ҚАЛПЫМЫЗ

⇐ ПредыдущаяСтр 2 из 4Следующая ⇒

Қ АЛПЫМЫЗ

Ашылар ма кө з,

Іс болар ма сө з,

Кө п кө ксеген кү н туып?

Дауыл, жел айдап,

Жауын, сел қ айнап,

Ө з еркінше жү р қ уып.

Алу ү шін тең дікті,

Сағ ынамыз кең дікті.

Пайдасыз ыржақ,

Хайласыз қ ылжақ

Тү сті міне жылымғ а.

Бастағ ы дә улет,

Жастағ ы сә улет

Айналды бә рі тиынғ а.

«Озбай жұ лып олжаны ал», –

Деген пә ле, қ ұ р жала.

Пайдасыз тақ ыл,

Хайласыз ғ афыл

Ө луге орғ а секірер.

Дабырлы жолды,

Табылды болды,

Одан артық не тілер?..

Ақ ыл, ой, талап, ар, намыс

Біздің елден жү р шалыс.

Мақ сат алыс,

Адам қ арыс,

Уайым қ алың, ү міт кө п.

Қ ысты кү н жазды,

Қ ардан кө к сазды

Уайым қ алың, ү міт кө п.

Кө зі ұ йқ ыда, Кө ң ілі қ иқ ымда,

Ынтасы ұ рлық, қ улық та.

Кө рсе былқ ыл,

Кө рмесе қ ылқ ыр,

Заң ым тү сті сұ мдық қ а.

Сұ м-сұ рқ ия қ у заман,

Ел қ арғ адай шулағ ан.

1915-1916 жылдар

ДИКТОР 4:

Біз кірдік казармағ а барағ ымен,

Дайын тұ р керегісі жарағ ымен.

Ү йіріндей иіріп ие боп жү р

Бір бастық он кісіге санағ ымен.

Он кісі бір бедре шай ішеміз

Бө ліп ап қ ара нанды қ адағ ымен.

Аздан ішіп қ анағ ат қ ылып тұ рмыз,

Ішетін заман қ айда шанағ ымен. –деп жырлағ ан Ілиястың тағ дыры Патша Ү кіметінің қ ылышынан қ ан тамғ ан кезең мен тұ спа-тұ с келді. Қ иындық қ а қ арамастан ә ке ү мітін арқ алағ ан ұ станың ұ лы білімін толық тырып, аяқ қ а нық тұ рды. Тә шкеннен тек білім ғ ана емес, біраз идеялық жү к те арқ алап келді. Оның «Ақ ынғ а», «Кө к ө гіз», «Ызалы қ иял» атты шығ армалары біраз сынғ а ұ шырады. Оны ө зі: «Бар кө ргенім – қ азақ тың байшыл пікірлі баспасө зі болды. Осының салдарынан мен біраз шатастым. Кең ес Ү кіметінің негізіне, партияның сара жолына тү сініп, оғ ан тү сіп кетуге мағ ан жоғ ары байшыл пікірдің ық палы ө те қ ырсық қ ылды». –деп жазады. Бірақ , надандық пен қ араң ғ ылық ты тек оқ у мен білім ғ ана жең етініне сенді.

ГРАФИКА 3:

ОҚ У

Қ арайың қ ы кө ң ілді аппақ қ ылғ ан бұ л оқ у.

Тү к білмейтін мақ ауды тақ -тақ қ ылғ ан бұ л оқ у.

«Тұ тқ асы» деп тұ рмыстың мектеп қ ұ рғ ан бұ л оқ у...

Жаратқ анның бірлігін сақ тап тұ рғ ан бұ л оқ у.

Ынтымақ тың тірлігін жақ тап тұ рғ ан бұ л оқ у.

Адалдық пен анық ты мақ тап тұ рғ ан бұ л оқ у.

Кү ннен-кү нге молайып, аттап тұ рғ ан бұ л оқ у.

Аспан да жерге кө рік боп, ат боп тұ рғ ан бұ л оқ у.

Алысқ а да тіл болып, хат боп тұ рғ ан бұ л оқ у.

1915-1916 жылдар

ДИКТОР 5:

Ілияс шығ армашылығ ын тү бегейлі зерттеген Мырзабек Дү йсенов:

«Партияның жаң а экономикалық саясатының сырын терең тү сіне алмағ ан І. Жансү гіров сары уайымғ а тү седі. Символист ақ ындардың, ә сіресе Мағ жанның ә сері болуы сө зсіз. Шынында да, Ілияс Мағ жанның ө лең дерін кө п оқ ығ ан, оның ақ ындық ө нерінен ү йренуге зер салғ ан». –деп жазады. Сонау Хә кім Абайдан, кейін Мағ жанның жырларынан сусындағ ан қ ұ лагер ақ ын лирикағ а ө зіндік бояу қ осып, жаң а сатығ а кө терді. Ілиястың қ ай ө лең ін алсаң ыз да, тұ нық лирикамен қ атар саяси астар бар. Сондай ә серлі ө лең дерінің бірін назарларың ызғ а ұ сынамыз.

ГРАФИКА 5:

⇐ Предыдущая 123 4 Следующая ⇒