|
|||||||
12. ТӘУЕЛСІЗ ҚОЗДЫРЫЛАТЫН ТҰРАҚТЫ ТОК ҚОЗҒАЛТҚЫШЫНЫҢ ТЕЖЕУШІ РЕЖИМДЕРІ. ЭЛЕКТРДИНАМИКАЛЫҚ ТЕЖЕУ.7. ТӘ УЕЛСІЗ Қ ОЗДЫРЫЛАТЫН ТҰ РАҚ ТЫ ТОК Қ ОЗҒ АЛТҚ ЫШЫНЫҢ ТАБИҒ И ЭЛЕКТР МЕХАНИКАЛЫҚ ЖӘ НЕ МЕХАНИКАЛЫҚ СИПАТТАМАЛАРЫ. + 8. Тә уелсіз қ оздырылатын тұ рақ ты ток қ озғ алтқ ышының табиғ и электр механикалық жә не механикалық сипаттамаларын тұ рғ ызу. ТҚ ТҚ электромеханикалық жә не электромагниттік ү рдістері (1 сурет) зә кір жә не қ оздыру орама тізбектерінің (Кирхгофтың ) электрлік тең есуінің тең деулерімен жә не де электромагниттік моменттің тең деуімен сипатталады: сурет (2. 1) (2. 1) жү йе тең деулерінің ортақ шешімімен ω = f(I) электрмеханикалық сипаттама тең деуін аламыз. (2. 2) жә не ω = f(M) механикалық сипаттама тең деуі . (2. 3) Жетектің орнық тылық режіміндегі жұ мысы , жә не (2. 3) тең деуі мына тү р береді (2. 4) . (2. 5) Rдоб =0 жә не номиналды мә ндерде тұ рғ ызылғ ан кернеу сипаттамалары UЯ ≠ UН кезінде табиғ и, Ф≠ ФН немесе Rдоб ≠ 0 - жасанды электрмеханикалық немесе механикалық сипаттамалар деп аталады. Электрмеханикалық сипаттамалардың сипаттама нү ктелері (2 суретті қ ара) (I = 0, ω = ω 0 = UН/kФН) бос жү рісте, (I =IК=UН/RЯΣ , ω =0) қ ысқ а тұ йық талуда, IЯ=IН, ω = ω Н) номиналды режімде идеальды нү кте болып табылады. Осы координаттың кез келген жұ бы бойынша сипаттама тұ рғ ызуғ а болады. Енгізілген мә ндерді сипаттама қ атаң дығ ына қ ойғ анда: ; . (2. 6) Электрмеханикалық жә не механикалық сипаттамалар ү шін келесі ө рнекті жазуғ а болады. ; ; (2. 7) Сурет
9. ТӘ УЕЛСІЗ Қ ОЗДЫРЫЛАТЫН ТҰ РАҚ ТЫ ТОК Қ ОЗҒ АЛТҚ ЫШЫНЫҢ ЖАСАНДЫ ЭЛЕКТР МЕХАНИКАЛЫҚ ЖӘ НЕ МЕХАНИКАЛЫҚ СИПАТТАМАЛАРЫН ТҰ РҒ ЫЗУ. тең деуі қ озғ алтқ ыш жылдамдығ ының якор тогына тә уелділігін кө рсетеді. Мұ ндай тә уелділік қ озғ алтқ ыштың электромеханикалық сипаттамасы деп аталады. Механикалық сипаттаманың тең деуін алу ү шін қ озғ алтқ ыш жылдамдығ ының моментке тауелділігін табуымыз керек себебі М=кФI одан . Rдоб ≠ 0 кезінде жасанды реостатты электрмеханикалық сипаттамалар аламыз. (2. 4, 2. 5)-да RЯΣ ү лкеюі, ω 0=UН/kФН (3. 1 суретті қ ара) бос жү рістің ө згермейтін жылдамдығ ында қ ысқ а тұ йық талу тогының (IК=UН/RЯΣ ) ө лшемінің азаюына ә келеді. Ө згермейтін магниттік ағ ын кезінде Ф=ФН, механикалық сипаттамалар электрмеханикалық сипаттамаларғ а ұ қ сас болады. сурет 10. ТӘ УЕЛСІЗ Қ ОЗДЫРЫЛАТЫН ТҰ РАҚ ТЫ ТОК Қ ОЗҒ АЛТҚ ЫШЫНЫҢ ЯКОРЬ КЕРНЕУІ Ө ЗГЕРГЕН КЕЗДЕГІ ЖАСАНДЫ ЭЛЕКТР МЕХАНИКАЛЫҚ ЖӘ НЕ МЕХАНИКАЛЫҚ СИПАТТАМАЛАРЫ тең деуі қ озғ алтқ ыш жылдамдығ ының якор тогына тә уелділігін кө рсетеді. Мұ ндай тә уелділік қ озғ алтқ ыштың электромеханикалық сипаттамасы деп аталады. Механикалық сипаттаманың тең деуін алу ү шін қ озғ алтқ ыш жылдамдығ ының моментке тауелділігін табуымыз керек себебі М=кФI одан . Машинаның зә кіріне берілетін кернеуді номинал мә нінен азаюына қ арай ғ ана ө згертуге болады. Сонымен қ атар, бос жү ріс жылдамдығ ы ω 0=UН/kФН да кернеу пропорционал азаяды жә не қ ысқ а тұ йық талу тогының IК = UН/RЯΣ мә ні де (3. 4 суретті қ ара) U-var кезіндегі электрмеханикалық сипаттама. Ф–const кезіндегімашина моменті зә кір тогына пропорционал жә не механикалық сипаттамасы ұ қ сас болады. сурет
11. ТӘ УЕЛСІЗ Қ ОЗДЫРЫЛАТЫН ТҰ РАҚ ТЫ ТОК Қ ОЗҒ АЛТҚ ЫШЫНЫҢ МАГНИТ АҒ ЫНЫ Ө ЗГЕРГЕН КЕЗДЕГІ ЖАСАНДЫ ЭЛЕКТР МЕХАНИКАЛЫҚ ЖӘ НЕ МЕХАНИКАЛЫҚ СИПАТТАМАЛАРЫ.
тең деуі қ озғ алтқ ыш жылдамдығ ының якор тогына тә уелділігін кө рсетеді. Мұ ндай тә уелділік қ озғ алтқ ыштың электромеханикалық сипаттамасы деп аталады. Механикалық сипаттаманың тең деуін алу ү шін қ озғ алтқ ыш жылдамдығ ының моментке тауелділігін табуымыз керек себебі М=кФI одан . Машинаның магниттік ағ ынының азаюына қ арай ғ ана ө згертуге болады. Сонымен қ атар бос жү ріс жылдамдығ ы ω 0=UН/kФН қ ысқ а тұ йық талу тогының IК=UН/RЯΣ ө згермейтін мә нінде ө седі (3. 2 суретті қ ара) Ф-var кезіндегі электрмеханикалық сипат- тама). Ф-var кезінде қ ысқ а тұ йық талу моменті МК=kФIК тө мендейді. 3. 3 суретте механикалық сипаттама кө рсетілген сурет 12. ТӘ УЕЛСІЗ Қ ОЗДЫРЫЛАТЫН ТҰ РАҚ ТЫ ТОК Қ ОЗҒ АЛТҚ ЫШЫНЫҢ ТЕЖЕУШІ РЕЖИМДЕРІ. ЭЛЕКТРДИНАМИКАЛЫҚ ТЕЖЕУ. 1 Суретте электродинамикалық тежелудің ТҚ ТТҚ сұ лбасы кө рсетілген. Қ озғ алтқ ыш зә кірі желіден ажыратылып қ осымша тежеу кедергісіне RТ тұ йық талғ ан, қ оздыру орамасы қ орек кө зіне қ осылғ ан. Сонымен зә кір тоғ ы ө зінің таң басын ө згертеді 2 сурет қ оздыру ағ ынынымен зә кір тоғ ының ө зара ә серлесуінен қ озғ алтқ ыштың зә кірінің айналу жылдамдығ ына қ арсы бағ ытталғ ан моментті туғ ызады. Электрмеханикалық жә не механикалық сипаттамалар тең деуі жоғ арыдағ ыдай тү рде болады. Механикалық сипаттама динамикалық тежелу режімінде координат басы арқ ылы ө теді (2 суретті қ ара). Жылдамдық тө мендеген сайын тежелу моменті азаяды жә не тө мендеген жылдамдық кезінде, оның ө лшемін кө теру қ ажетті жағ дайда да қ озғ алтқ ыштың зә кірлі тізбегінің кедергісін сатылап азайта отыра, оның жылдамдығ ының азаюымен екі немесе ү ш сатылы тежелуге келеді.
|
|||||||
|