X – апта (2 сағат). ДЕВИАНТТЫ МІНЕЗ-ҚҰЛЫҚТЫ АДАМДАРМЕН ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ, ӘЛЕУМЕТТІК ЖҰМЫС. Амал бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлем.. Ресми құжаттарда сан есімде

Стр 1 из 6Следующая ⇒

X – апта (2 сағ ат)

ДЕВИАНТТЫ МІНЕЗ-Қ Ұ ЛЫҚ ТЫ АДАМДАРМЕН ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ, Ә ЛЕУМЕТТІК ЖҰ МЫС

Грамматика:

Амал бағ ының қ ылы сабақ тас қ ұ рмалас сө йлем.

Ресми қ ұ жаттарда сан есімдердің жазылуы.

Оқ ылым

1-тапсырма. Мә тінді мә нерлеп оқ ың ыз.

Девиантты мінез-қ ұ лық екі ү лкен категорияғ а бө лінеді. Біріншіден бұ л психологиялық денсаулық нормасынан ауытқ у. Екіншіден, бұ л қ андайда бір ә леуметтік-мә дени нормаларды, ә сіресе қ ұ қ ық тық норманы бұ затын антиә леуметтік іс-ә рекеті.

Социологияда девиантты мінез-қ ұ лық тың себебін тү сіндіру ү шін бірнеше бағ ытқ а бө ліп қ арастырады. Р. Мертон Э. Дюркгеймнің тү сінігіндегі «аномия» ұ ғ ымын (бұ л дегеніміз бұ рынғ ы нормалар мен қ ұ ралдардың нақ ты жағ даймен сай келмеуі, ал жаң аның ә лі де қ оғ ам жағ дайында нақ тыланбағ андығ ы) қ олдана отырып, ауытқ ымалы мінез-қ ұ лық тың себептері деп қ оғ амның ұ сынып отырғ ан мақ саттары мен оны жетістікке жеткізетін қ ұ ралдардың арасындағ ы байланыссыздық. Келесі бағ ыт конфликт теориясы аумағ ында туындағ ан. Осы теорияғ а сү йінетін болсақ, мә дениетті мінез-қ ұ лық қ андайда бір мә дениет нормасына негізделмесе ауытқ ушылық ты мінез-қ ұ лық болып табылады (А. Коэн).

Ә леуметтік психологтар девиантты мінез-қ ұ лық ты жасө спірімдердің тә рбиелік жұ мыс арқ ылы алдын алуда оның рухани денсаулық ә леміне сү йене білу керек деген. С. Л. Рубинштейн ө з ең бектерінде “Кімде-кім адамның кемшіліктерін жойғ ысы келсе оның бойындағ ы жақ сы қ асиеттерді іздестіру керек, тым болмағ анда потенциялды қ асиеттерді. Ең бірінші мә селе жасө спірімдердің энергиясын, біліктілігін қ ажетті нә рсеге қ арай бағ ыттау, ө зі таң дауғ а, шешім қ абылдауғ а, ө зі ү шін жауап беруге, ө зі жасауғ а, ө зін-ө зі тә рбиелеуге ү йрету керек” – деген.

Баланың тә рбиеленуі, білім алуы тек қ ана бү гінгі кү нгі жағ дайғ а ғ ана бағ ынуы мү мкін емес. Ол бала ертең ө мір сү реді жә не бала жаң а ө мір жағ дайына дайын болуы қ ажет деген талаптан шығ уы қ ажет.

Жасө спірімдерге ә леуметтік кө мек кө рсету ө зінекө птеген бағ ыттарды қ осады. Біздің ойымызша оның негізгі бағ ыттары болып тө мендегілер саналады:

- жасө спірімдермен жұ мыс ә леуметтік кө мектің объектісі ретінде;

- тә рбие агенттігіне кө мек кө рсету (оғ ан ата-аналарды, мектептен тыс мекемелердегі тә рбиенушілерді, білім беру мекемелеріндегі оқ ытушыларды жә не т. б қ осқ анда );

- қ азіргі заман талабына сай балалардың ө мірсү ру ортасын қ алыптастыру.

Қ азіргі кездегі балалар мен жасө спірімдердің тұ лғ асы мен мінез-қ ұ лқ ындағ ы жат қ ылық тардан арылту ү шін тө мендегідей жұ мыстар жасалу керек:

- жасө спірімдердің бос уақ ыттарын ұ йымдастыру;

- оқ ушылардың жеке дара ерекшеліктері мен ө зін - ө зі анық тау қ ұ қ ық тарын сақ тау;

- ә леуметтік жә не психологиялық қ орғ алуы;

- оқ ушылардың ө здерінің қ ұ қ ық тары мен міндеттерін білуі;

- маскү немдікке, ішімдікке, нашақ орлық қ а, қ ылмыстық ә рекетке бейім балаларғ а ү лкендер тарапынан қ атал жаза қ олдану.

Осы жағ дайдан шығ удың ең тиімді жолы алдын алу жұ мыстарына орта мектепке жә не басқ а да білім беру мекемелеріне ә леуметтік педагог пен психологтарды кө птеп араластыру. Шынында да ата-анасынан жә не басқ а да мамандардан кү дерін ү зген балалармен тиімді жұ мысты ү немі балалармен жұ мыс істеп жү рген, мінез-қ ұ лқ ын тү сіне алатын адам ғ ана жұ мыс жасай алады.

Социологияда девиантты мінез-қ ұ лық тың шығ у тегі Э. Дюркгеймнен бастау алады, ал оны жеке ғ ылыми бағ ыт ретінде Р. Мертон қ арастырғ ан. Сонымен қ атар мектепте девиантты мінез-қ ұ лық тың алдын алу ү шін оқ у процесінде ақ параттандырылуы қ ажет:

1. Қ андайда болмасын ағ артушылық жұ мыстары мектепте жұ мыс істейтін арнайы оқ ытылғ ан маман арқ ылы ғ ана жү ргізілуі керек;

2. Ағ артушылық жұ мыстары бастауыш сыныптан бастап, оқ у бітіргенге дейін жү ргізілуі тиіс. Осы жұ мыстардың жү ргізілуі барысында оқ ушыларғ а (оның психологиясына, ә леуметтік жә не экономикалық жағ дайына ә сер ететін) девиантты мінез-қ ұ лық туралы нақ ты жә не толық ақ парат берілуі керек;

3. Ақ парат аудиториядағ ы адамдардың ерекшелігіне қ арай берілуі керек (жынысы, жасы жә не сеніміне );

4. Ата-аналар мен басқ а да бала ө мірінде ү лкен беделге ие адамдар осы жат қ ылық тардың алдын алумен жә не ақ параттандырумен айналысуы керек.

12 3 4 5 6 Следующая ⇒