Қауіпті аймақ және технологиялық жабдықтары туралы түсінік.

Қ ауіпті аймақ - деп машинаның, кұ рылғ ының айналасындағ ы ең беккерге тұ рақ ты немесе қ ұ былмалы, қ ауіпті, болмаса зиянды жағ дай туатын кең істікті айтады.

Сондық тан жоғ арыда кө рсетілген ә серлердің мө лшерін азайтуғ а немесе болдырмауғ а арналғ ан қ орғ ау қ ұ ралдары: қ оршағ ыш, сақ тандырғ ыш, тосқ ауылшы, белгі беруші, машинаны алыстан басқ ару жү йесі, арнайы қ ұ рылғ ылар болып бө лінеді.

Қ орғ ау қ ұ ралдарының баршасына қ ойылатын талаптар тө мендегідей: жұ мыс орнындағ ы қ ауіпті жә не зиянды ә серді барынша азайту: қ орғ ау жабдық тары, машинаны пайдалану кезінде жұ мысқ а кедергі болмай, оң тайлы болу қ ажет, сенімді жә не берік болу керек7

Қ оршағ ыш қ ұ рылғ ы - адамның, болмаса оның киімінің бө ліктерін машинаның қ ауіпті аймағ ына тү сіп қ алуына кедергі-қ оршау ретінде жасалады. Олардың кұ рылымы ә р тү рлі, жә не барлығ ы да берік те оң тайлы болу керек. Олар тү рақ ты, алмалы-салмалы, уақ ытша болып ү ш тү рге бө лінеді.

8- Сурет. Станоктардың тұ рақ ты қ оршағ ыштарының тү рлері;

а — толық қ оршау(қ ұ ндақ ); б — кескіш қ ұ ралды жартылай қ оршау; в — — кесу аймағ ын жартылай қ оршау; 1 — бұ рылмалы экран білігі; 2 — рамка; 3 — ә йнекті экран.

Сақ тандырғ ыш қ орғ ау жабдық тары - қ ауіпті факторды қ ас қ ағ ым сә тте тоқ татуғ а арналады. Авариялық жағ дай туғ ан кездерде - (қ ысымның, температураның, жұ мысшы жылдамдық тың, ток кү шінің, айналу моментінің артуы) сақ тандырғ ыштың іске қ осылуы нә тижесінде, қ ұ рылғ ы, машина, жарылыстан, сынудан, ө ртенуден аман қ алады.

Машиналардың тетіктерін сынудан сақ тау мақ сатында қ озғ алуды шектегіш немесе тежегіш механизмдер қ олданылады. Тежегіш механизмдер тасымал жә не кө тергіш транспорт машиналарында кең інен пайдаланылады.

9- Сурет. Серіппелі фланецсті сақ тандырғ ыш клапан

Герметикалық нормасы ТУ 3742-004-07533604-95.

Тосқ ауылшы қ ұ рылғ ылар - адамның қ ауіпті аймақ қ а баруын болдырмайды, не болмаса қ ауіпті фактордың ә серін жоғ алтады, қ ауіпті жағ дайдың алдын алады. Олар механикалық, электрлі, гидравликалық, ауа қ ысымымен істейтін, қ ұ рама болып ә р тү рге бө лінеді.

Тосқ ауылдың механикалық тү ріне трактор мен машиналардың беріліс қ орабының тосқ ауылы жатады. Ажыратқ ыштың педалін басқ ан кезде ғ ана қ ораптың берілісін ө згерте аламыз. Ә йтпесе беріліс дө ң гелектерінің тістері сынады. Фотоэлементті тосқ ауылдар соң ғ ы кезде пайдаланылады. Мысалы, адамның дене мү шесінің бірі қ орғ ау аймағ ына барса, онда фотоэлементке кө лең ке тү седі де, ол машинаның, қ ұ рылғ ының қ озғ алтқ ышын ө шіріп тастайды. Бұ ғ ан кө тергіш механизмдердің (лифт), электр қ ұ рылғ ыларының белгілі бір кө рсеткіштерінің дұ рыс болмағ ан кезінде іске қ осылмауын мысалғ а келтіруге болады.

11- Сурет. Электронды (радиациалық ) тосқ ауыл.

Айтылғ ан қ ұ рылғ ылармен қ атар ең беккерге технологиялық процестердің барысын кө рсететін немесе қ ауіпті не зиянды жағ дай жө нінде белгі беретін қ ұ рылғ ыларда кең інен пайдаланылады. Мысалы: жол тә ртібі белгілері (знаки) дыбыс белгілері, жарық арқ ылы белгі беру, немесе тү рлі ескерту бояулары. Қ ауіпсіздік белгілері ескерту, міндеттеу, тиым салу жә не рұ қ сат ету немесе кө рсету белгілеріне бө лінеді. Олардың бояу тү стері, белгінің сырт пішіндері ә ртү рлі болады. Мысалы: қ ызыл тү с-қ ауіп тү сі, кө к тү с- міндеттеу, жасыл тү с-рұ қ сат ету немесе кө рсету, сары тү с-улы дегенді білдіреді.

Іс- тә жірибе13. Бастапқ ы ө рт сө ндіргіш қ ұ ралдар .

Сабақ мақ саты: Ө рт сө ндіруге арналғ ан бастапқ ы жә не техникалық қ ұ ралдармен танысу.

Жұ мыс реті: Методикалық нұ сқ аудағ ы берілген материалдармен толық танысып шығ ып, тө мендегі бақ ылау сұ рақ тарына жауап берің іздер:

1. ОХП-10, ОВП-10, ОП-1, ОУ-5 от сө ндіргіштерінің қ ұ рылысымен мұ қ ият танысу қ ажет.

2. Олардың пайдалану мақ саты мен жұ мыс принциптерін айтың ыз.

3. От сө ндіргіштермен қ ауіпсіз жұ мыс істеу ережелері қ андай

⇐ Предыдущая 28 29 30 31 323334 35 36 37 Следующая ⇒