158-бап. Мазмұны Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келмейтiн мәмiленiң жарамсыздығы 1 страница

1. Мазмұ ны заң нама талаптарына сә йкес келмейтін мә міле, сондай-ақ қ ұ қ ық тық тә ртіп негіздеріне кө рінеу қ айшы келетін мақ сатпен жасалғ ан мә міле, егер осы Кодексте жә не Қ азақ стан Республикасының ө зге де заң намалық актілерінде ө згеше кө зделмесе, дауланатын мә міле болып табылады жә не сот оны жарамсыз деп тануы мү мкін.

2. Қ ылмыстық мақ сатқ а жетуге бағ ытталғ ан, оның қ ұ қ ық қ а қ айшылығ ы сот ү кімімен (қ аулысымен) белгіленген мә міле маң ызсыз болады.

3. Қ азақ стан Республикасы заң намасының, заң ды тұ лғ а жарғ ысының талаптарын не оның органдарының қ ұ зыретiн бұ затын мә мiленi ә дейі жасасқ ан адам, егер мұ ндай талап пайдакү немдiк уә ждерден немесе жауаптылық тан жалтару ниетiнен туындаса, мә мiленi жарамсыз деп тануды талап етуге қ ұ қ ылы емес.

4. Егер мә мiлеге қ атысушылардың бiрi оны мiндеттемені орындаудан немесе ү шiншi тұ лғ а не мемлекет алдындағ ы жауаптылық тан жалтару ниетiмен жасасқ ан жағ дайда, ал мә мiленiң басқ а қ атысушысы бұ л ниет туралы бiлген болса немесе бiлуге тиiс болса, мү дделi тұ лғ а (мемлекет) мә мiленi жарамсыз деп тануды талап етуге қ ұ қ ылы.

Ескерту. 158-бап жаң а редакцияда - Қ Р 27. 02. 2017 № 49-VI Заң ымен (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі).

159-бап. Мә мiлелер жарамсыздығ ының негiздерi

1. Қ ажеттi рұ қ сатты алмай не рұ қ саттың қ олданылу мерзiмi аяқ талғ аннан кейiн жасалғ ан мә мiле маң ызсыз болады.

2. Жосық сыз бә секе мақ сатын кө здейтiн немесе iскерлiк ә деп талаптарын бұ затын мә мiлені сот жарамсыз деп тануы мү мкін.

3. Осы Кодекстің 23-бабында кө зделген мә мілелерден басқ а, он тө рт жасқ а толмағ ан адам (жас бала) жасасқ ан мә міле маң ызсыз болады.

4. Он тө рт жасқ а толғ ан кә мелетке толмағ ан адамның заң ды ө кілдерінің келісімінсіз жасағ ан мә мілесін, заң бойынша оның ө зі дербес жасауғ а қ ұ қ ығ ы бар мә мілелерді қ оспағ анда, сот заң ды ө кілдерінің талабы бойынша жарамсыз деп тануы мү мкін. Осы баптың қ ағ идалары осы Кодекске сә йкес ә рекетке толық қ абілетті деп танылатын (осы Кодекстің 17-бабының 2-тармағ ы, 22-1-бабы) кә мелетке толмағ андардың мә мілелеріне қ олданылмайды.

5. Есуастық немесе ақ ыл-есi кем болуы салдарынан ә рекет қ абiлеттiгi жоқ деп танылғ ан адам жасасқ ан мә мiле маң ызсыз болады. Кейiннен ә рекет қ абiлеттiлігi жоқ деп танылғ ан азамат жасасқ ан мә мiле (осы Кодекстiң 26-бабы), егер мә мiленi жасау кезiнiң ө зiнде-ақ бұ л азаматтың психикасының бұ зылуы жағ дайында болғ аны дә лелденсе, дауланатын мә міле болып табылады жә не оның қ орғ аншысының талап қ оюы бойынша сот мә мiленi маң ызсыз деп тануы мү мкiн.

6. Сот ә рекет қ абiлеттiлiгiн шектеген адам жасасқ ан мә мiленi сот оның қ амқ оршысының талап етуi бойынша жарамсыз деп тануы мү мкiн.

7. Ә рекет қ абiлеттiлiгi болғ анымен, мә мiле жасағ ан кезде ө з ә рекеттерiнiң мә нiн тү сiне алмайтын немесе ө зiнiң не iстегенiн бiлмейтiн жағ дайда болғ ан азамат жасасқ ан мә мiленi сот сол азаматтың талабы бойынша, ал егер тiрi кезiнде талап етуге азаматтың мү мкiндiгi болмаса, азамат қ айтыс болғ аннан кейiн басқ а мү дделi адамдардың талабы бойынша жарамсыз деп тануы мү мкiн.

8. Елеулi мә нi бар жаң ылысу салдарынан жасалғ ан мә мiленi сот жаң ылысу ә серiмен ә рекет еткен тараптың талабы бойынша жарамсыз деп тануы мү мкiн. Мә мiленiң табиғ атына, ұ қ састығ ына немесе оны ө з мақ сатына пайдалану мү мкiндiгiн айтарлық тай тө мендететiн мә нiнiң сапасына қ атысты жаң ылысудың елеулi мә нi болады. Дә лелдердегi жаң ылысу кейiнге қ алдыру немесе кү шiн жою шарты ретiнде, мә мiленiң мазмұ нына осындай дә лелдi енгiзген кезде ғ ана мә мiле жарамсыздығ ының негiзi бола алады (осы Кодекстiң 150-бабы).

Егер жаң ылысу мә мiлеге қ атысушының ө рескел бейқ амдығ ының салдары болса, не оны кә сiпкерлiк тә уекел билеген болса, сот нақ ты жағ дайларды жә не мә мiлеге қ атысушы екiншi жақ тың мү дделерiн ескере отырып, мә мiленi жарамсыз деп тану туралы талаптан бас тартуғ а қ ұ қ ылы.

9. Алдау, зорлық, қ орқ ыту ық палымен жасалғ ан мә мiленi, сондай-ақ басқ а тарап пайдаланғ ан жағ дайларғ а қ арағ анда адам ө зi ү шiн мү лде тиiмсiз ауыр мә н-жайлардың салдарынан жасауғ а мә жбү р болғ ан мә мiленi (кiрiптарлық мә мiле) сот жә бiрленушiнiң талабы бойынша жарамсыз деп тануы мү мкiн.

10. Бiр тарап ө кiлiнiң екiншi тараппен зұ лымдық ниетте келiсуi нә тижесiнде жасалғ ан мә мiленi сот жә бiрленушi тараптың талабы бойынша жарамсыз деп тануы мү мкiн. Жә бiрленушi тарап шеккен залалды жә рдем беру тә ртiбiмен ө теу (осы Кодекстiң 9-бабының 4-тармағ ы) терiс пиғ ылды ө кiлге жү ктелуi мү мкiн.

11. Заң ды тұ лғ аның осы Кодексте, Қ азақ стан Республикасының ө зге де заң намалық актiлерiнде немесе қ ұ рылтай қ ұ жаттарында нақ ты шектелген қ ызмет мақ саттарына қ айшы келетiн етiп, не оның органының жарғ ылық қ ұ зыретiн бұ за отырып жасасқ ан мә мiлесi, егер мә мiледегi басқ а тараптың мұ ндай бұ зушылық тар туралы бiлгенi немесе бiлуге тиiс болғ аны дә лелденсе, заң ды тұ лғ аның немесе оның қ ұ рылтайшысының (қ атысушысының ) мү лiк иесiнiң талап қ оюы бойынша жарамсыз деп танылуы мү мкiн.

12. Осы баптың 3, 5-тармақ тарында кө зделген мә мiлелер жас балалардың немесе ә рекет қ абiлеттiлiгi жоқ адамдардың заң ды ө кілдерінің талабы бойынша, егер олар аталғ ан адамдардың пайдасына жасалғ ан болса, сот шешiмiмен жарамды деп танылуы мү мкiн.

Ескерту. 159-бапқ а ө згерістер енгiзiлдi - Қ Р 1998. 03. 02 N 211, 2007. 01. 12 N 225, 2011. 03. 25 N 421-IV(алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі); 16. 05. 2014 № 203-V(алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейін алты ай ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі); 27. 02. 2017 № 49-VI (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң дарымен.

160-бап. Жалғ ан немесе қ улық пен жасалғ ан мә мiлелер

1. Оғ ан тиісті қ ұ қ ық тық салдарлар жасау ниетінсіз, тек алдау ү шін жасалғ ан мә мілені (жалғ ан мә мілені) сот мү дделі тұ лғ аның, тиісті мемлекеттік органның немесе прокурордың талап арызы бойынша жарамсыз деп таниды.

2. Егер мә мiле екiншi бiр мә мiленi (қ улық пен) бү ркемелеу мақ сатымен жасалса, тараптар шын мә нiнде ойлағ ан мә мiлеге қ атысты ережелер қ олданылады.

Ескерту. 160-бапқ а ө згеріс енгізілді - Қ Р 27. 02. 2017 № 49-VI Заң ымен (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі).

161-бап. Мә мiленiң бiр бө лiгi жарамсыздығ ының салдары

Егер мә мiленi оның жарамсыз бө лiгiн енгiзбей-ақ жасауғ а болар едi деп ойлау мү мкiн болса, мә мiленiң бiр бө лiгiнiң жарамсыздығ ы оның басқ а бө лiктерiнiң жарамсыз болуына ә келiп соқ тырмайды.

162-бап. Жарамсыз мә мiлелер бойынша талап қ ою мерзiмдерi

1. Алып тасталды- Қ Р 1998. 03. 02 N 211 Заң ымен.

2. Осы Кодекстiң 159-бабының 9 жә не 10-тармақ тарында кө зделген негiздер бойынша мә мiленiң жарамсыздығ ына байланысты даулар бойынша талап қ ою мерзiмi қ орлық немесе қ орқ ыту ық палымен мә мiле жасалып, сол зорлық немесе қ орқ ыту тоқ татылғ ан кү ннен бастап не талап қ оюшы мә мiленi жарамсыз деп тануғ а негiз болып табылатын ө зге де мә н-жайларды бiлген немесе бiлуге тиiс болғ ан кү ннен бастап бiр жыл болады.

Ескерту. 162-бапқ а ө згеріс енгізілді - Қ Р 1998. 03. 02 N 211 Заң ымен.

5-тарау. Ө кілдік жә не сенімхат

163-бап. Ө кiлдiк

1. Басқ а адамның (ө кiлдiк берушiнiң ) атынан бiр адамның (ө кiлдiң ) сенiмхатқ а, заң дарғ а, сот шешiмiне не ә кiмшiлiк қ ұ жатқ а негiзделген ө кiлеттiгi кү шiмен жасағ ан мә мiлесi ө кiлдiк берушiнiң азаматтық қ ұ қ ық тары мен мiндеттерiн тiкелей туғ ызады, ө згертедi жә не тоқ татады.

Ө кiлеттiк ө кiлдiң (бө лшек сауда жү йесiндегi сатушы, кассир жә не т. б. ) ә рекет жасағ ан жағ дайынан да кө рiнуi мү мкiн.

2. Ө кiл жасағ ан мә мiле бойынша тiкелей ө кiлдiк берушiде қ ұ қ ық тар мен мiндеттер пайда болады.

3. Ө кіл жеке ө зіне қ атысты да, сонымен бірге ө зі ө кілі болып табылатын басқ а адамғ а қ атысты да ө кілдік берушінің атынан мә мілелер жасай алмайды.

Бұ л қ ағ ида коммерциялық ө кілдікке қ олданылмайды.

4. Басқ алардың мү дделерi ү шiн болса да ө з атынан ә рекет ететiн адамдар (коммерциялық делдалдар, мұ рагерлiк кезiнде ө сиеттi орындау тапсырылғ ан адамдар жә не т. б. ), сондай-ақ болашақ та жасалуы мү мкiн мә мiлелерге қ атысты келiссө з жү ргiзуге уә кiлдiк берiлген адамдар ө кiлдер болмайды.

5. Сипаты жө нiнен тек жеке ө зi ғ ана жасауғ а болатын мә мiленi, сондай-ақ заң қ ұ жаттарында кө зделген реттердегi басқ а да мә мiлелердi ө кiл арқ ылы жасауғ а жол берiлмейдi.

Ескерту. 163-бапқ а ө згеріс енгiзiлдi - Қ Р 2011. 03. 25 N 421-IV (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң ымен.

164-бап. Ә рекет қ абiлеттiгi жоқ адамдар ү шiн ө кiлдiк

Ә рекет қ абiлеттiгi жоқ азаматтардың атынан мә мiлелердi олардың заң ды ө кiлдерi жасайды.

Ескерту. 164-бапқ а ө згеріс енгiзiлдi - Қ Р 2011. 03. 25 N 421-IV (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң ымен.

165-бап. Ө кiлеттiгi жоқ ө кiлдiк

Мә мiле жасауғ а уә кiлдiк берiлмеген адамның басқ а адам атынан немесе ө кiлеттiгiн асыра пайдаланып жасағ ан мә мiлесi ө кiлдiк берушi осы мә мiленi кейiннен мақ ұ лдағ ан ретте ғ ана ол ү шiн азаматтық қ ұ қ ық тар мен мiндеттердi туғ ызады, ө згертедi жә не тоқ татады.

Ө кiлдiк берушiнiң кейiннен мақ ұ лдауы мә мiленi оның жасалғ ан кезiнен бастап жарамды етедi.

166-бап. Коммерциялық ө кiлдiк

1. Кә сiпкерлер шарт жасасқ ан кезде олардың атынан ү немi жә не дербес ө кiлдiк етушi адам (коммерциялық ө кiл) ө кiлдiң ө кiлеттiгi кө рсетiлетiн жазбаша шарт негiзiнде, ал ол кө рсетiлмеген жағ дайда - сенiмхат негiзiнде де ә рекет жасайды.

2. Коммерциялық ө кiл сонымен бiр мезгiлде ө зiнiң қ атысуымен жасалатын шарттың тү рлi тараптарының мү дделерiн бiлдiре алады. Бұ л орайда ол ө зiне берiлген тапсырмаларды кә дiмгi кә сiпкердiң ыждағ аттылығ ымен орындауғ а мiндеттi.

3. Коммерциялық ө кiл келiсiлген сыйақ ыны жә не ө зi тапсырмаларды орындағ ан кезде жұ мсағ ан шығ ындарын, егер ө здерiнiң арасындағ ы келiсiмде ө згеше кө зделмесе, шарт тараптарынан тең мө лшерде тө леудi талап етуге қ ұ қ ылы.

4. Коммерциялық ө кiл ө зiне белгiлi болғ ан сауда мә мiлелерi туралы мә лiметтердi ө зiне берiлген тапсырманы орындағ аннан кейiн де қ ұ пия сақ тауғ а мiндеттi.

5. Кә сiпкерлiк қ ызметтiң жекелеген салаларындағ ы коммерциялық ө кiлдiктiң ерекшелiктерi заң мен белгiленедi.

167-бап. Сенiмхат

1. Бiр адамның (сенiм бiлдiрушiнiң ) ө з атынан ө кiлдiк ету ү шiн екiншi адамғ а (сенiм бiлдiрген) берген жазбаша уә кiлдiгi сенiмхат деп танылады.

2. Мү лiкке билiк жасауғ а жә не нотариаттың куә ландыруын талап ететiн мә мiлелер жасауғ а берiлетiн сенiмхатты, егер заң қ ұ жаттарында ө згеше белгiленбесе, нотариат куә ландыруғ а тиiс.

3. Нотариат куә ландырғ ан сенiмхаттарғ а:

1) госпитальдарда, санаторийлер мен басқ а ә скери-емдеу мекемелерiнде емделiп жатқ ан ә скери қ ызметшiлердiң жә не ө зге де адамдардың осы госпитальдардың, санаторийлер мен басқ а ә скери-емдеу мекемелерiнiң бастық тары, медицина бө лiмi жө нiндегi орынбасарлары, ағ а жә не кезекшi дә рiгерлерi куә ландырғ ан сенiмхаттар;

2) мемлекеттiк нотариалдық кең селер мен басқ а да нотариалдық ә рекет жасайтын органдары жоқ ә скери бө лiмдер, қ ұ рамалар, мекемелер жә не ә скери-оқ у орындары орналасқ ан мекендердегi осы бө лiмдердiң, қ ұ рамалардың, мекемелердiң, оқ у орындарының командирлерi (бастық тары) куә ландырғ ан ә скери қ ызметшiлердiң сенiмхаттары, сондай-ақ жұ мысшылар мен қ ызметшiлердiң, олардың отбасы мү шелерi мен ә скери қ ызметшiлер отбасы мү шелерiнiң сенiмхаттары;

3) бас бостандығ ынан айыру орындарындағ ы адамдардың бас бостандығ ынан айыру орындарының бастық тары куә ландырғ ан сенiмхаттары;

4) халық ты ә леуметтiк қ орғ ау мекемелерiндегi кә мелетке толғ ан ә рекет қ абiлеттiгi бар азаматтардың осы мекеменiң немесе тиiстi халық ты ә леуметтiк қ орғ ау органдарының басшысы куә ландырғ ан сенiмхаттары;

5) тергеу изоляторларында отырғ ан адамдардың тергеу изоляторларының бастық тары куә ландырғ ан сенімхаттары тең естіріледі.

4. Хат-хабар, соның iшiнде ақ ша жә не сә лемдеме алуғ а, жалақ ы жә не азаматтар мен заң ды тұ лғ алардан ө зге де тө лемдер алуғ а сенiмхатты сенiм бiлдiрушi тұ ратын республикалық маң ызы бар қ алалардың, астананың, аудандардың, облыстық маң ызы бар қ алалардың жергілікті атқ арушы органдары, аудандық маң ызы бар қ ала, кент, ауыл ә кімдері, ол жұ мыс iстейтiн немесе оқ итын ұ йым, тұ рғ ылық ты жерi бойынша тұ рғ ын ү й пайдалану ұ йымы, ол емделiп жатқ ан тұ рақ ты емдеу мекемесiнiң ә кiмшiлiгi, сондай-ақ ә скери қ ызметшiлерге сенiмхат берiлгенде тиiстi ә скери бө лiмдердiң командованиесi куә ландыруы мү мкiн. Қ ұ жат жiберудi байланыс қ ызметкерi жү зеге асырғ ан кезде телеграф арқ ылы, сондай-ақ байланыстың басқ а да тү рлерi арқ ылы жiберiлетiн сенiмхатты байланыс органдары куә ландырады.

5. Ү шiншi жақ тар сенiм бiлдiрiлген адамғ а сенiм бiлдiрушi факсимилелiк жә не ө зге де байланыстар бойынша, ресми байланыс органдарының қ атысуынсыз жолдағ ан ө здерiне қ атысты ә рекеттер жасау ү шiн берiлген сенiмхатты тү пнұ сқ а деп санауғ а қ ұ қ ылы.

6. Заң ды тұ лғ а атынан сенiмхат оның басшысы немесе бұ ғ ан оның қ ұ рылтай қ ұ жаттарымен уә кiлеттiк берiлген ө зге де адамның қ олы қ ойылып берiледi жә не егер Қ азақ стан Республикасының заң намасына сә йкес аталғ ан тұ лғ аның мө рі болуғ а тиіс болса, осы ұ йымның мө рiмен бекемделедi.

7. Ақ ша жә не басқ а бағ алы мү лiктi алуғ а немесе беруге мемлекеттiк органның, коммерциялық ұ йым мен коммерциялық емес ұ йымның атынан берiлетiн сенiмхатқ а сол ұ йымның бас (ағ а) бухгалтерi де қ ол қ оюғ а тиiс.

8. Банкiде операциялар жасауғ а берiлетiн сенiмхатты жә не сауда саласында мә мiле жасауғ а берiлетiн сенiмхатты беру тә ртiбi мен нысаны арнайы ережелермен белгiленуi мү мкiн.

Ескерту. 167-бапқ а ө згерістер енгізілді - Қ Р 2004. 12. 20 N 13 (2005. 01. 01 бастап қ олданысқ а енгізіледі), 2011. 03. 01 N 414-IV (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен бастап қ олданысқ а енгізіледі) Заң дарымен; 03. 07. 2013 № 121-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Конституциялық Заң ымен; 29. 12. 2014 № 269-V (01. 01. 2015 бастап қ олданысқ а енгізіледі); 27. 02. 2017 № 49-VI (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң дарымен.

168-бап. Сенiмхат мерзiмi

1. Сенiмхат ү ш жылдан аспайтын мерзiмге берiлуi мү мкiн. Егер сенiмхатта неғ ұ рлым ұ зақ мерзiм кө рсетiлсе, ол ү ш жыл бойы, ал егер қ олдану мерзiмi кө рсетiлмесе, берiлген кү ннен бастап бiр жыл бойы жарамды болады.

2. Берілген кү ні кө рсетілмеген сенімхат маң ызсыз болып табылады.

Ескерту. 168-бапқ а ө згеріс енгізілді - Қ Р 27. 02. 2017 № 49-VI Заң ымен (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі).

169-бап. Сенiм ауысуы

1. Сенiм бiлдiрiлген адам ө зiне уә кiлдiк берiлген ә рекеттi ө зi жасауғ а тиiс. Алғ ан сенiмхат бойынша сенiм ауыстыруғ а уә кiлдiк берiлген не сенiм бiлдiрушiнiң мү дделерiн қ орғ ауғ а мә жбү р болғ ан ретте ғ ана ол осы ә рекеттердi жасау сенiмiн басқ а адамғ а аудара алады.

2. Сенім білдірілген адамның ө з ө кілеттігін басқ а адамғ а беруі жө ніндегі сенімхатты, осы Кодекстің 167-бабының 4 жә не 6-тармақ тарында кө зделгеннен басқ а жағ дайларда, нотариат куә ландыруғ а тиіс.

Сенім білдірген адам ө з ө кілеттігін басқ а адамғ а толық кө лемде сеніп беретін сенімхатқ а бастапқ ы сенімхат қ оса берілуге тиіс. Сенім білдірілген адам бастапқ ы сенімхатта кө рсетілген жекелеген ө кілеттіктерді басқ а адамғ а не бірнеше адамғ а сеніп беретін сенімхатқ а бастапқ ы сенімхаттың нотариат куә ландырғ ан кө шірмесі қ оса берілуге тиіс.

3. Сенiм ауыстыру жө нiнде берiлген сенiмхаттың қ олданылу мерзiмi ол негiзге алынып берiлген алғ ашқ ы сенiмхаттың қ олданылу мерзiмiнен аспауы керек.

4. Ө з ө кiлеттiгiн басқ а бiреуге берген сенiм бiлдiрiлген адам бұ л жө нiнде сенiм бiлдiрушiнi дереу хабардар етуге жә не оғ ан ә лгi адам туралы, оның тұ рғ ылық ты жерi туралы қ ажеттi мә лiметтердi хабарлауғ а тиiс. Бұ л мiндеттiң орындалмауынан, сенiм бiлдiрiлген адамғ а нақ ө з ә рекеттерi ү шiн жауапкершiлiк жү ктелетiнi сияқ ты, ө з ө кiлеттiгiн берген адамның ә рекеттерi ү шiн де жауапкершiлiк жү ктеледi.

Ескерту. 169-бапқ а ө згеріс енгiзiлдi - Қ Р 2011. 03. 25 N 421-IV (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң ымен.

170-бап. Сенiмхаттың тоқ татылуы

1. Сенiмхаттың қ олданылуы:

1) сенiмхат мерзiмiнiң ө туi;

2) сенiмхатта кө зделген ә рекеттердiң жү зеге асуы;

3) сенiмхатты берушi адамның оның кү шiн жоюы;

4) сенiмхат берiлген адамның одан бас тартуы;

5) ө з атынан сенiмхат берген заң ды тұ лғ аның тоқ татылуы;

6) атына сенiмхат берiлген заң ды тұ лғ аның таратылуы;

7) сенiмхат берген адамның қ айтыс болуы (оның ішінде қ айтыс болғ ан деп жариялануы), оның ә рекет қ абiлеттiгi жоқ, ә рекет қ абiлеттiгi шектеулi немесе хабар-ошарсыз кеттi деп танылуы;

8) сенiмхат берiлген азаматтың қ айтыс болуы (оның ішінде қ айтыс болғ ан деп жариялануы), оның ә рекет қ абiлеттiгi жоқ, ә рекет қ абiлеттiгi шектеулi немесе хабар-ошарсыз кеттi деп танылуы салдарынан тоқ татылады.

2. Сенiмхатты берген адам сенiмхаттың немесе сенiмхатты ауыстырудың кү шiн кез келген уақ ытта жоя алады, ал сенiмхат берiлген адам одан бас тарта алады. Бұ л қ ұ қ ық тан бас тарту туралы келiсiм маң ызсыз болады.

Ескерту. 170-бапқ а ө згеріс енгізілді - Қ Р 27. 02. 2017 № 49-VI Заң ымен (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі).

171-бап. Сенiмхаттың тоқ татылу салдары

1. Сенiмхат берушi сенiмхаттың кү шiн жойғ андығ ы туралы (осы Кодекстiң 170-бабы) сенiмхат берiлген адамғ а, сондай-ақ сенiмхат берiлгендердiң алдында ө кiлдiк ету ү шiн ө зiне белгiлi ү шiншi жақ қ а хабарлауғ а мiндеттi. Сенiмхат осы Кодекстiң 170-бабының 5 жә не 7-тармақ тарында кө рсетiлген негiздерге сү йенiп тоқ татылғ ан реттерде дә л сондай мiндет сенiмхат берушi адамның қ ұ қ ық ты мирасқ орларына да жү ктеледi.

2. Сенiмхат берiлген адамғ а сенiмхаттың тоқ татылғ анын бiлгенге дейiн немесе бiлуге тиiс болғ ан кезге дейiн оның жасағ ан ә рекеттерi нә тижесiнде пайда болғ ан қ ұ қ ық тар мен мiндеттер сенiмхатты берген адам жә не оның қ ұ қ ық ты мирасқ орлары ү шiн ү шiншi жақ тарғ а қ атысты кү шiн сақ тайды. Егер ү шiншi жақ сенiмхаттың тоқ татылғ анын бiлсе немесе бiлуге тиiс болса бұ л ереже қ олданылмайды.

3. Сенiмхат берiлген адам немесе оның қ ұ қ ық ты мирасқ оры сенiмхат тоқ татылысымен оны дереу қ айтаруғ а тиiс.

4. Сенiмхаттың тоқ татылуына байланысты осы сенiмхат бойынша басқ а адамғ а ө кiлеттiк беру де (сенiм ауысуы) кү шiн жояды.

6-тарау. Мерзімдерді есептеу

172-бап. Мерзiм белгiлеу

1. Заң дармен, мә мiлемен белгiленген не сот тағ айындайтын мерзiм кү нтiзбелiк кү нмен немесе сө зсiз болуғ а тиiстi оқ иғ а кө рсетiлiп белгiленедi.

2. Мерзiм жылдармен, айлармен, апталармен, кү ндермен немесе сағ аттармен есептелетiн уақ ыт кезең i ретiнде де белгiленуi мү мкiн.

173-бап. Уақ ыт кезең iмен белгiленетiн мерзiмнiң басталуы

Уақ ыт кезең iмен белгiленетiн мерзiмнiң ө туi кү нтiзбелiк кү ннен немесе мерзiмнiң басталуы белгiленген оқ иғ а болғ аннан кейiнгi келесi кү ннен басталады.

174-бап. Уақ ыт кезең iмен белгiленетiн мерзiмнiң аяқ талуы

1. Жылдармен есептелетiн мерзiм - мерзiмнiң соң ғ ы жылының тиiстi айы мен кү нiнде бiтедi.

Жарты жылмен есептелетiн мерзiмге айлармен есептелетiн мерзiмнiң ережелерi қ олданылады.

2. Жыл тоқ сандарымен есептелетiн мерзiмге айлармен есептелетiн мерзiмнiң ережелерi қ олданылады. Бұ л орайда бiр тоқ сан ү ш айғ а тең деп есептеледi, ал тоқ сандарды есептеу жыл басынан бастап жү ргiзiледi.

3. Айлармен есептелетiн мерзiм - мерзiмнiң соң ғ ы айының тиiстi кү нiнде бiтедi.

Жарты аймен белгiленетiн мерзiм кү ндермен есептелетiн мерзiм ретiнде қ аралады да, он бес кү нге тең болып есептеледi.

Егер айлармен есептелетiн мерзiмнiң аяқ талуы тиiстi кү н саны жоқ айғ а тура келсе, мерзiм сол айдың соң ғ ы кү нiнде бiтедi.

4. Апталармен есептелетiн мерзiм - мерзiмнiң соң ғ ы аптасының тиiстi кү нiнде бiтедi.

175-бап. Мерзiмнiң жұ мыс iстемейтiн кү нде аяқ талуы

Егер мерзiмнiң соң ғ ы кү нi жұ мыс iстемейтiн кү нге тура келсе, содан кейiнгi ең таяу жұ мыс кү нi мерзiмнiң аяқ талғ ан кү нi болып саналады.

176-бап. Мерзiмнiң соң ғ ы кү нiнде ә рекет жасау тә ртiбi

1. Егер мерзiм қ андай да бiр ә рекет жасауғ а белгiленген болса, ол ә рекет мерзiмнiң соң ғ ы кү нiндегi сағ ат жиырма тө ртке дейiн орындалуы мү мкiн.

Алайда, егер бұ л ә рекет ұ йымда жасалуғ а тиiс болса, онда мерзiм осы ұ йымда белгiленген ережелер бойынша тиiстi операциялар тоқ татылғ ан сағ атта бiтедi.

2. Мерзiмнiң соң ғ ы кү нiндегi сағ ат жиырма тө ртке дейiн почтағ а, телеграфқ а немесе ө зге де байланыс мекемесiне тапсырылғ ан жазбаша мә лiмдемелер мен хабарламалар мерзiмiнде жасалғ ан болып саналады.

7-тарау. Талап мерзімі

177-бап. Талап қ ою ұ ғ ымы

1. Талаптың ескiруi - адам қ ұ қ ығ ының немесе заң мен қ орғ алатын мү дденiң бұ зылуынан туындайтын талаптың қ анағ аттандырылуы мү мкiн болатын уақ ыт кезең i.

⇐ Предыдущая 7 8 9 10 111213 14 15 16 Следующая ⇒