|
|||
Ұлттық мәдениет туралы.Қ азақ жерінде мә дениет ерте кезден бастап дамығ ан. Оғ ан еліміздің ә р ө ң ірінен табылып жатқ ан ортағ асырлық кө не қ алалардың орны, мә дени бұ йымдар басқ а да алуан-алуан заттар куә. Мысалы Есік қ орғ анынан, Жайық бойынан, Алтай ө ң ірінен табылғ ан алтын адамдар, ә ртү рлі бұ йымдар мен ә сем безендіріліп жасалғ ан қ ару-жарақ тарды атауғ а болады. Қ азақ жері мә дениетінің дамуына «Ұ лы Жібек жолы» ү лкен ық пал етті. «Ұ лы Жібек жолы» бойындағ ы Отырар, Сауран, Сығ анақ, Тараз, Шымкент, Яссы сияқ ты мә дениеті дамығ ан ортағ асырлық қ алалар мә дениет пен ө нердің орталығ ы болғ ан. Ахмет Иассауи, Арыстанбаб кесенелері, Айша бибі, Алашахан мазарлары мә дениетіміздің тарихы кө не замандардан басталатынын кө рсетеді. Жоғ арыда аталғ ан қ алаларда ә дебиет, музыка, сә улет ө нерлері айрық ша дамыды. Ұ лттық мә дениетпен бірге, тайпааралық, ұ лтаралық дә стү рлер де кө птен-кө п дамыды. Сондық тан сол кездің ө зінде мә дениетаралық байланыстардың бірте-бірте ө рістегенін аң ғ арамыз. Қ азақ мә дениетінің дамуына сә улет ө нерімен бірге музыка ө нері, қ олданбалы ө нер ә сер етті. Қ азақ даласының ә р тү кпірінде осындай ө нерлердің ө зіндік дә стү рлері қ алыптасты. Мә селен, Сыр ө ң ірінің, Арқ аның, Жетісудың, Еділ мен Жайық атырабының ә н мен кү й, шешендік сө з бен поэзия дә стү рлерінің ө зіндік сипаты болды. Бұ л қ азақ мә дениетінің жан-жақ ты дамуына ық пал жасады. Қ азақ тың ұ лттық мә дениетінің стильдері – ою-ө рнектерден айқ ын аң ғ арылады. Ою-ө рнектердің алуандығ ы мен байлығ ы, ә сіресе, киіз ү й бұ йымдарынан кө рінеді. Алаша, текемет, сырмақ, желбау, тұ скиіз, кілем, сандық беттеріндегі бейне-нақ ыштар далалық мә дениеттің эстетикасы. Қ азақ стан мә дениеті жалпы адамзат дамуы сияқ ты ХХ ғ асырда айрық ша ө ркендеді. Қ азақ станның театр, бейнелеу ө нері, кино ө нері, саз ө нерінің қ азіргі заманғ а сай тү рлерінің дамуы – мә дениетімізді жаң а дең гей-дә режеге, сандық -сапалық белеске кө терді.
|
|||
|