Хелпикс

Главная

Контакты

Случайная статья





слета́ть 2несов. см.слете́ть



слета́ть 2несов. см.слете́ть

слета́тьсянесов. см.слете́ться

слете́||тьсов., с кого-чего 1) (упасть вниз) охьадожа; бума́ги ~ли со стола кехаташ стоьла тIepa охьаэгна 2) (улететь) дIадаха; пти́ца ~ла с ве́тки гаьн тIера хьоза дIадахна 3) разг. (упасть) охьадожа; он ~л с ле́стницыи лами тIера охьавоьжна ◊ сло́во ~ло с языка́ багах дош дели

слете́тьсясов. 1) (собраться) гулдала 2) разг. (сбежаться) тIебовда, тIегулбала

слечьсов. разг. (заболеть) дожа; ка́жется,я сля́гу схьахетарехь, вожа мега со

сливм 1. (действие) охьадоттар, дIаIанадар 2.(устройство) дIадохуьйтург

сли́важ (плод и дерево) хьач; перезре́лая ~ нанолг

слива́ниес 1) охьадоттар, дIаIанадар 2) охьакъастор

слива́ть(ся)несов. см.сли́ть(ся)

сли́вкимн. коча тIо, гIаймакх; снять ~ с молока́ шури тIера гIаймакх эца ◊ снима́ть сли́вки гIаймакх дIаэца

сливн||о́й, -а́я, -о́е 1) (слитый в один сосуд) тIекIелйоьттина; ~о́е молоко́тIекIелйоьттина шура 2) (для сливания) чудутту, охьадутту; ~о́й чан чудутту яй 3) ~о́й моло́чный пункт шура дIалун пункт

сли́вов||ый, -ая, -ое хьочан; ~ая ко́сточка хьочан лаг

сли́вочн||ый, -ая, -ое кочачу тIайн, гIаймакхан; ~ое моро́женое кочачу тIайн гIоролг; ~ое ма́слоналха

слиза́тьсов., что[мотт хьаькхна] дIацIандан; (съесть)мотт хьаькхна дIадаа

сли́зист||ый, -ая, -ое1) мãзин, мãза болу 2) ~ая оболо́чка,~ая(сущ.) анат. мãзин пардо

слизну́||тьсов. однокр. см. слиза́тькак коро́ва языко́м ~ла хилла меттиг а ца йисна, xIyп аьлча, бIаьрга эккха хIума ца йисна

слизня́км зоол. мазалг

сли́зыватьнесов. см.слиза́ть

слизьж маза

слиня́тьсов. 1) (о ткани) басадãла 2) (о животных) тила

слипа́||тьсянесов. см. сли́пнуться; ◊ глаза́ ~ютсябIаьргаш хеба (или вовшахлета)

сли́п||нутьсясов. вовшахлата; листы́ бума́ги ~лись кехаташ вовшахлетта

сли́тн||ый, -ая, -ое цхьаьна, хоьттина; ~ое написа́ние цхьаьнаяздар; писа́ть ~о(нареч.) хоьттина яздан

сли́токм гIорза; ~ зо́лота дешин гIopза

сли́точн||ый, -ая, -ое ийна, лалийна;~ая медь ийна цIаста

слитьсов., что 1) (вылить, перелить) дIаIано; (вылить, отделив от чего-л.) дIаIанадан, охьадотта; (в одно место) тIекIелдотта; слей во́ду в ведро́хи ведар чу охьадотта; отвари́в рис,я солью́ во́ду дуга кхехка а дина, хи охьадуттур (или дIаIанор) ду ас 2) (отделить) дIакъасто, схьакъасто 3) перен. (объединить) вовшахтоха

сли́тьсясов. 1) (в один поток) цхьаьнакхета, вовшахкхета 2) перен. (объединиться) цхьаьнакхета;на́ши уси́лия солью́тсявайн гIертарш цхьаьнакхетар ду 3) перен. (стать одним целым) дIаэн

слича́тьнесов.,сличи́тьсов., что с чем нийса догIуш дуй хьажа; ~ ко́пию с докуме́нтом копи документаца нийса йогIуш юй хьажа

сли́шкомнареч. дукха; ~ большо́йдукха доккха ду; ~ по́здно дукха тIаьхьа ду; не ~ утомля́йте глаза́ сов хало ма е бIаьргашна ◊ э́то уж ~! хIинца лартIара дели и!

слия́ни||ес 1. (по гл. слить) охьадоттар, вовшахтохар 2.(по гл. сли́ться) 1) цхьаьнакхетар, вовшахкхетар 2) дIаэр 3.(место) вовшахкхоьтийла; у ~я рек хиш вовшахкхоьтийла йолчу

слобода́ж уст. куп; рабо́чие сло́боды белхалойн каппаш

слова́||кимн. (ед. м,~чкаж словак) словакаш

слова́рный, -ая, -ое дешнийн; ~ соста́в ру́сского языка́ оьрсийн меттан дешнийн хIоттам

слова́рьм 1) (книга)словарь, дошам, лугIат 2) (запас слов) словарь, дешнаш

слова́цкий, -ая, -ое словакийн; ~ язы́к словакийн мотт

слове́сностьж йоза

слове́сный, -ая, -ое(устный) бертан, барта дина; ~ прика́з барта дина омра

слове́чкос уменьш.-ласк. к сло́водош; [хаза] дош; замо́лвитьза кого-л. ~цхьаннах лаьцна хаза дош ала

сло́вник м дешнийн гулам

сло́вносоюз (как, подобно) санна; ~ ребёнок бер санна; плывёт ~ у́тка бедо санна нека до; он не отве́тил,~ не по́нял ша ца кхеттачуха жоп ца дели цо

сло́в||ос 1) дош; (речь) тж. къамел; ме́ткое ~о нийса дош; рассказа́ть в немно́гих ~а́х кIеззигчу дешнашца дийца; поня́ть друг дру́га без слов диcт а хилале вовшех кхета; вступи́тельное ~одолоран дош; заключи́тельное ~о дерзоран (или тIаьхьара) дош; проси́ть ~а дош деха; дать ~о дош дала; лиши́тького-л. дош цадала (или къамел дан бакъо ца яла); сдержа́ть ~о дош кхочушдан;нару́шить ~ дош дохо; пове́рить на́ слово дашах теша 2) (сказание) дош, дийцар; «Сло́во о полку́ И гореве»«Игоран полках дош» ◊ дар ~а а) (способность говорить) дистхиладалар б) (красноречие) къамелан говзалла; крыла́тые ~а́ ира дешнаш; свобо́да ~ дешан маьршо; взять свои́ ~а́ обра́тно шен дешнаш духаэца; без ли́шних слов сов дерг ца дуьйцуш; други́ми(или ины́ми)~а́мивводн. сл. кхечу дешнашца аьлча; пересказа́ть свои́ми ~а́мишен дешнашца схьадийца; по после́днему ~у нау́ки(те́хники) Iилманан (техникин) тIаьххьарчу кхиамца; к ~у сказа́тьвводн. сл.аладашна; перейти́ от слов к де́лу къамел[аш] а дитина гIуллакхе довла; пойма́тького-л. на ~едаш тIехь лаца; быть хозя́ином[своего́] [шен] дешан да хила; не доби́тьсяот кого-л. ни ~ацхьаьнгара цхьã а дош ца дãла; не говори́тьо ком-л. дурно́го(или худо́го)цхьаннах лаьцна вон дош ца ала; он за ~ом в карма́н не ле́зет дIадиллина долуш санна олу цо дош; переда́ть на ~а́хбарта схьадийца; ~о в ~о xIop дош; ~о за сло́во,завяза́лалась бесе́да дош даше долуш, къамел доладелира; не нахожу́ слов ала дош ца карадо суна; нет слов вы́разить э́тои алалур а дац

словоизмене́ниес лингв. дешан хийцадалар

сло́вомвводн. сл. доцца аьлча; ~,вы должны́ за́втра вы́ехать доцца аьлча, кхана хьо новкъавãла везаш ву-кх

словообразова́ниес дешнийн кхолладалар

словообразова́тельный, -ая, -ое дош кхуллу

словоохо́тливый, -ая, -ое лерна тIера, къамелна тIера

словопроизво́дный, -ая, -ое лингв. дешнаш кхуллу; ~ су́ффиксдешнаш кхуллу суффикс

словосочета́ниес лингв. дешнийн цхьаьнакхетар; усто́йчивое ~дешнийн чIагIделла цхьаьнакхетар

словоупотребле́ниес дашах пайда эцар

словц||о́с:для кра́сного ~а́дикачу дашна, хазачу дешан дуьхьа

словчи́тьсов. разг. аьтто баккха

слогм 1) (часть слова) дешдакъа; слова́ де́лятся на ~и дешнаш дешдакъошка декъало 2) (стиль) стиль; у него́ хоро́ший ~стиль дика ю цуьнан

слогов||о́й, -а́я, -о́е лингв. дешдекъан; ~о́е письмо́ дешдакъойн йоза

слогообразу́ющий, -ая, ее лингв. дешдакъа кхуллу (или ден); ~ звукдешдакъа кхуллу аз

слоён||ый, -ая, -ое гIатлеш йолу; ~ое те́сто гIатлеш йолу бод

сложе́ниес 1.(действие)1) мат. тIетохар, вовшахтохар; ~ двух чи́сел ши терахь вовшахтохар 2) (сочинение) хIоттор, даккхар 2.(телосложение) хатI

сложённый, -ая, -ое хатI долу; он хорошо́ сложён хаза хатI долуш ву и

сложи́тьсов., что 1) (в одно место) дIатоха, дIадотта, тIегулдан; (уложить) дIадилла, тIекIелдилла; (придать компактный вид) [чу]тоха, чудилла; ~ я́йца в я́щикxIoaш яьшки чу дIадахка;~ се́но йол тIекIелйилла; ~ вдво́е(или попола́м) шалха тоха; ~ пла́тье коч дIахьарчо; ~ нож урс чудилла; 2) (собрать для отъезда) схьагулдан, вовшахтоха, схьалахьадан 3) мат. тIетоха; ~ два и пять шиъ пхеанна тIетоха 4) (собрать в целое) вовшахтаса 5) (построить) дотта; ~ пе́чку пеш йотта 6) (сочинить) яздан, хIотто, даккха; ~ пе́сню йиш яккха; 7) разг. охьатаса, охьадилла, охьакхосса; ~ но́шу со спины́ на зе́млю гира мохь лаьтта охьакхосса 8) перен. (освободить) охьатаса, охьадилла;~ с себя́ обя́занности дире́ктора директоран декхарш охьатаса ◊ ~ ору́жие герз охьадилла; сиде́ть сложа́ ру́кикуы дIа ца тухуш хиъна Iан; ~ го́лову са дIадала

сложи́||тьсясов. 1) (образоваться, создаться) хила, xIoттa, дала; ~лась пе́сня йиш яьлла;обстоя́тельства ~лись благоприя́тно хьал аьтто болуш хIоьттина 2) (созреть, вырасти) кхиа, доккхахила; у него́ уже́ ~вшийся хара́ктер амал кхиъна яьлла цуьнан 3) (устроить складчину) охьатаса, таса, дилла, гулдан

сло́жнонареч. 1. (трудно) чолхе, хала 2.в знач. сказ. хала, чолхе; э́то о́чень ~ и чолхе ду

сложноподчинённ||ый, -ая, ое лингв. чолхе-карара; ~ое предложе́ние чолхе-карара предложени

сложносокращённ||ый, -ая, -ое лингв. чолхе-дацдина; ~ые слова́ чолхе-дацдина дешнаш

сложносочинённый, -ая, -ое лингв. чолхе-цхьаьнакхетта; ~ое предложе́ние чолхе-цхьаьнакхетта предложени

сло́жност||ьж чолхалла, хала хилар ◊ в о́бщей ~и коьртачу хьесапехь аьлча

сложноцве́тныемн. бот. заза чолхенаш

сло́жн||ый, -ая, -ое 1) (трудный) хала, чолхе; ~ая обя́занность чолхе декхар; зада́ча сли́шком ~ачIогIа чолхе ю задача (или хала задача) 2) (составной) чолхе; ~ое сло́во чолхе дош; ~ое предложе́ние чолхе предложени

слои́ст||ый, -ая, -ое гIатлийн, гIаьтнийн; ~ая по́чва гIаьтнийн латта

слои́тьсянесов. гIатлеш хила

сло||йм 1) чкъор, гIатт, гIатли, пардо; ~й кра́скибасаран чкъор; ве́рхний ~й по́чвы лаьттан тIехулара чкъор; в не́сколько ~ёв масийтта чкъор долуш 2) перен. дãкъа, тайпа; широ́кие ~и населе́ния бахархойн дукхаха долу дакъош

сломм:дом пойдёт на ~ цIа дохор долуш ду

слома́тьсов., что кагдан; (разрушить) дохо ◊ ~ себе́ ше́ю шен муцIар йохо

слома́||тьсясов. кагдала; (разрушиться)доха; па́лка ~лась гIаж кагъелла; часы́ ~лись сахьт доьхна

слом||и́тьсов., кого-что1) дохо, кагдан; бу́ря ~и́ла де́рево махо кагдина дитт 2) перен. эшо; ~и́ть сопротивле́ние врага́ мостагIчун дуьхьало йохо ◊ ~я́ го́лову Iодара ваьлча санна

слонм 1) пийл 2) шахм. пийл, эпсар ◊ ~а́ не приме́тить коьртаниг ца ган; де́лать из му́хи ~а́ пайде а боцчух доккха хIума дан

слонёнокм (мн. ~я́та) пийлан кIорни

слони́хаж стен пийл, нана-пийл

слоно́вий, -ья, ье,слоно́вый, -ая, -ое пийлан; слоно́вьи у́ши пийлан лергаш ◊ слоно́вая костьпийлан кIомсар; слоно́вая боле́знь когаш бестар

слоня́тьсянесов. разг. ваьлла лела, кхерста[ш лела]; ~ без де́ла гIуллакх доцуш кхерста

слуга́м прям. и перен. ялхо

служа́кам разг. гIуллакххо; ста́рый ~ къена гIуллакххо

служа́нкаж ялхо

слу́жащ||ийм,~аяж гIуллакххо;рабо́чие и ~ие белхалой а, гIуллакххой а

слу́жб||аж в разн. знач. гIуллакх; вое́нная ~а тIеман гIуллакх; поступи́ть на ~у гIуллакхе даха; ~а вре́мени хенан гIуллакх; ~а пого́ды хенан хIоттаман гIуллакх; ~а пути́ некъан гIуллакх; ~а свя́зизIенан гIуллакх ◊ сослужи́ть ~укому-л. цхьанна гIуллакх дан; не в ~у,а в дру́жбу декхарийна доцуш, гIуллакхна

служе́бн||ый, -ая, -ое 1) гIуллакхан, белхан; ~ое помеще́ниегIуллакхан цIа; в ~ое вре́мя белхан хенахь 2) грам. (вспомогательный) гIоьнан; ~ые ча́сти ре́чи къамелан гIоьнан дакъош; ~ый глаго́лгIоьнан хандош

служе́ниес гIуллакх дар; ~ нау́ке Iилманна (или Iилманан) гIуллакх дар

служи́тел||ьм (напр. в музее, больнице) гIуллакххо ◊ ~и ку́льта динан гIуллакххой

служи́тьнесов. 1) где, кем, кому-чему гIуллакх дан, [гIуллакхехь] хила; ~ секретарём секретарь хила; ~ в а́рмии армехь хила; ~ де́лу ми́ра машаран хьаштонна гIуллакх дан 2) чем (быть,являться), (быть пригодным) [метта] хила; ~ приме́роммасална хила; ~ доказа́тельствомтоьшаллина хила; э́та ко́мната слу́жит мне кабине́томxIapa чоь кабинетан метта ю суна; сапоги́ ещё слу́жатэткаш хIинца а гIуллакх деш ю

слука́витьсов. хIилла дан, мекерло ян

слупи́тьсов., что дIадаккха; ~ кору́ ковст дIаяккха

слухм 1) хазар; муз. тж. кхетар, къастар; учи́ть на ~ хозуьйтуш Iамо; музыка́льный ~ музыких кхетар; у него́ хоро́ший ~ хазар дика долуш ву и; игра́ть по ~у ладугIуш лакха 2) перен. (известие,молва) хабар; не ве́рить ~ам хабарех ца теша ◊ ни ~у ни ду́ху хIуй а, жуй а дац

слухов||о́й, -а́я, -о́е ладугIу, лерган; ~о́й нервлерган нерв; ~о́е окно́ ладугIу кор

слу́ча||йм нисделларг; (происшествие) тж. хилларг; несча́стный ~й бала (или бохам) эккхар;удо́бный ~й аьтто балар; зави́сеть от ~я нисдаларе хьаьжжина хила ◊ при ~е нислахь; упусти́ть ~йаьтто болу хан дIаяхийта; купи́ть по ~ю нисделла эца; в ~е,е́сли…,в ~е чего́… нагахь санна … хилахь; в тако́м ~е иштта хилча, иштта делахь;в отде́льных ~ях наггахь йолчу (или цхьа йолчу) меттигашкахь; на кра́йний ~й цаваьллачу денна; в кра́йнем ~е гIад дайча а; ни в ко́ем ~е хIуъа а хилча а; по ~ючего-л. цхьаъ хиларна; на вся́кий ~й эшахь а аьлла; в проти́вном ~е … ца хилахь, … ца дахь; в лу́чшем ~е мел дика хилахь а; во вся́ком ~е хIуъа хилча а

случа́йно 1. нареч. (непредвиденно) нисделла; (непреднамеренно) ларамаза; уви́деть ~ дагахь а доцуш ган; э́то произошло́ не ~ иза ларамаза ца хилла 2.в знач. вводн. сл. (между прочим) ца хууш дисна а, ларамаза дисна а; у вас,~,нет э́той кни́ги? ца хууш а, шун яц теи книшка?

случа́йност||ьж нисдалар, ларамаза хилларг; уви́дел тебя́ по счастли́вой ~и сан ирсана, дагахь а доцуш, гин суна хьо

случа́йн||ый, -ая, -ое нисделла, ца хууш, ларамаза; ~ая встре́ча ца хууш вовшахкхетар; ~ый за́работок нисделла даьккхина ахча; ~ая оши́бка ларамаза гIалат



  

© helpiks.su При использовании или копировании материалов прямая ссылка на сайт обязательна.