Франциядағы адам және азамат құқықтарының декларациясы

26 тамызда жиналыс “ Адам жә не азамат қ ұ қ ық тарынын декларациясын ” қ абылдады. Декларацияның 17-бабында революциялық принциптер ретінде ағ арту идеялары: халық егемендігі принципі, ә рбір адамның заң алдында тең дігі, сө з, баспасө з жө не ар-ұ ждан бостандығ ы жө нінде жазылды. Ө з позициясын нығ айту мақ сатында жиналыс буржуазиялық ө кіметті қ алыптастыруғ а белсенді тү рде кіріседі. Азаматтық тең дік принципін ұ стай отырып, жиналыс таптық жең ілдіктерді жә не дворяндық титулдар мен гербтерді, сондай-ақ дворяндық мұ рагерлікті қ ұ ртты. Ө здерінің кә сіпкерлік еркін қ ызметін бекітіп, мемлекеттік шектеуді жә не цехтық жү йені жойды. 1789 жылдын 2 қ арашасында қ ұ рылтай жиналысы шіркеу қ ызметкерлері мү лкін қ айта қ арау туралы декрет қ абылдады. Билік басында тү рғ ан орташа монархияшыл конституцияшылдар кө пшілік бұ қ аранын наразылығ ын туғ ызды. Қ оғ амдық -саяси кү ресте саяси клубтардын маң ызы ө те зор болды. 1789 жылы ұ йымдастырылғ ан Якобшілер клубы (ә улие Якоб шіркеуінде жиналатындарды осылай атады) Францияның саяси ө мірінде ү лкен рө л атқ арды. Революция кезінде елде кө птеген мерзімді басылымдар пайда болды. Солардың ішінде аса ү лкен беделге жә не танымалдылық қ а Жан Поль Марат шығ арғ ан газет ие болды. 1791 жылы қ ұ рылтай жиналысы Францияда буржуазиялық конституциялық монархияны бекіткен конституцияны дайындауды аяқ тады. Заң шығ арушы билік заң шығ арушы мә жіліске, атқ арушы билік мұ рагерлік монархқ а жә не ол тағ айындағ ан министрлерге негізделді. Сө йтіп, қ ұ рылтай жиналысы ірі буржуазияның ә леуметтік жә не саяси билігін заң ды тү рде бекітті.

Бұ рынғ ы билеуші топтың кө пшілігі — дворяндар революциямен бітіспес кү рес бастады. 1792 жылдың 20 сә уір кү ні Франция Аустрияғ а соғ ыс жариялады. Соғ ыс барысы Франция ү шін сә тсіз болып, елге нақ ты қ ауіп тө нді. Революциялық кө ң іл кү йдегі халық кө терілді. 1792 жылы монархиялық конституцияны негізге алғ ан бү кіл мемлекеттік саяси жү йе қ ұ лау алдында тұ рды. Саяси дағ дарыстың кү шейе тү суіне орай, елдегі демократиялық қ озғ алыстар корольді қ ұ латуды жә не монархияны жоюды талап етті. 1о тамыздың тү нінде Парижде кө теріліс басталып, кө терілісшілер корольдің Тюильри сарайын басып алды. 1792 жылғ ы 1о тамыздағ ы кө теріліс революцияны жаң а дең гейге кө теріп, “ескі тә ртіп” қ алдық тары демократиялық жолмен жойылды. Кө теріліс барысында монархия іс жү зінде қ ұ лады. Жиналыс Людовик XVI-ны тақ тан тү сірді. Қ айта қ алпына келтірілген коалиция ә скері шабуылғ а шық ты. 20 қ ыркү йекте Коллерман мен Дюмурье қ олбасшылық еткен революциялық армия пруссиялық тардын шабуылын тойтарып, оларды Франция шекарасынан кейін шегінуге мә жбү р етті.

⇐ Предыдущая 12