Ветепринариялық акушерлік-гинекологиялық ауруларын емдеу

Акушерлік – гинекологиялық аурулардың себептері мынадай; буаз жә не қ ұ нажындарды дұ рыс азық тандырмаудан жә не дұ рыс ұ стамаудан болады; белсенді серуендердің болмауы; буаздылық кезіндегі патологиялар, туу кезінде жә не туудан кейін, ауру буаз сиырларды жә не қ ұ нажындарды дер кезінде емдеу.

Мал дә рігерлік мамандар табынды ұ рық тандыруда жә не емдік профилактикалық шараларды жасағ анда ү лкен жұ мыс атқ арады. Акушерлік- гинекологиялық диспансеризация туралы журнал жү ргізеді, сонымен қ атар сиырлардың гинекологиялық ауруларын тіркеу журналына тіркейді.

Берілген схема бойынша ерте сатыдан бедеулікті анық тайды, олар сә йкесінше емдеуге жіберіледі немесе бордақ ылайды. Сонғ ы бес жылда ірі қ ара малмен жылқ ылардың массалық аурулары жә не де инвазиялық аурулардың себебінен малды мә жбү рлеп сою тіркелмеген.

Ө ндірістік тә жірибе нә тижесінде мынадай акушерлік-гинекологиялық аурулар кездесті: Желінсау(3), Эндометрит. (4)

Аталғ ан шаруашылық та жылына екі рет ұ рғ ашы малдарды диспансеризациядан ө ткізеді. Малдарды тууғ а дайындауғ а тө лдеуіне бірнеше кү н қ алғ ан малды туу цехының тө лдеу алды секциясына ауыстырады. Алдын ала оларды клиникалық ә діс арқ ылы зерттейді. Тууғ а 1, 2 кү н қ алғ анда сиырларды туу секциясының боксына ауыстырылады, осы жерде туу актісі ө теді.

Шаруашылық та акушерлік жұ мыстардың ішінде кө біне туу кезіндегі кө мек кө рсету, сиыр буаздылығ ын анық тау, акушерлік жә не гинекологиялық диспансеризация, жыныс органдары мен сү т бездерін емдеу жұ мыстарына қ атыстық.

Жануарлардың ұ рық тандыруы толығ ымен табиғ и жолмен жү зеге асырылады. Бұ қ алар ә р 3 кү н сайын ауыстырылып отырылады.

Сиырлардың буаздылығ ын анық тау жұ мыстары кө п жағ дайда туберкулинизация мен қ ан алу кезіндегі айдауда тіркеледі. Анық тау ә дісі: қ олды тік ішеке салу арқ ылы жә не де оң бү йіріне жұ дырық пен тез қ имылмен итеру арқ ылы да анық талады. Малдарда кө бінесе тө лдердін ірі болгандыктын себебінен туу процесі киынга тү седі, сондық тан малдарда кө бінесе қ ынаптың тү суі, жатырдын тү суі коп кездеседі. Ал Желінсау сирегірек, себебі малдардын барлыгы сү т еметін бұ заулары бар.

1. Шаруашылық та малдың бағ ып-кү тімі, азық тануы нашар болса, сауу ережелері дұ рыс сақ талмайтын болса желін аурулары кең таралып кетуі мү мкін. Сө йтіп, шаруашылық қ а орасан зор зиянын тигізеді. Желінсау ауруымен ауырғ ан ірі қ араның сү т ө німділігі 15 % дейін тө мендейді, сонымен бірге ауырғ ан сиырлардың 20-25 % дейінгісі саууғ а жарамай, олардың пайдалану мерзімі 2-3 жылғ а қ ысқ арады. Шаруашылық та ірі қ араның созылмалы желінсауы тіркелді.

Клиникалық белгілері: дене температурасы кө терілген, малдың жалпы жағ дайы қ иын, желіннің қ абынғ ан бө лігінің кө лемі ұ лғ айғ ан, тығ ыздалғ ан, қ ызарып, жергілікті температурасы кө терілген, ұ стап кө ргенде ауырсынады, сү ті іріп-ұ йып қ алғ ан, емшек каналдары бітелген. Сауғ анда ірің, қ ан араласады.

Желінсауды емдеу мына ү лгі бойынша жү ргізілді:

· Ауру малды оқ шаулап алынды;

· Қ ұ нарлы азық пен шырынды азық ты пішендемемен ауыстырылды;

· Берілетін су кө лемін азайтылды;

· Ә р 4 сағ ат сайын сауылды;

· Желініне массаж жасалды;

· Сиырларғ а Логвинов ə дісімен желіннің нервісіне қ ысқ а новокаин блокадасын жасалды, ол ү шін 150-200 мл 0, 5% новокаин ертіндісіне 500 мың ә сер бірлік пенициллин қ осылып, енгізу уақ ыты 48 сағ атты қ ұ рады;

· Бұ лшық етке окситоцин, питуитрин салынды;

· Желінді экссудаттан тазартқ ан соң емшек ү рпісіне мастисан дә рісі енгізілді;

· Жалпы тонусын кө теру ү шін 40%-дық глюкозаның 100-150 мл ерітіндісіне 10%-дық хлорлы кальцийдің ерітіндісін 10 мл, катазал 10 мл жә не кофеин ерітіндісінің 2 мл қ осып кү ре тамырына енгізілді.

· Емшек ү рпісіне мастиет форте енгізілді.

Емдеу шарасынан кейін 2 аптадан кейін мал жағ дайы жақ сара тү сті, желіні жұ мсарып, сү ті сұ йыла бастады. Қ ан жә не ірің байқ алмады.

2. Сү тті комплекс бө лімінде Голландиялық қ ара-ала сиыр тұ қ ымды 4 ірі қ ара эндометритке тіркелінді.

Клиникалық белгілері: малдың жағ дайында кө зге тү серліктей ө згеріс байқ алмайды, дене температурасы сә л кө терің кі, мал қ ынабынан ағ ып тұ рғ ан кілегейлі-ірің ді экссудат кө рінеді. Тік ішекке қ ол салып кө ргенде жатырдың кө лемі ү лкейген, ішіне сұ йық жиналғ ан, сипағ анда жиырылмайды, мал ауырсынады.

Емі: алдымен ауру малдың сарпайын, қ ынап кіреберісі мен қ ынап ішін ә лсіз дезинфекциялық ерітінділермен, 2% сода ерітіндісімен жуып шайдық. Тік ішек арқ ылы жатырғ а массаж жасалды. Эстрофан препаратын 10 мл, кү ніне 2 рет 5 кү н қ атарынан бұ лшық етке жіберілді. Окситоцин 8-10 мл бұ лшық етке ектік. Тері астына 10 мл тривитаминді енгіздік, 7%-дық ихтиолдың 0, 5%-дық новокаиндегі ерітіндісін 20 мл. Емдеу шарасы 1 жетіге созылды. 1 аптадан кейін қ ынаптан ақ қ ан кілегейлі-ірің ді экссудат жойылды. Қ ол салып қ арағ анда патологиялық белгілер білінбеді.

3. Ірі қ ара малдың туғ аннан кейінгі жағ дайын жақ сартып, аурулардын алу мақ сатында профилактикалық емдеу шаралары жү ргізілді. Ол ү шін кү ре тамырғ а 40%-дық глюкоза ерітіндісін 400 мл, 10%-дық кальций хлор ерітіндісін 100 мл систеама салдық.

Омфалит- ол кіндік аймағ ындағ ы тері жә не тері асты май қ абатының қ абынуы. Процесске байланысты омфалит катаралды, флегмонозды, некрозды болып бө лінеді.

Катаралды омфалит - басқ аша с у л а н у ш ы кіндік деп атайды. Ол инфекция ең ген кіндік жарасының баяу жазылуына байланысты. Бұ заудың жалпы жағ дайы қ анағ атты болып қ ала береді. Кіндік жарасы ұ зақ уақ ыт суланып, гранулляциялармен («фунгус») жабылады, гранулляциялар ү стінде сарсулы не сарысулы-ірің ді сұ йық тық пайда болады. Кіндік сақ насы ісің кі, шектеліп қ ызарғ ан. Жара бір-неше жұ ма ішінде жазылады.

Флегмоналық омфалит – қ абыну процессі кіндік аймағ ына жә не жан жағ ындағ ы тіндерге жайылады. Кіндік жарасынан ірің ді сұ йық ағ ады. Кіндік аймағ ындағ ы тері қ ызыл тү сті, ісінкі, кіндік шығ ып тұ рады. Алдынғ ы іш қ абырғ асының қ ан тамырлары кең ейеді, қ абыну процесс кіндік тамырларына тараса, олар қ алың дап шиыршық тү рінде қ індік сақ инасының ү стінен жә не астынан белгіленіп тұ рады. . Баланың жалпы жағ дайы бұ зылады, дене қ ызуы кө теріледі, тә беті нашарлайды, баланың дене салмағ ы қ осылмайды, қ анда – қ абынудың белгілері.

Некрозды омфалит - сирек кездеседі, кө бінесе иммунитеті тө мен бұ зауларда. Кіндік жанындағ ы тері қ ызара-кө гереді. Некроз терінің барлық қ абаттарына тарайды да, некроздалғ ан тін тү се бастайды. Ақ ыр аяғ ында пайда болғ ан қ уысқ а ішкі ағ залар тү суі (эвентрация) мү мкін. Омфалиттің осы тү рі ең ауыр, сепсиспен аяқ талады.

Себептері: Жаң а туғ ан тө лдің кіндігінің қ алдығ ы сыртқ ы ортадан тү скен микроорганизмдермен зақ ымданғ ан. Қ абынудың дамуына туу кезінде кіндіктің ө те қ ысқ а болып ү зілуі ық палын тигізеді. Кіндіктің айналасындағ ы пайда болғ ан жарақ аттарда, микробтар ү шін кіндікке қ арай ө те қ олайлы орын болып табылады. Бұ дан басқ а аурудың туындауына жаң а туғ ан тө лдерді дұ рыс кү тіп –бағ удың дұ рыс болмауы ә серін тигізеді.

Емі: кү нде кіндік жарасын 3% сутегі тотығ ы асқ ыны ерітіндісімен, сонан соң 70% спиртпен, ақ ыр аяғ ында 5% калий перманганатпен ө ндеу. Жарадан кө п мө лшерде сұ йық тық бө лінсе гипертониялық ерітіндімен немесе натрий хлорид ерітіндісімен таң ба салады.

Шаруашылқ та жаң адан туылғ ан 1 айлық бұ заулар арасында 1 бұ заудың кіндігі ірің ді қ абынды. Бұ зауада катаралды офалит. Клиникалық белгілері:

· Тө л жата береді

· Азық қ а зауқ ы жоқ

· Кіндігі ауырғ андық тан тө лдің жү рісі ө згерген

· Кіндік айналасындағ ы тері эксудатпен оастанғ ан

· Кіндік сақ инасы қ ызарғ ан

· Ісінген

· Серозды сұ йық тық бө лінеді.

· Қ олмен ұ стап кө ргенде кей жерлері қ алың

· Кіндіктен сасық иіс шығ ады

Емі: : кү нде кіндік жарасын 5%калий пермаганаты ерітіндісімен, сонан соң 70% спиртпен ө ндедім. Емдеу ү шін Пен-Стреп100 антибактериялық перепарат қ олдандым. Кү ніне кіндікке 10 ml ден салып кіндіктің жарасына Чеми сперейін сеуіп қ ойдым. Сонымен қ атар мойын етіне стрептомицин 5 ml енгіздім. Емдеі курсы 10 кү нге жалғ асты.

⇐ Предыдущая 1 2 3 4 567 8 9 10 Следующая ⇒