CASE-технологиялар негізінде ақпараттық жүйелерді жобалау

Тақ ырып сұ рақ тары:

CASE-қ ұ ралдардың жіктелуі;
Объектілі-бағ ытталғ ан CASE-жү йелері.

CASE-қ ұ ралдары (Computer Aided Software Engineering) талдау, талаптарды қ алыптастыру, қ олданбаны жә не мә ліметтер қ орын жобалау, кодты генерациялау, тестілеу, сапаны қ амтамасыз ету, конфигурацияны жә не жобаны басқ ару сияқ ты ақ параттық жү йелерді сү йемелдеу жә не қ ұ ру ү рдістерін қ олдайтын программалар. Яғ ни, CASE-қ ұ ралдары жай мә ліметтер қ орын жобалау тапсырмаларын ғ ана емес, ө те ү лкен кө лемдегі тапсырмаларды шешуге мү мкіндік береді. Delphi жү йесі де CASE типіне жатады, ө йткені қ олданбаны жү зеге асыруды автоматтандыруғ а мү мкіндік береді.

CASE жү йесін CASE-қ ұ ралдар жиынтығ ы ретінде анық тауғ а болады. Мә ліметтер қ орын жү зеге асыру ү шін қ олданылатын CASE-қ ұ ралдардың жіктелуі келесі белгілері бойынша жү ргізіледі:

- ө мірлік цикл кезең деріне бағ ыну;

- функционалдық толық тық;

- қ олданылатын ү лгілер типі;

- мә ліметтер қ орын басқ ару жү йесінен (МҚ БЖ) тә уелсіздік дең гейі;

- платформа.

Ө мірлік цикл кезең деріне бағ ыну бойынша CASE жү йесінің келесі негізгі типтерін атап ө туге болады:

- жобалық спецификацияларды қ олдайтын жә не қ амтамасыз ететін талдау жә не жобалау жү йелері, мысалы, Vantage Team Builder (Cayenne), Silverrun (Silverrun Technologies), PRO-I (McDonnell Douglas);

- негізгі МҚ БЖ-лері ү шін мә ліметтерді ү лгілеу жә не мә ліметтер қ орының сызбасын жасауды қ амтамасыз ететін мә ліметтер қ орын жобалау жү йелері, мысалы, ERwin (Logic Works), SDesigner (SPD), DataBase Designer (Oracle);

- қ олданбаны жасау жү йелері, мысалы, Uniface (Compuware), JAM (JYACC), PowerBuilder (Sybase), Developer/2000 (Oracle), New Era (Informix), SQL Windows (Centura), Delphi (Borland);

Функционалдық толық тық бойынша CASE жү йелері шартты тү рде келесі топтарғ а бө лінеді:

- ө мірлік циклдің бір немесе бірнеше кезең деріндегі жекеленген есептерді шығ аруғ а арналғ ан жү йелер, мысалы, ERwin (Logic Works), S-Designer (SPD), CASE. Аналитик (МакроПроджект) жә не Silverrun (Silverrun Technologies);

- ақ параттық жү йенің барлық ө мірлік циклін қ олдайтын интегралданғ ан жү йелер, мысалы, Vantage Team Builder (Cayenne) жү йесі жә не Designer/2000 (Oracle) жү йесі;

Қ олданылатын ү лгілер типі бойынша CASE жү йелері ү ш тү рге бө лінеді: қ ұ рылымдық, объектілі-бағ ытталғ ан жә не комбинарлық.

Тарихи бірінші қ ұ рылымдық жә не модульдық программалау, қ ұ рылымдық талдау жә не синтез ә дістеріне негізделетін қ ұ рылымдық CASE жү йелері пайда болды, мысалы, Vantage Team Builder (Cayenne).

Объектілі-бағ ытталғ ан CASE жү йелері ХХ-шы ғ асырдың 90-шы жылдарының басынан бастап кең тарала бастады. Олар ө ң деу мерзімін қ ысқ артуғ а, сонымен қ атар ақ параттық жү йенің функционалдық тиімділігін жә не сенімділігін жоғ арлатуғ а мү мкіндік береді. Объектілі-бағ ытталғ ан CASE жү йелерінің мысалдары болып, Rational Rose (Rational Software) жә не Object Team (Cayenne) табылады.

Комбинарлық CASE жү йелері біруақ ытта қ ұ рылымдық жә не объектілі-бағ ытталғ ан программалауды қ олдайды, мысалы, Designer/2000 (Oracle).

МҚ БЖ-нен тә уелсіздік дең гейі бойынша, CASE жү йелері екі топқ а бө лінеді:

- тә уелсіз жү йелер;

- МҚ БЖ-не орнатылғ ан жү йелер.

Тә уелсіз CASE жү йелері нақ ты МҚ БЖ-нің қ ұ рамына кірмейтін автономдық жү йелер тү рінде жеткізілімді. Ә детте, олар ODBC интерфейсі арқ ылы мә ліметтер қ орының бірнеше форматын қ олдайды. Тә уелсіз жү йелер қ атарына SDesigner (SPD), ERwin (Logic Works), Silverrun (Silverrun Technologies) жатады.

Орнатылғ ан CASE жү йелері ә детте мә ліметтер қ орының форматын қ олдайды. МҚ БЖ Oracle қ ұ рамына кіретін орнатылғ ан жү йелер мысалы болып, Designer/2000 табылады. Платформа компьютерді жә не операциялық жү йені анық тайды. Delphi кө мегімен қ олданбаны жә не мә ліметтер қ орын жасау кезінде қ олданылатын CASE-қ ұ ралдарын атап ө тейік:

- ModelMaker – Delphi 7-мен бірге жеткізілетін ө нім. Delphi қ ұ рауыштарының дестелерін жә не класстарын жасауғ а қ ызмет етеді. Delphi-дің генерациялау кодына бағ ытталғ ан CASE-қ ұ рал болып табылады. Класстар жә не олардың мү шелері арасындағ ы қ атынасты сақ тауғ а жә не қ ызмет кө рсетуге, UML-диаграммаларды қ ұ руды қ олдауғ а мү мкіндік береді. Басқ а генераторлар кодымен салыстырғ анда ModelMaker кү рделі жобаларды жасауғ а мү мкіндік береді.

- Data Module Designer – мә ліметтер қ орын Paradox форматындағ ы кестелермен жобалауғ а мү мкіндік береді. Программа ың ғ айлы жә не кө ркем интерфейсті қ амтамасыз етеді. Мә ліметер қ орының қ ұ рылымы, сонымен қ атар кестелер арасындағ ы байланыстар графикалық тү рде кө рсетіледі.

- Cadet – тә уелсіз ө нім, dBase, Paradox жә не InterBase форматындағ ы кестелермен мә ліметтер қ орын жобалауғ а мү мкіндік береді. Кө рсетілген форматтар Delphi ү шін жақ ын болып табылғ ан жағ дайда, Cadet программасын ақ параттық жү йені жасау кезінде қ олданғ ан ың ғ айлы.

Data Module Designer жә не Cadet мә ліметтер қ ұ рылымын ү лгілеу жә не мә ліметтер қ орын жобалауды автоматтандыруғ а арналғ ан программалар.

Осы қ ұ ралдармен кө рсетілетін мү мкіндіктер мысалы, Sdesigner сияқ ты қ уатты жү йелердің мү мкіндіктеріне қ арағ анда аз.

Cadet программасы шартты тегін болып табылады, ал Data Module Designer Paradox 7. 0 МҚ БЖ қ ұ рамына кіреді. ModelMaker пайда болғ аннан кейін, басқ а CASE-қ ұ ралдарын қ олдану қ ажет болмауы мү мкін.

Қ азіргі заманғ ы автоматтандырылғ ан басқ ару жү йелерінің кү рделілігінің жоғ арлауы жә не оғ ан қ ойылатын талаптардың ө суі ө мірлік циклдің барлық уақ ытында ақ параттық жү йені қ ұ руда жә не сү йемелдеуде тиімді технологияларды қ олдануғ а негізделеді. Ақ параттық жү йелерді дайындау методологиясына жә не сә йкес интегралданғ ан инструменталдық қ ұ ралдар кешеніне негізделген, сонымен қ атар ақ параттық жү йелердің толық ө мірлік циклін немесе оның негізгі кезең дерін қ олдауғ а бағ ытталғ ан мұ ндай технологиялар, CASE-технологиялар жә не CASE-қ ұ ралдар атына ие болды. Ақ параттық жү йенің жобасын жү зеге асыру ү шін толық жә не қ арама-қ айшылық сыз функционалдық жә не басқ ару жү йелерінің ақ параттық ү лгілері қ ұ рылуы тиіс. Атап ө ткен ү лгілердің жинақ талғ ан тә жірибесі, бұ л логикалық кү рделі, қ иын жә не ұ зақ мерзімдік жұ мыс, жоғ ары біліктілікті мамандарды қ ажет ететіндігін кө рсетеді. Ә детте, кө п жағ дайларда ақ параттық жү йені жобалау негізінде эксперттік бағ аларғ а жә не тә жірибелік зерттеулерге негізделген қ алыптастырылғ ан емес ә дістерді қ олдану арқ ылы интуитивті дең гейде орындалады. Сонымен қ атар, ақ параттық жү йенің функционалдау жә не қ ұ ру ү рдісінде қ олданушылардың ақ параттық қ ажеттіліктері ө згеруі немесе нақ тылануы мү мкін, бұ л автоматтандырылғ ан басқ ару жү йелерін жасауды жә не сү йемелдеуді одан ә рі қ иындатады. Осы кемшіліктеріне байланысты, ақ параттық жү йе қ ұ ру жә не сү йемелдеу CASE-технологияларын жү зеге асырушы арнайы CASE-қ ұ ралдары классының программалы-техникалық қ ұ ралдарына негізделген тұ рғ ылар еркін болады.

CASE (Computer Aided Software Engineering) термині ретінде, ақ параттық жү йені қ ұ ру жә не сү йемелдеу ү рдістерін, сонымен қ атар талдау жә не талаптарды қ алыптастыру, қ олданбалы программалық жасақ таманы жә не мә ліметтер қ орын жобалау, кодты генерациялау, тестілеу, қ ұ жаттандыру, сапаны қ амтамасыз ету, конфигурациялық басқ ару жә не жобаны басқ ару, жә не т. б. ү рдістерді қ олдайтын программалық қ ұ ралдар деп тү сінеміз.

⇐ Предыдущая 1 2 3 456 7 Следующая ⇒