азіргі таңда қолданылатын батырмалы электрлі сорақысқаша шолу

3. Қазіргі таңда қолданылатын батырмалы электрлі сорақысқаша шолу

Жоғарыда көрсетілгендей ортадан тепкіш сорғыштардың қондырғылары мұнай, сонымен қоса, қисайған ұңғымалардағы мұнай, газ және механикалық қоспалары бар жынысты сұйықтарды шығаруға арналған.

Қондырғылар екі түрде шығарылады: модульді және модульді емес. Атқаруы бойынша қарапайым, коррозияға шыдамды және толымдылығы жоғары.

Отандық сорғыштардың ауа сорылатын ортасы келесі көрсеткіштерді қамтуы керек:

Жынысты тағылығы – мұнай, жолаушы су және мұнайлы газдың қоспасы

Жынысты сұйықтың максималды кинематикалық тұтқырлығы – 1 мм/с

Жол жөнекей судың сутекті көрсеткіші рН 6.0 – 8,3

Қарапайымдылығы және коррозияға шыдамды түріне механкалық қоспалардың мөлшері – 0,1 г/л, жоғары тозімділігіне 0.5 г\л;

Күкірсутегінің қарапайыды және жоғары тозімділігіне есептелген мөлшері 0,01 г\л, ал коррозияға шыдамды түріне 1.25 г\л - ға дейін.

Алынған судың максималды мөлшері 99%; Бос газ, қабылдау жерінде 25% - дейін, ал модулі, айырғыштары бар қодырғылар үшін 55% - дейін.

Өндірілетін өнімнің максимал температурасы 90С.

Батырмалы ортадан тепкіш электірлі сораптар, электрқозғалтқыштар және кабельді жүйе қондырғылар комлектісінде қолданылатын көлденең өлшемдеріне тәуелді қондырғылар екі 5 және 5а топтарына бөлінеді. Шегендеу құбыр диаметіріне байланысты 121.7мм; 130мм; 144,3мм болып бөлінеді.

УЭЦ қондырғысы батырмалы сорапты агрегаттан, жиналған кабельден және трансформаторлы комилентті подстанцияның жер асты электржабдығынан тұрады. Сорғышты агрегат батырмалы ортадан тепкіш сорғыштан және гидроқорғауы бар қозғалтқыштан тұрады, ол ұңғымаға НКТ колонасымен түсіріледі. Сорғыш батырмалы, үшфазды, асинхроды, роторлы және маймен толтырылған.

Гидроқорғау протектордан және компенсатордан тұрады. Кабель полиэтиленмен изоляцияланған. Батырмалы сорғыш, электрқозғалтқыш және гидроқорғау бір-бірімен фланецпен және шпилкалармен қосылған.

Батырмалы ортадан тепкіш сорғыштар жұмыс істеу принціпі бойынша, сұйықты айдау мақсатында қолданылатын, қарапайым ортадан тепкіш сорғыштардан айырмашылығы жоқ. Айырмашылғы, жұмысшы дөңгелектерінің және бағыттаушы аппараттарының жұмысшы сатыларының диаметрі кішкентай және көп сатылы. Қарапайым қолданыстағы

сорғыштардың жұмысшы дөңгелектерін және бағыттаушы аппараттарын модифицирленген сұр шойыннан, коррозияға берік сорғыштардікін «нирезист» типті шойыннан, ал тозуға тұрақты дөңгелектерді полиамидтті шайырдан жасайды.

Сорғыш секциялардан тұрады, оның саны сорғыштың негізгі параметрлеріне, яғни арынына байланысты, бірақ төртен кем болмайды. Секция ұзындығы 5500 м-ге дейін. Модульді сорғыштарда кіру модулінен, секция - модулінен тұрады. Бас(головка), кері және түсіру клапандар модулінен тұрады. Кіру модулін қозғалтқышпен және модульдерді бір-бірімен байланыстыру үшін резиналы манжеттермен тығыздайды, яғни фланецті байланыстыру (кіру модулінен басқа, қозғалтқышпен немесе сепаратормен ). Модуль-секция білігін өзара, модуль-секцияны кіруші модуль білікпен, кіруші модуль білігін қозғалтқыштың гидроқорғау білігімен байланыстыру щлицтті муфталармен іске асады.

Модуль-секция білік корпусынан, саты пакетінен (жұмысшы дөңгелектен және бағыттаушы аппараттан), үстінгі және төменгі подшипниктерден, жоғары остті сүйеніштен, бастан, табаннан, екі қабырғадан және резиналы сақиналардан тұрады. Қабырға жазық кабельді муфтамен бірге механикалық соққылардан сақтау үшін арналған.

Кіру модульі сұйық пластын өткізуге арналған елеуіштері бар табаннан, подшипникті втулкалардан және тордан, вал модулін гидроқорғау білігімен байланыстыруға арналған, қорғау втулкалары бар біліктен және шлицті муфтадан тұрады.

Модуль-басы, бір жағынан кері клапынды жалғайтын ішкі конустық резьбасы бар корпустан, екінші жағынан екі қабырғаны және резиналы сақинаны модуль-секцияға жалғайтын фланецтен тұрады.

Сорғыштың жоғарғы бөлімінде ұстаушы басы (ловильная головка) бар.

Ресей өндірісінде келесідей берілісті сорғыштар шығарылады (м/күн):

Модульді – 50,80,125,200.160,250,400,500,320,800,1000.1250.

Модульді емес – 40.80,130.160,100,200,250,360,350,500,700,1000.

Келесідей арынды (м) - 700, 800, 900, 1000, 1400, 1700, 1800, 950, 1250, 1050, 1600, 1100, 750, 1150, 1450, 1750, 1800, 1700, 1550, 1300.

Батырмалы электрқозғалтқыштар электрқозғалтқыштан және гидроқорғаудан тұрады.

Қозғалтқыштар үшфазды, ассинхронды, қысқа тұйықталған, екі полюьсті, батырмалы, унифицирлі сериялы. БЭҚ қалыпты және коррозиялы атқаруда, В климатты атқаруда, 5 категориялы орналастыруда, 50 Гц жиілікті ауспалы ток торында жұмыс істейді және батырмалы ортадан тепкіш сорап берілісі ретінде қолданылады.

Қозғалтқыштар сұйық пласты ортада, температура 110 ға дейін болғанда, жұмыс істеуге арналған (мұнай қоспасы және жөнекей су кез келген пропорцияда). Келесідей болғанда:

- мехприместер 0.5 г/л көп емес;

- бос газ 50%тен көп емес;

- қарапайым түрдегі үшін күкіртсутек 0.01 г/л көп емес, коррозияға

берік түрі үшін 1,25 г/л дейін;

Қозғалтқыш жұмысының зонасында гидроқорғау қысымы 20Мпа-дан

артық емес. Электрқозғалтқыштар өткізуші күші 30 КВтен кем емес маймен

толтырылады. Шекті ұзақ рұқсат етілген электрқозғалтқыш статор орамының

температурасы (корпус диаметрі 103мм қозғалтқыш үшін) 170 С тең, қалған

қозғалтқыштар үшін 160 С.

Қозғалтқыш бір немесе бірнеше электрқозғалтқышт (үстінгі, ортанғы

және төменгі, қуаты 63тен 630 КВт-қа дейін) және протектордан тұрады.

Электрқозғалтқы статордан, ротордан, токберетін бастан, корпустан тұрады.

Электрқозғалтқыштың гидроқорғауы. Гидроқорғау қабат сұйықтығын

электроқозғалтқыштың ішкі қуысына өтіп кетуден, электроқозғалтқыштың

температурасынан ішкі қуыстағы май көлемінің азайып кетуінен сақтайды

және электроқозғалтқыш білігінен айналу моментін сорап білігіне беру үшін

арналған. Гидрақорғаудың бірнеше түрлері бар: П, ПД,Г.

Гидроқорғауды атқаруына қарай қарапайым және коррозияға тұрақты

етіп шығарады. БЭҚ-тың жинақ комплектісіне гидроқорғаудың негізгі түрінің ашық типі қолданылады. Ашық типті гидроқоғау тығыздығы 21 г/см ге дейінгі, қабат сұйықтығы мен майы физика-химиялық қасиетке ие арнайы

барьерлі сұйықты қолдануды қажет етеді.

Гидроқорғау трубкамен байланысқан екі камерадан тұрады.

Қозғалтқыштағы сұйық диэлектриктің көлемінің өзгеруі кедергілік (барьер)

сұйықтықтың бір камерадан екінші камераға құйылуымен

компенсацияланады. Жабық типті гидроқорғауда резиналы диафрагмалар

қолданылады. Олардың иілгіштігі май көлемінің өзгеруін теңгереді. БОТСҚ

шығаратын ең ірі фирмалар «Реда ламп», «Ойл дайнамикс» болып табылады.

Қорытынды

Мұнайды және мұнай өнімдерін өндіру шарттарының өзгерісі (тұтқырлығы әр түрлі мұнай сору, жұмсалудың өзгерісі, кез-келген станцияның уақытша істен шығуы және т.б.) мұнай өнімі ұңғымасының қалыпты жұмысының бұзылуына әкелуі мүмкін.

Сонымен қазіргі кезде ТМД аумағында және шет елдерде реттелетін айнымалы ток электр жетектері кең қолданыс тапты. Айнымалы ток элетр қозғалтқышының айналу жиілігі қоректендіруші токтің f жиілігіне, полистер жұп санына р және сырғуға s байлынысты. Бір немесе бірнеше параметрді өзгерте отырып қозғалтқыштың айналу жиілігін өзгертуге болады, демек сораптың айналу жиілігі өзгереді.

Мұнайды ортадан тепкіш сорғымен өндіру және сорғыш электр жетегін жиілік түрлендіргіштермен қамтамасыз ету батырмалы ортадан тепкіш сорғылардың жұмыс істеу уақытын ұзартып, пайдалы әсер коэффициенті мен қуат коэффициентін жоғарылатады, дәлірек айтқанда ПӘК=0.99, cosφ=0.98-ге дейін көтеріледі.

Ортадан тепкіш батырмалы сораптың жұмыс істеу мерзімі орта есеппен Ортадан тепкіш батырмалы сораптың жұмыс істеу мерзімі орта есеппен 3-5 жылға ұзарады.

Пайдаланылған әдебиеттер:

1. Терехов В.М., Осипов О.И. Системы управления электроприводов. – М.: Издательский центр «Академия», 2008ж.

2. Абдимуратов Ж.С., Дюсебаев М.К.,Санатова Т.С., Хакимжанов Т.Е. Еңбекті қорғау. Дәрістер жинағы (050718 – Электр энергетика мамандығы бойынша барлық түрде оқитын студенттер үшін) Алматы: - АЭжБИ, 2006. – 36 б.

3. Б.И. Түзелбаев, А.А. Жақыпов Сала экономикасы. Бітірушілер жұмысының экономикалық бөлімін орындауға арналған әдістемлік нұсқаулар (Электр энергетикасы бағыты бойынша оқитын бакалаврлар үшін). – Алматы: АЭжБУ, 2008.

4. Исаханов М.Ж. И 85 Электр жетегі негіздері: Техникалық мамандық алушы студенттерге арналған//,-Алматы, 2009.- 178 бет.

5. Алексеев С.Б. Силовые преобразовательные устройства: учеб.пособие. –Алматы: АИЭС, 2006.- 90с.- 2 н.а., 2 ч.з.

6. Жумагулов К.К. Трансформаторы: учеб.посо-бие.- Алматы, 2007.- 66с.- 3 н.а., 2 ч.з.

7. Сагитов П.И., Мустафин М.А. Айнамалы ток электр жетегі (айнымалы токтары): оқу құралы. –Алматы, 2008.- 58б.- 3 н.а., 2 ч.з.

⇐ Предыдущая 1 23