Хелпикс

Главная

Контакты

Случайная статья





1. ГЛОССАРИЙ



 

Қ АЗАҚ СТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘ НЕ Ғ ЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

СЕМЕЙ Қ АЛАСЫНЫҢ ШӘ КӘ РІМ атындағ ы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

ГУМАНИТАРЛЫҚ -ЗАҢ ФАКУЛЬТЕТІ

ТАРИХ КАФЕДРАСЫ

 

«Деректану» пә ні бойынша

 

ОҚ У-Ә ДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН

 

050114 тарих мамандығ ына арналғ ан

 

 

Семей, 2013

Қ ұ растырушы: Тарих магистрі, Керейбаева А. С.

 

Кафедра отырысында бекітілді.

«_____» ______________ 2013 ж.              Хаттама № _____

 

Кафедра мең герушісі: т. ғ. к. _________________ Мұ хамеджанова Н. А.

 

Гуманитарлық -заң факультетінің оқ у-ә дістемелік кең ес отырысында талқ ыланды.

 

«_____» ______________ 2013 ж.              Хаттама № _________

 

Оқ у-ә дістемелік кең ес тө райымы, п. ғ. к. _________ Тохметова Г. М.

  

Гуманитарлық -заң факультетінің Ғ ылыми кең есінде бекітілді.

 

«_____» ______________ 2013 ж.        Хаттама № _________

 

Гуманитарлық -заң факультетінің деканы т. ғ. к., _________ Мамырбеков А. М.

 

 

 

Мазмұ ны

 

1. Пә н бойынша глоссарий ……………………………………………… 4-5

 

2. Пә н бойынша жұ мыс бағ дарламасы………………………………….. 5-6

 

3. Дә ріс сабақ тарының тезистері …………………………………………6-33

 

4. Семинар сабақ тарына ә дістемелік нұ сқ ау……………………….......... 33-36

 

5. ОСӨ Ж бойынша ә дістемелік нұ сқ ау……………………………………36-37

 

6. СӨ Ж бойынша ә дістемелік нұ сқ ау……………………………………. 38-39

 

7. Бақ ылау тапсырмалары............................... ……………………………39-

 

1. ГЛОССАРИЙ

 

Дерек – дерек кө зі. 1. Хабар – ошар, мә лімет, мағ лұ мат. 2. Бұ лақ, нақ ты дерек кө зі – жылнама, шежіре, дастан.

Тарихи деректер – тарихи  дерек кө здері. Адамзат қ оғ амының дамуын бейнелейтін жә не оны ғ ылыми тануғ а негіз болатынның бә рі, адамзаттың іс-ә рекетінің барысында жасағ анның бә рі.

Деректану - тарихи  деректер туралы ғ ылым.

Деректанулық талдау - деректегі  мағ лұ маттың шынайылық дә режесін, ғ ылыми танымдық маң ызын анық тау мақ сатында жү ргізілген ө зара байланысты істер.

Деректанулық эвристика – деректерді  іздеу, табу.

Деректанулық сын - деректегі мағ лұ маттың шынайылық дең гейін анық тау мақ сатында жү ргізілетін зерттеу ә дістері мен тә сілдерінің жиынтығ ы.

Деректі аналитикалық сынау    - нақ ты  фактілерді анық тау мақ сатында нақ ты деректі сынау.

Деректерді синтетикалық сынау - фактілер жиынтығ ын анық тау мақ сатында деректер кешенін сынау.

Деректерді пайда болу негіздерін сынау    - деректердің сыртқ ы ерекшеліктерін: авторын, уақ ытын, жерін, тү пнұ сқ алығ ын, ө мір сү ру формасын, тарихи жағ дайын, алғ ы шарттарын, деректі жасаудағ ы ә леуметтік мақ саты мен міндеттерін т. б. анық тау тә сілі.

Деректің мазмұ нын сынау – деректегі  мағ лұ маттың шынайылық, толық тық дең гейін, ғ ылыми қ ұ ндылығ ын анық тау тә сілі.

 Деректерді сыныптау - деректерді  ортақ қ асиеттері бар, бірақ бір – бірінен ерекше белгілерімен айырылатын категорияларғ а бө лу.

Деректерді тү рлік сыныптау    - жазба деректерді пайда болуы, мазмұ ны, міндеттерінің бірлігі негізінде, ішкі қ ұ рылымдарының ұ қ састығ ына сай тарихи қ алыптасқ ан тү рлерге бө лу.

Деректерді типтік сыныптау - деректерді мазмұ ны мен формасының сә йкестік принципі негізінде сыныптау.

Жылнамалар – уақ иғ аны  болғ ан жылы бойынша баяндайтын орта ғ асырлық жазба деректер.

Қ айталанатын деректер – формасы  мен мазмұ ны жағ ынан аса кө п мө лшерде қ айталанып отыратын деректер: статистикалық, халық санын алу, қ оғ амдық пікірлерді білу, іс қ ағ аздары.

Заманхат - біреудің заманында болғ ан тарихи уақ иғ адан яки ө з ішінде болғ ан істерден дерек беруі-заманхат деп аталады.

Қ олданбалы деректану    - ә р тү рлі тарихи кезең дерге тә н нақ ты деректерді тану.

Қ айталанбайтын деректер - жеке-субьективті туындылар.

Деректің шынайылық дең гейі - оқ иғ аның не қ ұ былыстың деректе бейнеленуінің шындық қ а қ аншалық ты сә йкестігі.

Деректің толық тық дең гейі - реальды қ ұ былыстың мә нді белгілері мен негізгі мазмұ нының деректе бейнелеу дең гейі.

Деректің сақ талу формасы - деректің қ андай формада жетуі: қ олжазба, баспа, ауызша, тасқ а жазу т. б.

Шежіре - шежіре-ө ткеннен дерек беретін сө здің бір тү рі.

Қ ұ жат - материал негізінде дә лме дә л жазып алынғ ан, бір ізге тү сіруге мү мкіндік беретін ақ иқ ат.

 

2. ПӘ Н БОЙЫНША ЖҰ МЫС БАҒ ДАРЛАМАСЫ

Пререквизиттер:

«Деректану» пә нін оқ ытуғ а мү мкіндік берген бұ рынғ ы пә ндер: Мектеп бағ дарламасы курсындағ ы Қ азақ стан тарихы, жалпы тарих, қ оғ амтану, ә дебиет, ежелгі Қ азақ стан тарихы, ежелгі дү ние тарихы, орта ғ асырлар тарихы, тү ркі халық тарының тарихы, этнология, тарихи ө лкетану, мұ рағ аттану, қ осалқ ы тарихи пә ндер жә не арнайы тарихи пә ндер.

Постреквизиттер:

«Деректану» пә німен пә наралық байланыс: мә дениеттану, ә лем тарихы, қ осалқ ы тарихи пә ндер, археология, этнология, Қ азақ станның қ азіргі заман тарихы тарихы, Еуропа жә не Американың жаң а заман тарихы, Қ азақ стан тарихының тарихнамасы, Қ азіргі заманғ ы Қ азақ стан тарихы, шығ ыс елдері: мә селелері жә не болашақ дамуы, тарихнама жә не арнайы тарихи пә ндер.

Курсқ а қ ысқ аша сипаттама:

Қ азақ халқ ының тарихы да басқ а халық тардың тарихы сияқ ты кешенді тарихи деректердің анализі негізінде қ аланады. Ұ лттық тарихты тану тарихи деректер жә не терең анализге ден қ ою, одан ә рі сыни анализдің қ азіргі ә дістері қ олдану жолдары арқ ылы толық қ анды жү зеге асады. Онымен тарихи ғ ылымдардың бірі-деректану шұ ғ ылданады. Деректану студенттерді тарихи тұ рғ ыдан дайындау жү йесінде негізгі орындардың бірін алады. Бұ л пә нді оқ ыту жас мамандарды-негізгі кә сіби дағ дылардың қ алыптасуын, олардың тү рлі тарихи деректермен жұ мыс істей білуін қ амтамасыз етеді.

Курстың мақ саты: Деректану курсы тарих ғ ылымының дерктанулық -тарихнамалық негіздерін, деректану ғ ылымының қ алыптасу жә не даму тарихы, методологиясы, ә р елдің деректемелерімнен кең тү рде таныстыра отырып, тарихи деректерді сыни талдау, тұ жырымдау арқ ылы оны ғ ылыми айналысқ а енгізу мә селелері тізбегін қ арастырады. Жә не де айтылғ андарды белсенділікпен шешуде маң ыздырақ кө мегі болары тү сінікті. Деректердің болмысын уақ ыттың ә леуметтік жағ дайыан туындайтын, осы жағ дайларда кө рініс табатын жә не деректанудың гносологиялық болмыс мақ саттарын тарихи таным қ ұ ралы ретінде оқ у болып табылады.   

         

Курстың негізгі міндеттері:

- деректердің сыни анализі жә не таң дауын пайда болу бойынша жасай білу;

- тарихи зерттеудің деректік-ақ параттық негізін жасау;

- тарихи зерттеудің терминологиялық аппаратын игеру;

- деректерді анализдеудегі ә дістер жү йесінің білімі жә не оларды іс-тә жірибеде қ олдану мү мкіндіктері;

- аймақ тық тарих бойынша деректердің шең берімен танысу;

Курсты оқ ып-ү йренгеннен кейін студенттер тө мендегідей білікті мең геруі қ ажет:

- Ә лемдік тарихи тенденциялар негізінде адамзаттың тарихи дамуының негізгі кезең дері туралы ғ ылыми негізінің болуы;

- Деректанулық ұ ғ ымдар мен терминдер жү йесін игеру;

- Теориялық деректану тарих ғ ылымдарының қ ұ рамдас бө лігі екендігін, тарихи зерттеулерде алатын орны ерекше екендігін білуі керек

- Тарихи деректерді таң дауды жә не тарихи деректерді сыныптау мә селесін игеру;

- Қ оғ ам дамуының, адамзат тарихының кезең дерін терең білу жә не оларды дә уірімен, формациямен тең естіре, салыстыра білу, тарихи фактілерді талдау, тарихи оқ иғ алар мен қ ұ былыстардың табиғ и мә нін ашып кө рсету, оларғ а бағ а беру

- Тарих ғ ылымының жалпы даму барысында тү йінделген тарихи мұ раларғ а деген сыни қ атынасты қ алыптастыра білу;

- Тарихи ұ ғ ымдарды қ алыптастыру, қ оғ ам заң дылық тарын ашу негізінде баяндау

- Тарихи деректер мен тарихнамалық ә дебиеттермен жұ мыс жү ргізуді жә не оны сараптауды мең геруі

- Қ азақ ғ алымдары мен ойшылдарының деректанушылық кө зқ арастарын білу;

 



  

© helpiks.su При использовании или копировании материалов прямая ссылка на сайт обязательна.