Хелпикс

Главная

Контакты

Случайная статья





Жетінші апта. Дәрістің топтама-тәсімі ( тірек конспектісі немесе тезистер). Қазақ халқының мәдениетінде Шалгез-жырау Тіленшіұлы (1465-1560) үлкен із қалдырды. Ноғай ұлысында



Жетінші апта

№7 Дә рістің тақ ырыбы: Дә стү рлі қ азақ қ оғ амының рухани мә дениеті /XV-XVIII ғ ғ. басы/

Терминдер жә не анық тамалар:  Қ азақ тілі мен жазу мә дениеті. Жыраулар. Шешендік сө зө нері. Рухани мә дениет. Қ азақ қ оғ амы.

   Дә рістің топтама-тә сімі ( тірек конспектісі немесе тезистер)

    Қ азақ тардың кө рнекті де беделді жырауының бірі Қ азтуғ ан Сү йінші ұ лы. Ол XV ғ. 20 -     жылдарында Еділдің тө менгі ағ ысындағ ы Ноғ айлы ұ лысының беделді биінің жан ұ ясында дү ниеге келген. Оның ө лең дері Ноғ ай ұ лысының басшысы ретінде, ө зара тайпалардың бірілігіне, ерлікке шақ ырды. Доспанбет жырау XVғ. 90-жылдарында Азау қ аласында дү ниеге келді. Бақ ша сарай жә не Стамбул қ алаларында болғ ан. Ол ө з ө лең дерінде ерлікпен адалдық ты, отанды қ орғ ауды жырлады. 1523 ж. Астрахан соғ ысында қ аза тапты.

Қ азақ халқ ының мә дениетінде Шалгез-жырау Тіленшіұ лы (1465-1560) ү лкен із қ алдырды. Ноғ ай ұ лысында Жү сіп пен Смаил арасындағ ы қ ақ тығ ыста Шалгез жырау Жү сіпті қ олдады, бірақ ол жең ілгеннен кейін Шалгез жырау Қ азақ хандығ ынан тыс жерлерге кө шіп кетті. Шалгез поэзиясы терең мағ ыналы, кө ркем бейнелерге толы, патриоттық болғ ан. Шалгез қ азақ тың ө лең қ ұ рылысын қ алыптастырғ ан жә не батырлық эпостардың жыршысы болғ ан.

№7 практикалық сабақ тың тақ ырыбы: Ауыз ә дебиеті жә не билер мен жыраулардың рухани мұ расы.

Тапсырмалар: Қ азақ тілінің қ алыптасу кезең дері. Ерекшелектері. Кө ркемдік-бейнелілігі. Афористілік. Қ азақ тардың халық ауыз шығ армашылығ ы. Би-шешен шығ армашылығ ы: Ә йтеке би-Бә йдібекұ лы, Тө ле би Ә лібекұ лы, Қ азыбек би Келдібекұ лы.

СОӨ Ж тақ ырыбы: Ауыз ә дебиеті: Шалкиіз Тіленішұ лы, Доспамбет жырау, Жиембет жырау Бортоғ ашұ лы, Ақ тамберді Сарыұ лы, Ү мбетей жырау Тілеуұ лы, Бұ қ ар Қ алқ аманұ лы.

Тапсырмалар: Баяндама дайындау. Глоссари қ ұ растыру.

СӨ Ж тапсырмалары: Кө шпелі қ азақ ө міріндегі мә ні зор қ ұ ндылық тар жө нінде эссе.

Ә дебиеттер (негізгі, қ осымша): Қ азақ стан тарихы (кө не дә уірден бү гінге дейін) І том. Алматы, Атамұ ра, 1996.

1. Аманжолов К. Қ азақ стан тарихы /дә рiстер курсы-I/. Алматы, 2004.

2. Кляшторный С. Г., Султанов Т. И. Казахстан летопись трех тысячелетий. Алматы, Рауан, 1992.

  1. Бартольд В. В. Сочинения в 6-ти томах. М, 1964-1969 г.
  2. Валиханов Ч. Ч. Совр. Сочинений в 5 томах. А, 161, 1972.
  3. Гумилев Л. Н. Древние тюрки. М, 1967.
  4. Гумилев Л. Н. Қ иял патшалығ ын іздеу. Алматы, 1992.
  5. Геродот. История в 9-ти книгах. Л., 1972.
  6. Досмұ хамедов Х. Аламан. А, 1991.
  7. Қ азақ стан тарихы (очерктер). А, 1994.
  8. Ерзакович Песенная культура казахского народа. А, 1966.
  9. Ежелгі дә уір ә дебиеті. А, 1991.


  

© helpiks.su При использовании или копировании материалов прямая ссылка на сайт обязательна.