![]()
|
||||||||||
2.3. Құрылғының сипаттамасыЖоғ ары энергиялы электрондардың дифракциясын бақ ылауғ а арналғ ан қ ұ рал – электронды – дифракциялық аппарат – вакуумды қ ұ рал болып табылады (сурет 2. 2). Қ ызғ ан вольфрам қ ылы шығ аратын электрондар электростатикалық фокустаушы электрод пен анод арасында берілген жоғ ары кернеумен 1-10 кВ ү детіледі, электрондық шоқ қ алыптасады. Электрондар шоғ ы зерттелетін заттың жұ қ а 10-6- 10-5 см пленкасы арқ ылы ө ткізіледі. Затпен ә серлесіп электрондар шашырайды да дифракциялық сурет тү зеді, мұ ны флюресценттік экранда бақ ылайды.
Сурет 2. 2. Электрондар дифракциясын бақ ылайтын эксперименттік қ ондырғ ы [28]
Егер зерттелініп отырғ ан ү лгі поликристалдық ү лдір болса, онда ү лдірдегі жеке кристалдардың бейберекет қ озғ алысы нә тижесінде Вульф – Брэгг шартын (2. 7) қ анағ аттандыратын бұ рышпен тү сетін кристалл жазық тық тағ ы жү йелер табылады. Поликристалдық графитте жеке қ абаттар арасындағ ы байланыстар ү зіледі (2. 3-сурет), сондық тан бұ лардың бағ дарлануы кездейсоқ сипатта болады. Демек, электрондар шоғ ы конус тү рінде таралады да токқ а перпендикуляр орналасқ ан графит пленкадан L қ ашық тық тағ ы флуоресценттік экранда интерференциялық сақ иналардың пайда болуына себепші болады. Брэггтік
![]()
Сурет 2. 3 Электрондық дифракциялық шам [28] мен шамның люминесценциялық экранында бақ ыланатын дифракциялық сақ иналар [29]
мұ ндағ ы R=65мм, шыныбаллонның радиусы, ал
сонда кіші
Тордың жазық тық тарынан шағ ылу нә тижесінде ө рнектен интерференцияның екі сақ ина пайда болады. Анодтағ ы кернеулерді электронды ү детуші U кернеу біліп (2. 4) формула бойынша толқ ын ұ зындығ ын есептеуге болады. Электрондық – дифракциялық аппаратты ток кө зімен жалғ аң ыз (2. 4 сурет). Жоғ ары вольтты ток кө зін 10МОмрезисторды пайдаланып G3 анодқ а қ осың ыз.
|
||||||||||
|