|
|||
1. ГЛОССАРИЙСтр 1 из 7Следующая ⇒
Қ АЗАҚ СТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘ НЕ Ғ ЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ СЕМЕЙ Қ АЛАСЫНЫҢ ШӘ КӘ РІМ атындағ ы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ ГУМАНИТАРЛЫҚ -ЗАҢ ФАКУЛЬТЕТІ ТАРИХ КАФЕДРАСЫ
«Деректану» пә ні бойынша
ОҚ У-Ә ДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН
050114 тарих мамандығ ына арналғ ан
Семей, 2013 Қ ұ растырушы: Тарих магистрі, Керейбаева А. С.
Кафедра отырысында бекітілді. «_____» ______________ 2013 ж. Хаттама № _____
Кафедра мең герушісі: т. ғ. к. _________________ Мұ хамеджанова Н. А.
Гуманитарлық -заң факультетінің оқ у-ә дістемелік кең ес отырысында талқ ыланды.
«_____» ______________ 2013 ж. Хаттама № _________
Оқ у-ә дістемелік кең ес тө райымы, п. ғ. к. _________ Тохметова Г. М.
Гуманитарлық -заң факультетінің Ғ ылыми кең есінде бекітілді.
«_____» ______________ 2013 ж. Хаттама № _________
Гуманитарлық -заң факультетінің деканы т. ғ. к., _________ Мамырбеков А. М.
Мазмұ ны
1. Пә н бойынша глоссарий ……………………………………………… 4-5
2. Пә н бойынша жұ мыс бағ дарламасы………………………………….. 5-6
3. Дә ріс сабақ тарының тезистері …………………………………………6-33
4. Семинар сабақ тарына ә дістемелік нұ сқ ау……………………….......... 33-36
5. ОСӨ Ж бойынша ә дістемелік нұ сқ ау……………………………………36-37
6. СӨ Ж бойынша ә дістемелік нұ сқ ау……………………………………. 38-39
7. Бақ ылау тапсырмалары............................... ……………………………39-
1. ГЛОССАРИЙ
Дерек – дерек кө зі. 1. Хабар – ошар, мә лімет, мағ лұ мат. 2. Бұ лақ, нақ ты дерек кө зі – жылнама, шежіре, дастан. Тарихи деректер – тарихи дерек кө здері. Адамзат қ оғ амының дамуын бейнелейтін жә не оны ғ ылыми тануғ а негіз болатынның бә рі, адамзаттың іс-ә рекетінің барысында жасағ анның бә рі. Деректану - тарихи деректер туралы ғ ылым. Деректанулық талдау - деректегі мағ лұ маттың шынайылық дә режесін, ғ ылыми танымдық маң ызын анық тау мақ сатында жү ргізілген ө зара байланысты істер. Деректанулық эвристика – деректерді іздеу, табу. Деректанулық сын - деректегі мағ лұ маттың шынайылық дең гейін анық тау мақ сатында жү ргізілетін зерттеу ә дістері мен тә сілдерінің жиынтығ ы. Деректі аналитикалық сынау - нақ ты фактілерді анық тау мақ сатында нақ ты деректі сынау. Деректерді синтетикалық сынау - фактілер жиынтығ ын анық тау мақ сатында деректер кешенін сынау. Деректерді пайда болу негіздерін сынау - деректердің сыртқ ы ерекшеліктерін: авторын, уақ ытын, жерін, тү пнұ сқ алығ ын, ө мір сү ру формасын, тарихи жағ дайын, алғ ы шарттарын, деректі жасаудағ ы ә леуметтік мақ саты мен міндеттерін т. б. анық тау тә сілі. Деректің мазмұ нын сынау – деректегі мағ лұ маттың шынайылық, толық тық дең гейін, ғ ылыми қ ұ ндылығ ын анық тау тә сілі. Деректерді сыныптау - деректерді ортақ қ асиеттері бар, бірақ бір – бірінен ерекше белгілерімен айырылатын категорияларғ а бө лу. Деректерді тү рлік сыныптау - жазба деректерді пайда болуы, мазмұ ны, міндеттерінің бірлігі негізінде, ішкі қ ұ рылымдарының ұ қ састығ ына сай тарихи қ алыптасқ ан тү рлерге бө лу. Деректерді типтік сыныптау - деректерді мазмұ ны мен формасының сә йкестік принципі негізінде сыныптау. Жылнамалар – уақ иғ аны болғ ан жылы бойынша баяндайтын орта ғ асырлық жазба деректер. Қ айталанатын деректер – формасы мен мазмұ ны жағ ынан аса кө п мө лшерде қ айталанып отыратын деректер: статистикалық, халық санын алу, қ оғ амдық пікірлерді білу, іс қ ағ аздары. Заманхат - біреудің заманында болғ ан тарихи уақ иғ адан яки ө з ішінде болғ ан істерден дерек беруі-заманхат деп аталады. Қ олданбалы деректану - ә р тү рлі тарихи кезең дерге тә н нақ ты деректерді тану. Қ айталанбайтын деректер - жеке-субьективті туындылар. Деректің шынайылық дең гейі - оқ иғ аның не қ ұ былыстың деректе бейнеленуінің шындық қ а қ аншалық ты сә йкестігі. Деректің толық тық дең гейі - реальды қ ұ былыстың мә нді белгілері мен негізгі мазмұ нының деректе бейнелеу дең гейі. Деректің сақ талу формасы - деректің қ андай формада жетуі: қ олжазба, баспа, ауызша, тасқ а жазу т. б. Шежіре - шежіре-ө ткеннен дерек беретін сө здің бір тү рі. Қ ұ жат - материал негізінде дә лме дә л жазып алынғ ан, бір ізге тү сіруге мү мкіндік беретін ақ иқ ат.
2. ПӘ Н БОЙЫНША ЖҰ МЫС БАҒ ДАРЛАМАСЫ Пререквизиттер: «Деректану» пә нін оқ ытуғ а мү мкіндік берген бұ рынғ ы пә ндер: Мектеп бағ дарламасы курсындағ ы Қ азақ стан тарихы, жалпы тарих, қ оғ амтану, ә дебиет, ежелгі Қ азақ стан тарихы, ежелгі дү ние тарихы, орта ғ асырлар тарихы, тү ркі халық тарының тарихы, этнология, тарихи ө лкетану, мұ рағ аттану, қ осалқ ы тарихи пә ндер жә не арнайы тарихи пә ндер. Постреквизиттер: «Деректану» пә німен пә наралық байланыс: мә дениеттану, ә лем тарихы, қ осалқ ы тарихи пә ндер, археология, этнология, Қ азақ станның қ азіргі заман тарихы тарихы, Еуропа жә не Американың жаң а заман тарихы, Қ азақ стан тарихының тарихнамасы, Қ азіргі заманғ ы Қ азақ стан тарихы, шығ ыс елдері: мә селелері жә не болашақ дамуы, тарихнама жә не арнайы тарихи пә ндер. Курсқ а қ ысқ аша сипаттама: Қ азақ халқ ының тарихы да басқ а халық тардың тарихы сияқ ты кешенді тарихи деректердің анализі негізінде қ аланады. Ұ лттық тарихты тану тарихи деректер жә не терең анализге ден қ ою, одан ә рі сыни анализдің қ азіргі ә дістері қ олдану жолдары арқ ылы толық қ анды жү зеге асады. Онымен тарихи ғ ылымдардың бірі-деректану шұ ғ ылданады. Деректану студенттерді тарихи тұ рғ ыдан дайындау жү йесінде негізгі орындардың бірін алады. Бұ л пә нді оқ ыту жас мамандарды-негізгі кә сіби дағ дылардың қ алыптасуын, олардың тү рлі тарихи деректермен жұ мыс істей білуін қ амтамасыз етеді. Курстың мақ саты: Деректану курсы тарих ғ ылымының дерктанулық -тарихнамалық негіздерін, деректану ғ ылымының қ алыптасу жә не даму тарихы, методологиясы, ә р елдің деректемелерімнен кең тү рде таныстыра отырып, тарихи деректерді сыни талдау, тұ жырымдау арқ ылы оны ғ ылыми айналысқ а енгізу мә селелері тізбегін қ арастырады. Жә не де айтылғ андарды белсенділікпен шешуде маң ыздырақ кө мегі болары тү сінікті. Деректердің болмысын уақ ыттың ә леуметтік жағ дайыан туындайтын, осы жағ дайларда кө рініс табатын жә не деректанудың гносологиялық болмыс мақ саттарын тарихи таным қ ұ ралы ретінде оқ у болып табылады.
Курстың негізгі міндеттері: - деректердің сыни анализі жә не таң дауын пайда болу бойынша жасай білу; - тарихи зерттеудің деректік-ақ параттық негізін жасау; - тарихи зерттеудің терминологиялық аппаратын игеру; - деректерді анализдеудегі ә дістер жү йесінің білімі жә не оларды іс-тә жірибеде қ олдану мү мкіндіктері; - аймақ тық тарих бойынша деректердің шең берімен танысу; Курсты оқ ып-ү йренгеннен кейін студенттер тө мендегідей білікті мең геруі қ ажет: - Ә лемдік тарихи тенденциялар негізінде адамзаттың тарихи дамуының негізгі кезең дері туралы ғ ылыми негізінің болуы; - Деректанулық ұ ғ ымдар мен терминдер жү йесін игеру; - Теориялық деректану тарих ғ ылымдарының қ ұ рамдас бө лігі екендігін, тарихи зерттеулерде алатын орны ерекше екендігін білуі керек - Тарихи деректерді таң дауды жә не тарихи деректерді сыныптау мә селесін игеру; - Қ оғ ам дамуының, адамзат тарихының кезең дерін терең білу жә не оларды дә уірімен, формациямен тең естіре, салыстыра білу, тарихи фактілерді талдау, тарихи оқ иғ алар мен қ ұ былыстардың табиғ и мә нін ашып кө рсету, оларғ а бағ а беру - Тарих ғ ылымының жалпы даму барысында тү йінделген тарихи мұ раларғ а деген сыни қ атынасты қ алыптастыра білу; - Тарихи ұ ғ ымдарды қ алыптастыру, қ оғ ам заң дылық тарын ашу негізінде баяндау - Тарихи деректер мен тарихнамалық ә дебиеттермен жұ мыс жү ргізуді жә не оны сараптауды мең геруі - Қ азақ ғ алымдары мен ойшылдарының деректанушылық кө зқ арастарын білу;
|
|||
|