d) Güzel söz muhatabın seviyesine uygun olan sözdür

Bu tü r sö z ş ü phesiz gü zeldir. Muhatap tarafı ndan-anlaş ı lmayan, kavranı l- mayan sö zü n doğ ruluğ unun, faydalı lı ğ ı nı n ve de sevdiriciliğ inin bir anlamı ol- maz ki gü zel olabilsin.

“(Rabbimiz tarafı ndan) insanlara aklî seviyelerine uygun olarak konuş makta emrolunduk. ”9 buyuran peygamberimiz bize gü zellik ö lç ü sü nü vermiş tir.

Nahl sû resinin 125. â yetinde bu ö lç ü yü İ slâ m Dini’ne ç ağ ı rı rken kullan- mamı zı emreden Rabbimiz, muhatabı mı zı n durumuna gö re bazen aklî ve ilmî deliller serdetmemizi, bazen gü zel ö ğ ü tler vermemizi ve bazen da en gü zel usulle tartı ş maya girmemizi emrederek bize netice almanı n verimli yolları nı gö stermiş tir.

Muhatabı n seviyesine uygunluğ u sö zü n gü zelliğ i olduğ u gibi anlaş ı lama- yacak kadar kı sa, usanç verecek kadar uzun olmaması da gü zelliğ idir.

Hususiyle ç ok sö z hatadan uzak kalamayacağ ı iç in uzunluğ u nisbetinde ç irkinleş ir ve sebeb-i azap olur.

Bu gerç eğ i bildirmek iç indir ki Peygamberimiz ş ö yle buyurmuş tur:

[“Allah’ı anma, doğ rulara ç ağ ı rma ve yanlı ş lardan sakı ndı rma vasfı nı taş ı -

mayan bü tü n sö zler insanı n hiç ş ü phesiz lehine değ il aleyhinedir. ”

“(O halde) Allah’ı anmaksı zı n sö zü ç ok (uzatarak ç irkinleş tir) meyin. Zi-

ra Allah’ı anmaksı zı n ç okç a konuş mak kalp katı lı ğ ı na sebeptir. Allah’a en uzak

olan insanlar ise katı kalpli insanlardı r. ”]10

Allah’ı n rahmetine uzak olmanı n sonucu ise pek tabii ki Â hiret zilleti ve elemidir. Nitekim Peygamberimiz ş ö yle buyurmuş tur.

“Kı yamet Gü nü ’nde sizden kendilerini hiç mi hiç sevmeyeceğ im ve benden pek ç ok uzakta kalacak olanları nı z ç ok konuş anları nı z, sö zleriyle insanlar ü zerinde ü s tü nlü k sağ lamak isteyenleriniz ve bir de kendilerini bü yü k gö renlerinizdir. ”11

Mevzuumuzu hulâ sa ederek deriz ki, Rabbimizin her bir emrine itaat gibi

9 Keş fû l-Hafa, Hadis No: 592.

10 EtTac 5/183184.

11 a. g. e, 5/64

585

586

sö zü n gü zelini sö ylemek de ibâ dettir. Doğ ruluk, faydalı lı k, sevdiricilik, sevin-

diricilik, muhatabı n seviyesine uygunluk ise gü zel sö zlü olmanı n ana yolları - dı r. Bu yollar Cennet’e gö tü ren ibadet yolları dı r.

Mü minler!

Sö zü n gü zelini sö ylemeye ç alı ş alı m. Zira ç irkin sö z halkı n nefretini ve Hakk’ı n da azabı nı ç eker. Bunun iç indir ki Peygamberimiz ‘İ nsanları Cehen- nem’e dü ş ü recek en ç ok hangi amellerdir? ’ sorusunu, “Dil ve cinsel organla iş - lenen amellerdir. ” buyurarak cevaplandı rmı ş tı r. ”12

Gü zelini sö ylemekle emrolunduğ umuz sö zü gü zel bitirebilmek iç in ç ir- kinliklerden koruyucu ve gü zelliklere irş ad edici yü celikteki bir hadî sle sö zü bağ layalı m.

(Ey Mü minler! ) Kim bana iki ayağ ı arası ndaki ü reme organı nı ve iki ç enesi arası ndaki dilini (haram kı lı nan iş lerden) koruyabileceğ ine garanti verebilir ki ben

de ona Cennet’i garanti edeyim. ”13

12 a. g. e. 5/62

13 a. g. e. 5/183.

Davranı ş ları mı zı Gü zelleş tirmekle Mü kellefiz

İ slâ m, yaratı lı ş tan sahip kı lı ndı ğ ı mı z gü zellikleri gö revleş tiren, hayatları -

nı ibadetleş tirerek gü zelleş tirenleri de gü zellikler yurdu Cennetlerle mü jdele- yen dindir.

Dinimiz kı lı k-kı yafette sö zde ve iş te gü zele talip olmamı zı ö ğ ü tlediğ i gibi davranı ş ta da gü zeli yaş amamı zı emir ve tavsiye buyurmuş tur.

Hayat Nizâ mı mı z Kur’â n-ı Kerim’de Rabbimiz ş ö yle buyurur:

“Allah’ı n sevgisini kazanmak iç in harcamalar yapı n. Ellerinizle oluş turduğ u nuz (ç irkinliklerle) kendinizi tehlikeye atmayı n. Davranı ş ları nı zı da Allah gö rü yor duygusu iç inde gü zelleş tirin Ş ü phesiz Allah (davranı ş ları nı ) gü zelleş tirenleri sever. ”1

Her bir emrine itaat ibadet olduğ u gibi Rabbimizin davranı ş ları mı zı gü - zelleş tirmek emrine itaatimiz de bizler iç in ibadettir. Bizler Rabbimizin bu em- rini Peygamberimiz buyrukları ç izgisinde uygulayarak davranı ş ları mı za gü zel- lik kazandı rabilirsek az amelle de halkı n sevgisine ve Hakk’ı n rı zası na erebi- liriz.

⇐ Предыдущая 77 78 79 80 818283 84 85 86 Следующая ⇒