|
||||||||||||||
3-тапсырма. «Ел есіндегі заң баптарынан» үзінділерді мұқият оқып, оның мәнін түсіндіріңіз.3-тапсырма. «Ел есіндегі заң баптарынан» ү зінділерді мұ қ ият оқ ып, оның мә нін тү сіндірің із. - Халық тың салт-дә стү рін бұ зғ андар заң ды бұ зғ ан ретінде жазаланады. - Қ арызғ а алынғ ан мал жыл ө ткен соң тө лімен қ айтарылады. - Ұ рғ ашы мал еркек малдан гө рі қ ымбат бағ аланады. - Қ онақ қ ондырмағ анғ а, қ онақ асын дұ рыс бермегендерге айып бар. - Малды жә не басқ а жануарларды зә бірлеу – қ ылмыс. - Тентекке ә ке-шеше ғ ана емес бү кіл ауыл, ақ сақ алдар жауап береді. - Арақ ішіп ө лгендерге жә не ө з-ө зіне қ ол сұ қ қ андарғ а жаназа шығ арылмайды жә не ол зираттан бө лек жерге жерленеді. - Оң жақ та отырып екіқ абат болып қ алғ ан қ ыз қ алың дық сыз беріледі. - Некесіз бала туғ ан ә йелге қ ұ рмет кө рсетілмейді. - Қ арабет болғ ан қ ыздың бұ рымын кесіп масқ аралайтын заң бар. - Ең бегі ү шін ә ркім ақ ы сұ рауғ а қ ақ ылы. Бірақ асарда (ү меде) ақ ы сұ рауғ а болмайды. - Кү йеуі қ айтыс болса, ә йелі бір жылғ а дейін тұ рмысқ а шығ уғ а болмайды. Ә йелі қ айтыс болса, ер адам ә йелінің жылын кү тпей ү йленуіне рұ қ сат беріледі. - Жесір ә йел «ерден кетсе де елден кетпейді», ол кү йеуінің ағ асына не інісіне тұ рмысқ а шығ уы тиіс. Ал егер ә йел басқ а біреуге кететін болса, ол «жесір дауы» заң ымен шешілетін болғ ан. - Дала заң ы бойынша ерлі-зайыптылар ажырасқ анда балалар ә кесімен қ алады. - Елге масқ ара болғ анның, опасыздың, ұ рының ү йін ауылдан бө лек қ ондырғ ан. - Еркектің белсіздігі анық талса, ә йелінің ажырасуғ а хақ ысы бар. Ал ә йелі бала тумаса, ері айырыласады жә не оны зә бірлемей, керісінше еншісін беріп тө ркініне апарып салады. (Сейіт Кенжеахметұ лы, «Жеті қ азына») 4-тапсырма. Жаң а сө здерді есте сақ таң ыз.
|
||||||||||||||
|