Бақылау сұрақтары

⇐ ПредыдущаяСтр 5 из 7Следующая ⇒

6.Бақылау сұрақтары

1Түйсік,қабылдау анықтамаларын көрсету.

2 Галлюцинацияның метоморфопсиден және иллюзиядан айыриашылығы.

3 Иллюзияның түрлері.

4Галлюцинацияның түрлері.

5Шынайы галлюцинациныңжалған галлюцинациядан айырмашылығы.

6Галлюцинацияның патофизиологиялық механизмдері.

7Ассоцияциялық ойдың өсу ағымының бұзылысы.

8Ойлау формаларының бұзылыстары.

9Ойлау құрамының бұзылысы.

10Гипомнезияны және амнезияның анықтамасы.

11Гипермнезия және оның түрлері

12Амнезияның жіктелуі.

13Парамнезияда-естің бұрмалануы.

14Зейін бұзылыстарының жіктелуі.

15Олигофрения және оның дәрежелерінің анықтамасы.

16Деменцияның анықтамасы және оның түрлері.

№3 Дәріс

1.Тақырып: Жалпы психопотология: эмоцияның бұзылысы, қозғалыс ерік сферасы,естің бұзылысы

2.Мақсаты: эмоцияның негізгі бұзылыстары, ерік сананың емімен танысу.

3.Дәріс тезисы.

Эмоция (лат – қозу, толқу) – бул индивиттің субективті реаякциялық турі

Құмарлылық- Адамның ойы мен әрекетінің негізгі бағытына із қалдыратын күшті, терең, турақты эмоция.

Аффект- қысқа уақытқа созылса да бүрк етіп қатты көрінетін эмоциялық турі.

Физиологиялық аффект- күшті тітіркенгіштен кейін пайда болады. Кейде бір жақты ойлаумен сипатталады. Толық қозғалыс реакциясы. Сананың бақылаумен журеді.

Патологиялық аффект- сыртқы амалдың жауабы мағынасыз пайда болумен қоздыруші қозғалыстардың бұзуші әсерінен сананың бұзылысы вегативті реакциямен эмоцианалды бұзылыстармен сипатталады. Амнезия оқиғасында аффект кезеңіне тән.

Дифференциалды физиологиялық және патологиялық аффект сот психикатриалық мағынаны игереді.

Эмоция жане сезімнің бұзылысы

Гипертимия – жоғары, қуанышты көңіл-күймен, өйлаудың жылдамдауы және көтеріңкі қызметпен сипатталауы.

Эйфория- моттивирменген жағдайда жаның жағымды жағдайда болады. Наркотикалық мастықта, сифелесте, өкпе туберкулезда анықталады.

Гипотимия – барлық психикалық процестердің эмоциялық жағдайынің нашарлау. Өзіндік бағалаудың төмендеуі. Деприсиялық және невротикалық синдромға кіреді.

Эмоцияның салдануы- сезімнін толық босайды. Айырмашылықсыз, абайсызда болған ауыр психикалық травма алғанда кездеседі. Негізінен қысқа мерзімді корініс

Апатия – қоршаған ортамен өзіне айқын немесе толық айырмашылығы жоқ. Іс-әрекетсіз журеді, талаптану мен мақсатының жоғалуы. Интоксикация, бас жарақатынан кейін, жұқпалы аурулар кезінде корінеді.

Эмоцианалды топастық(тупость)- турақты және толық айырмашылықсыз, басқа адамдардың азап шегіуінің маңыздылығы.шизофренияның соңғы сатысына сай,бас миының дегенеративты процессы.

Жанның әлсіреуі (слабодушие)- тұрақсыз көңіл-күй кезінде әлсіз эмоция пайда болады, эмоция «устамауы», адам өзінің сезімін басқара алатын кезде қабілеттілгі әлсірейді.елжіреу туріндегі реакцияға тән,түсініксіз жағдайда жылау немесе кулу. Бас миының патологиялық (кантамыр) органикалық ауруы кезінде кездеседі.

Эмоцияның тұрақсыздығы(неустойчивость) – котеріңкі коңіл-күйден тез жаман коңілге өтеді. Кез келген уақытта себепсіз аффекті алмасуға отеді. Невротикалық синдром, соматогенды астения, бас миының органикалық потологиясына тән. Жанның әлсіреуімен сәйкес келуә мумкін.

Ауыр қозғалуы(сіреспелік, тұтқырлық) бір эмоцияға ұзақ уақыт турып қалу,

Эксплозивті (анг.explosive) - аффекты устамау. Дисфория кезінде усталу және куштілігі айқын,адеквантті емес сылтау,эмоционалды, кейде қозғалыс реакциясы

Адекватты емес эмоция- ішкі оқиға эмоциналды реакцияға сайкес келмейді, немесе науқастың өзінің аәтуімен. Кобінесе шизофрения ауруында жиі кездеседі.

Амбивалентті – Бір объектігі бңр уақытта екі қарама-қарсы сезім пайда болады( мыс махаббатпен өшпенділік). Шизофренияда байқалады.

Дисфория – зианды тітіркенштерден жалпы коңіл күйдің бұзылуы, жабырқау. Көбінесе эпилепсия, бас миының органикалық ауруы кезінде жиі

кездеседі. Науқас адамдардан алшақ журуынен қиналады. Устамалы аура және өзіндік параксизм турінде көрінеді

Дистимия – депрессивті-қобалжу мен ашу, қанағаттанбау кезінде көңіл-күйдің қысқа мерзімді бұзылуы.

Эффектырлы-ерік сферасы – бұл күрделі психкалық функция, адамның бағыталған белсенділігі ішкі ортаның талап етуімен қоршаған ортаны қажетсінетін белгілі бір мотивтермен айқындалады. Эффектірлі- ерік белсенділігінің пайда болуын талап етеді: төмен иснтинкті қуштарлық ( тағамдық, жыныстық, өзіндік) және жоғарғы әлеуметтік еңбекті талап етуімен өзінің істей алуы және т.б

Эффектырлы-ерік сферасының бұзылысы

Полифагия(ашқарақ,)- тамаққа аса қатты қумарту шизофрения, ақыл кемістігі, эндокринді бұзылыстарда кездеседі

Анорексия- тамаққа тәбетінің томендеуі немесе болмауы аштықты сезінуді жоғалту

Полидипсия- ыстықтаудың басылмауынан коп сұықтық қолданады. Эндокринді ауруларға тән.

Табиғи емес тағамға әуестену(парафагия пекацизім)- жемиәтін тамағамдарды жеуге умтылу: топырақ, комір, бор. Мунымен жүкті әйелдер,шизофриндіктер, ақыл кемістңктер бақыланады

Өзіндік сақталған инстинктің кушеюі- екі қарама-карысы турі бірге корінеді а: пасивті- қорғанышты қауыпты және курделі ситуациядан және жауапкершілік шешімненкутім жасауға умтылу. Б: активті-қорғанышты (тест реякцисы агрециның айрықша турлері)

Өзіндік сақталған инстинктің әлсіреуі – қызығушылықтың томендеуінен және суситті жағдайлардың әсерінен пайда болады(диприцефті аффектің маңыздылығы). Психогенді ауруларда бақыланады.

Өзіндік сақталған инстинктің бурмалануы – өзін азаптау актысінде пайда болатын, металдық және басқада заттарды жутынудан өзіне зақым келтіру. Органикалық бас ми зақымдалған,шизофриндер бақыланады.

Гиперсексуальді(гиперэротизм)- секуалдық қуштарлықтың жоғарлауы (еркетерде-сатириазис, әйелдерде- нимфомания)

Гипосексуальді(гипоэротизм)- секуалдық қуштарлықтың томендеуі. (еркектерде-импотенция, әйелдерде- фригидность) астения депреся кезінде неролиптикалық припараттар тағайындалады

Сексуалды (извращения) жыныс әуесінің бурмалануы. Жыныстық инистиктің бұзылысы. Буған барлық секуалды ауытқулар( гетеросексуалды, мкб-10: жуппен)

Импулсивті куштарлық және әсері. Ойламаған жерде кездесоқ жеңе алмайтын қозудың әсерімен іс әрекет. Өлардың көпшілігін ауыр жағдайда қабылдайды буған кіреттіндер:

а) дромомания – мақсатсыз басқа жерге кету немесе орын ауыстыруға умтылу. Ол жасөспырымдерге тән.

б) клептомания- еріксіз ұрлауға қуштарлық. Көбінесе әйелдерде жиі кездеседі. Оларға ұрланған зат емес ұрлау процесі маңызды.

в) пиромания- жеңуге болмайтын өртеп жіберуге құмар. Ауру адам жауыздықты,зиян келтіруді ойланбай жасайды.

д) дипсомания- салынып ішу, маскүнемдікке берілетін, жеңуге болмайтын құштарлық.

Гипербулия – ерек активтілігінің кушею талпынысының потологиясы.(жалпы- маниякалды жағдайда, бір жақты- наркомондарда, поронойтты және парониялный жағдайда)

Гипопулия және абулия- қозу белсенділігінің томендеуі немесе толық жоғалуы. Бұл апатико-абулярлық синдромының айрықша генезімен бақыланады (шизофренияда, ауыр жарақат алғандарда).

Парабулия-қозудағы ерік активтілігінің бұрмалануы. Адекватты емес қимылмен мимиканың өзгерісімен көрінеді.Науқасқа гриммассивті бейне, жүрісі өзгерген, негативизм және импульсивтілік тән. Сонымен қатар бағыныштылықтың жоғарылаған және төмендеген эхо-симптомдары тән. Бұл шизофренияларда кездеседі.

Амбитенденттілік- белгілі бір тітіркендіргіштерге қосарланған, қарама-қарсылық реакциясы мен қимыл іс-әрекеттің қосарлануы.

Сана- ортаны тану және өзін түсіне бастаған индивидтен тыс басқа адамдармен және заттармен арадаңы шектеулі байланысты тану.

К. Ясперс бойынша сананың бұзылыстарының көріністері:

Қоршаған ортамен байланыстың төмендеуі және толық жоғалуы . Науқасты шынайы өмір қызықтырмайды, қызықтырғанның өзінде де фрагментарлы түрде болады. Қоршаған ортаны түсіну мүмкінділігі төмендейді.

Дезоринтировканың айрықша түрлері (жекелік және заттық). Бұлар жекеленген немесе бірге көрінеді. Алло- және аутопсихикалық дезоринтировка- кез-келген сана бұзылыстарында негізгі симптом болып табылады. Оның әр қайсысының өзіндік құрылымы, дамуы бар.

Ойлаудың байланыссыздығы. Бағытталуының жоғалуы.

Толық және бөліктік амнезия сананың бұзылу кезеңі, есі толық жоғалады және сандырақ және галлюцинациялық ойлар сақталады.

Сананың бұзылыстары

Сананың өшуі- барлық психикалық белсенділіктің бір уақыттағы тотальді бұзылыстары, сирек жағдайда терең және толық жоғалуы.

Есеңгіреу- сананың толық жойылуына дейін пайда болады және құрамымен бір уақытта өзгереді. Екі негізгі белгімен сипатталады: 1)барлық тітіркендіргіштерге қозу табалдырығының жоғарылауы, 2)психикалық әрекеттердің бірігуі.

Сананың айқындылығының төмендеу тереңдігінің дәрежесіне қарай есеңгіреудің келесі сатыларын ажыратады.

Обнубиляция

Сомнолентность

Сопор

Кома

Обнубиляция- сананың анықтылығының жыбырлауымен сипатталады. Науқастардың реакциясы бірінші сөздік реакциясы, салғырттық, немқұрайлық, сұраққа қате жауап айтады. Жеңіл мас адамша жүреді, бірақ мұндай жағдай қысқа уақытқа созылады, ұзақ уақытқа созылуы да мүмкін (бірнеше минуттан бірнеше айға дейін).

5. Әдебиеттер

1Банщиков.В.М. Короленко.Ц.П.Давыдов.И.В Общая психопатология.

с-1971-37-60, 61-70, 71-90

2Бухановский.А.О Общая психопатология.Учебное Пособие для врачей.

Ростов н/Д 2000.112-121,121-173,183-209.

3Гавенко В.Л . Пропедевтика психиатрии. Учебное пособие для студентов медицинских вузов и врачей-интернов. Ростов н/Д 2003.-С111-119,120-136,133-173.

⇐ Предыдущая 1 2 3 456 7 Следующая ⇒