2. Ұстындар. Ұстындарды топтау

Ө зiнен жоғ арыда жатқ ан конструкциялардың сығ у кү штерiн қ абылдайтын жә не оны iргетасқ а немесе ө зiнен тө мен орналасқ ан конструкцияларғ а жеткiзетiн тiк стерженьдердi ұ стындар деп атайды. Ұ стындар негiзгi ү ш бө лiктен тұ рады: 1 – бас бө лiк, оғ ан кө терiлетiн конструкция тiреледi; 2 – стержень, ол кү штi қ абылдайтын негiзгi бө лiк; 3– табаны, кү штi ұ стыннан тө мен орналасқ ан конструкцияғ а немесе iргетасқ а жеткiзетiн бө лiк (11. 1-сурет)

Ұ стындарды топтау. Ұ стындар жү ктеменiң орналасу жағ дайына байланысты орталық тан сығ ылғ ан жә не орталық тан тыс сығ ылғ ан деп бө лiнедi.

Орталық тан сығ ылғ ан ұ стындарда бойлық кү ш ұ стынның бойлық ө сімен бағ ытталады да, қ иманың біркелкі сығ ылуын тудырады. Орталық тан тыс сығ ылғ ан ұ стындарда сығ ылу қ има бойынша біркелкі болмайды, сондық тан мұ ндай ұ стындар бойлық кү ш пен иілу моментінің біріккен ә серін қ абылдайды.

Кө лденең қ имасының тү рiне қ арай тұ тас немесе саң ылаулы болып бө лiнедi. Тұ тас қ ималы ұ стындар прокатты қ оставр, сақ ина тү ріндегі немесе тү рлiше қ ұ растырылып iстелген прокатты қ ималардан тұ рады (11. 2-сурет).

Тұ тас қ ималы ұ стындардың дайындалуы саң ылаулыларғ а қ арағ анда жең іл, дегенмен ө те ү лкен биіктікте жә не кү штерде саң ылаулы қ ималар ө те тиімді болып есептеледі.

Саң ылаулы ұ стындар екi немесе тө рт тармақ ты бө лек-бө лек прокатты қ ималарды жапсырмалар немесе торлармен қ осу арқ ылы жасалады.

Орталық тан сығ ылғ ан ұ стындар ү шiн оның кө лденең қ имасының жә не басты инерция ө стерiне байланысты орнық тылығ ы қ амтамасыз етiлуi керек. Мұ ндай талапты орындауда белдеуі енді қ оставр, дә некерленген қ оставр жә не сақ ина тә різді қ ималар қ олданылады. Сонымен қ атар, крест тә рiздi қ има да екі ө с бойынша орнық ты болып есептеледi.

Конструктивтiк пiшiнiне байланысты ұ стындар биiктiгi бойынша тұ рақ ты кө лденең қ ималы, ө згермелi жә не сатылы кө лденең қ ималы болып бө лiнедi.

⇐ Предыдущая 26 27 28 29 303132 33 34 35 Следующая ⇒