1. Ежелгі адамдардың қоршаған орта туралы түсінігі.

30-билет

1. Ежелгі адамдардың қ оршағ ан орта туралы тү сінігі.

2. Жоспарлы экономика мен нарық тық экономика арасындағ ы ерекшеліктер.

3. Қ асым хан тұ сындағ ы Қ азақ хандығ ының аумағ ын картағ а белгілең із.

Жауабы:

1. Ежелгі адамдардың қ оршағ ан орта туралы тү сінігі.

Ертедегі адамдар табиғ аттан бө лініп шық қ аннан кейін, қ оршағ ан табиғ аттан ө здерінің ұ андай айырмашылығ ы бар екенін тү сінбеді. Діни тү сініктердің пайда болуына біз неандертальдық тардың жерлеу ғ ұ рпынан байқ айды. Олар ө лген адамды белгілі бір ғ ұ рыппен жерлеген. Адамды ұ йық тап жатқ ан сияқ ты бір қ ырынан жатқ ызып, бір қ олын басының астына салғ ан. Ежелгі адамдардың дү ние туралы наным-сенімі- анимизм болды. Аннимизм- жан мен рухтың барлығ ына сену. Ежелгі адамдардың аң аулау барысындағ ы арбаушылық сенімдері бірте-бірте аң дарғ а жалынып, жалбарынуды тудырды. Содан кө не сенім тотемизм қ алыптасты. Алғ ашқ ы адамдар ө здерін белгілі бір жануардан шық тық деп есептеген. Алғ ашқ ы адамдар табиғ аттағ ы тү рлі дү лей кү штердің себептерін тү сіндіре алмады, бұ ның бә рі бір ерекше тылсым кү ш-магиялық ә рекет деп білді. Байырғ ы адамдар белгілі бір материалды затқ а ерекше қ асиетті табынуы –фетишизм деп бойтұ мар тақ қ ан. Алғ ашқ ы адамдардың санасында пайда болғ ан табиғ аттың тылсым кү шіне, сиқ ырғ а, рух пен жанғ а, ө лгеннен кейінгі ө мірге деген сенімдер-дә ни наным деп аталды.

2. Жоспарлы экономика мен нарық тық экономика арасындағ ы

ерекшеліктер.

Жоспарлы Экономика– КСРО-да жә не басқ а да “социалистік” деп аталғ ан елдерде қ олданылғ ан экономика жү йені ұ йымдастыру тә сілі, мұ нда материалдық қ орлар мемлекет меншік болып есептеліп, барлық кә сіпорындардың экономика қ ызметі директивалық жоспарлау, басқ ару жә не бақ ылау арқ ылы бағ ытталып, ү йлестіріліп отырды. КСРО-да 1921 жылы тоталитарлық қ оғ амның негізгі экономика мақ саттарын жоспарлаушы экономика орган – Мемлекеттік жоспарлау комиссиясы (1947 жылдан Мемлекеттік жоспарлау комитеті) қ ұ рылды. Оғ ан халық шаруашылығ ын жоспарлау, шаруашылық жоспарларының орындалуын бақ ылау, одақ тас республикалардың жоспарларын ү йлестіру жә не жоспарлы кө рсеткіштерді аумақ тық жә не салалық ауқ ымда ө зара сә йкестендіру міндеттері жү ктелді (қ. Бесжылдық тар). Қ азақ стандағ ы Жоспарлау комитетінің қ ұ рылымы республика халық шаруашылығ ының барлық салаларын жоспарлауды жә не жоспарлардың орындалу барысына бақ ылау жасауды қ амтитындай етіп қ ұ рылды.

Нарық қ а кө шу саясатының бұ рмалауының ө з жағ дайын алыпсатарлық, делдалдық, пара алумен тү зеп алғ ан адамдар тобы пайда болды. Қ азақ станда жү ргізілген экономикалық басқ ару қ ұ рылымын, мемлекеттік органдардың қ ызметі мен рө лә н тү бірлі ө згертуді қ арастырды. Қ азақ станда нарық тық қ ұ рылымның дамуын жеделдету мақ сатында мемлекет меншігінен алу жә не жекешелендіру бағ дарламасы жасалды. Нарық тық экономиканың қ алыптасуы меншік пен шаруашылық жү ргізудің ә р тү рлі тә сілдеріне негізделген кө пқ ырлы экономиканы орнық тумен тікелей байланысты.

3. Қ асым хан тұ сындағ ы Қ азақ хандығ ының аумағ ын картағ а белгілең із

Жауабы:

Оң тү стікте Сырдария алабын қ амтып, Тү ркістан аймағ ындағ ы, Сырдария бойындағ ы қ алаларды қ осып алды. Оң тү стікте Шығ ыс Жетісу жері Жайық тан Балқ ашқ а дейінгіжерлер кірді.

⇐ Предыдущая 47 48 49 50 51 52 53 54 5556