|
|||
KİŞİLƏRİN UŞAQLARDAN ÖRTÜNMƏSİKİ Ş İ LƏ Rİ N UŞ AQLARDAN Ö RTÜ NMƏ Sİ
Uş aqlar ya mü mə yyizdir, ya yox. Mə sə lə 105: Ə gə r uş aqlar mü mə yyiz olmazsa, istə r oğ lan, istə rsə də qı z, onlardan ö rtü nmə k vacib deyil, hə tta ö vrə teyni belə. İ mam, Fazil və Mə karim: " Ü rvə ", " nikah", mə sə lə: 35. Bə hcə t, Tə brizi: İ stifta Sistani: " Minhacus-salihin", " nikah", mə sə lə: 25. Ə gə r mü mə yiz olarsa: Mə sə lə 106: Kiş i gə rə k ö z ö vrə teynini mü mə yyiz uş aqlardan ö rtsü n, istə r oğ lan olsun, istə rsə də qı z, istə r mə hrə m olsun, istə rsə də namə hrə m. İ mam, Fazil, Mə karim: " Ü rvə ", " sə tr və satir", 1-ci mə sə lə də n qabaq. Sistani: " Minhacus-salihin", " ə hkamut-tə xə lli", 55-ci mə sə lə də n ə vvə l. Bə hcə t: Ehtiyat-vacibə gö rə kiş i gə rə k ö z bə də nini doqquz yaş ı tamam olmayan, amma yaxş ı və pisi seç ə n qı z uş ağ ı ndan ö rtsü n, hə tta lə zzə t qə sdi olmasa da; və vacibdir ki, ö z ö vrə teynini ondan ö rtsü n. " Tovzihul-mə sail", mə sə lə: 1937 və İ stifta. * Kiş ilə r hamamlarda, yaxud baş qa yerlə rdə ö z ö vrə teynlə rini mü mə yyiz uş aqları ndan ö rtsü n. QADININ Ö RPƏ Yİ Nİ N HÖ KMLƏ Rİ Qadı nı n namə hrə mdə n ö rtü nmə si Mə sə lə 107: Qadı na vacibdir ki, ö zü nü n bü tü n bə də nini – ü zü və ə llə ri istisna olmaqla – namə hrə mdə n ö rtsü n. Bu ş ə rtlə ki: 1-Onları n ü zü və ə llə ri zinə tlə nmə miş olsun. 2-Bir kə s lə zzə t və reybə qə sdi ilə onları n ə llə rinə və ü zü nə baxması n. İ mam Xomeyni: " Ü rvə ", " sə tr və satir", 4-5-ci mə sə lə lə rdə n istifadə etmə klə. İ mam: İ stifta, " Ə hkamu banovan" kitabı ndan, 6-cı sual, sə h. 11 və İ stifta. Bə hcə t: Qadı n gə rə k bə də nini və tü klə rini namə hrə m kiş idə n ö rtsü n, hə tta harama dü ş mə yə kö mə k və lə zzə t qə sdi olmasa da belə. " Tovzihul-mə sail", mə sə lə: 1937. Tə brizi: Qadı n gə rə k bü tü n bə də nini – ü zü və ə llə ri istisna olmaqla namə hrə mdə n ö rtsü n və ü zü ndə və ə llə rində ki zinə t belə olsa ki, misal ü ç ü n ü zü k taxdı ğ ı, ü zü nü islah etdiyi və hə tta qoca qadı nlarda da adə t olan sü rmə ç ə kdiyi halda olsa, onları ö rtmə k qadı na vacib deyildir. Bundan qeyri hallarda ö z zinə tini namə hrə mdə n ö rtmə lidir. Baxmayaraq ki, ehtiyat-mü stə hə b ö zü nü n ü zü nü və ə llə rini namə hrə mdə n ö rtmə kdir, hə tta zinə ti olmasa da belə. " Siratun-nə cat", 1484, 1986, 882, 883, 884, 885, 886-cı suallardan və İ stiftadan istifadə etmə klə. Xamenei: Qadı nlara vacibdir ki, bü tü n bə də nlə rini – ü zü və ə llə ri istisna olmaqla namə hrə mdə n ö rtsü nlə r, bu ş ə rtlə ki, ü zü ndə və ə llə rində zinə t olması n. İ stifta Fazil: Qadı n gə rə k ü zü və ə llə ri istisna olmaqla bü tü n bə də nini namə hrə mdə n ö rtsü n. Bu ş ə rtlə ki, ü zü ndə və ə llə rində də zinə t olması n. Hə mç inin qadı nları n mə qsə di namə hrə m kiş ilə rin onlara baxmağ ı olmasa, hə tta namə hrə m onun ü zü nə və ə llə rinə lə zzə t qə sdilə baxsa belə, ü zü və ə llə ri ö rtmə k vacib deyil. " Camiul-mə sail", 2-ci cild, Sual: 1066 və 1070; " Tovzihul-mə sail", mə sə lə: 2503. Sistani: Qadı n gə rə k saç ları nı və bə də nini namə hrə m kiş ilə rdə n ö rtsü n, ü zü və ə llə rində n baş qa. Ə gə r ü zü nü və ə llə rini ö rtmə diyi tə qdirdə harama dü ş ə cə yində n qorxursa, yaxud kiş ini haram baxı ş a salmaq ü ç ü n ö rtmə mə k qə sdi olarsa, bu iki halda ö rtmə mə si caiz deyildir. " Tovzihul-mə sail", mə sə lə: 2944. Mə karim: Adi yü ngü l zinə tlə rin iş kalı yoxdur. İ stifta. Mə sə lə 108: Qadı nlar gə rə k ehtiyat-vacibə gö rə ö z ə llə rini və ü zlə rini adi miqdardan artı q elmi mü qə ddimə ü nvanı ilə ö rtsü nlə r. (Ü z də stə mazda yuyulması vacib olan miqdar, ə llə r də bilə kdə n barmaqları n ucuna qə də rdir. ) İ mam, Fazil: " Ü rvə ", " sə tr və satir", sə h. 551 və İ stifta Tə brizi: Ehtiyat-mü stə hə bbə ə sasə n, yaxş ı olar ki, qadı n ö z ü zü nü də namə hrə mdə n ö rtsü n. " Siratun-nə cat", 1985-ci sualdan istifadə etmə klə. Mə karim: Ü z və ə llə rdə n baş qa hə r yeri ö rtmə si kifayə tdir. İ stifta. Mə sə lə (Sual) 109: Ayağ ı n altı, ayağ ı n ü stü, ayağ ı n ü stü ndə ki ç ı xı ntı və dabanı namə hrə m kiş ilə rə aç ı b gö stə rmə k ş ə rə n caizdirmi? Cavab: Caiz deyildir. İ mam, Fazil: " Ü rvə ", " sə tr və satir", 1 və 5-ci mə sə lə lə rdə n istifadə etmə klə. İ mam: " Ə hkami izdivac" " kitabı ndan; İ stifta, sə h. 185. Tə brizi və Xamenei: İ stifta Bə hcə t: " Tovzihul-mə sail", 1937-ci mə sə lə də n istifadə etmə klə. Sistani: " Tovzihul-mə sail", 2444-cü mə sə lə də n istifadə etmə klə; " Minhacus-salihin", " nikah", mə sə lə: 18. Fazil: " Tovzihul-mə sail", 2503-cü mə sə lə də n istifadə etmə klə. Mə karim: Yaxş ı olar ki, bu hissə lə ri də ö rtsü n, lakin vacib deyildir. İ stifta. * NƏ Tİ CƏ DƏ: Qadı nlar corabsı z ayaqlarla namə hrə mlə rin qarş ı sı nda gediş -gə liş edə bilmə z, yaxud bu və ziyyə tdə al-ver mə qsə dilə evə yaxı n olan dü kanlara gedə bilmə z, yaxud ə gə r evdə namə hrə m adam olsa, corabsı z onları n qarş ı sı na gə lə bilmə zlə r, baxmayaraq ki, namə hrə m onun ə rinin qardaş ı, bacı sı nı n ə ri, yaxud hə r hansı bir baş qa namə hrə m olsa belə. Mə sə lə 110: Ç ə nə nin altı nı n, boğ azı n, qulağ ı n, sinə nin və bilə yə qə də r qolun yuxarı tə rə fdə n aç ı q olması qadı nlar ü ç ü n caiz deyildir və bu yerlə ri də namə hrə mdə n ö rtmə lidirlə r. İ mam, Bə hcə t, Tə brizi, Xamenei, Fazil və Mə karim: Ə vvə lki mə sə lə nin mə nbə lə rində n istifadə etmə klə. Sistani: Ç ə nə nin alt tə rə finin adə tə n mə qnə, yaxud rusə ri (yaylı q) ö rtdü klə ri zaman adə tə n aç ı q qalan miqdardan ə lavə hissə lə ri, elə cə də boyunun, qulağ ı n, sinə nin və ə llə rin bilə kdə n yuxarı hissə snin gö rü nmə si qadı nlar ü ç ü n caiz deyil. İ stifta Diqqə t: Qadı nlar aş ağ ı dakı mə sə lə lə rə diqqə t yetirmə lidirlə r: Evdə, yaxud namə hrə min olduğ u baş qa mə kanlarda ə gə r qı sa qollu paltar geymiş olsalar (hə tta ç adra ilə ö rtü lmü ş olsa da), yaxud ə gə r qolu uzun olan paltarı olsa və bir ş eyi yuxarı dan gö tü rdü kdə, yaxud bir ş eyi namə hrə min ə lində n aldı qda, yaxud meyvə və sair kimi ş eylə ri namə hrə m adamlara tə klif etdikdə, yaxud namə hrə m qarş ı sı nda yemə k yeyə rkə n, yaxud dü kanlardan mal alarkə n, yaxud bö yü k və ya ağ ı r yü kü daş ı yarkə n bü tü n bu kimi hallarda onları n paltarı nı n qolunun arxaya getmə si, yaxud qolları nı n və ya ç adranı n arxaya getmə si nə ticə sində bə də ninin bə zi hissə lə ri aç ı la bilə r və buna gö rə ə ziz qadı nlar bu kimi hallara tamamilə diqqə t yetirmə lidirlə r. Mə sə lə 111: Qadı nlar ü ç ü n İ slam hicabı nı n hə ddi-hü dudu nə dir? Bu mə qsə dlə uzun və azad paltar, ş alvar geymə k və baş a ö rtü k ö rtmə k kifayə tdirmi? Ü mumiyyə tlə qadı nları n ayrı -ayrı ş ə xslə r qarş ı sı nda paltar və ö rtü klə rinin keyfiyyə tinə necə riayə t edilmə lidir? Cavab: Vacibdir ki, qadı nı n bü tü n bə də ni, ü zü nü n surə ti və bilə yə qə də r ə llə ri istisna olmaqla namə hrə mdə n ö rtü lsü n, qeyd edilə n paltar ə gə r vacib miqdarı ö rtə rsə, eybi yoxdur, lakin ç adra ö rtmə k daha yaxş ı dı r, namə hrə min diqqə tini cə lb edə n libaslar geymə kdə n də ictinab olunmalı dı r. İ mam, Fazil və Mə karim: " Ü rvə ", " sə tr və satir", 1-ci mə sə lə də n ə vvə l və 3-cü mə sə lə də n istifadə etmə klə. İ mam: " " Ə hkami izdivac" " kitabı nı n İ stiftası, sə h. 194. Bə hcə t, Tə brizi, Xamenei, Sistani: İ stifta Fazil: " Camiul-mə sail", 1-ci cild, sə h. 1701. Mə sə lə (Sual) 112: Namə hrə min qarş ı sı nda bə də nin hə cmini və onun ç ı xı ntı ları nı gö stə rə n manto və ş alvar geymə k caizdirmi? Cavab: Hicab və ö rtü k baxı mı ndan kifayə tdir, lakin ə gə r bə də nin hə cmi, yaxud onun ç ı xı ntı ları reybə və fə sada sə bə b olarsa, onda ö rtü lmə lidir. İ mam: " Ü rvə ", " sə tr və satir", 4-cü mə sə lə də n qabaq. Bə hcə t: İ stifta Sistani: " Minhacus-salihin", " nikah", 18-ci mə sə lə də n istifadə etmə klə. Tə brizi: Qadı na vacibdir ki, ə llə ri və ü zlə ri istisna olmaqla, ö z bə də nini namə hrə mdə n ö rtsü n, zinə t hesab olunan bir paltar geysə, gə rə k o paltarı da namə hrə mdə n ö rtsü n. İ stifta. Xamenei: Bə də nin ç ı xı ntı ları nı n ü stü nü ö rtmə k lazı mdı r. Fazil: Ə gə r tə hrikedici olmasa və ö z ardı nca fə sada sə bə b olmasa, zinə t olmadı ğ ı tə qdirdə eybi yoxdur. " Camiul-mə sail", 1-ci cild, 1708-ci sual və İ stifta. Mə karim: Adi mantoları n iş kalı yoxdur, baxmayaraq ç adra daha yaxş ı hicabdı r. İ stifta. Sistani: Hicab və sə tr (ö rtü k) baxı mı ndan kifayə tdir, lakin bə də nin hə cm və ç ı xı ntı ları nı n gö rü nmə si adə tə n reybə və fə sada sə bə b olacağ ı tə qdirdə olarsa, gə rə k ö rtsü n. " Minhacus-salihin", " nikah", 18-ci mə sə lə də n istifadə etmə klə və İ stifta. Mə sə lə 113: Qadı nlar ö z paltarları nı n qolları nı iynə vurdurmaq, qan tə zyiqini ö lç mə k, nə bzini tutmaq və s. kimi iş lə r ü ç ü n namə hrə m qarş ı sı nda yuxarı qaldı ra bilmə zlə r, yalnı z iztirar və zə rurə t mə qamı istisna olunur. İ mam, Fazil və Mə karim: " Ü rvə ", " sə tr və satir", 1-ci mə sə lə də n qabaq. Bə hcə t: " Tovzihul-mə sail", 1937-ci mə sə lə də n istifadə etmə klə. Tə brizi: " Siratun-nə cat", 1485, 882, 883, 884, 885, 886-cı suallardan istifadə etmə klə. Sistani: " Minhacus-salihin", " nikah", 18 ı 20-ci mə sə lə lə rdə n istifadə etmə klə. Fazil: " Camiul-mə sail", 1-ci cild, 2091-ci sualdan istifadə etmə klə. Xamenei: İ stifta Mə sə lə (Sual) 114: Bir qadı n deyir: Mə n xə stə liyimə gö rə hə r gü n iynə vurdurmalı yam, evimizin yaxı nlı ğ ı ndakı poliklinikada iynə vuran bir kiş i vardı r. Ə lbə ttə, nisbə tə n uzaq bir poliklinikada qadı n iynə vuranı da vardı r, lakin evdə n uzaq olduğ una gö rə maş ı nla getmə yə mə cburam. Yaxı nlı qdakı kiş i iynə vurana iynə vurdura bilə rə mmi? Cavab: Yalnı z zə rurə t halı nda caizdir, bundan baş qa hallarda isə caiz deyildir. İ mam, Bə hcə t, Tbrizi, Xamenei, Sistani, Fazil və Mə karim: Ə vvə lki mə sə lə nin mə nbə lə rində n istifadə etmə klə. Mə sə lə (Sual) 115: Qadı nlar, qadı n hə kiminin olub-olmaması barə sində tə hqiqat aparmadan namə hrə m kiş i hə kiminin yanı na gedə bilə rlə rmi? Ə lbə ttə, qadı nı n bə də ninə toxunmağ ı, yaxud baxmağ ı lazı m tutursa! Cavab: Caiz deyildir. İ mam, Sistani, Mə karim: İ stifta Fazil: " Camiul-mə sail", 1-ci cild, 2078-2079-cu mə sə lə lə rdə n istifadə etmə klə. Bə hcə t: Zə rurə t halı nda olarsa, eybi yoxdur. İ stifta. Mə sə lə (Sual) 116: Bizim ş ə hə rimizdə hə m qadı n hə kimi, hə m də kiş i hə kimi vardı r, lakin kiş i hə kimi daha mə harə tlidir. Qadı nlar kiş i hə kiminin yanı na gedə bilə rmi? Cavab: Ə gə r qadı n hə kimi mü alicə edə bilmirsə, eybi yoxdur. İ mam, Bə hcə t, Xamenei, Mə karim: İ stifta Fazil: " Camiul-mə sail", 1-ci cild, 2087, 2088 və 2089-cu suallardan istifadə etmə klə. Tə brizi: Ə gə r kiş i hə kimi ona mü raciə t edilə n iş lə rdə daha artı q mə harə tə malikdirsə, ona mü raciə t etmə yin eybi yoxdur. İ stifta. Sistani: Ə gə r kiş i hə kimi mü alicə etmə k ü ç ü n daha yaxş ı olarsa, eybi yoxdur. " Minhacus-salihin", " nikah", 21-ci mə sə lə də n istifadə etmə klə; " Tovzihul-mə sail", 2450-ci mə sə lə. Mə sə lə 117: Ayağ ı n də risini gö stə rə n nazik corablar ö rpə k hö kmü ndə deyil və qadı nlar gə rə k bu cü r corabları namə hrə m mü qabilində geymə kdə n ç ə kinsinlə r, ə ksinə elə corablardan istifadə etmə lidirlə r ki, bə də nin də risi gö rü nmə sin. İ mam, Fazil və Mə karim: " Ü rvə ", " sə tr və satir", 4-cü mə sə lə də n qabaqdan istifadə etmə klə, sə h. 550. İ mam, Bə hcə t, Xamenei: İ stifta Tə brizi: " Siratun-nə cat", 907-ci sualdan istifadə etmə klə. Sistani: " Minhacus-salihin", " nikah", 18-ci mə sə lə də n istifadə etmə klə; " Tovzihul-mə sail", mə sə lə 2444. Mə sə lə 118: Bə zi qadı nlar ş alvar geyir, lakin corabları nı ö z ş alvarları nı n ü zə rinə elə ç ə kirlə r ki, qadı nı n bə də ninin hə cmi aş kar olunur. Bu cü r corabları geymə yin hö kmü nə dir? Cavab: İ ş kalı yoxdur. İ mam, Fazil və Mə karim: " Ü rvə ", " sə tr və satir", 4-cü mə sə lə də n ə vvə llə rdə n istifadə etmə klə. Sistani: " Minhacus-salihin", " nikah", 18-ci mə sə lə də n istifadə etmə klə; " Tovzihul-mə sail", mə sə lə: 2444. Bə hcə t: Ə gə r namə hrə mi tə hrik edə rsə, caiz deyil. İ stifta. Xamenei: Ə gə r ö z ardı nca fə sad gə tirmə zsə, iş kalı yoxdur. İ stifta. Mə sə lə 119: Namə hrə mlə rin olduqları mü hitdə, mə sə lə n, institut, bazar, ə zadarlı q mə clisi, qonaqlı q və s. kimi mü hitlə rdə diqqə ti cə lb edə n rə nglə rdə paltar geymə yin hö kmü nə dir? Cavab: Tə hrik edilmə si ehtimalı varsa, haramdı r. İ mam, Xamenei, Sistani: İ stifta Bə hcə t: Haramdı r. Tə brizi: Ə gə r qadı nı n paltarı zinə t paltarı olarsa, vacibdir ki, onu namə hrə mdə n ö rtsü n. Necə ki, ö z bə də nini ö rtmə si vacibdir. " Siratun-nə cat", 1484-cü sualdan istifadə etmə klə. Fazil: Ə gə r bə də nin də risinin rə ngi aş kar olsa, yaxud fə sada və gü naha sə bə b olsa, caiz deyil. İ stifta.
|
|||
|