Кеңірдек және жұтқыншақтың жарақаты

⇐ ПредыдущаяСтр 21 из 21

Кең ірдек жә не жұ тқ ыншақ тың жарақ аты

Белгілері:

§ Ұ стама тә різді жө тел;

§ Ентікпе;

§ Шyлы тыныс;

§ Жарадан қ ан аралас кілегей жә не қ ақ ырық бө лінеді (кө піршікті қ ан);

§ Тері асты эмфизема дамиды (мойын, бет жә не кеyде клеткасы)

§ Тері қ абатының кө герyі;

§ Артериялық қ ан қ ысымы тө мендейді;

§ Жү рек соғ y жиілігі жиілейді;

Жарақ аттанyшы біртіндеп естен танyы мү мкін, сонымен бірге кең ірдекте қ ан мен қ ақ ырық жиналып тұ ншығ yғ а алып келеді.

Іс - ә рекетінің алгоритмі:

1. Жарақ аттанғ анды шалқ асынан жатқ ызып, жаyырын

астына жастық ша саламыз

2. Жара айналасын антисептикалық ертінділермен ө ң дейміз.

3. Кең ірдектің жара қ yысы арқ ылы медициналық резиналы грyша кө мегімен қ ан жә не кілегейден тазартy;

4. Жарағ а асептикалық таң ғ ыш саламыз.

5. Жансыздандырy жү ргіземіз. (50 %- 5мл анальгин б/етке)

6. Егер тұ ншығ y дамыса, трахеостомиялық тү тікше немесе дренажды тү тікше саламыз. Тү тікше айналасына залалсыздандырылғ ан салфетка саламыз.

7. Жарақ аттанғ анды жартылай отырғ ызy немесе шалқ асынан жатқ ызy арұ ылы тасымалдаймыз (хирyргиялық бө лімше)

Жоғ ары тыныс жолдарында бө где дененің тұ рып қ алyы

Жоғ ары тыныс жолдарында бө где дененің тұ рып қ алyы кө бінесе балаларда жиі кездеседі. Сонымен бірге ересек адамдарда қ ызметтік жұ мысына байланысты (аyыз қ yысына қ аламсап, ине, шпилка т. б з салып отырyы) дамиды.

· Тамақ танy yақ ытында (балық сү йектері, семечка т. б заттар)

Ойын барысында (балаларда (тү ймелер, тиын, ойыншық бө лшектері))

Белгілері:

§ Тұ ншығ y

§ Жө телy

§ Ентікпе;

§ Қ ұ сy;

§ Салқ ын тершең дік;

§ Бет терісінің кө герyі;

Кейде жө телy арқ ылы бө где дене тө мен тү сyі мү мкін.

Асқ ынyы:

- Бронхтың бітелyі;

- Ө кпе абсцессі;

- Сепсис:

Іс - ә рекетінің алгоритмі:

Жарақ аттанyшы эпигастрии аймағ ын екі қ олымен басy немесе эпигастрии аймағ ын отырғ ыштың арқ асына басy арқ ылы бө где денені шығ арy (кішкентай балаларда баланы қ олымызда етпетінен жатқ ызып, басын тө мен қ арай ең кейтіп арқ асынан жә й қ ағ y жасаймыз немесе баланың екі аяғ ынан ұ стап, тө менге қ арай қ ағ y )
Жарақ аттанyшы арқ асының екі жаyырын арасынан алақ анымызбен қ ағ y арқ ылы;
Егерде бұ л ә діс тиімсіз болса, жарақ аттанyшы артында тұ рып оң қ олымызды жұ дырық пен тү йіп, сол қ олымызбен айналдыра ұ стап, кіндік жә не семсер тә різді ө сінді аралық тан басy арқ ылы;

· Жарақ аттанyшыны шалқ асынан басын шалқ айтып жатқ ызып, бө где денені қ олымызбен немесе пинцетпен аламыз;

Тұ ншығ y дамыса трахеостомиялық пyнкция жасаймыз
Аyрyханағ а тасымалдаймыз;

Қ азір жылдың қ ай мезгілі?
- Қ азір жылдың қ ыс мезгілі.
- Қ ыс айларын ата.
- Қ ыс айлары: желтоқ сан, қ аң тар, ақ пан.
- Қ азір қ ай ай?
- Қ азір қ аң тар айы.
- Қ ыста ауа райы қ андай болады?
- Қ ыста ауа райы суық болады, қ ар жауады, аяз болады...
- Қ ыста адамдар қ алай киінеді?
- Қ ыста адамдар жылы киінеді.

3. Суретпен жұ мыс: Тақ тада қ ыс тақ ырыбына плакат ілінген. « Қ ыс» тақ ырыбын 1 оқ ушығ а ә ң гімелету. Тың далым. Айтылым.
- Қ ыста қ андай мейрамдар бар?
- Дұ рыс. Тә уелсіздік кү ні мен жаң а жыл мейрамы бар.
- Жаң а жылда адамдар қ айда барады, не алады?
- Дұ рыс. Дү кенге барады, азық – тү лік алады.

II. Ү й тапсырмасын тексеру: Тың далым. Айтылым.
1. Жаң а сө здер: азық – тү ліктерге қ атысты сө здерді « Мұ ғ алім мен оқ ушы» ойынын ойнату арқ ылы тексеру. Яғ ни, тақ тағ а мұ ғ алім рө лінде оқ ушы шығ ып, оқ ушылармен диалог жү ргізеді:
- Мынау не?
- Мынау - шұ жық.
- Мынау нан ба?
- Жоқ, бұ л - ірімшік.
- Нан қ андай?
- Нан - жұ мсақ.
- Кә мпит қ андай?
- Кә мпит - тә тті.
2. Мақ ал - мә тел, тақ пақ айту: Айтылым.
- Балалар, ең басты тағ ам қ андай?
- Дұ рыс, ең басты тағ ам – нан.
- Қ андай ө лең, мақ алдар білеміз?
« Ас атасы – нан», « Дастарқ анда нан болмаса, Тамақ та мә н болмас»
,, Нан иісі’’ - тақ пақ ты жатқ а айту.
Сергіту сә ті: Нанды шашпа,
Аяғ ың мен баспа.
Жерде жатса кө теріп,
Торғ айларғ а таста.
- Нанды шашуғ а бола ма?
- Аяқ пен басуғ а бола ма?

3. «Азық – тү лік»дү кенінде – диалог. Тың далым. Айтылым.
Екі – ү ш оқ ушыдан шығ арып, «Дү кенде» ойынын ойнату. Сатушы мен сатып алушы болып рө лдік ойын кө рсету.
- Қ ыз ө з кезегін ә жеге берді, ол дұ рыс істеді ме?
- Ондай оқ ушыны қ алай атаймыз?
- Азық – тү ліктер біздің организмге қ аншалық ты қ ажет болса, біз тағ ы несіз ө мір сү ре алмаймыз?
- Дұ рыс. Сусыз.
- Суды ішеміз, тамақ пісіреміз, жуынамыз...

III. Жаң а сабақ: Сусындар. Қ андай? ( Сабақ тың тақ ырыбы мен мақ сатын айту)
1. Жаң а сө здер: Тың далым. Айтылым. Жазылым.
Сусындар – Напитки
Шырын – Сок
Жылы – Теплый
Суық – Холодный
Ыстық – Горячий
Тә тті – Сладкий
Жұ мсақ – Мягкий
Дә мді – Вкусный
Тоң азытқ ыш – Холодильник
1. Сө здерді оқ у, оқ ушыларғ а оқ ыту
2. Сө здерді буынғ а бө лу
Су - сын - дар, шы - рын, жы - лы, су - ық, ыс - тық, тә т - ті, жұ м - сақ, дә м - ді, то - ң а - зыт - қ ыш ( қ андай?
3. Сө здермен сө з тіркестерін, сө йлемдер қ ұ рату
Жылы сү т, суық су, ыстық шай...
Бү гін кү н суық. Мен шырын сатып алдым.
2. Мә тінмен жұ мыс: Тың далым. Оқ ылым.
Мынау – азық - тү лік дү кені. Дү кен кең, таза, жарық. Дү кенде нан, май, қ ант, шұ жық, ірімшік сатылады. Сусындар бө лімінде шырын, су, сү т, айран сатылады. Салқ ын сусындар тоң азытқ ышта тұ р.

3. Суретпен жұ мыс: Сұ рақ – жауап:
- Бұ л не?
- Бұ л - дү кен.
- Бұ л қ андай дү кен?
- Бұ л - азық - тү лік дү кені.
- Дү кен қ андай?
- Дү кен - ү лкен, жарық.
- Дү кенде нелер сатылады?
- Дү кенде азық - тү ліктер, сусындар сатылады.
- Қ андай сусындар сатылады?
Дү кенде су, шырын, айран сатылады.
- Сусындар қ айда тұ р?
- Сусындар тоң азытқ ышта тұ р.
Сергіту сә ті:
Дү кенге біз барамыз,
Қ олғ а сө мке аламыз.
Кә мпит, айран, шырынды
Алып ү йге қ айтамыз.

4. Тапсырма: Суретте берілгендерді топтап айтың дар. Айтылым.
5. Дә птермен жұ мыс: 137 – бет, 4 – тапсырма. Жазылым.
6. Тірек кесте: Қ андай? сұ рағ ына сө здерді атап, тірек кестені толтыру.

7. Сабақ ты «Пальма» ойынын ойнату арқ ылы бекіту:
- Мынау не?
- Мынау маймыл.
- Маймыл қ айда отыр?
- Маймыл нені жақ сы кө реді?
- Маймылдың қ олында не бар?
- Қ олында неше банан бар?
- Маймылғ а кө мектесеміз бе?
Мына банандарда тапсырма жазылғ ан. Сол тапсырмаларды орындасақ, банандарды пальмағ а ілеміз.
- Сусындар қ айда сатылады?
- Шай қ андай болады?
- Сладкий сө зінің аудармасы?
- Жұ мсақ сө зінің аудармасы қ алай болады?
- Сү ттің тү сі қ андай?
- Кә мпиттің дә мі қ андай болады?

8. Ү йге тапсырма: жаң а сө здерді жаттау, мә тіннің мазмұ нын айту.
Бағ алау

1 - топ. Жемістерді кө рсетеді, атайды, себетке салады.
2 - топ. Кө кө ністерді кө рсетеді, атайды, себетке салады.

Кү ні: 29. 01. 2018 жыл Сыныптар: 8 «В», «Г», «Д»

Пә ні: қ азақ тілі Мұ ғ алім: Нурмагамбетова Дана Багдатовна

Сабақ тың тақ ырыбы			Мә тінмен жұ мыс. 5-қ адам, 176-бет.
Сілтеме			Оқ улық, интернеттен алынғ ан тақ ырыпқ а байланысты қ осымша материалдар.
Мақ саты			Оқ ушылардың шығ армашылық пен жұ мыс істеуіне ық пал ету. Ойлау шеберлігін, сө йлеу мә дениетін арттыру; Тә рбиелік мә ні бар мысалдар келтіре отырып оқ ушыларды елін, жерін, Отанын сү юге тә рбиелеу; Сө йлеу тілін сө з мағ ынасын тү сініп, шапшаң ой қ орыта алуғ а, кө ркем, ұ қ ыпты жаза білуге дағ дыландыру.
Кү тілетін нә тижесі			Тақ ырыпты тө ң ірегінде кездесетін жаң а сө здерді ү йренеді; топты немесе жұ бын бағ алау топтағ ы ахуалды жақ сартады, қ андай да бір оң нә тижеге ұ мтылады. Сол арқ ылы сабақ тың қ ызық ты ө туі ө рбиді; ө зін-ө зі бағ алап артық кем кеткен тұ старын саралап, келесі сабақ та оны қ айтаамауғ а немесе сол бағ ытты ұ станып жұ мыс жасауғ а талпынады.
уақ ыты	сратегиялар	ресурстар	Мұ ғ алімнің іс-ә рекеттері	Оқ ушының іс-ә рекеттері	Бағ алау
1 минут		Смайлитер	Ұ йымдастыру кезең і -Сә леметсің дер ме?! Оқ ушылар, кө ң іл-кү йлерің із қ алай? Сыныпта бү гін кім кезекші? Сабақ та кім жоқ?	Орындарынан тұ рып мұ ғ аліммен амандасады, кө ң іл-кү йлерін смайликтер жапсыру арқ ылы кө рсетеді.
5 минут	Тренинг Тіле айту»		Психологилық ахуал -Балалар, сабақ ты бастамас бұ рын бір-бірімізге жылы сө здер арқ ылы жақ сы жағ ымызды айтайық. Бү гін сендер сондай кереметсің дер!!!	Оқ ушылар кезекпен «Асем, сен бү гін сондай ә демісің », т. б.	Ү ш шапалақ
5 минут			I. Қ ызығ улық ты ояту. -Балалар, тақ тағ а назар аударайық суретке қ арап бірнеше сө йлем қ ұ растырайық. - Сабағ ымызда не туралы айтамыз? - Балалардың бойындағ ы қ асиеттер туралы айтамыз шығ ар. - Балалар, сабақ тың басында біз бір-біріміздің бойымыздағ ы жақ сы қ асиеттерді айттық.
20 минут	Электрондық оқ улық пен жұ мыс	Интерактивтік тақ та	Сабақ барысында орындалатын жұ мыстар: 1. Оқ ылым 2. Тың далым 3. Сө йлесім 4. Жазылым Сергіту минуты	Ә р модульде балалар 1. Тың дайды 2. Оқ иды 3. Жазады 4. Сө йлесімге қ атысады Оқ ушылар сергіту жасайды.	Оқ ушылар бір-бірін бағ алайды.
8 минут			Грамматиалық тақ ырып -Тақ тада сө йлемдер берілген. -Берілген сө йлемдерге кө п нү ктенің орнына керекті сө здерді қ ойып синтаксиситік талдау жасау.	Етістіктің шақ тарына берілген сө здерді пайдаланып сө йлемдер қ ұ рау.	Ө зін-ө зі тексеру.
5 минут	тест		Бекіту 1. Мә тін дегеніміз не? 2. Мә тіндегі ой бө ліктері дегенді қ алай тү сінесің ? 3. Мә тін мен мазмұ нның байланысы дегенді қ алай тү сінесің ? Сабақ қ а қ атысып отырғ андарына қ арай білімдері бағ аланады.	Сұ рақ тарғ а жауап береді.	Сұ рақ қ а жауаптың дұ рыс-бұ рыс екенін анық тайды.
1 минут			1-Қ ыс кереметтері 2-Достығ ымыз жарасқ ан 3-Ә лем жаң алық тары тақ ырыбында мә тін қ ұ рап келу.	Сабақ туралы ойларын айтып, бірін-бірі бағ алайды.	Бір-біріне бір тілек тілектен айтады.

Кү ні: 29. 01. 2018 жыл Сыныптар: 2 «Г», «Д»

2 «Б» 31. 01. 2017

Пә ні: қ азақ тілі Мұ ғ алім: Нурмагамбетова Дана Багдатовна

Сабақ тың тақ ырыбы			Мен шырын ішемін.
Сілтеме			Оқ улық, интернеттен алынғ ан тақ ырыпқ а байланысты қ осымша материалдар.
Мақ саты			Оқ ушылардың шығ армашылық пен жұ мыс істеуіне ық пал ету. Ойлау шеберлігін, сө йлеу мә дениетін арттыру; Тә рбиелік мә ні бар мысалдар келтіре отырып оқ ушыларды елін, жерін, Отанын сү юге тә рбиелеу; Сө йлеу тілін сө з мағ ынасын тү сініп, шапшаң ой қ орыта алуғ а, кө ркем, ұ қ ыпты жаза білуге дағ дыландыру.
Кү тілетін нә тижесі			Тақ ырыпты тө ң ірегінде кездесетін жаң а сө здерді ү йренеді; топты немесе жұ бын бағ алау топтағ ы ахуалды жақ сартады, қ андай да бір оң нә тижеге ұ мтылады. Сол арқ ылы сабақ тың қ ызық ты ө туі ө рбиді; ө зін-ө зі бағ алап артық кем кеткен тұ старын саралап, келесі сабақ та оны қ айтаамауғ а немесе сол бағ ытты ұ станып жұ мыс жасауғ а талпынады.
уақ ыты	сратегиялар	ресурстар	Мұ ғ алімнің іс-ә рекеттері	Оқ ушының іс-ә рекеттері	Бағ алау
1 минут		Смайлитер	Ұ йымдастыру кезең і -Сә леметсің дер ме?! Оқ ушылар, кө ң іл-кү йлерің із қ алай? Сыныпта бү гін кім кезекші? Сабақ та кім жоқ?	Орындарынан тұ рып мұ ғ аліммен амандасады, кө ң іл-кү йлерін смайликтер жапсыру арқ ылы кө рсетеді.
5 минут	Тренинг Тіле айту»		Психологилық ахуал -Балалар, сабақ ты бастамас бұ рын бір-бірімізге жылы сө здер арқ ылы жақ сы жағ ымызды айтайық. Бү гін сендер сондай кереметсің дер!!!	Оқ ушылар кезекпен «Асем, сен бү гін сондай ә демісің », т. б.	Ү ш шапалақ
5 минут			I. Қ ызығ улық ты ояту. -Балалар, тақ тағ а назар аударайық суретке қ арап бірнеше сө йлем қ ұ растырайық. - Сабағ ымызда не туралы айтамыз? - Балалардың бойындағ ы қ асиеттер туралы айтамыз шығ ар. - Балалар, сабақ тың басында біз бір-біріміздің бойымыздағ ы жақ сы қ асиеттерді айттық.
20 минут	Электрондық оқ улық пен жұ мыс	Интерактивтік тақ та	Сабақ барысында орындалатын жұ мыстар: 1. Оқ ылым 2. Тың далым 3. Сө йлесім 4. Жазылым Сергіту минуты	Ә р модульде балалар 1. Тың дайды 2. Оқ иды 3. Жазады 4. Сө йлесімге қ атысады Оқ ушылар сергіту жасайды.	Оқ ушылар бір-бірін бағ алайды.
8 минут			Грамматиалық тақ ырып -Тақ тада сө йлемдер берілген. -Берілген сө йлемдерге кө п нү ктенің орнына керекті сө здерді қ ойып синтаксиситік талдау жасау.	Жеміс-жидекке қ атысты сө здерді пайдаланып сө йлемдер қ ұ рау.	Ө зін-ө зі тексеру.
5 минут	тест		Бекіту Кө кө ніс пен жеміс тү рлерін ажыратып, сө йлем қ ұ рау. Сабақ қ а қ атысып отырғ андарына қ арай білімдері бағ аланады.	Сұ рақ тарғ а жауап береді.	Сұ рақ қ а жауаптың дұ рыс-бұ рыс екенін анық тайды.
1 минут			Жаң а сө здерді жаттау	Сабақ туралы ойларын айтып, бірін-бірі бағ алайды.	Бір-біріне бір тілек тілектен айтады.

⇐ Предыдущая 12 13 14 15 16 17 18 19 2021