2 Мүйізді ірі қара малды азықтандыру

⇐ ПредыдущаяСтр 2 из 2

3. 1 Бұ зау азық тандыру жобасын талдап, ол бойынша ө сірілген бұ заудың келесі кө рсеткіштерін есептең дер:

- жалпы тірілей салмақ қ осуы, кг

- орташа тә уліктік салмақ қ осуы, г

- 1 кг салмақ қ осуына жұ мсалғ ан азық мө лшері, а. ө.

- 1 а. ө. келетін қ орытылғ ан протеин мө лшері, г

3. 2 Тапсырма бойынша берілген ә р жастық -жыныстық топтағ ы мү йізді ірі қ ара мал

азық тандыру нормасын анық тап, азық тандыру рациондарын қ ұ растырың дар:

4 - кесте – Тірілей салмағ ы – 600 кг, тә уліктік сауымы – 14 кг сауын сиырдың қ ыстық рационы

Кө рсеткіштері	норма	А з ы қ т а р мен қ осындылар, кг/г				барлығ ы	±
Кө рсеткіштері	норма	Сұ лы – жоң ышқ а пішендем	Сұ лы жоң ұ ны	Бидай кебегі	Ас тұ зы	барлығ ы	±
Мө лшері, кг			3, 78	4, 7		27, 5
Азық. ө лшемі	12, 1	6, 1	2, 5	3, 5		12, 1
АЭ, МДж		69, 9	30, 24	41, 26		142, 3	-0, 7
Қ орытылғ ан протеин, г			400, 7	446, 2			+168
Қ ант, г			264, 6	216, 2			-186
Кальций, г		93, 1	50, 3	9, 2			+66
Фосфор, г		26, 6	11, 34	44, 16			+23
Магний, г		10, 2	12, 1	14, 78			+10
Натрий, г		82, 4	30, 6	4, 14
Калий, г		13, 3	3, 4	50, 14			-29
Хлор, г		28, 5	10, 9	4, 6
Кү кірт, г		13, 3	4, 9	8, 74			-5
Темір, мг			971, 5
Мыс, мг		34, 2	12, 1	51, 98			-11
Марганец, мг			90, 7	538, 2			+70
Мырыш, мг			266, 5	372, 6			+466
Кобальт, мг	8, 5	7, 4	1, 2	0, 46			+0, 5
Йод, мг	9, 7		1, 36	0, 8			-5, 7
Каротин, мг			529, 2	11, 96			+575
Д дә румені, хө	12, 1		302, 4	-			+3300
Е дә румені, мг			302, 4	96, 14			+770
Ас тұ зы, г

Ескерту. 3. 2. 3 (4)-кестелер – Тірілей салмағ ы –... кг, жылдық сауымы –... кг

суалғ ан буаз сиырдың қ ыстық (жаздық ) рациондары

3. 2. 5 (6)-кестелер – Тірілей салмағ ы –... кг тұ қ ымдық бұ қ аның орташа

жиілікте шә ует алынғ ан кезең дегі қ ыстық (жаздық ) рациондары

Мал шаруашылығ ы ө німін ө ндіру технологы азық тандыру рационарының қ оректілігі мен қ ұ нарлылығ ын, жұ ғ ымдылығ ы мен сапасын бақ ылап бағ алай білулері керек.

5-кесте - Тірілей салмағ ы 600 кг, тә уліктік сауымы 14 кг сауын сиырдың жаздық рационы

Кө рсеткіштері	норма	А з ы қ т а р мен қ осындылар, кг/г					Рационда бары	±
Кө рсеткіштері	норма	Селеулі жайылым кө гі	Бидай кебегі	Азық тық бор	Қ осаммоний фосфат	Ас тұ зы
Мө лшері, кг		28, 8	2, 5	0, 0065	0, 026
Азық. ө лшемі	12, 1	8, 64	3, 45				12, 1
АЭ, МДж		115, 2	41, 26					+11
Қ орытылғ ан протеин, г		806, 4	446, 2					+52
Қ ант, г			216, 2					-451
Кальций, г		74, 88	9, 2	1, 7
Фосфор, г		8, 64	44, 16
Магний, г		34, 56	19, 78					-28
Натрий, г		92, 96	4, 14
Калий, г		51, 84	50, 14					+6
Хлор, г		37, 44	14, 6
Кү кірт, г		20, 16	8, 74					-3
Темір, мг		518, 4						+347
Мыс, мг		28, 8	51, 98					-28
Марганец, мг		259, 2	538, 2					+84
Мырыш, мг			372, 6					+375
Кобальт, мг	8, 5	2, 3	0, 46				2, 8	-5, 7
Йод, мг	9, 7	0, 288	0, 8				1, 1	-8, 6
Каротин, мг			11, 96					+475
Д дә румені, хө	12, 1	-	-				-	-
Е дә румені, мг		-	96, 14					+387
Ас тұ зы, г		-	-

6 - кесте – Тірілей салмағ ы 600 кг, жылдық сауымы 3000 кг суалғ ан буаз сиырдың қ ыстық рационы

Кө рсеткіштері	норма	А з ы қ т а р мен қ осындылар, кг/г					Рационда бары	±
Кө рсеткіштері	норма	Сұ лы жоң ыш пішенд	Сұ лы жоң ышқ а ұ ны	Бидай кебегі	карбомид	Ас тұ зы	Рационда бары	±
Мө лшері		13, 3	6, 5	2, 85	0, 015	0, 07
Азық. ө лшемі	10, 7	4, 27	4, 29	2, 14			10, 7
АЭ, МДж				25, 6			126, 5	+1, 5
Қ орытылғ ан протеин, г		505, 4		276, 5
Қ ант, г		292, 6						-178
Кальций, г		65, 17	56, 5	5, 7				+27
Фосфор, г		18, 62		27, 36
Магний, г	22, 7	10, 64	20, 8	12, 3			43, 7	+21
Натрий, г		27, 68		2, 56
Калий, г		9, 3	5, 85					-30
Хлор, г			18, 85	2, 85
Кү кірт, г		9, 3	8, 45	5, 4				-2
Темір, мг			1670, 5	484, 5				-2987
Мыс, мг			20, 8					-28
Марганец, мг				333, 5				+62
Мырыш, мг			458, 25					+500
Кобальт, мг	7, 5	5, 2	2, 08	0, 3			7, 5
Йод, мг	7, 5	1, 3	2, 34	0, 5			4, 2	-3, 3
Каротин, мг				7, 4				-781
Д дә румені, хө	11, 8							+2636
Е дә румені, мг		508, 5						+748
Ас тұ зы, г

7 - кесте - Тірілей салмағ ы 600 кг, жылдық сауымы 5000 кг суалғ ан буаз сиырдың жаздық рационы

Кө рсеткіш-р	Норма	А з ы қ т а р мен қ осындылар, кг/г						барлығ ы	±
Кө рсеткіш-р	Норма	Селеулі жайылым кө гі	Бидай кебегі	карбомид	Азық тық бор	Қ осаммоний	Ас тұ зы	барлығ ы	±
Мө лшері, кг		28, 5	2, 85	0, 039	0, 054	0, 126
Азық. ө лшемі	10, 7	8, 56	2, 14					10, 7
АЭ, МДж			25, 6						+14
Қ орытылғ ан протеин, г			276, 5
Қ ант, г		412, 25							-513
Кальций, г		74, 1	5, 7
Фосфор, г		8, 55	27, 36
Магний, г	22, 7	34, 2	12, 3						+13, 3
Натрий, г			2, 56					73, 5
Калий, г		51, 3							+6
Хлор, г			2, 85
Кү кірт, г			5, 4
Темір, мг			484, 5						+247
Мыс, мг		28, 5							-44
Марганец, мг		256, 5	333, 5						+55
Мырыш, мг		712, 5							+408
Кобальт, мг	7, 5	2, 28	0, 3					2, 5	-5
Йод, мг	7, 5	0, 3	0, 5					0, 8	-6, 7
Каротин, мг			7, 4						+470
Д дә румені, хө	11, 8	-							-11, 8
Е дә румені, мг		-							-370
Ас тұ зы, г

10-кесте – Азық тандыру рациондарының қ ұ рылымы мен қ ұ нарлылығ ын бақ ылау

Кө рсеткіштер	Сауын сиыр рациондары		Суалғ ан буаз сиыр рациондары		Тұ қ ымдық бұ қ а рациондары
Кө рсеткіштер	қ ыстық	жаздық	қ ыстық	жаздық	қ ыстық	жаздық
Қ ұ рылымы, %. - кө к азық - ірі азық -щырынды азық - жем	20, 7 50, 4 28, 9	71, 5 28, 5			29, 4 20, 6
Қ ПҚ * нормасы	1-2/1	1-2/1	0, 8-1/1	0, 8-1/1	1/1	1/1
- нақ тылы	0, 6/1	0, 5/1	0, 6/1	0, 5/1	0, 6/1	0, 6/1
Қ СҚ * нормасы	0, 8-0, 9	0, 8-0, 9	0, 8-0, 9	0, 8-0, 9	0, 8-0, 9	0, 8-0, 9
- нақ тылы	0, 6	0, 6	0, 6	0, 6	0, 8	0, 8
Са: Р* нормасы	1, 5-2/1	1, 5-2/1	1, 5-2/1	1, 5-2/1	1, 5-2/1	1, 5-2/1
- нақ тылы	1, 8/1	1, 4/1	2/1	1, 7/1	1, 3/1	1/1
1 кг сү тке жұ мсалғ ан:
- азық ө лшемі	0, 86	0, 86	-	-	-	-
- жем мө лшері, г	0, 29	0, 24	-	-	-	-
1 а. ө. келетін қ орыт. протеин, г

Ескерту. *Қ ПҚ – қ ант-протеиндік; Қ СҚ – қ ышқ ыл-сілтілік;

Са: Р – кальций-фосфорлық қ атынастары

Бұ л қ атынастырды мал азық тандруда сақ таудың маң ызы жә не

оң тайландыру жолдарына тоқ талың дар

11 - кесте - Бұ зау азық тандырудың жобасы

Жасы		Тірі сал-мағ ы, кг	Тә улігіне бір басқ а беретін мө лшері, кг
ай	Он кү ні	Тірі сал-мағ ы, кг	сү т	пішен	сү рлем	Тамыр жемістілер	жем	Ас тұ зы, г	Преципитат, г
I	1-ші		5***	-	-	-	-	-	-
	2-ші		5/	ү йрету	ү йрету	ү йрету	0, 1
	3-ші		5/	ү йрету	ү йрету	ү йрету	0, 3
1-ші айда				ү йрету	ү йрету	ү йрету
II	4-ші		3/3	0, 2	Ү йрету	0, 2	0, 5
	5-ші		0/6	0, 3	Ү йрету	0, 3	0, 9
	6-шы		0/6	0, 5	Ү йрету	0, 5	1, 0
2-ші айда			80/ 150	10, 0	ү йрету
III	7-ші		0/3	0, 7	0, 5	0, 5	1, 3
	8-ші		0/2	1, 0	1, 0	1, 0	1, 4
	9шы		-	1, 3	1, 5	1, 5	1, 6
3-ші айда			0/50	30, 0	30, 0	30, 0	43, 0
IV	10-шы		-	1, 5	2, 0	1, 5	1, 6
	11-шы		-	1, 5		1, 5	1, 5
	12-ші		-	1, 5		1, 5	1, 5
4-ші айда			-				46, 0
V	13-ші		-	2, 0		1, 0	1, 3
	14-ші		-	2, 5		1, 5	1, 1
	15-ші		-	3, 0		1, 5	0, 8
5-ші айда			-
VI	16-шы		-	3, 0			0, 8
	17-ші		-	3, 5			0, 7
	18-ші		-	3, 5			0, 6
6-шы айда			-
Барлығ ы			180/200

Тірілей салмақ қ осуы: - Жалпы 130-30=100 кг

- Орташа тә уліктік салмақ қ осуы 100*1000/180=555 г

Жұ мсалғ ан	Сү т	пішен	сү рлем	Тамыр жемістілер	Жем
Азық ө лшемі	180*0, 3=54	260*0, 5=130	400*0, 2=80	160*0, 2=32	170*1=170
Қ ор-н прот.	180*30=5400	260*100=26000	400*14=5600	160*10=1600	170*100=17000

1 кг салмақ қ осуына кеткен азық ө лшемі: ∑ 466/100=4, 66 а. ө.

1 а. ө -не келетін қ ор-н протеин: ∑ 55600/∑ 466=119 г

Қ орытынды: бұ заудың жалпы салмақ қ осуы 6 айда 100кг, орташа тә уліктік салмақ қ осуы 555 г, 1 кг салмақ қ осуына жұ мсалғ ан азық ө лшемі 4, 66; 1а. ө -не келетін қ орытылатын протеин 119 г.

Қ азақ станның оң тү стік-шығ ысында ө сіру тә сілдерінің дә стү рлі емес мал азық дақ ылдарының ө німділігіне ә сері Ә ОЖ 631. 559. 633. 213 Қ. М.

Мұ хаметкә рімов, ауыл шаруашылығ ы ғ ылымының докторы Г. Б. Ә семқ ұ лова, ізденуші Қ азақ станның барлық ө ң ірінде мал азығ ын даярлау жағ дайына назар аударсақ, дайындалатын мал азық мө лшері жеткіліксіз жә не сапасы тө мен. Сондық тан жаң а мал азығ ындық дақ ылдар іздестіріп, олардың кө птеген бағ алы биологиялық -шаруашылық тық ерекшеліктерін анық тап, агротехнологияларын зеттеп, ө німнің жиналу жолдары анық талғ ан жағ дайда мал азығ ы қ орының молаюына кепіл болар еді. Ауыл шаруашылығ ы дақ ылдары ө німділігін арттыруғ а бағ ытталғ ан агротехникалық шаралардың ішінде дақ ылдардың ғ ылыми негіздеоген себу мерзімінің маң ызы зор. Себебі оғ ан байланысты ө сімдіктердің ө сіп-дамуы ә ртү рлі едң гейде болуы мү мкін. Республикамыздың климаттық жағ дайы ерекшеліктеріне байланысты, су кө здерінің аздығ ына сә йкес ауыл шаруашылығ ы дақ ылдарын ө ндіруде топырақ ылғ алының тапшылығ ы қ атты байқ алады. Сондық тан су тапшылығ ын азайту жә не ө ндірілетін дақ ылдарды сумен қ амтамасыз ету ү шін, суару технологиясын жетілдіру.

Пайдаланылғ ан ә дебиеттер

1. Омарқ ожаұ лы Н. Мал азығ ын бағ алау жә не мал азық тандыру /Оқ улық – Алматы: Маркет, 2005. - 288б. 2. Омарқ ожаұ лы Н. Мал азық тандыру пә нінің практикумы /Оқ у- ә дістемелік қ ұ рал. - Алматы: Агроуниверситет, 2004. -181б. 3. Қ. М. Мұ хаметкә рімов, Г. Б. Ә семқ ұ лова «Жаршы» / Ғ ылыми- сараптамалық журнал – Алматы «Издательство Бастау», 2010. – 28біру қ ажет.

⇐ Предыдущая 12