![]()
|
|||||||
идиомати́ческий, -ая, -ое: ~ое выраже́ние идиомийн карчам; см. тж. идио́мИ и 1 союз 1) соед. а-а; вверх и внизхьала а, охьа а 2) присоед. и перечисл. а; и наста́ло у́троIуьйре а тIекхечи; и тот и друго́йиза а, важа а; и он был тамиза а вара цигахь; он обеща́л прие́хать и прие́халцо вогIур ву [а] элира, вãн а веара 3) усил. а, ткъа, хIета; и почему́ вы э́того не де́лаете?хIета хIунда ца до аша иза?; всё да́льше и да́льшекхин дIа а, кхин дIа а 4) уступ. -м; и рад бы помо́чь,да не могу́ гIо дан-м лаьара, амма дан-м ца ло ◊и так да́лее(и т. д.)иштта дIа кхин а (и. дI. кх.); так и… усил.хила а хила; так оно́ и случи́лосьиштта хила а хилира иза и 2 частица усил.а, -м; я и сам не радсо-м со а вац воккхавеш; не могу́ и поду́мать об э́томцунах лаьцна ойла а ца яло соьга ибери́йско-кавка́зск||ий, -ая, -ое ибери-кавказан; ~ие языки́ибери-кавказан меттанаш и́бо союз высок. (потому что,так как) дела, хIунда аьлча и́важдак; ~ ко́зья бот. дак ива́н-ча́й м бот. ишалчай ивня́к м1) (заросли) докан хьун 2) собир. (прутья) докан генаш иво́вый, -ая, -ое докан; ~ прутдокан га и́волгажселасат игла́ж1) маха; шве́йная ~хIумнаш тоьгу маха; маши́нная ~ чорхан маха 2) (у растений) кIохцалг;сосно́вые и́глы баганан кIохцалгаш 3) (у животных) мãха; кIохцал; и́глы ежа́зуьнан мехий игнори́рованиестергалцадар игнори́роватьсов. и несов., кого-что тергал ца дан; ~ фа́ктыфакташ тергал ца ян и́госдукъ; под ~м колониза́торовколонизаторийн дукъа кIел иго́лкаж см. игла́ ◊ сиде́ть как на ~хкIохцалш тIехь санна Iан иго́лочкаж уменьш. отиго́лка ◊ он оде́т с ~ихIинцца кепара ваьккхича санна вухавелла ву и иго́льный, -ая, -ое механ; ~ое у́шкомехан Iуьрг игра́ж1) в разн. знач. ловзар; ~ в футбо́лфутболах ловзар; ~ в ша́хматышахматех ловзар 2) (на муз. инструменте) лакхар; ~ на скри́пкечIоьндарг лакхар ◊ ~ словдешнийн бегаш; Олимпи́йские и́грыОлимпан ловзарш; опа́сная ~кхераме гIуллакх; раскры́тьчью-л. игру́цхьаьннан къайленаш гучуяха; ~ приро́дыцкъã а ца хилла доккха хIума; вы́йти из игры́юкъаравãла игра́льн||ый, -ая, -ое ловзо; ~ые ка́ртыловзо кехаташ игра́ть несов. 1) во что,на чём ловза; де́ти игра́ли в саду́бераш ловзура бешахь; ~ в ша́шкижIаккех ловза; ~ на сце́несцени тIехь ловза 2) на чём лакха; ~ на свире́ли шедаг лакха ◊шампа́нское игра́ет шампанскино кIеж туьйсу; ~ пе́рвую скри́пкугIуллакхан корта хила; ~ в молча́нку вист а ца хуьлуш Iан; ~ на не́рвахдог этIо; ~ коме́диюмоттаргIанаш лело игри́вый, -ая, -ое 1) (шаловливый) ловзарна тIера, ловзу; ~ котёнокловзу цициган кIорни 2) (легкомысленный) бегаше, забаре игри́ст||ый, -ая, -ое: ~ое вино́кIеж йоху (или чопа кхехка) чагIар игро́км в разн. знач. ловзархо игру́шечн||ый, -ая, -ое 1) (изготовляющий игрушки) тайнигийн, ловзо хIумнаш ен; ~ая фа́брикаловзо хIуманаш ен фабрика 2) (предназначенный для игры) ловзо; ~ое ружьёловзо топ игру́шк||ажловзо хIума; де́тские ~иберийн ловзо хIуманаш ◊ быть ~ой вчьих-л. рука́хцхьаьнгаша ловзавайта идеа́лмIалашо, идеал; высо́кие ~ылакхара Iалашонаш; э́тот челове́к — мой ~и стаг сан идеал ю идеализа́цияжхаздар, идеализаци; ~ старины́ширачун идеализаци идеализи́роватьсов. и несов., кого-что хаздан идеали́змм филос. идеализм (Iаламан юьхь са хилар чIагIден материализмана бIостанехьа идеалисийн философи,харцъIилма) идеали́стмидеалист (1 идеализмин агIонча; 2 дерг тIехдаьккхина хесто стаг) идеалисти́ческ||ий, -ая, -ое идеалистийн, идеалистически; ~ая филосо́фияидеалистийн философи идеали́стка женск. кидеали́ст2 идеа́льн||ый, -ая, -ое идеальни, даго ма-бохху; идеальни, тIехдаьлла [дика]; ~ый рабо́тниктIехваьлла дика белхахо; ~о(нареч.) чи́стыйтIехдаьлла цIена иде́йно-полити́ческ||ий, -ая, -ое идейно-политически; ~ое воспита́ние массхалкъаш идейно-политически кхиор иде́йностьжидей хилар, идейлла иде́йн||ый, -ая, -ое в разн. знач. идейн; ~ая борьба́идейн къийсам; ~ое содержа́ние кни́гикнигин идейн чулацам; ~ое иску́сствоидейн исбаьхьалла иденти́чный, -ая, -ое цхьатерра; ~ые мне́нияцхьатерра ойланаш идео́логмидеолог, идеологихо, идейхо идеологи́ческ||ий, -ая, -ое идеологически, идеологии; ~ая борьба́идеологин къийсам идеоло́гияжидеологи (философехь,политикехь,искусствохь,динехь и дI. кх. формашкахь билгалчу юкъараллин кхетаман система); маркси́стско-ле́нинская ~марксистско-ленински идеологи иде́яж1) идей; передовы́е иде́икелта идейш 2) (главная мысль) коьрта ойла; ~ рома́нароманан коьрта ойла 3) (намерение) идей, ойла; ~ сохране́ния и упро́чения ми́ра машар ларбаран, чIагIбаран идей; у меня́ возни́кла хоро́шая ~суна цхьа дика ойла дагаеана иди́ллияж1) лит. идилли (18-19 бIешерш:хаздинаIаламера дãхар чулацам болу илли) 2) перен. ирон. ирсе дãхар идио́ммидио́маж лингв. идиома (хIоттаман дешнашца маьIна дозуш доцуш,цхьаьнакхетта дешнаш,мас.: сма́тывать у́дочкиистангах топ ян идиомати́ческий, -ая, -ое: ~ое выраже́ние идиомийн карчам; см. тж. идио́м идио́тм1) (слабоумный) идиот, цIармат 2) бран. Iовдал, цIармат идиоти́змм1) (слабоумие) идиотизм (хьекъалах телхина хилар) 2) разг. (глупость) Iовдалалла, сонталла
|
|||||||
|