1.ТУРА РЕАКЦИЯНЫҢ ЖЫЛУ ЭФФЕКТІСІ КЕРІ ТАҢБАМЕН АЛЫНҒАН КЕРІ РЕАКЦИЯНЫҢ ЖЫЛУ ЭФФЕКТІСІНЕ ТЕҢ.

2. РЕАКЦИЯНЫҢ ЖЫЛУ ЭФФЕКТІСІ ОНЫҢ НӘ ТИЖЕСІНДЕ ТҮ ЗІЛГЕН ЗАТТАРДЫҢ ТҮ ЗІЛУ ЖЫЛУЛАРЫНЫҢ (энтальпияларының ) Қ ОСЫНДЫСЫНАН РЕАКЦИЯҒ А Қ АТЫСАТЫН ЗАТТАРДЫҢ ТҮ ЗІЛУ ЖЫЛУЛАРЫНЫҢ Қ ОСЫНДЫСЫН АЛЫП ТАСТАҒ АНҒ А ТЕҢ:

Δ Н_{х. р.} = Σ Δ Н⁰_{тү з.} + Σ Δ Н⁰_{тү ск.}

3. Жай заттардан химиялық қ осылыстың 1 моль тү зілгенде бө лінетін немесе сің іретін жылудың мө лшерін сол заттың тү зілу энтальпиясы дейді.

Термохимиялық есептеулерге қ олайлы болу ү шін, барлық химиялық қ осылыстардың тү зілу энтальпияларын бірдей жағ дайғ а келтіреді. Температура 298⁰К, қ ысым 1 атм жағ дайда тұ рақ ты болатын химиялық қ осылыстардың тү зілу энтальпияларын олардың стандартты тү зілу энтальпиясы деп аталады жә не оларды Δ Н⁰₂₉₈ таң басымен белгілейді. Стандартты жағ дайда тұ рақ ты болатын жай заттардың тү зілу энтальпиялары (мысалы: О₂ (газ), N₂(газ), Br₂(сұ йық ) т. б. ) нольге тең деп қ абылданғ ан.

4. Реакция бағ ытын болжау ү шін энтальпиямен қ атар энтропия (S) деген ұ ғ ым енгізілген.

Молекулалар, атомдар мен иондар ә детте тә ртіпсіз қ озғ алыста болғ андық тан жү йе реттік жағ дайдан ретсіз жағ дайғ а кө шуге бейім болады. Ретсіздіктің сандық мө лшері энтропиямен ө лшенеді.

Энтальпия мен ішкі энергия сияқ ты энтропияның да абсолют мә нін ө лшемейді, тек ө згерісін анық тайды (Δ S).

Жү йе ретсіз жағ дайдан реттік жағ дайғ а ө ткенде энтропиясы кішірейді (Δ S< 0), ал керісінше, ретсіздік жағ дайда ө ткенде энтропия ө седі (Δ S> 0).

Зат сұ йық кү йден бу кү йге ө ткенде, кристалды зат ерігенде энтропия ө седі. Керісінше, конденсациялану жә не кристалдану процестерінің нә тижесінде энтропия кемиді. Заттың энтропиясының сандық шамасын 25⁰С (298⁰К) жә не қ ысым 1 атм есептейді. Бұ л жағ дайларда энтропия Дж/моль немесе кал/моль∙ град ө лшенеді де ол энтропияның бірлігі (э. б. ) деп аталады да S⁰₂₉₈ деп белгіленеді стандартты энтропия. Кез келген химиялық процестің энтропиясының ө згеруін Гесс заң ы бойынша мына тең деумен есептейді:

Δ S_{х. р.} = Σ S⁰_{тү з.} + Σ S⁰_{тү ск.}

5. Химиялық процестерде бір уақ ытта екі тенденция қ атар жү реді: бө лектердің ө зара бірігіп, іріленуге ұ мтылуы энтальпияны кемітеді, ал бө лшектердің ыдырауы энтропияны ө сіреді. Бұ л екі қ арама-қ арсы жү ретін тенденциялардың қ осындысының эффектісі Т мен Р жағ дайда жү ретін процестерде изобаралық -изотермиялық потенциалдардың G ө згеруін кө рсетеді.

Δ G = Δ H + TΔ S

Изобаралы потенциалдардың ө згеру сипаты бойынша процестердің іс-жү зінде жү ретін-жү рмейтіндігін анық тауғ а болады. Егер тең сіздік Δ G< 0 орындалса, процесс жү реді, яғ ни реакция нә тижесінде G кемитін болса, процесс жү руі мү мкін жә не ол басталса, ө здігінен жү реді.

Егер Δ G> 0 болса, берілген жағ дайда процесс жү рмейді. Δ G =0 болса, жү йе тепе-тең дік жағ дайда болғ ан. Процесс ө здігінен жү ру ү шін Δ G = Δ H + TΔ S тең деуінде Δ H< 0 жә не Δ S> 0 болулары керек, яғ ни энтальпияның кемуі, энтропияның ө суі керек.

Ө зін ө зі бақ ылауғ а арналғ ан сұ рақ тар:

1. Термохимия нені зерттейді?

2. Экзотермиялық жә не эндотермиялық деп қ андай реакцияларды айтады?

3. Гесс заң ын жә не оның салдарын айтып берің із.

4. Ішкі энергия деген не?

5. Энтальпия деген не жә не оның физикалық мә ні қ андай?

6. Термодинамиканың бірінші заң ын айтып берің із.

7. Энтропия деген не? Стандартты энтропия деген не? Энтропиялық бірлік деген не?

8. Изобаралы-изотермиялық потенциал деп немесе Гиббс энергиясы деп қ андай шаманы айтады? ∆ G қ андай бірлікпен ө лшенеді?

9. Жү йенің энтропиялық жә не энтальпиялық факторлары деген не?

10. Δ Н пен Δ S байланысы қ андай тең деумен ө рнектеледі?

Ұ сынылғ ан ә дебиеттер:

1. Омаров Т. Т., Танашева М. Р. Бейорганикалық химия (таң дамалы тараулар) Алматы, 2008ж, -543 б 2. Шоқ ыбаев Ж. Ә. Бейорганикалық жә не аналитикалық химия. Алматы, «Білім» 2004 ж, -316 б. 3. Ділманов Б. М., Ділманова З. Б. Жалпы химияның теориялық негіздері. Аматы, 2009ж, -194 б. 4. Яшкарова М. Г., Омарова Н. М., Кабдулкаримова К. К., Мусабаева Б. Х. Бейорганикалық хмиядан зертханалық жұ мыстар. Семей, 2007, -79б. 5. Шоқ ыбаев Ж. Ә., Ө нербаева З. О. т. б. Бейорганикалық химия практикумы. Алматы, 2004 ж, -164 б.

6. Бишімбаева Г. Қ. Жалпы химия. Студенттердің ө здік жұ мыстарына арналғ ан оқ у-ә дістемелік қ ұ рал. Алматы, 2007 ж, -39 б. 7. Кабдулкаримова К. К., Омарова Н. М. Студенттің ө здігінен орындауына арналғ ан ә дістемелік қ ұ рал. Семей, 2007, -39 б. 8. Д. Шрайвер., П. Эткинс. Неорганическая химия. 1, 2 том. Москва«Мир» 2009г

⇐ Предыдущая 1 2 345 6 7 8 9 10 Следующая ⇒