Сабақ барысы және уақытының өлшемі

Сабақ барысы жә не уақ ытының ө лшемі

№	Сабақ тың кезең дері	Уақ ыты
	Ұ йымдастыру кезең і	2 минут
	Ү й тапсырмасын тексеру	5 минут
	Жаң а тақ ырыпты жеткізу кезең і	10 минут
	Студенттердің ө здік жұ мысы	15 минут
	Сабақ қ орытындысы	8 минут
	Рефлексия жә не бағ алау	3 минут
	Ү й тапсырмасы	2 минут

І. Ұ йымдастыру кезең і

1. Амандасу, топты тү гендеу.

2. Сабақ тың тақ ырыбы мен сабақ мақ саттарымен таныстыру.

3. Студенттер назарын сабақ қ а аудару.

4. Студенттерді ү ш топқ а бө лу.

ІІ. Ү й тапсырмасын тексеру (жабық тест тү рінде)

1. ... ... ... - бұ л бақ ылау қ ұ ралы мемлекет жағ ынан қ олда бар ақ шаның айналымы, толық тық жә не қ азіргі заманғ а сай кә сіпорындардың қ олма қ ол табысы. ( Бақ ылау касса машиналары (БКМ))

2. ... ... — электрондық аспап, кассаның чектарын жазуғ а арналғ ан қ ұ рал. Бұ л аспапта экран бар, перне тақ та мен жазуғ а арналғ ан қ ұ рал, арнайы қ ағ азды ленталарғ а арналғ ан (Кассалық аппарат)

3. ... деп заттардың салмағ ын анық тауғ а арналғ ан ө лшеу қ ұ ралдарын айтады (таразылар)

4. Мармиттердің тү рлеріне байланысты олардағ ы сыйымдылық тар... немесе... болады. ( тө рт бұ рышты немесе дө ң гелек)

5. ... – ү немі бірқ алыпты температураны ұ стап тұ ратын қ ұ рылғ ы. ( Термостат)

6. Қ ұ рғ ақ тү рдегі мармиттте тағ амды қ ыздыру мармитницада орнатылғ ан... есебінен табиғ и конвекциямен жү зеге асырылады. ( ТЭН)

7. Бу мармиттерінің анағ ұ рлым жетілдірілген ү лгілерінде тэндер ваннадағ ы суды... температурағ а дейін тікелей қ ыздырады(30-85°С)

8. Тарату желілері... белгі бойынша жіктеледі(ү ш)

ІІІ. Жаң а сабақ ты тү сіндіру кезең і

Суыту, жылыту сияқ ты, жылу алмастыруғ а негізделген - бұ л температураның жоғ ары температурасымен денеден аз температурамен денеге ө здігінен ө туі. Суыту ү шін қ оршағ ан ортадан жылуды жұ тып ө тетін процестер пайдаланылады: еру; қ айнау немесе булану; сублимация жә не т. б.

Салқ ындату табиғ и жә не жасанды болады. Табиғ и суыту деп салқ ындатылатын дене мен қ оршағ ан орта — сыртқ ы ауа мен табиғ и су қ оймаларының суы арасындағ ы жылу алмасу деп аталады. Алайда, салқ ындатылғ ан дененің температурасын тек қ оршағ ан ортаның температурасына дейін тө мендетуге болады.

Жасанды тү рде эвтектикалық жә не " қ ұ рғ ақ " мұ збен, сондай-ақ қ айнағ ан сұ йық газдар мен термоэлектрлік суыту жатады. Жасанды салқ ындатудың артық шылығ ы жылдың кез келген уақ ытында берілген сақ тау режимін ұ стап тұ ру мү мкіндігі болып табылады.

Тоң азыту машиналары арқ ылы салқ ындату салқ ындату машинасы деп аталады.

Тө менгі температурада, ә детте, қ оршағ ан ортадан тө мен температураны тү сінеді. Сауда жә не қ оғ амдық тамақ тану кә сіпорындарының тоң азытқ ыш жабдық тарында бұ л диапазон 0 - 40°С қ ұ райды. Тө мен температура жылу жұ тумен бірге болатын физикалық процестер нә тижесінде алынады. Мұ ндай негізгі процестер қ атарына жатады:

¨ заттың фазалық ауысуы-балқ ыту, қ айнау (булану), сублимация;

¨ газды адиабатикалық кең ейту;

¨ нақ ты газ бен сұ йық тық тарды дросселирлеу;

¨ термоэлектрлік ә сер (тұ шпара ә сері);

Тоң азытқ ыш витриналар салқ ындатылғ ан тү рдегі тамақ ө німдерін сатуғ а арналғ ан: шұ жық тар мен ірімшіктерді сатуғ а арналғ ан тоң азытқ ыш орта-температуралық витриналар, ал мұ здатқ ыш витриналар — мұ здатылғ ан жартылай фабрикаттарды сатуғ а арналғ ан. Витрина бір қ абатты (бір демонстрациялық сө реден, кейде - " Тоң азытқ ыш сө реден" тұ рады), сондай - ақ кө п қ абатты (тіреулерде тауарды орналастыруғ а арналғ ан бірнеше демонстрациялық сө релер, кейде - " дө ң ес" орналасады) болуы мү мкін. ( сурет 64).

Ө зіне-ө зі қ ызмет кө рсету дү кендерінде сатып алушының тауарғ а тікелей қ ол жеткізуі ү шін ашық мұ здатқ ыш сө релер жиі пайдаланылады.

Мұ здатқ ыш витринада тұ рақ ты температураны сақ тау ү шін мә жбү рлі немесе табиғ и тү рде жү зеге асырылатын ауаның тұ рақ ты айналымы жү ргізіледі. Ауаның табиғ и айналымы кезінде ол буландырғ ыштың ө німдеріне тү седі, бұ л витринадағ ы температураның біркелкі таралуына кепілдік бере алмайды. Мә жбү рлі айналым кезінде желдеткіштер жұ мыс істейді. Артық шылық ө німдерді біркелкі салқ ындату болып табылады, бірақ ө німнің желденуі мү мкін.

Жиі тоң азытқ ыш витриналар жинағ ышпен жабдық талғ ан. Ол ішкі жағ ынан да, сыртқ ы жағ ынан да (ө зіне-ө зі қ ызмет кө рсету дү кендері) орналасуы мү мкін. (сурет 65).

Жеке топ-кондитерлік тоң азытқ ыш витриналар. Олардың басқ а Тоң азытқ ыш витриналардан принципті айырмашылығ ы мө лдір сө релердің кө п мө лшерде. Бұ л кондитерлік ө німдерді кө рсету туралы ә ң гіме болғ анда қ ажет ү лкен алаң ның қ ажеттілігіне байланысты. Бұ л тү рі витриналарда ауаның табиғ и айналымы ғ ана қ олданылады, себебі мә жбү рлі тү рде тауардың желденуіне ә келуі мү мкін.

Тоң азытқ ыш витриналардың стандартты ө лшемдері:

· Биіктігі-1250 мм;

· Ені-1300\1600\1900 мм;

· Терең дігі-1080 мм

Тоң азытқ ыш шкафтар - бұ л ө німдер мен сусындарды сақ тауғ а жә не кө рсетуге арналғ ан тік орташа температуралы салқ ындатқ ыш шкафтар. Демонстрациялық залдар ү шін шыны есігі бар шкафтар пайдаланылады, ө ндірістік ү й-жайлар ү шін тұ йық металл есіктер пайдаланылуы мү мкін. Шкафта сыртқ а ашылатын немесе жақ қ а қ арай жылжитын есіктің бір немесе екі жармасы болуы мү мкін. Сондай-ақ есіктер ұ рлауды болдырмау ү шін қ ұ лыптармен жабдық талуы мү мкін. Сондай-ақ тоң азытқ ыш шкафта бірнеше алмалы-салмалы сө релер бар, олардың саны тауарлардың қ ажеттілігіне жә не кө леміне байланысты. ( 66 - сурет)

Тоң азытқ ыш шкафтардың стандартты ө лшемдері:

· Биіктігі—1285⁄ 1985⁄ 2070 мм;

· Ені-600 мм;

· Терең дігі-625 мм

Мұ здатқ ыш лари -бұ л -9°С-тан -24°С-қ а дейінгі температурада тү рлі ө німдерді мұ здату жә не сақ тау ү шін қ олданылатын кө лденең тү рдегі мұ здатқ ыштар. Сондай-ақ мұ здатқ ыш ларинизкотемпературалық (-43°С) жә не орташа температуралық (Тоң азытқ ыш лари) (0.. +10°С). Мұ здатқ ыш лари ө ндірістік ү й-жайларда пайдаланылатын тауарды кө рсетуге арналғ ан шыны қ ақ пағ ы бар жә не қ ақ пағ ы бітеу болуы мү мкін. (67 сурет).

Мұ здатқ ыштың стандартты ө лшемдері:

· Биіктігі-720 мм;

· Ені—1800: 2100 мм;

· Терең дігі-960 мм

Бонеттер - мұ здатылғ ан ө німді сақ тауғ а жә не кө рсетуге арналғ ан ларейдің тү рі. Бонеттің мұ здатқ ыштардан айырмашылығ ы-олар қ ақ пақ тармен жабдық талмағ ан, бұ л сатып алушылардың ө німдерге еркін қ ол жеткізуін қ амтамасыз етеді.

Супер қ ұ рылымы бар жә не жоқ бонеттер бар. Суперқ ұ рылым жиі " қ ондырма" деп аталады. Бұ л қ ұ рылғ ы орнату алаң ын ұ лғ айту ү шін қ ызмет етеді жә не бірнеше қ осымша қ абаттар тү рінде бонеттің ү стіне бекітіледі. (68 сурет).

Бонеттің екі тү рі бар:

• Орташа температуралы (+1°C бастап +10°C дейін) – мұ здатылмағ ан ө німдерді сақ тау ү шін (сусындар, жаң а піскен ет, балық );

• Тө мен температуралы (от -18°C) – терең мұ здатылғ ан ө німдерді сақ тау ү шін (тұ шпаралар, балмұ здақ, мұ здатылғ ан ө німдер).

Стандартты орташаланғ ан ө лшемдер мұ здатқ ыш ларей ө лшемдеріне ұ қ сас:

• Биіктігі-720 мм;

• Ені—1800: 2100 мм;

• Терең дігі-960 мм

Тоң азытқ ыш камера-бұ л моноблок немесе сплит-жү йенің кө мегімен салқ ындатылатын сэндвич-панельдерден жасалғ ан модульдік қ ұ рылым. Тоң азыту агрегаты шығ арылатын болғ андық тан, тоң азыту камерасының бағ асы болжанатын сақ тау ө німдерінің типінен де, осы конструкцияның болжамды орналасуының дайындық дә режесінен де тү рленуі мү мкін.

Тоң азытқ ыш камераның мақ саты-қ оршағ ан ортағ а қ атысты тө мен температураны ұ стап тұ ру. Ол ірі дү кендерде, кә сіпорындарда, азық -тү лік сақ тауғ а арналғ ан қ оғ амдық тамақ тану орындарында кең інен таралғ ан, сондай-ақ жиі гү л дү кендерінде, дә ріханаларда қ олданылады.

Тоң азытқ ыш камералары бітеу немесе шыны есіктермен жабдық талғ ан немесе контейнерлік болуы мү мкін.

Тоң азытқ ыш камералар 69 – сурет

Тоң азытқ ыш камералардың екі негізгі тү рін жіктейді:

• орташа температуралы (+5°С).. -5°С) – Гү лдерді, дә рі-дә рмектерді, жемістерді, кө кө ністерді, мұ здатылмағ ан ө німдерді сақ тауғ а қ олайлы;

• тө мен температуралы (-15°С).. -25°С) - терең мұ здату ө німдерін сақ тау ү шін қ олайлы.

Шығ арылатын агрегат есебінен тоң азытқ ыш камералар ө те ү немді болып саналады, ө йткені ішіне салынғ ан Тоң азытқ ыш агрегаты бар тоң азытқ ыш машиналар сияқ ты кө п энергия тұ тынбайды. Алайда, олар қ ызмет кө рсетуде ө те қ арапайым жә не тұ рақ ты сервистік қ олдауды талап етеді.

Стандартты орташаланғ ан ө лшемдер мұ здатқ ыш ларей ө лшемдеріне ұ қ сас:

• Биіктігі-2200 мм;

• Ені—1960/2560 мм;

• Терең дігі—1360⁄ 1960 мм; (сурет 69).

⇐ Предыдущая 123 Следующая ⇒