1-тапсырма. Бөліп шығару мүшелері. Жануарлар. Суретке қараңыз.. Тарау: Қозғалыс. Тақырып: Өсімдіктердің қозғалысы. Қозғалыстың өсімдіктер тіршілігіндегі ма

1-тапсырма

(а) Омыртқ асыз жә не омыртқ алы жануарлардың бө ліп шығ ару жү йелерін сә йкестендірің із.

Бө ліп шығ ару мү шелері			Жануарлар
A. Жасыл без			I.	Адам
B. Нефридия			II.	Тең із шаяны
C. Мальпигий тү тігі			III.	Бунақ денелілер
D. Жиырылғ ыш вакуоль			IV.	Қ арапайымыдаз
E. Бү йрек			V.	Жұ мыр қ ұ рттар


A	B	C			D	E

Суретке қ араң ыз.

(b) Берілген ағ заларда нә руыздық ыдыраудың соң ғ ы ө німі қ андай қ осылыс тү рінде бө лінетінін сипаттаң ыз. (с) Бұ л ағ заларда нә руыздық ыдыраудың соң ғ ы ө німінің ә р тү рлі болу себебін тү сіндірің із

Дескриптор Білім алушы

- омыртқ асыз жануар тү рлері мен бө ліп шығ ару мү шелерін сә йкестендіреді;

- омыртқ алы жануар тү рлері мен бө ліп шығ ару мү шелерін сә йкестендіреді;

- жануарларда нә руыздық ыдыраудың

соң ғ ы ө німін сипаттайды;

- ағ заларда нә руыздық ыдыраудың соң ғ ы ө німінің ә р тү рлі болу себебін тү сіндіреді.

Тарау: Қ озғ алыс

Тақ ырып: Ө сімдіктердің қ озғ алысы. Қ озғ алыстың ө сімдіктер тіршілігіндегі маң ызы.

Ө сімдіктердің қ озғ алу тә сілдері (тропизмдер, таксистер, ө су қ озғ алыстары).

Оқ у мақ саты 7. 1. 6. 1 Ө сімдіктердің қ озғ алысы себептерін тү сіндіріп,

қ озғ алыстың маң ызын сипаттау

Бағ алау критерийі Білім алушы

• Ө сімдіктердің қ озғ алысы себептерін тү сіндіреді • Ө сімдіктердегі қ озғ алыстың маң ызын сипаттайды

Ойлау дағ дыларының Жоғ ары дең гей дағ дылары

дең гейі

1-тапсырма

Суретке қ араң ыз.

(а) Ө сімдіктің ә р мү шесі ү шін қ озғ алыс тү рін анық таң ыз.

(b) Сабақ тың ә р уақ ытта жоғ ары ал тамырдың тө мен бағ ытталып ө суінің маң ызын тү сіндірің із.

Суды ө ткізсе, кейінгісі беріктік қ ызмет атқ арады. Трахеида арқ ылы тү йнек пен тамырда қ орғ а жиналатын қ ант пен басқ а да органикалық заттар кө ктемде жер ү сті мү шелеріне жеткізіледі. Жоғ ары ағ ыс жолы жасушаларында трахеяда (тү тік) жатады. Ол трахеидадан ұ зын, себебі жас жасушалар біртіндеп ұ зарып, кө ршілес жасушалардың бір-біріне тү йіскен жері алдымен шырыштанып бө рітіп, ақ ырында еріп кетеді де, жасушалар ө зара қ осылып трахея (тү тік) пайда болады. Оның ішіндегі цитоплазмасы жойылып орнына су толып, ұ зындығ ы (кө лденең пердесіне дейін есептегенде) 10 см-ден 5 м-ге дейін (лианаларда), (еменде 2 метрге) жетеді. Кө лденең перделерінде кө птеген майда саң ылаулары болғ андық тан бір жасуша екінші жасушамен тығ ыз байланысады. Тү тік жасушалары тозғ ан кезде айналасын қ оршағ ан тірі жасушалар ө зекке еніп қ абық шасындағ ы ө сінділермен ішін бітеп су жү рмей қ алады. Тү тік жасушалары трахеидадан да кейін пайда болғ андық тан тек гү лді ө сімдіктерде ө те жақ сы дамығ ан. Қ орыта келгенде жоғ ары ағ ыс жолы екі тү рлі жасушалармен қ озғ алады, бірі трахеида (ашық тұ қ ымдыларда жақ сы дамығ ан), екіншісі трахея(жабық тұ қ ымдыларда жақ сы дамығ ан). Бұ л жасушалар сабақ тың сү рек бө лімінде болатындық тан су мен онда еріген минералды тұ здары тамырдан бастап, сү рек бойымен жоғ аы қ арай жер ү сті мү шелеріне жеткізіледӨ сімдік сабағ ында тө мен ағ ыс жолы элементтері (флоэма) ксилеманың (сү рек) сыртында (қ абық та) жапырақ тақ тасының астың ғ ы бетіне орналасқ ан.

Дескриптор Білім алушы

- ө сімдіктің ә р мү шесі ү шін қ озғ алыс тү рін анық тайды;

- ө сімдіктердегі қ озғ алыстың маң ызын сипаттайды;

- мә тінмен танысып шығ ып,

ө сімдіктің қ озғ алысы туралы ө з пікірлерін дә лелмен атайды;

- ө сімдіктің қ озғ алысы себептерін тү сіндіріп, қ озғ алыстың маң ызы туралы қ орытынды шығ арады.

⇐ Предыдущая 17 18 19 20 212223 24 25 26 Следующая ⇒