ұ рылғ ан, ……. аспаптар жатады;

· Опера- жанр, ... қ олданылғ ан;

· ….. балетте музыканы орындайды... оркестр, себебі...;

· Операдағ ы арияны... орындайды... дауысы, бейнесі...;

· Шығ арманың динамикасы..., ол... кө ң іл-кү й береді….;

· Шығ арма... екпінде, себебі...

Қ ысқ аша шолу

Берілгенбө лімдеоқ ушыларорганмузыкасы, симфониялық музыка, опера, балет, қ азақ станның кә сіби музыкасы тақ ырыптарымен танысады. Осы тақ ырыптар негізінде жаң а пә ндік анық тамаларды, классикалық музыка жанрының шығ у тарихын біледі. Дауыс тү рлерін тың дап, симфониялық оркестр аспатптарын классификациялап, тың далғ ан музыканы талдайды. Сонымен қ атар, орындаушылық, шығ армашылық жә не коммуникативті дағ дыларын дамытуды жалғ астырады. Ә ртү рлі музыкалық іс-ә рекеттерде қ атысып ө зінің білімдері мен дағ дыларын ұ лғ айтады.  

Оқ у мақ саттары

Ұ сынылатын оқ ыту іс-ә рекеттері

Мұ ғ алімге арналғ ан ескертпелер

Оқ ыту ресурстары
  6. 1. 1. 1 тың дағ ан музыкалық шығ арманы талдау жә не ө нердің тү рлері, стилі жә не жанрларын, сонымен қ атар, ө нердің ө зге тү рлерімен байланысын анық тау   6. 1. 2. 1классикалық музыка жанрлары мен тү рлерін анық тау     6. 1. 3. 1 ә уеннің кө ң іл-кү йі мен кө ркем бейнесін жеткізе отырып, екі дауыспен, немесе канон элементтерін қ олдана отырып, ә ртү рлі стильдегі жә не жанрдағ ы ә ндерді орындау

Орган музыкасы

1 тапсырма

 Сыныптағ ы талқ ылау.

«Аспаптар галереясын» қ араң ыз:

- Қ андай аспаптар бейнеленген?

- Олар қ андай топқ а жатады?

- Берілген аспапты атай аласыз ба?

 

 

2 тапсырма

Тың дау жә не талдау.

 И. С Бахтың " Токката фуга" ре минор шығ армасынан ү зінді тың дап, топта талдаң ыз.

- Композиция тың дау кезінде қ андай сезімде болдың ыз?

- Ойналғ ан аспап сізге таныс па?

-  Ол қ алай аталады?

- Бұ л аспаптың дыбысталуы басқ а аспаптардан қ алай ерекшелінеді? (фортепиано, синтезатор, баян т. б)?

- Орган аспабының дауысында қ андай ерекшелік бар?

3 тапсырма

Ақ парат іздеу.

1 топ - И. С. Бах шығ армашылығ ы;

2 топ – музыка жанры жә не орган аспабының шығ у тарихы;

3 топ –И. С. Бахтың ә йгілі шығ армалары.

 

4 тапсырма

Орындау.

И. С Бахтың " Токката фуга" немесе «Скерцо» шығ армасы ү зіндісінің негізгі ә уені мен ырғ ақ тық суретін орындаң ыз.

Талқ ылау.

Сабақ та алғ ан мә ліметтерді талқ ылаң ыз.

Рефлексия

- Не ү йрендің із?

- Қ андай жаң а мә лімет білдің із?

- Сізге не ұ нады?

- Сізде не сә тті орындалды?

- Тағ ы не жаң а мә лімет білгің із келеді?

1 тапсырмада музыкалық аспаптар жә не орган аспабы туралы презентация дайындаң ыз.

Берілген тапсырма арқ ылы аспап туралы қ ысқ а мә ліметтермен таныстырып, сабақ тақ ырыбын бастаң ыз.   

Слайд перезентациясы болмағ ан жағ дайда оқ ушыларғ а лайық талғ ан ақ параттық мә тіндер, суреттер мен фотолар, иллюстрацияларды қ олдануғ а болады.  

 

2 тапсырмада И. С. Бахтың «Токката фуга» ре минор шығ армасын тың дауғ а арналғ ан аудио жазба дайындаң ыз. Тың далғ ан шығ армағ а талдау жү ргізіп, берілген сұ рақ тарғ а жауап беруді ұ сының ыз.     

 

 

3 тапсырмада оқ ушыларды 3 топқ а бө лу ұ сынылады. Тапсырма орындау ү шін уақ ыт берің із. Тапсырмағ а байланысты ү лестірме парақ шаларын, орган аспабы суретін, музыкалық сө здіктер, композитор жә не оның шығ армалары туралы мә ліметтерді дайындаң ыз.  

 

 

4 тапсырмада " Та" буынына токката ү зіндісін орындауды ұ сының ыз.

Оқ ушыларғ а шығ арманың ырғ ақ тық сү йемелдеуін шапалақ тап кө рсетуді ұ сының ыз. Сонымен қ атар, оқ ушыларғ а мә нерлеп орындауды ескертің із. Қ осымша тапсырма ретінде " Токката фуга" ре минор немесе «Скерцо» шығ армаларынан ү зіндіні аспапта орындауды ұ сының ыз (музыкалық білімі бар оқ ушыларғ а)

Берілген тапсырма мазмұ нында мұ ғ алімге сабақ ты қ орытындылау мақ сатында, ө тілген тақ ырып бойынша рефлексия жү ргізу ұ сынылады.

 

  И. С. Бах " Токката фуга" ре минор.    
    6. 1. 1. 1 тың дағ ан музыкалық шығ арманы талдау жә не ө нердің тү рлері, стилі жә не жанрларын, сонымен қ атар, ө нердің ө зге тү рлерімен байланысын анық тау   6. 1. 2. 1 классикалық музыка жанрлары мен тү рлерін анық тау   6. 1. 1. 2 оркестрлер тү рлеріндегі музыкалық аспаптардың дыбысталуын ажытару, оларды топтар бойынша жіктеу     6. 1. 1. 1 тың дағ ан музыкалық шығ арманы талдау жә не ө нердің тү рлері, стилі жә не жанрларын, сонымен қ атар, ө нердің ө зге тү рлерімен байланысын анық тау    

Симфониялық музыка

(2 сағ ат)

1 тапсырма

Тың дау жә не талдау.

Вена классикерінің шығ армаларынан ү зінді тың даң ыз.

Топтық жұ мыс:

Вена классиктерінің шығ армаларын талдып, презентация дайындаң ыз (жанр, лад, шығ арманың мінезі, динамикалық ерекшеліктері, екпіні, аспаптар тобы).

1 топ - Й. Гайдн жә не " Детская симфония";

2 топ - В. А Моцарт жә не " № 40 симфония";

3 топ - Л. В Бетховен жә не " №5 симфония";

- Шығ армалардың ұ қ састық тары қ андай? Ерекшеліктері?

- Музыка жанры?

2 тапсырма

Ақ парат іздеу.

Симфония жә не симфониялық оркестр туралы видеофильм кө рің із.

Симфония жә не симфониялық оркестр жанры жө нінде мә лімет дайындап, танысың ыз. Постер дайындаң ыз.

1 топ –симфония жанры туралы;

2 топ –ішекті аспаптар тобы;

3 группа – ү рмелі аспаптар тобы;

4 группа – ұ рмалы аспаптар тобы.

3 тапсырма

Презентация мен бағ алау.

Ө з жұ мысың ызды кө рсетің із.

- Симфония дегеніміз не?

- Симфониялық музыканы кім орындайды?

- Симфониялық музыканы қ андай аспаптар орындайды?

- Олар қ алай дыбысталады?

- Олар қ андай аспаптар тобына жатады?

Бағ алау критерийлері бойынша ө з топтық жұ мысың ызды бағ алаң ыз.

Симфониялық музыка

 

 1 тапсырма

 Викторина.

Симфониялық оркестр аспаптарының дыбысталуын анық таң ыз. Тың далғ ан аспаптардың тиісті тобы бойынша тізім жазың ыз.

Викторинаны топта бағ алаң ыз.

 

2 тапсырма

Орындау.

Й. Гайдн, В. А Моцарт, Л. В Бетховен Классиктерін еске тү сіріп, олардың музыкалық шығ армаларының негізгі ә уенін «та» буынына дауыспен орындаң ыз.

Топтық орындау:

1 топ – вокалды орындау;

2 группа – ырғ ақ тық сурет.

 

3 тапсырма

Тың дау жә не талдау.

Е. Рахмадиевтің «Дайрабай шығ армасын тың даң ыз. Музыканың кө ркемдеуші қ ұ ралдарын анық таң ыз.

- Шығ арма қ андай екпінде орындалады?

- Шығ арманың мінезі қ андай?

- Шығ армадағ ы динамика ө згере ме?

- Негізгі ә уенді ұ андай аспаптар тобы орындайды?

 «Симфониялық музыка» тақ ырыбын ө туге 2 сағ ат қ арастырылғ ан.

1 тапсырмада вена композиторлары бойынша музыкалық мә ліметтер дайындауы ұ сынылады(Й. Гайдн, В. А Моцарт, Л. В Бетховен) жә не осы композиторлардың шығ армаларынан ү зінді тың датың ыз. Оқ ушыларғ а ө з жұ мыстарын PowerPoint презентация тү рінде немесе ауызша таныстыруды сұ раң ыз. Ә р топқ а тиісті тапсырманы орындау ү шін арнайы уақ ыт берің із. Бағ алау критерийлерін алдын-ала таныстырып, топта бағ алау жү ргізің із.

 

2 тапсырманы орындау ү шін симфония, симфониялық оркестр жә не симфониялық музыка туралы алдын-ала видео ресурс, сө здіктер, оқ улық тар, суреттер т. б дайындаң ыз.

Ақ паратты іздеу жә не тақ ырыпты мең геру ү шін мұ ғ алімге топтық жұ мыс ұ йымдастыру ұ сынылады. Оқ ушыларды оркестрдегі аспаптар тобына сай топқ а бө лің із.

 

3 тапсырмада оқ ушыларғ а сынып алдында ө з жұ мысын постер, немесе ауызша тү рде кө рсетуді ұ сының ыз. Алдын-ала дайындалғ ан бағ алау критерийлері бойынша ө зін ө зі бағ алауды ұ сының ыз.

 

1 тапсырманы орындау ү шін викторинағ а арналғ ан бірнеше шығ арма ү зінділерін дайындаң ыз.

Оқ ушылар аспаптардың атауын жә не олардың Аспаптардың дыбысталуы анық жә не қ абылдауғ а тү сінікті болуы қ ажет.

2 тапсырманы орындау ү шін ө ткен сабақ мә ліметтерін еске тү сіріп, " Детская симфония", " № 40 симфония", " №5 симфония" шығ армаларының негізгі ә уендерін дауыспен орындауды ұ сының ыз.

 

 

3 тапсырманы орындау ү шін оқ ушыларғ а Қ азақ станның симфониялық музыкасы, батыс европа сифониялық музыкасы негізінде қ ұ рылғ аны туралы тү сінік берің із.  

Е. Рахмадиевтің «Дайрабай" шығ армасын тың дап, «Бір минут» ойын тү рінде талдау жү ргізің із. Ойын барысында екпіні, динамикасы, мінезі туралы сұ раң ыз.

    Й Гайдн «Детская Симфония» https: //www. youtube. com/watch? v=5vcW8sjHw74     В. А Моцарт «№ 40 симфония»   Л. В Бетховен «№5 симфония»   Симфониялық оркестр https: //www. youtube. com/watch? v=4LQDsIN0MTQ   https: //www. youtube. com/watch? v=Kpi6655rHMw   https: //www. youtube. com/watch? v=a6N4Khc52iM   Е. Рахмадиев «Дайрабай»   https: //www. youtube. com/watch? v=2d-OzuIJpsk    
    6. 1. 2. 1 классикалық музыка жанрлары мен тү рлерін анық тау   6. 1. 3. 2 ә ртү рлі стильдегі жә не жанрдағ ы ә ндердің орындау тұ рлерін салыстыру     6. 1. 3. 1 ә уеннің кө ң іл-кү йі мен кө ркем бейнесін жеткізе отырып, екі дауыспен, немесе канон элементтерін қ олдана отырып, ә ртү рлі стильдегі жә не жанрдағ ы ә ндерді орындау    

Опера ө нері

 

1 тапсырма

Тың дау жә не талдау.

Опера туралы видеофильм қ араң ыз.

Талдау.

- Опера дегеніміз не?

- Операда ең басты болып не саналады?  

- Симфониялық оркестрдің операдағ ы рө лі қ андай?

- Сіз қ андай атақ ты опералар жә не опера театрларын білесіз?

2 тапсырма

Тың дау жә не талдау.

Дж. Верди «Травиата», П. И. Чайковскийдің «Евгений Онегин», " М. Тулебаевтің « Біржан – Сара» операларынан ү зінді тың даң ыз.

Оперларды салыстырып, сұ рақ тарғ а жауап беріп, дә лелдең із.

- Ұ қ састық тары мен айырмашылық тары неде?

- Операда сол елдің ұ лттық ә уендері естіледі ме? Неге?

3 тапсырма

Ә ң гіме.

- Дауыстардың қ андай тү рлерін білесіз?

- Дауыстардың қ андай тү рлерін естідің із?

- Олар қ алай аталады?

- Сіздің дауысың ыз қ андай тү рге жатады деп ойлайсыз?  

 

4 тапсырма

Орындау.

М. Тулебаевтің " Біржан - Сара" операсынан хор ү зіндісін тың дап, ү йренің із. Оны сыныпта канон тү рінде орындаң ыз. Орындау барысында кө ркем бейнесі мен мә незін жеткізуге тырысың ыз.

Сұ рақ тарғ а жауап берің із:

- Ә н не туралы орындалады?

- Ә ннің мінезі қ андай?

Рефлексия.

- Ә ннің кө ң іл-кү йін жеткізе алдың ыз ба?

- Канонмен орындай алдың ыз ба?

- Нені жетілдіру керек деп ойлайсыз?

 

1 тапсырманы орындау ү шін оқ ушыларғ а опреа туралы видеофильмді қ арап, талдауды ұ сының ыз. Операның шығ у тарихымен таныстырың ыз, сонымен қ атар, либретто, увертюра, ария, речетатив, т. б анық тама берің із. «Опера дегеніміз не», «Ә йгілі опералар», «Опера театрлары жә не опера орындаушылары» тақ ырыбына мә ліметтер дайындаң ыз.

 

2 тапсырманы орындау ү шін Дж. Верди " Травиата", П. И. Чайковскийдің " Евгений Онегин" жә не М. Тулебаевтың " Біржан - Сара" операсы мен композиторлары бойынша қ ажетті ресурстарды дайындаң ыз. Сонымен қ атар опералардың ұ қ састық тары мен ерекшеліктерін талдаң ыз. Талдау барысында композиторлардың ұ лттық колоритін қ алай жеткізе білгеніне кө ң іл бө лің із.  

 

 

3 тапсырманы орындау ү шін дауыстар тү рлерін таныстыру бойынша ә ң гіме жү ргізің із. Олардың атауы мен бояуын тү сіндірің із. Балалар дауысының бө лінуін тү сіндірің із.

 

 

4 тапсырманы орындау ү шін алдын ала М. Тулебаевтің " Біржан - Сара" операсынан хор ү зіндісінің аудиожазбасын дайындаң ыз. Ү зіндіні тың дағ ан соң, сыныпта қ айырмасын ү йретің із. Сыныпты екі топқ а бө ліп, канон орындаң ыз. Орындаудан соң, сыныппен дерілген сұ рақ тар бойынша рефлексия жү ргізің із.  

 

 

    Гарри Бардин - Пиф-паф, ой-ой-ой! (опера)| Garri Bardin - Pow! Pow! https: //www. youtube. com/watch? v=BdQYf-HX7e4 http: //ppt4web. ru/muzyka/opera. html Опера тақ ырыбына презентация https: //www. youtube. com/watch? v=kpBgwJnzx-o Деректі фильм Д. Верди " Травиата" https: //www. youtube. com/watch? v=FxslbiU47sE М. Тулебаев " Біржан - Сара". П. И. Чайковский " Евгений Онегин"
  6. 1. 1. 1 тың дағ ан музыкалық шығ арманы талдау жә не ө нердің тү рлері, стилі жә не жанрларын, сонымен қ атар, ө нердің ө зге тү рлерімен байланысын анық тау   6. 1. 2. 1 классикалық музыка жанрлары мен тү рлерін анық тау     6. 1. 2. 3 кө ркем бейнені қ ұ руда музыка жә не ө нердің басқ а тү рлерінін кө ркемдеуші қ ұ ралдарын салыстыру

Балет ө нері

 

1 тапсырма

Сыныптағ ы талқ ылау.

- Балет дегеніміз не?

- Балетте музыканың рө лі қ андай?

- Балетте симфониялық оркестрдің рө лі қ андай?

- Балет орындаушыларына нені кө рсеткен маң ызды?

-

2 тапсырма

Тың дау жіне талдау.

Балеттен ү зінді қ арап, топта талдаң ыз.

1 топ – «Щелкунчик» балетінен ү зінді талдау;

2 топ - «Жар-птица" балетінен ү зінді талдау;

3 топ - «Лебединое озеро" балетінен ү зінді талдау;

- Ұ қ састық тары қ андай?

- Орындаушы қ андай бейнелерді сомдап тұ р? Қ андай ә діс - тә сілдермен бейнелейді?

- Орындаушылар кейіпкердің кө ркем бейнесін жеткізе алды ма?

3 тапсырма

Викторина.

Атақ ты балет орындаушыларымен танысың ыз.

Примите участие в игре " Бұ л кім? " ойынына қ атысың ыз. Фотосуреттен балет орындаушысын табың ыз.

 

 

1 тапсырманы орындау ү шін классикалық балет оның шығ у тарихы туралы ақ парат дайындаң ыз. Балет тақ ырыбына сыныпта талқ ылау жү ргізің із.

 

 

2 тапсырманы орындау ү шін топтық жұ мыс тү рін ұ йымдастырың ыз. П. И. Чайковскийдің " Щелкунчик", «Лебединое озеро", И. Стравинскийдің " Жар-птица" балет ү зінділерін дайындаң ыз.

Талдау барысында балет бишілерінің қ имылдарына, мимикасына кө ң іл бө лің із. Кейіпкерлердің кө ркем бейнесін би қ имылдары арқ ылы ашуғ а музыка қ алай кө мектесетінін анық таң ыз. Оқ ушылар ү зіндідегі ұ қ састық тары мен айырмашылық тарын, екпіндегі ө згерістерді, динамикасын жә не мінезін анық тау қ ажет.

 

3 тапсырманы орындау ү шін алдын ала балет орындаушылары туралы слайдтық презентация жә не фотосуреттер дайындаң ыз. Бұ л тапсырма атақ ты балет орындаушылары мен тұ лғ аларды тануғ а бағ ытталғ ан: М. Плисецкая, П. Чернышёв, Б. Аюханов, С. Рахметова, А. Асылмуратова т. б. Мұ ғ алімге орындаушылар туралы қ ысқ а мә лімет дайындау ұ сынылады.  

    П. И. Чайковский Щелкунчик балеті: Фея Драже биі https: //www. youtube. com/watch? v=Ax26bSRbSyc https: //www. youtube. com/watch? v=InUsnpBD1Ms Жар-птица балеті https: //www. youtube. com/watch? v=fzCe7EozFJI   Майя Плисецкая. https: //www. youtube. com/watch? v=SC0XLmowi2o   «Щелкунчик» балеті https: //www. youtube. com/watch? v=PIEFPHCyJ4Y  
  6. 1. 1. 2 оркестрлер тү рлеріндегі музыкалық аспаптардың дыбысталуын ажытару, оларды топтар бойынша жіктеу     6. 1. 1. 1 тың дағ ан музыкалық шығ арманы талдау жә не ө нердің тү рлері, стилі жә не жанрларын, сонымен қ атар, ө нердің ө зге тү рлерімен байланысын анық тау     6. 1. 3. 1 ә уеннің кө ң іл-кү йі мен кө ркем бейнесін жеткізе отырып, екі дауыспен, немесе канон элементтерін қ олдана отырып, ә ртү рлі стильдегі жә не жанрдағ ы ә ндерді орындау   6. 1. 3. 3 музыкалық шығ армалардың қ арапайым ү зінділерінің сипатын жеткізу, партия бойынша жә не (немесе) ансамбльмен аспаптарда орындау

Қ азақ станның кә сіби музыкасы (2 сағ ат)

 

 

" Сө зді тауып кө р" ойынына қ атысың ыз. Оқ ушылардың сипаттауына қ арай жасырылғ ан сө зді тауып кө рің із.

1 тапсырма

Зерттеу.

Н. Мендыгалиевтің " Легенда о домбре" шығ армасын тың даң ыз.

- Шығ арманы қ андай аспап орындайды?

- Фортепиано қ андай аспаптың дыбысталуын кө рсетеді?

- Орындаушы домбыра ойынын қ алай бейнелейді?

- Аспапта орындаудағ ы қ андай ә діс-тә сілдерді қ оданғ ан?

- Фортепиано қ андай аспаптар тобына жатады?

Домбыра дыбысталуын дауысың ызбен кө рсетің із.

2 тапсырма

Ақ парат іздеу.

Қ азақ станның мә дениет тұ лғ алары туралы ақ парат табың ыз. Оларды жарнама тү рінде сыныпқ а таныстырың ыз.  

1 топ - Алан Бурибаев (дирижер)

2 топ -Марат Бисенгалиев (скрипка)

3 топ -Айман Мусаходжаева (скрипка)

4 топ - Жания Аубакирова (фортепиано)

5 топ - Айгуль Улкенбаева (домбыра)

6 топ - Раушан Оразбаева (қ обыз)

Бағ алау критерийлері бойынша бір бірің ізді бағ алаң ыз..

· Музыкант туралы наұ ты мә ліметтер;

· Топтағ ы бірлескен жұ мыс;

· Креативтілік.

Қ азақ станның кә сіби музыкасы

1 тапсырма

Викторина «Кімнің портреті? »

Алдың ғ ы сабақ та танысқ ан Қ азақ станның атақ ты музыканттарын естерің ізге тү сірің із. Оларды фотосуреттен тауып алың ыз.

2 тапсырма

Тың дау жә не орындау.

«Абай» операсынан «Қ арлығ аш» ә нін тың даң ыз.

Ә ннің ә уенін ү йреніп, канон арқ ылы орындап кө рің із.

 

3 тапсырма

Орындау.

" Қ арлығ аш" ә нінің ырғ ақ тық суретін орындаң ыз.

1 топ – ә нді вокалды орындау;

2 топ – ә нге сү йемелдеу орындау..

Ә ннің мінезі мен кө ркем бейнесін жеткізуге тырысың ыз. Ансамльдік дыбысталуды сақ таң ыз.

 

«Қ азақ станның кә сіби музыкасы» тақ ырыбын ө туге 2 сағ ат қ арастырылғ ан.

 

Сабақ тың бастауы: сабақ тың ө тілетін тақ ырыбына сай термин табуды ойын тү рінде ө ткізуді ұ сының ыз. Ойынды ө ткізу ү шін бір оқ ушыны тақ тағ а шақ ырың ыз. Мұ ғ алім бұ л терминді тақ тағ а шық қ ан оқ ушыдан жасырып, сыныпқ а кө рсетеді. Басқ а оқ ушылар термин атауын атамай, сипаттайды, ал таң далғ ан жасырылғ ан терминді табу керек. Мысалғ а: халық музыкасы, кү й, кү йші оркестр, домбыра фортепиано деген сө дерді жасыруғ а болады.

 

 

1 тапсырманы орындауғ а Н. Мендығ алиевтің " Легенда о домбре" шығ армасын тың дау ү шін аудиожазба дайындаң ыз.

Берілген сұ рақ тар арқ ылы фортепиано аспабында ойнау ә діс-тә сілдерітуралы оқ ушылармен кішігірім зерттеу жү ргізің із. Мұ ғ алімге зерттеу барысында бір музыкалық аспап, басқ а музыкалық аспап дыбысына имитация жасай алатындығ ы туралы оқ ушыларғ а тү сінік беру ұ сынылады.

Домбыра дыбысталуын дауысың ызбен кө рсетуді ұ сының ыз.

Мұ ғ алімге халық музыкасы негізінде қ алыптасқ ан Қ азақ станның кә сіби музыкасы жө нінде ақ парат дайындау ұ сынылады. А. Жұ банов М. Тулебаев, Б. Байқ адамов, Г. Жқ банова, Н. Мендыгалиев, Е. Рахмадиев т. б композиторлар туралы қ ысқ аша мә лімет дайындаң ыз.

 

2 тапсырманы орындау ү шін сыныпты екі топқ а бө лің із. Алдын ала оқ ушыларғ а бағ ытталғ ан музыканттар туралы ақ параттары бар ә дебиеттер, сө здіктер, суреттер, коллаж, т. б дайындаң ыз.

Бағ алау критерийлерімен таныстырып, ө з жқ мыстарын презентациялау ү шін дайындық қ а уақ ыт берің із.

 

1 тапсырманы орындау ү шін алдың ғ ы сабақ та танысқ ан Қ азақ станның атақ ты музыканттарын естеріне тү сіруді сұ рап, дайындалғ ан Қ азақ стан музыканттары портреттері бойынша «Кімнің портреті? » викторина ойынын ойнауды ұ сының ыз. Алан Бурибаев, Марат Бисенгалиев, Айман Мусаходжаева, Жания Аубакирова, Айгуль Улкенбаева, Раушан Оразбаева суреттерін қ олдану ұ сынылады.

 

2 тапсырманы орындау ү шін

А. Жубанов пен Л. Хамидидің «Абай» операсынан «Қ арлығ аш» ә нінің аудиожазбасын дайындаң ыз. Оқ ушылармен канон орындауын еске тү сіріп, вокалдық ә уенін орындаң ыз.

 

3 тапсырманы орындау ү шін мұ ғ алімге шығ армашылық тапсырмаұ йымдастыру ұ сынылады. Ә ннің ырғ ақ тық суретін орындап кө рің із. Сыныпты топтарғ а бө лің із. Ә р топ ө зіне тисті тапсырманы орындауы тиіс. Оқ ушылар сү йемелдеуді орындау ү шін сыныпта бар музыкалық аспаптар немесе шулы аспаптарды қ олдана алады. " Қ арлығ аш" ә нін орындау барысында ырғ ақ тық ансамбліне жә не динамикасына оқ ушылардың кө ң ілін бө луді сұ раң ыз.

  Н. Мендыгалиев " Легенда о домбре" орындаушы: Ж. Аубакирова. https: //www. youtube. com/watch? v=obn5jFzKBfI     А. Жубанов " Қ арлығ аш" ә ні Орындаушы Қ арақ ат Абiлдина. https: //www. youtube. com/watch? v=_s7IRAkIAwY    «Қ арлығ аш»  Орындаушы Алия Кикенова. https: //www. youtube. com/watch? v=u8_3RrY_bq8    " Қ арлығ аш" хордың орындауында https: //www. youtube. com/watch? v=RtMD-zjBpXU  
  6. 2. 1. 1 музыкалық -шығ армашылық жұ мыс жасау ү шін идеялар ұ сыну, жоспарлау жә не музыкалық материалғ а интерпретация жасау     6. 2. 2. 1 музыкалық кө ркем қ ұ ралдарын, музыкалық аспаптар мен дауысын қ олдана отырып, музыкалық композициялар шығ ару жә не импровизация жасау    

Жобаны жоспарлау жә не қ ұ растыру

 

1 тапсырма

Сыныптағ ы талқ ылау.

Шығ армашылық жобағ а байланысты топта ө з идеяларың ызды ұ сының ыз. Топтағ ы рө лің ізді анық таң ыз.

2 тапсырма

Музыка шығ ару.

Ө з жобаң ызғ а арналғ ан сюжет ойлап табың ыз:

1 топ – шулы аспаптар кө мегімен оркестрге арналғ ан композиция;

2 топ - " Біржан- Сара" операсы негізінде қ ұ рылғ ан қ ысқ а кө рініс;

3 топ - инсценировка отрывка на основе балета " Щелкунчик" балеті негізінде қ ұ рылғ ан кө рініс.

Бағ алау критерийлері:

· Топтық жұ мыс;

· Топта ансамльдік орындау;

· Жоба тақ ырыбына сай сюжет;

· Топ тақ ырыбының жобамен сә йкестігі.

Талқ ылауғ а арналғ ан сұ рақ тар:

- Басқ а топқ а қ андай ұ сыныстар бере аласыздар?

- Сіздің тобың ыз жобада нені жақ сарта алады?

 

 

1 тапсырманы орындау ү шін сыныпты шығ армашылық жоба дайындап шығ ару ү шін топқ а бө лің із. Топтағ ы рө лді анық тау ұ сынылады.

 

2 тапсырманы орындау ү шін шығ армашылық жобағ а арналғ ан сюжет дайындау ү шін топтар ұ йымдастырың ыз. Алдын ала бағ алау критерийлерімен таныстырың ыз.

Кө рініске арналғ ан декор, костюм элементтерін, сонымен қ атар оркестр дайындауғ а шулы аспаптарды дайындаң ыз.  

Бө лімнің қ орытындысы болып саналатын шығ армашылық жобаны дайындауғ а оқ ушыларғ а керекті уақ ыт берің із. Ө з жоба жоспары бойынша топтар бір біріне кері байланыс беруін ұ сының ыз.

    М. Тулебаевтің " Біржан - Сара" операсы   " Щелкунчик" балеті https: //www. youtube. com/watch? v=PIEFPHCyJ4Y  
    6. 3. 1. 1шығ армашылық кө рсетілімнің бағ дарламасын таныстыру, оларды критерияларғ а сә йкес бағ алау, ө зінің жә не ө згелердің жұ мысын жақ сарту ү шін тү рлі ұ сыныстар енгізу     6. 1. 2. 4 ауызша жә не жазбаша жұ мыстар орындау барысында музыкалық терминологияны пайдалану

Жобаны таныстыру

1 тапсырма

Презентация жә не бағ алау.

Сынып алдында ө з жобаң ызды кө рсетің із (декорация, шулы аспаптар, костюмдер жә не т. б).

1 топ – шулы аспаптар кө мегімен оркестрге арналғ ан композиция;

2 топ - " Біржан- Сара" операсы негізінде қ ұ рылғ ан қ ысқ а кө рініс;

3 топ - инсценировка отрывка на основе балета " Щелкунчик" балеті негізінде қ ұ рылғ ан кө рініс.

Жобаны таныстыру барысында шулы аспаптар мен қ олда бар материалдарды қ олданың ыз. Критерийлер бойынша топтарды бағ алаң ыз.

Бағ алау критерийлері:

· Топтық жұ мыс;

· Топта ансамльдік орындау;

· Жоба тақ ырыбына сай сюжет;

· Топ тақ ырыбының жобамен сә йкестігі.

2 тапсырма

Рефлексия.

Музыкалық терминологияны пайдаланып, ө з жұ мысың ызда талдаң ыз:

- Ө з жобаң ызда қ андай сюжет қ олдандың ыз?

- Қ андай қ иындық тар кездесті? Не жең іл ө тті? Неге?

- Ө з жұ мысың ызды жақ сарту ү шін не істедің із?

 

1тапсырманы орындау ү шін мұ ғ алімге жобаны таныстыруғ а арналғ ан ресурстарды дайындау ұ сынылады. Оқ ушыларғ а шығ армашылық жобаны кө рсетуге дайындық уақ ытын берің із.

Жоба тақ ырыбы бойынша жасалғ ан тапсырмалардық айталаң ыз. Оқ ушылармен бағ алау критерийлерін талдаң ыз. Оқ ушыларғ а шығ армашылық жобаны орындауды ұ сынып, топтарда бір бірін бағ алау тү рінде ө ткізің із.  

 

 

 2 тапсырманы орындау ү шін таныстырылғ ан жоба бойынша берілген сұ рақ тар арқ ылы топтарда рефлексия жү ргізің із.  Рефлексия барысында оқ ушыларғ а  музыкалық терминологияны пайдаланғ ану керектігін ескертің із. лексики и терминологии.

 
           

 



  

© helpiks.su При использовании или копировании материалов прямая ссылка на сайт обязательна.