Хелпикс

Главная

Контакты

Случайная статья





Қазақстанның болашағы – қазақ тілінде



Қ азақ станның болашағ ы – қ азақ тілінде

Тіл қ ай ұ лтта, қ ай елде болса да қ астерлі, қ ұ діретті. Ол ә рбір адамғ а ана сү тімен бірге еніп, қ алыптасады.

Тіл – жұ рттың жаны. Ал ұ лттың болашағ ы – оның ана тілі. Тіл - халық пен бірге ө мір сү ріп дамиды, ә р ұ лттың тілі - оның бақ ыты. Елбасы Нұ рсұ лтан Назарбаев халық тың болашағ ы туралы терең нен ой толғ атып, «мемлекеттің басты дү ниесі тек қ ана байлық емес, сонымен бірге ана тіліміздің болашағ ы» денег болатын.

«Ана тілі – жан дү ниеміздің айнасы, мә ң гі қ ұ ламайтын бә йтерегі» – деп Жү сіпбек Аймауытов айтқ андай ә рбір азматтың жү регінде ана тіліне деген сү йіспеншілік, мақ таныш сезімі болу керек. Себебі қ азақ тілі – Қ азақ стан Республикасының мемлекеттік тілі.

Мемлекеттік тіл – мемлекеттің бү кіл аумағ ында қ олданылғ андық тан, іс – қ ағ аздардың барлығ ы мемлекеттік тілде жазылуы керек.

Ал елдің болашағ ы дегеніміз салауатты ұ рпақ. Салауатты ұ рпақ – ө з ана тілінде еркін сө йлей алатын, оны терең мең гергең ұ рпақ.

Тіл тағ дыры – ел тағ дыры.

 

 

Ү йлену туралы салт-дә стү рлер.

Жақ ында менің ағ ам ү йленеді. Ү йлену тойына дайындық кезінде қ азақ халқ ында ү йлену кезінде атқ арылатын бірнеше тү рлі салт–дә стү рлер бар екендігін білдім. Олар – қ ұ да тү су, неке қ ию, беташар жә не т. б.

Қ азақ халқ ында бұ рынғ ы заманнан бастап қ азірге дейін ұ мытылмай келе жатқ ан - қ ұ да тү су салты. Ұ л баланың ә кесі туыстарымен бірге болашақ келінінің ү йіне қ ұ да тү суге барады. Қ ызғ а сырғ а тағ ылып, оны ұ зататын кү н белгіленеді.   

Салт–дә стү р бойынша, қ ұ далар бірін–бірі қ ұ далық қ а шақ ырады. Қ ұ далар кетердің алдында бір–біріне «киіт» береді. Қ азіргі уақ ытта біздің жақ тарда қ ызғ а «қ алың мал» берілмейді, бірақ «киіт беру» салты мен басқ а салт–дә стү рлер сақ талғ ан.

Қ ызғ а қ ұ да тү сіп, қ ыздың келісімін алғ ан соң, жігіт жағ ы «ө лі–тірі» сыйлығ ын беріп жібереді. Ол – сойысқ а жарайтын мал. Бұ л – «осы қ ұ далық қ а тірілер ғ ана емес, ө лі ә руақ тар да риза болсын» деген игі ниеттің белгісі болып саналады. Қ азіргі кү ні кө бінен оны ақ шалай береді.   

Қ ұ далық кезінде қ азақ тың ұ лттық салт–дә стү рі бойынша, қ ұ даларғ а малдың қ ұ йрық –бауырынан табақ тартылады.

Ұ затылғ ан қ ызғ а анасы «жасау» береді. «Жасау» – қ ызғ а анасы сыйғ а тартатын ү й жабдық тары жә не басқ а сыйлық тар.

Неке қ ияр – жас жұ байлардың неке қ ию дә стү рі. Ол екі жастың ө міріндегі аса қ ымбат кү н болып есептеледі. Менің ағ амның неке қ июы " Нұ р Астана" мешітінде ө ткізіледі. Молда кесеге неке суын қ ұ йып, куә герлерді шақ ырады. Жастардың ү йленуге ризалығ ын алғ ан соң, молда оларғ а неке суын ішкізеді де, олардың бұ дан былай ерлі–зайыпты екендігін айтып, жас отбасығ а бақ ытты ө мір тілейді.

Бұ дан соң, некесі қ иылғ ан жас келіншектің беташары ө ткізіледі. Бұ л – жас келінді жігіттің туыстарына, жора–жолдастарына таныстыру деген сө з. Сонымен қ атар, келінге де жігіттің туыстары жайлы мағ лұ маттар беріледі. Беташар ойын–кү лкі, ә зіл–қ алжың жағ дайында ө теді. Беташардың соң ында ақ ын (бет ашушы) жас келінге деген тілек, ниеттерін айтады.

 

 



  

© helpiks.su При использовании или копировании материалов прямая ссылка на сайт обязательна.