3)ҰЛТ МІНЕЗІ ТУРАЛЫ. Ұлт» деген — тарихи жағдайлармен басы біріктіріп жиналған, тілі бір, мекені бір, шаруасы байланысты, ұлттық мәдениеті бар, ұлттық салты барлар» Сталин. Шыншыл ұлын жау сана&#

3)Ұ ЛТ МІНЕЗІ ТУРАЛЫ

Ұ лт» деген — тарихи жағ дайлармен басы біріктіріп жиналғ ан, тілі бір, мекені бір, шаруасы байланысты, ұ лттық мә дениеті бар, ұ лттық салты барлар» Сталин

Ұ лт болу ү шін бұ лар да жеткіліксіз. Жоғ арғ ы айтқ андардан баскз, ұ лт болу ү шін сол ұ лттың духовный байланысы да кіреді. Ұ лт деген жалғ ыз тіршілік байланысынан ғ ана шық пайды. Ұ лттың мә дениетінде ұ лттық айырма болады. Ағ ылшын, Ирлан, Солтү стік Америка тілі бір болғ анмен, ә р тү рлі ұ лт десе? олардың ә р тү рлі ұ лт болуына жалғ ыз тіршілік байланысының басқ алығ ы емес, бірге ө мір сү руден қ ұ растырылып, атадан балағ а мирас болғ ан жан сезіміндегі ө згешеліктер де себеп боп отыр. Жан жү йесінің ө згешелігі, екінші сө збен айтқ анда, « ұ лт мінезінің » ө згешелігі кө лденең қ арағ ан адамғ а аң ғ аруғ а қ иын зат сық ылданады. Бірақ ә р ұ лттың ө зіне арнаулы мэдениеті болғ андық тан, оны болмайды деу қ ате, оны аң ғ ара алмайтын дә нең е жоқ. «Ұ лт мінезі» тұ рмыстың ө згеруімен ө згереді. Онда дау жоқ. Бірақ қ азіргі сағ атында ұ лтқ а ө зінің ә серін кө рсетіп отырғ ан «ұ лт мінезін» кө рмеуге болмайды. Олай болса, ұ лт мә дениетінің, ұ лт мінезінің ү йлестігі, біргелігі — ұ лт болудың бесінші шарты.

Мə селен, ақ ынның ойынша «ұ лттық мінез» ұ лттық бейнені сомдайды.

Жағ ымпазын тау сынағ ан,

Шыншыл ұ лын жау санағ ан ұ лттың

Мү мкіндігі аз мазмұ нды ө мір сү рерге...

Мінезсіз ұ лт айналмайды ұ лы елге.

«ТЖ-лар»

Бірақ мынау ұ лтымызды жауырыны қ ұ -

рысқ ан,

Бірлік емес, байлық ү шін жұ лысқ ан,

Бас басына би болуғ а тырысқ ан,

Қ алай, қ айтіп біріктірер екенбіз,

Қ алай, қ айтіп кіріктірер екенбіз?

Рухсыз бен ұ лтсыздың бағ ы жанғ ан заман-

да

Басымды ием, дə л осы іске цемент тапқ ан

адамғ а! «Цемент»

Мұ ханбетжанова Ж. Ғ., магистрант

Қ останай мемлекеттік педагогикалық институты

ТАНЫМДЫҚ БАҒ ЫТТАҒ Ы «Ұ ЛТ» КОНЦЕПТІСІ

Ұ лт – белгілі бір тілді иеленген, ө зіндік салт-дə стү рі, психологиялық ерек-

шелігі бар қ оғ ам. Бұ л ү лкен қ ұ рылымның жү йесі таным тү сініктері арқ ылы ө рбиді. Бү гінгі таң да таным тұ рғ ысынан тү сіну, қ абылдау, еске тү сіру, ойлау, ə леуметтікқ арым-қ атынас, шешім қ абылдау ə рекет-тері мен ү рдістерін қ арау кең етек жайыпкеледі.. Ұ лттық ойлау – ұ лт тарихының, ті-лінің, дү ниеге кө зқ арасының (идеология) жə не ө мір сү ріп отырғ ан ортасының туындысы.

Мұ хтар Шаханов: «Ə р халық дү -ниелік болмысты тануда ө з хал-қ адырын-

ша ғ аламды тү йсініп, санасында оның ұ ғ ымдық бейнесін қ алыптастырады жə неө з ана тіліне байлайды. Сан салалы се-мантикалық категориялар тұ рғ ысында дү -ниенің тілдік бейнесін қ алыптастырады. Дү ниенің тілдік бейнесі ə р тілде ө зіндікерекшеліктерге ие. Ол ерекшеліктер тіл-дің негізгі сө здік қ орында, қ ұ рылысында, тілдік категорияларда жə не фразеология-сында ай-қ ындалады да, сол тілің кө ркемə дебиетте, ə дет-ғ ұ рпта мə дениетте ай-шық талып, ə лгі халық тың ө зіндік бетбейнесін қ алыптастырады» дейді.

⇐ Предыдущая 1 234 5 Следующая ⇒