32. Жылу машиналары.Жылу машинасының термиялығ ПӘК-і. Карно циклі. Карно теоремасы.

Жылу машиналары деп жү йенің ішкі энергиясының бір бө лігін механикалық энергияғ а айналдыратын жә не соның есебінен жұ мыс істейтін қ ұ рылғ ыларды айтады.

Барлық жылу машиналарында отынның энергиясы, алдымен жоғ арғ ы температурағ а дейін қ ыздырылғ ан газдың немесе будың ішкі энергиясына ө теді. Ұ лғ аю барысында газ сыртқ ы кү штерге қ арсы жұ мыс атқ арады жә не салқ ындайды, яғ ни оның ішкі энергиясы азаяды. Бұ л газдың ішкі энергиясының бір бө лігінің механикалық жұ мысқ а айналғ анын білдіреді. Газдың ішкі энергиясының механикалық энергияғ а айналмай қ алғ ан бө лігі, салқ ындатқ ыш рө лін атқ аратын тоң азытқ ыш деп аталатын сыртқ ы ортағ а беріледі. Сонымен, барлық жылу машиналарының қ ұ рылымы ү ш негізгі бө ліктен тұ рады: отынның энергиясы бө лініп шығ атын қ ыздырғ ыш; бу немесе газ болып табылатын жұ мыс денесі; пайдаланылмай қ алғ ан жылу мө лшерін алатын суытқ ыш. Жұ мыс денесі қ ыздырғ ыштан жылуды алып, салқ ындатқ ышқ а жылуды береді жә не осы жылу мө лшерлерінің айырмасы пайдалы жұ мысты береді. Жылу қ озғ алтқ ышының тиімділігі оның пайдалы ә сер коэффициентімен сипатталады . ө рнегі жылу машиналарының ПӘ К-і ә рқ ашан бірден кіші болатынын кө рсетеді.

Карно циклі барлық дө ң гелек процестердің ішінде ерекше орын алады. Ол бір қ ыздырғ ыш Т1 пен бір салқ ындатқ ыш Т2 арқ ылы арқ ылы қ айтымды тү рде орындалатын бірден-бір цикл. Карно циклі екі изотерма жә не екі адиабатадан тұ рады. Жұ мыс денесін идеал газ деп алсақ, қ айтымды Карно циклі ү шін ПӘ К-і , . (9. 2)

Карно теоремасы:

 қ айтымды Карно циклінің ПӘ К-і жұ мыстық дененің табиғ атына жә не осы циклді жасайтын жү йенің қ ұ рылғ ысына тә уелсіз, ол тек қ ыздырғ ыш пен салқ ындатқ ыштың температуралары арқ ылы анық талады;

 қ айтымсыз машиналардың ПӘ К-і (қ айтымсыз цикл бойынша жұ мыс істейтін) қ айтымды машиналардың ПӘ К-не қ арағ анда кіші, яғ ни . Олай болса, .

⇐ Предыдущая 4 5 6 7 8910 11 12 13 Следующая ⇒