6-тапсырма. Сұраулы сөйлемдердің жасалу жолдарын ескере отырып, жеті сұраулы сөйлем құраңыз.

6-тапсырма. Сұ раулы сө йлемдердің жасалу жолдарын ескере отырып, жеті сұ раулы сө йлем қ ұ раң ыз.

2-сабақ

Лексикалық тақ ырып: Ә скер – ел қ орғ аны

Грамматикалық тақ ырып: Сұ раулы сө йлемдердің тү рлері

Тың далым жә не айтылым

1-тапсырма. Тақ ырыпқ а қ атысты лексикалық қ ормен танысың ыз.

Қ арулы Кү штер, ә скери қ ұ рылым, ә скери басқ ару органдары, арнайы ә скер, ә скери оқ у орны, ғ ылыми мекемелер, Қ орғ аныс министрлігі, Iшкi iстер министрлігі, Ұ лттық қ ауiпсiздiк комитетi

Грамматикалық тү сініктеме

Ә детте, біреуден бір нә рсе білу мақ сатымен айтылғ ан сө йлемді сұ раулы сө йлем деп айтамыз. Бірақ сұ рақ тардың да ашық сұ рақ, жабық сұ рақ, риторикалық сұ рақ, альтернативті сұ рақ, кү мә нді сұ рақ сияқ ты мағ ыналық тү рлері бар екенін білгенің із дұ рыс. Ашық сұ рақ дегеніміз біреудің берген сұ рағ ына сұ рақ пен жауап беру. Мә селен,

- Ертең театрғ а барасың ба?

- Сен ше?

Ал риторикалық сұ рақ біреуден бір нә рсені білуді мақ сат етпейді, ол адамның ішкі жан дү ниесінде жү рген сұ рақ, ондай сұ раулы сө йлем соң ында сұ рақ белгісінен кейін леп белгісі келеді. Мысалы, Жазылмағ ан заң дар аз ба, ө мірде?!

Кү мә нді сұ рақ баяндауыш қ ызметіндегі етістікке -ар, -ер, -р болжалдық мә нді жұ рнақ тар жалғ анып, одан кейін ма (ме, ба, бе, па, пе) шылауы мен екен деген кө мекші етістіктердің тіркесуі арқ ылы жасалады (Мысалы: барар ма екен). Ә скерге ол да кетер ме екен?

2-тапсырма. Берілген сө здер жә не сө з тіркестерін қ атыстырып ә ртү рлі сұ рақ болатындай етіп сұ раулы сө йлемдер қ ұ растырың ыз, сұ раулы сө йлемдердің жасалу жолын айтың ыз.

Шекара, аумақ тық тұ тастық, қ ару-жарақ, ә скери нысан, кү зету, қ орғ ау, орындау, тойтарыс беру, ә уе кең істігі, қ амтиды, соғ ыс уақ ытында

3-тапсырма. Мә тінді тың даң ыз жә не тү сінгенің ізді баяндаң ыз.

⇐ Предыдущая 51 52 53 54 555657 58 59 60 Следующая ⇒