11.5. Жұмыстыңорындалуретi

1. Кө мiрэлектродтарынанэлектрдоғ асышығ аратынжарық тың спектрiнсуреткетү сіру:

ДФС-8 спектрографының саң ылауенi-0, 01мм, толқ ынұ зындық шкаласының бө лiктерi-«360», «380», «415»; кө мiрэлектродтардың ұ зындығ ы-4-5см, электродтараралығ ы~2мм.

2. CNмолекуласыспектрiнеталдаужү ргізугеқ ажеттi салыстыруспектрi–Feспектрiнсуреткетү сіру.

3. Спектрлердiсуреткетү сіружағ дайлары11. 3-кестедекелтiрiлген

11. 3-кесте

спектр	l, нм	кассета орны	Гартман диафрагмасы	Доғ а тоғ ы А	Экспозиция уақ ыты, с
Fe
CN(кө мiр)
Fe
CN(кө мiр)
Fe
CN(кө мiр)

11. 5. 1. CN молекуласының шығ ару спектрiн зерттеу

ДСП-1немесеПС-18 спектропроекторындаДФС-8 спектрографыү шінFeспектрiатласынпайдаланып, молекулалық жолақ тарканттарының толқ ынұ зындық тарынанық тау. Жолақ тарды нө мiрлеу. Жолақ тар канттарының ө лшенген (анық талғ ан) толқ ын ұ зындық тарын CNмолекуласының энергетикалық диаграммасымен салыстырып (11. 6-сурет), CNмолекуласы электрондық спектрiнiң тербелiстiк қ ұ рылымына тең дестiру жү ргізу (ә рбiр жолақ тың қ андай кванттық ауысуда пайда болатындығ ын анық тау).

Канттардың ө лшенген ұ зындық тарын толқ ындық сандарғ а (см^-1) айналдыру.

Алынғ ан нә тижелердi11. 4-кестеге толтыру.

11. 4-кесте

Жолақ

Жолақ кантының толқ ын ұ зындығ ы l, нм

Кванттық ауысу u®u¢ ¢

Жолақ кантының толқ ындық саны v_u_¢_u_{¢ ¢}, см^-1

11. 5. 2. CN молекуласының меншiктi тербелiс жиiлiгiн, ангармоникалық коэффициентiн жә не диссоциация энергиясын анық тау

1. Канттардың алынғ ан v_u_¢_u_{¢ ¢} толқ ындық сандарын (11. 4-кесте) Деландр кестесiнiң (11. 1, 11. 2-кестелер) клеткалары бойынша толтырылады.

11. 4-кестедегi молекулалық тербелiс жолақ тары канттарының v_u_¢_u_{¢ ¢} толқ ындық сандары бойынша (v_0-0, v_1-0, v_1-1, v_2-1, v_2-2, v_3-2) бiрiншi D₁v айырманы анық тау, яғ ни CN молекуласының жоғ арғ ы жә не тө менгi электрондық кү йлерiнiң кө ршi тербелiс термдерiнiң ара қ ашық тығ ын анық тау. (11. 14), (11. 14а) формулаларын жә не 11. 6-суреттi қ араң ыз.

2. D₁v_0-1, D₁v_1-2,... бiрiншi айырма бойынша D₂v екiншi айырмасын анық тау

D₂v= D₁v_0-1 -D₁v_1-2,...

Ескерту: алынғ ан D₁v жә неD₂v мә ндерi11. 2-Деландр кестесiндегi кө ршi жолақ тар арасындағ ы 1-жә не 2-айырмалары

жә не мә ндерiне сә йкес келедi. Алынғ ан нә тижелердi 11. 1-11. 2-Деландр кестелерiне толтыру.

3. (11. 15), (11. 15а) формулаларын пайдаланып, яғ ни 1- жә не 2-айырмалар бойынша негiзгi жә не қ оздырылғ ан электрондық кү йлер ү шін ангармониялық коэффициент мә ндерiн анық тау (Деландр кестесi бойынша).

4. (11. 14) формуланы пайдаланып молекуланың меншiктi тербелiс жиiлiгiн анық тау.

5. (11. 25) жә не (11. 27) формулаларды пайдаланыпCN молекуласының D₀ диссоциация энергиясын бағ алау.

6. (11. 28) формула арқ ылы CN молекуласының Т_е электрондық терм мә нiн анық тау. Алынғ ан нә тижелердi11. 5-кестеге толтырып, [3; 9]ә дебиеттегi деректермен салыстыру.

11. 5-кесте

жолақ кантының толқ ындық саны v_u_¢_u_{¢ ¢}

D₁v см^-1

D₂v см^-1

v_ех_е см^-1

v_е см^-1

D_e Дж

D₀ Дж

T_e см^-1

Сурет 11. 6 CN энергетикалық дең гейлер

схемасының бө лігіСурет 11. 7CN молекуласының

диссоциация энергияларының

схемасы

11. 5. 3. CN молекуласының ядроаралық қ ашық тығ ын анық тау

1. CN молекуласы спектрi нә зiк тү зілiсi кө ршi екi сызығ ының орташа қ ашық тығ ын (см^-1) анық тау. Бұ л ү шін спектрограмманы МИР-12 микроскопы ү стелiне қ ойып, молекулалық жолақ тың нә зiк тү зілiсi екi сызығ ының Dl ара қ ашық тығ ы ө лшенедi. ДФС-8 спектрографы дисперсиясының мә нi бойынша (0, 6нм/мм) Dl (мм) ара қ ашық тық Dv (см^-1) толқ ындық сандар айырымына айналдырылады. Dv айырма (n-1)-гебө лiнедi, мұ ндағ ыn-ө лшенген екi сызық арасына келетiн сызық саны (екi сызық ты қ оса санағ анда).

2. Ә р тү рлі тербелiс жолақ тары ү шін табылғ ан кө ршi екi сызық тың ара қ ашық тығ ы мә ндерi бойынша (11. 6) формуланы пайдаланып молекуланың айналыс тұ рақ тысы анық талады.

3. I=mr²ө рнегiнпайдаланып, CNмолекуласының инерциямоментiнанық тау.

4. CNмолекуласының rядроаралық қ ашық тығ ынанық тау. Алынғ аннә тиженiә дебиеттердегi деректерменсалыстыру.

Алынғ аннә тижелердi11. 6-кестегетолтыру.

11. 6-кесте

жолақ u¢ ®u¢ ¢

екi сызық тың арақ ашық тығ ы Dl, мм

n-1

Dl нм

Dv см^-1

В см^-1

I г× см²

r см

⇐ Предыдущая 23 24 25 26 272829 30 31 32 Следующая ⇒