Қуысты ағзалардың зақымдалуы.

Қ уысты ағ залардың зақ ымдалуы.

- Iштің жабық жарақ аты кезінде ас қ орыту жү йесінің барлық бө лігі зақ ымдануы мү мкін; оғ аң қ уық, ө т қ апшығ ы, іш перде аймағ ы кіреді;

- Шажырқ айдың жыртылуы, сондағ ы субсерозды гематоманың пайда болуы перитониальды қ уысқ а кө п мө лшерде қ ан кетуне ық пал етеді;

- Iшектің неғ ұ рлым дистальды жыртылуы болса, соғ ұ рлым перитониттің дамуы агрессивті тү рде ө туі мү мкін;

- Клиникалық манифестация іш пердесінің тітіркену белгілеріне байланысты;

- Биологиялық активті сұ йық тық тардың (қ ан, ө т, зə р, ішек жə не асқ азан қ ұ рамындағ ы заттар) қ ұ рсақ қ уысына қ ұ йылуы, белгілі бір орналасу ошағ ынсыз жайылмалы сипатта болады;

- Уақ ыт ө те ауру сезімнің интенсивті тү рде жоғ арылауы, іш пердесінің тітіркену белгісіне алып келеді;

- Тахикардияның жоғ арылауы АҚ Қ -ың тө мендеуі қ анның бос қ ұ рсақ қ уысына кетуінің себебі болуы мү мкін;

- Iш пердесінің артқ ы гематомасынан жə не шажырқ ай тү біне қ ан қ ұ йылуынан немесе қ ұ рсақ қ уысына қ ан жиналғ анын ажырату ү шін «Джойс» симптомы кө мек береді: науқ асты арқ асымен немесе бү йірімен жатқ ызғ анда іштің бү йірлік аймағ ындағ ы тұ йық талулар ығ ыспайды.

Паренхиматозды ағ залардың зақ ымдалуы

Іштің жарақ аты кезінде паренхиматозды мү шелер қ уысты мү шелерге қ арағ анда, жиі зақ ымдалады. Соның ішінде кө к бауыр жиі жарақ аттанады.
Іштің жабық жарақ аты нə тижесінде ретроперитониальды орналасқ ан мү шелер бү йрек пен ұ йқ ы безі зақ ымдалуы мү мкін.
Іш пердесі осы мү шелерді жауып тұ рады, осы мү шелердің зақ ымдануы кезіндегі клиникалық кө рініс бауыр немесе кө к бауыр жарақ атына ұ қ сас келеді. Бауыр мен кө к бауырдың тығ ыз қ абығ ы болады, жарақ ат алғ ан соң біраз уақ ыт (сағ ат, тə улік) ө ткенде қ ан қ абық астында аккумуляцияланып субкапсулярлы гематоманың пайда болуына алып келеді. Кейін қ андайда бір функционалды кү штеме кезінде қ абық жыртылып гематома қ ұ рсақ қ уысында жарылып интенсивті кейде ө лімге алып келетін қ ан кетуді шақ ырады.
Паренхиматозды мү шелердің клиникалық кө рінісі, жараланудың жалпы белгілерімен қ ұ рсақ ішілік қ ан кетумен негізделеді. Зақ ымдалғ ан ағ заның ауру сезімінің кү мə нді орнығ уы іш пердесінің тітіркену белгілерімен байқ алады.
Жарақ аттанушының жалпы жағ дайы ауыр, есі бұ зылғ ан. Тері жамылғ ылары бозарғ ан, ауыр тү рдегі қ ан жоғ алтқ аннан аяқ -қ олдың «мрамор» тə різді болуы. Тахикардияның айқ ындалуы жə не АҚ Қ -ң тө мендеп тіпті коллапс жағ дайына жетуі. Іштің жабық жарақ атымен қ осарласқ ан қ абырғ а жə не жамбас сү йектерінің сынығ ы кезінде, диагностика жү ргізу біршама қ иындайды. Науқ аста краниоабдоминальды зақ ымдану кезінде диагноз қ ою *мү мкін емес, ө йткені науқ ас ес-тү ссіз жағ дайда жатады.

Іштің енген жарақ атының диагностикалық ерекшеліктері:

- Іштің мү шелерінің эвентрациясы, зə р, ө т жə не асқ азан немесе ішек қ ұ рамындағ ы заттардың шығ уы;

- Бауыр тұ йық тығ ының жоғ алуы қ ұ рсақ қ уысындағ ы газдың бар екендігін кө рсетеді;

- Бос қ ұ рсақ қ уысына қ ан кеткенде, тахикардия жоғ арылап ал АҚ Қ -мы тө мендейді.

Жедел қ ұ рсақ ішілік қ ан кетудің жалпы белгілері:

- Бас айналуы жə не ə лсіздікке шағ ымдануы;

- Іштегі аз интенсивті ауру сезім;

- Тері жамылғ ылары мен шырышты қ абаттың бозғ ылттануы;

- Кө п қ ан жоғ алтқ андағ ы аяқ -қ олдың «мрамор» тə різдес болу;

- Тахикардияның жоғ арылауы;

- Альговер индексін бақ ылауда ұ стау ү шін, динамикада артериялық қ ан қ ысымның тө мендеуін бақ ылау керек.

Жедел қ ұ рсақ ішілік қ ан кетудің жергілікті белгілері:

- Орналасқ ан жеріне қ арай аздағ ан ауру сезім;

- Шеткин-Блюмберг симптомының оң болуы;

- Ішітің белгілі бір бө лігінің тұ йық талуы.

Науқ астың жалпы жағ дайының нашарлауы болса, зақ ымданғ ан ошақ тың қ айда орналасқ анын білмеген жағ дайда, ү немі қ ұ рсақ қ уысының жаратқ атына кү мə ндану қ ажет!

Негізгі жə не қ осымша диагностикалық шаралар:

1. Жарақ аттанушының мə жбү рлі жағ дайда жатуы.

2. Жарақ аттанушының сыртқ ы кө рінісін бақ ылау.

3. Есін жə не ауырлық дə режесін анық тау.

4. Динамикада АҚ Қ -ң кө рсеткіштерімен жү ректің жиырылу жиілігін анық тау.

5. Динамикада тыныс алу параметірлерімен тыныс жиілігін анық тау.

6. Тіл жə не ауыз қ уысын қ арау.

7. Іштің ашық жарақ атының жарақ ат орнын табу, сол жерден бө лінген заттармен ішкі мү шелердің сыртқ а шығ уын анық тауғ а кө мек береді.

8. Iш пердесінің тыныс алу актісіне қ атысуын тексеру.

9. Іш контурын анық тау.

10. Пальпаторлы іш пердесінің алдың ғ ы қ абырғ а бұ лшық -етінің тартылуын жə ң е іш перде тітіркенуін табуғ а болады.

11. Ішектің перистальтикасын тындау (1 мин артық емес).

12. Қ ұ рсақ қ уысында бос газдардың жə не сұ йық тық тын бар екенін перкуторлы тү рде анық тауғ а болады.

13. Бө лінген зə р жə не қ уық тың қ аталамалы функциялары.
Тө тенше жағ дайда жарақ аттанушыны киімін шешпей тексеріп жарақ ат орнына таң ғ ыш салу. Іш пердесінің қ абырғ асының оқ шауланғ ан жарақ аты, ішкі мү шелерді жарақ аттануын манифестірлеуі мү мкін. Дизуриялық кө ріністер қ уық жə не уретраның зақ ымдануында ғ ана емес қ ұ рсақ қ уысы жə не қ ұ рсақ арты кең істіктің зақ ымдануы кезінде байқ алады.

⇐ Предыдущая 1 234 5 Следующая ⇒