|
|||
Темір жол көлігімен жүк тасымалдауларТемір жол кө лігімен жү к тасымалдаулар
Темір жол кө лігі – республиканың кө лік кешеніндегі маң ызды қ атынас қ ұ ралы, кө лік инфрақ ұ рылымындағ ы басты буын. Қ азақ станның географиялық жағ дайы (тең ізге тікелей шығ у мү мкіндігінің жоқ тығ ы), оның ұ лан- байтақ аумақ ты алып жатуы, ө ндірістің шикізаттық қ ұ рылымы, ө ндіргіш кү штердің орналасуы, автожол инфрақ ұ рылымының жеткілікті дамымағ андығ ы себепті темір жол кө лігінің ел экономикасындағ ы рө лі айрық ша маң ызды. Тасымалданатын негізгі ө німдер – кө мір, астық, мұ най, кентас, минералдық тың айтқ ыш сияқ ты автомобиль кө лігімен тасымалдауғ а тиімсіз сусымалы жә не сұ йық жү ктер.
Темір жол кө лігімен жү к тасымалдау қ ағ идасы Жалпы ережелер 1. Осы Темір жол кө лігімен жү к тасымалдау қ ағ идасы (бұ дан ә рі - Қ ағ ида) «Темір жол кө лігі туралы» Қ азақ стан Республикасының 2001 жылғ ы 8 желтоқ сандағ ы Заң ына (бұ дан ә рі - Заң ) сә йкес ә зірленген жә не Қ азақ стан Республикасында темір жол кө лігімен жү к тасымалдауды ұ йымдастыру тә ртібі мен шарттарын белгілейді. 2. Қ азақ стан Республикасы арқ ылы халық аралық жә не транзиттік қ атынаста темір жол кө лігімен жү к тасымалдау Қ азақ стан Республикасының заң намасына жә не Қ азақ стан Республикасы ратификациялағ ан халық аралық шарттарғ а сә йкес жү зеге асырылады. 3. Осы Қ ағ идада кө зделмеген жү ктерді тиеу жә не бекітудің техникалық нормалары, сұ йық жү ктерді қ ұ йма тү рінде, қ ауіпті жү ктерді тасымалдау тә ртібі мен шарттары Темір жол ынтымақ тастығ ы ұ йымының жә не Тә уелсіз Мемлекеттер Достығ ына (ТМД) қ атысушы елдер мен Латвия Республикасының, Литва Республикасының, Эстония Республикасының темір жол кө лігі жө ніндегі кең есінің шең берінде қ абылданғ ан халық аралық келісімдерде (шарттарда) жә не Қ азақ стан Республикасы қ атысушы болып табылатын ө зге де халық аралық келісімдерде (шарттарда) белгіленеді. 4. Осы Қ ағ идада мынадай ұ ғ ымдар пайдаланылады: 1) жоспардан тыс тасымалдау - ағ ымдағ ы ай ішінде тү скен ө тінім бойынша негізгі жоспарда кө зделмеген жү к тасымалдау; 2) кірме жол мен тү йісу станциясы жұ мысының бірың ғ ай технологиялық ү дерісі (БТП) - кірме жол мен тү йісу станциясының ө зара ә рекет ету шарттарын анық тайтын технологиялық акт, ол ұ йымның меншікті локомотив қ ызмет кө рсететін жә не орташа тә уліктік жү к айналымы 50 жә не одан кө п вагоннан тұ ратын кірме жолы ү шін ә зірленеді; 3) мү кә ммал вагон (контейнер) - ТМД елдері, Латвия, Литва жә не Эстония темір жол ә кімшілігінде темір жол ә кімшілігінің ақ параттық -есептеу орталығ ының автоматтандырылғ ан дерекқ орында тіркелген жү к вагоны (контейнері);
Тасымалдарды жоспарлау . Темір жол кө лігімен жү кті тасымалдау жү к жө нелтушілер облысаралық жә не халық аралық қ атынастарда жоспарланғ ан ай басталғ анғ а дейін 14 кү ннен кешіктірмей жә не ү шінші елдерге халық аралық қ атынаста 20 кү ннен кешіктірмей ұ сынатын жылжымалы қ ұ рамды тиістілігі бойынша бө лу арқ ылы жү ктердің номенклатуралық топтарының белгіленген тізбесі бойынша жук жө нелтушінің айлық ө тінімдері негізінде жү зеге асырылады. Қ ате ресімделген жү кті тасымалдау жоспары бойынша айлық ө тінімдерді тасымалдаушылар қ арауғ а қ абылдамайды. Жү кті тасымалдау жоспары бойынша ө тінімдерді жү к жө нелтушілер ұ сынады. Жү кқ ұ жатты жә не тасымалдау қ ұ жаттарын ресімдеу Жү ктерді вагондап жә не ұ сақ жө нелтімдермен тасымалдау жү кқ ұ жатпен немесе мынадай: 1) жү кқ ұ жаттың тү пнұ сқ асынан (жү кпен бірге жү реді жә не тасымалдаушы жү к алушығ а береді); 2) жол тізімдемесінен (жү кпен бірге жү реді жә не тасымалдаушыда межелі станцияда қ алады); 3) жол ведомосі тү біртегінен (жө нелту станциясында тасымалдаушыда қ алады); 4) жү кті қ абылдау туралы тү біртектен (жү к жө нелтушіде қ алады) тұ ратын қ ұ жаттармен ресімделеді. Тасымалдау қ ұ жаттары жө нелту станциясынан межелі станцияғ а дейін поезд қ ұ рамындағ ы вагонның (контейнердің ) барлық жү ру жолында жү кпен бірге жә не тасымалдаушы ө кілінде болады. Жү кті тасымалдауғ а қ абылдау Жү ктерді тасымалдауғ а қ абылдау қ абылдау-тапсыру жолдарында жү зеге асырылады. Жү ктерді тасымалдау вагондап, контейнерлік, ұ сақ, топтап жә не маршруттық жө нелтілімдерін жү зеге асырылады. Тасымалдануы ү шін жеке вагон беру талап етілетін, бір кө лік темір жол жү кқ ұ жаты (бұ дан ә рі - жү кқ ұ жат) бойынша тасымалдауғ а ұ сынылатын жү к вагондап жө нелтілім деп есептеледі. Тасымалдануы ү шін бір контейнер беру талап етілетін, бір жү кқ ұ жат бойынша тасымалдауғ а ұ сынылатын жү к контейнерлік жө нелтілім деп есептеледі. Тасымалдануы ү шін жеке вагон немесе контейнер беру талап етілмейтін, бір жү кқ ұ жат бойынша тасымалдауғ а ұ сынылатын жү к ұ сақ жө нелтілім деп есептеледі. Тасымалдануы ү шін бір вагоннан артық, бірақ маршруттың жө нелтілімнен кем беру талап етілетін, бір жү кқ ұ жат бойынша тасымалдауғ а ұ сынылатын жү к топтап женелтілім деп есептеледі. Тасымалдануы ү шін массасы немесе ұ зындығ ы бойынша маршруттар ү шін белгіленген нормаларғ а сә йкес келетін мө лшерде вагондарды беру талап етілетін, бір жү к қ ұ жат бойынша тасымалдауғ а ұ сынылатын жү к маршруттың жө нелтілім деп есептеледі. Тиеу жә не тү сіру (жү ктен босату) мерзімдері . Технологиялық тиеу, тү сіру уақ ыты: 1) жү к станциясы жұ мысының технологиялық ү дерісін ә зірлегенде; 2) кірме жол мен тү йісу станциясы жұ мысының бірың ғ ай технологиялық ү дерісін ә зірлегенде; 3) кірме жолдағ ы вагон айналымының технологиялық уақ ытын (мерзімін) есептегенде; 4) кірме жолғ а/дан вагондарды беру-алып кету жү зеге асырылатын уақ ыт интервалын есептегенде; 5) жү к жө нелтуші жү к тасымалдауғ а арналғ ан ө тінімді тиеу мө лшерінің жү к алушының жү ктен босату мү мкіндігіне сә йкес келуі бө лігінде ресімдеген кезде ескеретін, кірме жолдың артық жұ мыс жасау қ абілетін анық тағ анда пайдаланылады. Тиеу-тү сіру операцияларын орындауғ а арналғ ан технологиялық уақ ыт вагондарды беру-алып кету шарттарында ескеріледі.
Ашық жылжымалы қ ұ рамда тасымалдау Ашық жылжымалы қ ұ рамда (ашық вагон, платформа) тасымалдауғ а ө здерінің ө лшемдері мен массалары бойынша вагондардың басқ а тү рлеріне, контейнерлерге тасымалдануы мү мкін емес (ыдыстық -дана жү ктерге, атмосфералық жауын-шашыннан қ орғ ауды талап етпейтін ү йіп жә не ақ тара тасымалданатын жү ктерге жол беріледі. Ашық жылжымалы қ ұ рамның тү рін жү к жө нелтуші тасымалданатын жү ктің тү ріне, тиеу, тү сіру (босату) жағ дайына, оларды жү ргізу ү шін қ ұ рылғ ылар мен механизмдердің болуына байланысты таң дайды. Тиеу-тү сіру жұ мыстарын жү ргізу вагондардың, контейнерлердің сақ талуын қ амтамасыз ету бойынша талаптардан тұ ратын нормативтік-техникалық қ ұ жаттардың талаптарына сә йкес орындалады. Тез бұ зылатын жү ктерді тасымалдау Тез бү зылатындарғ а темір жол кө лігімен тасымалдау кезінде оларғ а сыртқ ы ауаның жоғ ары немесе тө мен температурасының ә сер етуінен қ орғ ауды, жү ру жолында кү туді немесе ерекше қ ызмет кө рсетуді талап ететін жү ктер жатады. Тез бұ зылатын жү ктер изотермиялық вагондарда (рефрижераторлық вагондар, термос-вагондар, термос-цистерналар, изотермиялық вагондар-цистерналар), жабық вагондарда, ә мбебап жә не рефрижераторлық контейнерлерде тасымалданады. Қ ауіпті жү ктерді тасымалдау Қ ауіпті жү ктерге оларғ а тә н қ асиеттер мен ерекшеліктерге қ арай тасымалдау ү дерісінде белгілі бір факторлар болғ ан кезде тиеу-тү сіру жұ мыстарын жү ргізген жә не сақ тау кезінде қ оршағ ан табиғ и ортағ а зиян келтіруі, жарылыс, ө рт немесе кө лік қ ұ ралдарының, қ ұ рылғ ылардың, ғ имараттар мен қ ұ рылыстардың, сондай-ақ адамдардың, жануарлардың жә не қ ұ стардың ө луіне, жарақ аттануына, улануына, кү юіне немесе ауруына себеп болуы мү мкін заттар, материалдар, бұ йымдар, ө ндіріс жә не ө зге де қ ызмет қ алдық тары жатады.
|
|||
|