Хелпикс

Главная

Контакты

Случайная статья





3. Балаларды скринингтік тексерулер жүргізу кезеңділігінің алгоритмі



 

11. Скринингтік тексерудің дә рігерге дейінгі кезең ін медициналық пункттің, фельдшерлік-акушериялық пунктттің, дә рігерлік амбулаторияның профилактика жә не ә леуметтік-психологиялық кө мек бө лімшесінің (кабинетінің ) дә рігерге дейінгі кабинетінің, ауылдық, аудандық, қ алалық емханасының орта медицина қ ызметкері, мектепке дейінгі мекеменің, білім беру ұ йымдарының орта медицина қ ызметкері жү ргізеді жә не мыналарды қ амтиды:
1) бойы мен дененің салмағ ын анық тау;
2) ерте шақ тағ ы балалардың (3 жасқ а дейінгі) басының жә не куедесінің кө лемін ө лшеу;
3) Дү ниежү зілік денсаулық сақ тау ұ йымының ұ сынымына сә йкес жеке жә не психоә леуметтік дамуды бағ алау;
4) артериялық қ ысымды ө лшеу (7 жә не одан ү лкен жастағ ы балалардың );
5) плантография жү ргізу жә не оны бағ алау (5 жә не одан ү лкен жастағ ы балалардың );
6) кө ру ө ткірлігін анық тау;
7) есту жітілігін анық тау. Тыныш ү й-жайда орта медицина қ ызметкері мен баланың арасы кемінде 5 метр болатындай қ ашық тық та 3 жә не одан ү лкен жастағ ы балалардың екі қ ұ лағ ына кезек-кезек сыбырлап сө йлеу арқ ылы зерттеу;
8) тексеру мә ліметі бойынша бастапқ ы медициналық қ ұ жатты ресімдеу.
12. Педиатриялық кезең ді педиатр дә рігер, жасө спірімдер дә рігері, жалпы практика дә рігері, отбасы дә рігері жү ргізеді жә не ө зіне дә рігерге дейінгі тексерулердің деректерін есепке ала отырып, баланың денсаулық жағ дайын, психофизикалық, жыныстық дамуын бағ алауды, қ атал қ арау белгілерін анық тауды қ амтиды. Кезең барысында мыналар жү ргізіледі:
1) тері жабындарын жә не бастың шашты бө лігін тексеріп-қ арау;
2) кө зге кө рінетін сілемейлі қ абық тарды тексеріп-қ арау: кө з, ауыз қ уысы, мұ рын конъюнктивиттері. Тістің, тістү йіс жағ дайына, қ атты таң дай жағ дайының биіктігіне, таң дай бадамшаларының кө лемі мен тү рлеріне, дыбыс функциясына (дауыстың дыбысталуын) кө ң іл аудару;
3) қ алқ анша бездерінің аумағ ын саусақ пен тексеріп-қ арау;
4) перифериялық тү йіндерді саусақ пен тексеріп-қ арау: жақ асты, шаптың, қ олтық асты;
5) қ анайналым органдарын зерттеу (жү ректі тексеріп-қ арау, аускультация), пульстің жиілігін, толуын, ырғ ағ ын анық тау. Аускультация кезінде дыбыстың дауыстылығ ы мен жиілігі анық талады. Жү рек шуылы анық талғ ан жағ дайда ә ртү рлі ың ғ айда (тұ ру, жату) зерттеулер жә не мө лшерленген дене жү ктемесімен функциялық сынамалар жү ргізіледі;
6) тыныс алу органдарын зерттеу (ө кпе аускультациясы);
7) асқ орыту органдарын зерттеу (ішперде қ уысы органдарын, оң қ абырғ а асты аумағ ын, бауырды, эпигастралдық аумақ ты, кө кбауырды, оң жә не сол мық ын аумағ ын, қ асағ а ү стілік аумақ ты саусақ пен тексеріп-қ арау). Сілемейдің жағ дайына, тілдің, иектің, ү стің гі таң дайдың, тістердің ө ң езденуіне кө ң іл аударылады. Созылмалы уыттану симптомдары анық талады (тері жабындарының бозғ ылттануы, орбиталдық кө лең келер);
8) жыныс органдарын тексеріп-қ арау. 10 жастан асқ ан қ ыздарды тескеріп-қ арау кезінде гинекологиялық анамнезге, шағ ымдарына, етеккір функциясының бұ зылуына аса кө ң іл аударылады;
9) даму тобы нұ сқ асын анық тай отырып, нервтік-психикалық дамуы (бұ дан ә рі – НПД); 1-НПД қ алыпты дең гейі; 2 - НПД-ғ ы сә л ауытқ улар; 3 - НПР айтарлық тай ауытқ улар.
3 жасқ а дейінгі балалардың НПД бағ алау «Ерте шақ тағ ы балалардың психофизикалық бұ зылуларының скринингін ұ йымдастыру ережесін бекіту туралы» (Нормативтік қ ұ қ ық тық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 2159 тіркелген, Қ азақ стан Республикасының нормативтік қ ұ қ ық тық актілері бюллетенінде жарияланғ ан, 2003 жыл, № 12, 820-қ ұ жат) Қ азақ стан Республикасы Денсаулық сақ тау министрінің 2003 жылғ ы 29 қ аң тардағ ы № 83 бұ йрығ ына сә йкес жү ргізіледі.
4-6 жаста мынадай санаттар анық талады: ойлау жә не сө йлеу, қ имылдық даму, назар мен ес, ә леуметтік байланыстар. 7-8 жаста: психоқ имылдық сала мен мінез-қ ұ лық, интеллектуалдық даму, эмоциялық -вегетативтік сала. 9-10 жаста абстрактілік-логикалық операциялардың қ алыптасуын, логикалық талдауларын бағ алау қ осылады.
11-17 жаста мыналар анық талады: эмоциялық -вегетативтік сала, соматикалық -вегетативтік қ ұ былыстар, вегетивтік-диэнцефалиялық қ ұ былыстар;
10) пубертограммалар ә дісімен жыныстық дамуын бағ алау. Жыныстық формула қ ұ растырылады: Ма+Р+Ах+Ме, «жыныстық даму баллы» есептеледі, қ орытынды беріледі (норма, озу, қ алып қ ою);
11) осы жасқ а тә н емес жарақ ттар мен оның салдарын анық тау арқ ылы озбырлық белгілерін, ұ ру белгілерін (таяқ пен немесе шыбық пен ұ рғ аннан кейінгі сызық қ анталаулар, белбеумен, жіппен, ұ рғ аннан кейін ілгек тү ріндегі қ анталаулар, жіппен немесе белбеумен байлау, тарту ідері, сигаретпен кү йдіру іздері, кө з торшасына қ ан қ ұ йылу, субдуралдық қ ан ұ юлар). Зорлауғ а кү дік туындағ ан жағ дайда балалардың қ ұ қ ық тарын қ орғ ау органдарына хабарлау қ ажет жә не психологтың консультациясына жіберу қ ажет;
12) скринингтік тексеруді аяқ тағ аннан кейін денсаулық ты кешендік бағ алау жү ргізіледі, баланың денсаулық жағ дайы туралы қ орытынды тү рінде ресімделеді. Баланың денсаулық жағ дайы туралы қ орытынды қ ауіп факторларының болуын анық тауды; физикалық, нервтік-психикалық дамуын бағ алауды, резистенттілікті, динамикалық бақ ылау тобын анық тауды қ амтиды. Қ орытындыда санитариялық -гигиеналық ережені, режімді, дене тә рбиесін жә не шынығ уды сақ тау, психологиялық -педагогикалық іс-шаралар жө ніндегі, профилактикалық егулер жү ргізу жө ніндегі, шекті жағ дайы мен аурулардың алдын алу бойынша ұ сынымдар беріледі.
13. Мамандандырылғ ан кезең. Есепке алу-есептілік қ ұ жаттарды толтыра отырып, маман дә рігерлер мыналарды жү ргізеді:
1) хирург/ортопед ерте шақ тағ ы балаларда кіндік, шап сақ иналарының кең еюіне, ішінің ақ сызығ ының бұ лтиғ ан жарығ ына, крипторхизмге, тік ішектің тү суіне, аяқ -қ олының, кеудесінің қ исаюына назар аударады. Мектеп жасына дейінгі жә не мектеп жасындағ ы балалардың омыртқ аларының қ исаюын, отырысының, ірі жә не ұ сақ буындары функцияларының бұ зылуын анық тайды. Табан кү мбезінің жағ дайын тексеріп-қ арауды, плантограмманы бағ алауды, жү рісін бағ алауды жү ргізеді. Ұ лдардың ата бездерінің тө мен тү суін анық тайды;
2) уролог несепжыныс жү йесінің патологиясының жоқ екендігін анық тайды;
3) отоларинголог мұ рынның алдың ғ ы риноскопиясын жү ргізеді жә не тыныс алу функциясын тексереді, артқ ы риноскопиясын, фарингоскопиясын, мойын (жақ асты, алдың ғ ы жә не артқ ы мойын, қ ұ лақ арты)тү йіндерін саусақ пен тексеріп-қ арауды, отоскопияны, естуді зерттеуді жү ргізеді;
4) невролог жалпы тексеру жү ргізеді (дермографиялық сипаттарының, буын суреттерінің жә не басқ алардың болуын анық тау), бассү йек-ми нервтерінің, қ имыл-қ озғ алыс функцияларының жағ дайын; сің ірлік, периосттық, тері рефлекстерін зерттеу; вегетативтік реттеуді бағ алау;
5) стоматолог тістү йіс, пародонт жағ дайын, гигиена, РМА, КПУ индекстерін, тісжегінің белсенділік дә режесін, диспансерлеу, оң алту жә не профилактика жоспарын бағ алай отырып, баланы кешенді тексеруді жү ргізеді;
6) офтальмолог кө ру ө ткірлігін анық тайды, тексеру органын сыртқ ы тексеру жү ргізеді; бү йірінен жарық тү сіре отырып жә не ө ткізу жарығ ында тексеру, офтальмоскопия жү ргізу;
7) эндокринолог гинекомастияның, жыныстық дамудың кідіруінің жә не уақ ытынан бұ рын дамуының, бойының кідіруінің, семіруінің, қ алқ анша безі ұ лғ аюының қ ант диабетінің, крипторхизманың жоқ екендігін анық тау ү шін тексеріп-қ арау жү ргізеді;
8) педагог-психолог мектепке дейінгі мекемелерге бейімделу режімі бойынша ұ сынымдар береді, ә ртү рлі жас кезең інде кә сіби бағ дарлылық мә нінен ө ту кезең інде функциялық дайындығ ын, мектепке оқ ытуғ а бейімділігін бағ алайды.

 

Халық тың нысаналы топтарын
 скринингтік тексеру жү ргізу
 кезең ділігінің алгоритмдеріне
 қ осымша

 



  

© helpiks.su При использовании или копировании материалов прямая ссылка на сайт обязательна.