2.1 Экономикалық жүйе

2. 1 Экономикалық жү йе

Экономикалық ғ ылым тарихы кө рсеткендей экономикалық жү йе топтастырылуы тү рлі белгілер (критерий) негізінде жү ргізілуі мү мкін. Бұ л кө птік негізінде экономикалық жү йе қ асиетінің объективті кө птү рлілігі жатады. Бұ л байланыста қ азіргі қ оғ амды ү йренуге экономикалық ә дебиетте қ ұ ралғ ан екі тә сілге кө ң іл бө лу тұ рарлық: бұ лар формациялық жә не ө ркениетті. Ә рбір елдің экономикалық жү йесі бар. Бұ л жү йе бір-біріне тә уелді ә р тү рлі компоненттерден тұ рады.

Экономикалық жү йе — бұ л материалдық, рухани игіліктер мен қ ызметтерді ө ндірушілер мен тұ тынушылар арасындағ ы байланыстардың ерекше реттелген жү йесі. Экономикалық жү йе кө п факторлы. Олардың ішінде оның дамуына ә сер ететін:

— елдегі шаруашылық шешімдерін қ абылдау жө ніндегі: шаралар жү йесі;

— меншік қ ұ рылымы;

— ақ паратпен жә не ү йлестірумен қ амтамасыз ететін механизмдер;

— мақ сат қ ою мен адамдарды ең бекке тарту механизмдері.

Бұ л факторлар келесі 3 қ ұ рылымғ а топтастырылады:

Шаруашылық қ ұ рылымы — бұ л шектеулі ресурстарды қ олдануғ а байланысты материалды-техникалық база элементтерінің ө зара ә рекеті.

Ә кімшілік (ұ йымдық ) қ ұ рылым — лауазымды тұ лғ алардың шектеулі шаруашылық ресурстарды іске жаратуғ а байланысты заң ды тү рде қ ұ жатталғ ан қ ұ қ ық тары мен міндеттерінің жиыны.

Ақ параттық қ ұ рылым алғ ашқ ы екі қ ұ рылымның қ ызметі жайлы алынғ ан мә ліметтерді топтастырады жә не таратады.

2. 2Экономикалық жү йенің жалпы кезең дері

Ө ндірістік кү штер
Табиғ и (табиғ и ресурстар, физ. мү мкіндік жә не т. б.	Қ оғ амдық (ө ндіріс қ аражаты, ең бекті бө лу жә не т. б. )	Жалпығ а ортақ (ғ ылыми, білімі мә дениет жә не т. б. )
Ө ндірістік қ атынастар
Ә леуметтік- экономикалық (меншіктік қ атынасы жә не кірістерді бө лу)	Ұ йымдастырушылық -экономикалық (тә жірибе алмасу, маркетинг, менеджмент жә не т. б. )	Техника-экономиканың (табиғ атқ а адамның қ атынасы)
Ресурстар	Ең бекті қ оғ амдық бө лу	Ең бек процесі жә не оның сә ті
Ө ндірістің ең бектік, табиғ и қ орлар, ақ параттық жә не т. б.	Ө німдерді дайындауда ө ндірісті мамандандыру	Ең бек мә ні, ең бек қ оры, ең бек
Ө ндірістік мү мкіндіктер	Нә тижелер	Тиімділігі
Шектеулі ресурстар таң дауы	Материалдық – заттың ө нім жә не қ ызметтер	Нә тижелер мен шығ ындар қ атынасы

⇐ Предыдущая 1 2 345 Следующая ⇒