МАМАНДЫҚ ЖАЙЛЫ

Экономист – қ азіргі заманның мамандығ ы. Бірақ «экономика» сө зі Ежелгі Грекияда пайда болып жә не ол «ү й шаруашылығ ын жү ргізу» мағ ынасын білдіреді, яғ ни ү й шаруашылығ ын жү ргізу экономикалық талдауғ а ұ шырады.

Экономист кә сіпоында ең манызды мамандардың бірі болып табылады. Ешбір кә сіпорын бизнес-жоспарсыз ө зінің қ ызметін жү зеге асыра алмайды. Атап айтқ анда осы маман ғ ана барлық жұ мыскерлерге бірігіп жұ мыс жасаудың бағ ытын нұ сқ айды. Ең тө мен шығ ындармен барынша табыс табу мақ сатында кә сіпорын басты мақ саттарды жә не міндеттерді дұ рыс қ оя білу қ ажет.

Экономист ұ йымның шаруашылық қ ызметінің талдауын жү ргізеді, ү немдеу тә ртібін қ амтамасыз ету, жұ мыс тиімділігін арттыру, қ орларды анық тау, шығ ындардың алдын алу, барлық ресурстарды ұ тымды пайдалану бойынша іс-шараларды ә зірлейді. Жаң а техниканы жә не технологияны игерудегі ә зірлемелерді жә не зерттеу жұ мыстарын (қ ызметтерді) жү ргізу ү шін материалдық, ең бек жә не қ аржылық шығ ындар бойынша есептерді жү ргізеді.

Кө лік статистикасы

Қ азіргі жағ дайда кө ліктің дамуы кез — келген елдің ө ндірушілік кү шінің ө суімен жә не оның сыртқ ы байланыстарымен байланысты

Қ азақ стан кө лігінің магистральді тү рлері келесі ерекшеліктермен сипатталады

Темір жол кө лігі:

· жол мен тә улік уақ ытына, климаттық жағ дайына тә уелсіз жү к жә не жолаушылар тасымалының тұ рақ тылығ ы;

· жол ары ө ткізу жә не тасу қ асиеті;

· жү ктерді тасымалдаудың салыстырмалы жоғ ары емес ө зіндік қ ұ ны;

· кө птеген жү ктерді ү лкен жә не орташа қ ашық тық та тасымалдаудағ ы жоғ ары тиімділігі.

Темір жолды салуғ а ү лкен капитальды салым қ ажет. Бұ л капитальды салым жү к жә не жолаушылар ағ ынын біршама шоғ ырлануында орынын толтырады.

Автомобиль кө лігі:

· жү кті жеткізу жылдамдығ ы мен маневрлігі темір жолмен салыстырғ анда біршама жоғ ары;

· жү ктерді жө нелтуші қ оймасынан алушы коймасына дейін тиеп-тү сіру операциясыз-ақ жеткізу мү мкіндігі;

· тасымалдаудың жү йелілігі мен жақ сы маневрлігі (жылдамдығ ы), ең кіші жү к жө нелткіштерді қ оса отырып, жү ктің аз партиясын жеткізу қ абілеті.

· алыс емес қ ашық тық та аз жолаушылар жә не жү к ағ ынын игерудегі капитальды салымның темір жол кө лігімен салыстырғ анда аздығ ы.

Автомобиль кө лігіндегі жү к жә не жолаушылар тасымалының ө зіндік қ ұ ны темір жолдан қ арағ анда жоғ ары. Қ ұ быр ө ткізгіш кө лігі:

· Табиғ и-климаттық жағ дайғ а тә уелсіз жұ мыс режимінің тұ рақ тылығ ы,

· Тасымалдауды басқ ару режимі мен оны пайдалану қ арапайымдылығ ы, яғ ни дұ рысын айтқ анда тасымалдау жә не тиеп-тү сіру операциялары біртұ тас процеске біріккен.

· Операцияны механикаландыру жә не автоматтандырудың жоғ ары дә режесіне байланысты ең бектің жоғ ары ө німділігі.

· Мұ най мен мұ най ө німдерін қ отарудың ө зіндік кұ нының тө мендігі;

· Бір тасымалдауғ а капитал салымының басқ а кө лік тү рлерімен салыстырғ анда аздығ ы.

Қ ұ быр ө ткізгіштері кө ліктің универсалды тү рі болып табылмайды, ө йткені онымен тек сұ йық жә не газ тә різді жү ктер қ ұ йылады. Ә уе кө лігі;

· жылдамдығ ы ү лкен жә не жү ктер мен жолаушыларды жеткізуде аз уақ ыт кетеді.

Жү ктерді ә уе кө лігімен тасымалдаудың ө зіндік қ ұ ны ө те жоғ ары. Оның кемшілігі: жоғ ары энергия сыйымдылығ ы, ауа райына тә уелділігі, габариті мен тасымалданатын жү ктің салмағ ының шектелуі

Су (ө зен) кө лігі:

· терең су ө зендерінде жоғ ары тасымалдау қ абілеті жә не тасымалдаудағ ы ө зіндік қ ұ нның жоғ ары еместігі, ә сіресе, кө п жү ктерді тасымалдауда (салдағ ы ағ аштар, мұ най қ ұ ятын кемедегі мұ най);

· тө менгі меншікті капитальды шығ ындар, метал мен отын шығ ыны. Ө зен кө лігінің кемшілігі: ө зен ағ ысы бағ ытының негізгі жү к ағ ынымен сә йкес келмеуі; бір жыл ішіндегі тасымалдаудың тұ рақ сыздығ ы жү йелі еместігі; темір жол кө лігімен салыстырғ анда оның жү кті жеткізу жылдамдығ ы тө мен; жү к қ озғ алысы жолының басқ а кө лік тү рлеріне қ арағ анда ү лкендігі.

Кө рсетілген кө лік тү рлері жү к жә не жолаушылар тасымалдау нарығ ында ө зара бә секелес. Айталық, кұ быр ө ткізгіш пен темір жол кө ліктері мұ най мен мұ най ө німдерін тасымалдауда бір-бірімен бә секелес; темір жол мен автомобиль кө ліктері жаппай ү йінді жү ктерді қ оспағ андағ ы жү ктердің барлық номнеклатурасын тасымалдауда бә секелес.

Тең ізге географиялық жағ дайда шығ а алмайтын кеме жү зетін ө зендер мү мкін емес су тасымалдауды жү зеге асырады. Сондай-ақ Қ азақ стан жерінің кең -байтақ тығ ынан оның автожол инфрақ ұ рылымының дамуынан ә уе кө лігінің тө менгі техникалық жабдық талуы жә не қ ұ быр ө ткізгіш кө лігінің қ арқ ынды дамуына қ арамастан, міне елімізде жү з жылдан астам халық ты жаппай тасымалдау жә не жү ктердің орын ауыстыруының негізі қ ұ ралы болып темір жол табылады. Ол универсальды жә не арзаншылық қ а қ атысты.

Қ азіргі заманда темір жол кө лігінің мақ саты: аз шығ ынмен жолаушылар мен жү к тасымалдаудағ ы экономиканың қ ажеттілігін максимальды қ анағ аттандыру. Сонымен қ атар ө зінің мақ сатын орындауды бағ алаудың айтарлық тай маң ызды критериясы тек кө лік қ ызметінің қ ұ ны емес жә не оның сапасы болады. Оның сапасы ү ш негізгі кө рсеткіштерден қ ұ ралады: қ озғ алыс қ ауіпсіздігі жә не жү ктердің сақ талуы; жеткізу жылдамдығ ы; қ ызмет кө рсету дең гейі (сервис).

2016 жылғ ы тасымалданғ ан 22 332, 8 млн жолаушылар саны

2016 ЖЫЛҒ Ы ЖҮ К ТАСЫЛМАЛДАУ

⇐ Предыдущая 1 2 3 4 5 6 7 89